27 Eylül 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

e a — Ismet Paşa Hiz. Antepte Antep, 26 (A.A) — Başvekil Ismet Paş Hazretleri bugün saat 10 da refakatlerinde (Antep meb'usları ve halk fırkası idare heyeti azaları bulunduğu halde Kilise gittiler, Saat 16da Antebe avdet bur caklardır. Bu akşam halk rkası tarafından şereflerine bü- yük bir Ed verilecektir, Iktısat Vekili Bugün şehrimize geliyor Iktısat Vekili Celâl Bey bu Me mi şebrimize gelecek, ek i erba- OZ san eken e er Yeni bir bahriye Irânın da deniz kuv- veti olacak; gemiler alıyor Roma (Hususi) — Iran hükü. meti tarafından İlalya tersane- lerine sipariş edilen altı geminin inşası ikmal olunmuş ve bunlar Napoliden Mubammireye hareket etmiştir. Bu altı harp gemisile İranda deniz devletleri arasına iye Gemiler, iki milyon do- a mene » İran hükümeti > sahilleri muhafaza hu- sosunda bu gemil istifad a gemilerden iptifade Altı geminin ikisi ganbottur. Italyan tersaneleri Irandan yeni siparişler bekliyor. İtalya, Iranlı deniz zabitlerini okutmaktadır. Yeni yapılan altı geminin efradı ve zabitleri Leghorn deniz aka- demisinden tahsil görmüşlerdir. Hakkımızda Fin- landiyada bir konferans Helsingfors, 26 (Hususi) — Bur gön münevver Finlandiyalılar hu- zuruhda Türk âlimi Sadri Mak- sudi Bey Türk harsi ve hukuki inkılâbına dair bir konferan ver- miştir. Bu konferans Finlandiya irfan âleminde büyük bir alâka uyandırmıştır. “Yenituran,, gazetesi başmubarriri Mehmet Sadık arme inşaat büyük bir mevki işgal etmektedir. Türkiyede hal- kının yüzde 80 inin ziraatle iştigal etmesi ve işsizliğin bemen he- men meçhul bulunması bu me- saiyi kolaylaştırmaktadır. Türkler, Ankarada gayet gü- ratle apartımanlar inşa etmekte. dirler.,, Amerika sefiri Gazi Hz. hak- kındaki hayranlıklarından bah- setmiş ve müşarünileyh hazret- lerini “Süper Mussolini, diye tavsif eylemiştir. Sefir demiştir ki: Gazi Hz. hiç şüphesiz Muss0- liniye faiktir. Zira Mussolininin yapmak mecburiyetinde kalma- olduğu bir takım şeyler yap” mekiği Bunlar da ruhani kuvvet- le çismani kuvvetin tefriki, Türk kadınının istihlâsı, Arap harfleri yerine İâtin harflerinin ikamesi gibi.,, Büyük Türk halâskârile Ge- or. v on arasında bir Me sefir, bu iki büyük şahsiyet arasında bilhassa 3 müşabehet noktası bulmuştur: Gazi Hz., yalmız inkılâp reisi değil, ayni zamanda Türkiyenin ilk Reisicümhurudur. Türk dev- letinin paytabtını, memleketin bilhassa deniz tarafından taarruz edilmesi en ziyade müşkül olan bir maballine nakletmiştir, Tür- kiye, Iran, Bulgaristan, Rusya ve. | hilinde ebetleri Ke del müm Londra, 26 (A.A) — Cenev- reden Sunday Times'e yazılan bir meklupta deniliyor ki ; ”Tahdidi teslihat davasını en ziyade hararetle müdafaa eden bazı İngilizlerin Alman büküme- tinin maksadı yeniden silâklan- mak olduğuna ve bu maksadın daha şimdiden tahakkuk etmek üzere bulunduğuna kani olduk- larını söylemek bir sırn işa et- mek değildir. Almanyanın hukuk müsayatına dair olan metalibi, tabiyevi bir “duman perdesi,, dir. Bu müsavat, diğer devletlerin teslihatı tedrici surette Almân teslihatının hayali değil, bakiki seviyesine indirilmesi ve bu mem- leketlerin tam bir statü müsavatı dahilinde beynelmilel sulhu ida- meyi tesbhöt eylemeleri şartla rile ve yalnız bu şartlarla A! manyaya babşedildiği takdirde herkesten ziyade bundan müte- essir olacak olan Alman harbiye pazırıdır. ingilizler ve Almanlar “Biz Almapyayi, bir müsavat statüsü elde etmek talebinde devama ve hatta bu talep sürat- le yeniden silâhlanmayı istilzam etse bile gene onu bu yolda ıs rara teşvik edebiliriz, Harbe karşı müşterek emnüselâmetin tensikini düşünmeksizin ve hu A ii VAKIT e Almanyanın h Silâhların azaltılması mı yoksa kendisinin silâhlanması mı ? Almanya her devletin silâhlarını indirmesini istemekle ta” biyevi bir “roman perdesi,, kuruyor hakikat bu değildir a j Tabkikat Alman meclisinin nasıl alel acele fesih edildiğini, hatta baş vekilin, reisicümhurun imzasile boş hir kâğıt alarak meclise geldiğini, orada ademi İtimat reyi alacak iken meclisi fesih kararım okuduğunu yazmıştık. Bu meselenin Almanyada yeni yeni ibtilâflar çıkardığı görü” löyor. Aşağıdaki telgraf ona dir, k *» * Berlin, 25 (A, A) —Buayın 12 sinde parlâmentenun feshi celsesinde vukua hadi- seler hakkında iera- 8 sına tevessül etmiş olan Reic- hstag'ın mürakabe komisyonu, şabit olarak dinlemek özere başvekil Von Papen ile bari- siye ve dahiliye mazırlarını ve başvekâlet müsteşarı önü mözdeki salı günü için kom yona davet etmiştir. gr ayr ayy yg E UP yy gl yy yözden tabdidi teslihat konfe- ransıpm kat'i bir akamete uğ- riyacağını kale almaksızın tesli- hatın üçte bir nisbetinde tenzi- İlini talep edebiliriz. Bu suretle Milletler Cemiyeti mukavelena» mesmi, sulh muahedenamelerini ve 9 devlet muahadosini'vn ) log misakınıda inkâr edebiliriz Ancak böyle hareket etmekle Vaşingten ve Londra bahri iti- lâflarımı suya düşürmekle oldu» ğumuzu anlamış oluruz. Harpten (almış (olduğumuz dersleri kâmilen unutacak olur- sak, yapacağımız bundan İba” rettir, Almanyaya men edilen silahları her devlete men etmeli Brüksel, 27 (A.A) — İngiliz ricalinden M, Vandervald, Ak mânyanın hukuk müsavatı tale- bi yüzünden hâsıl olan vaziyeti tetkik ve sosyalistlerin siyasetini tarif etmektedir. Yeniden #lâklanmak teşeb- büslerine karşı müşterek bir cep- he vücude getirmek, fakat ilk merhale olmak üzere teslibatı umumi Surelte tahdit eylemek, bütün taarruz. şilâhlarım ve bil- bassa Versay muahedenamesinin Almanyaya menetmiş olduğu si- lâhları menetmek, şiddetlir bir kontrol ile gizli teshhatı müm- küpsüz kılmak şuretile silâblarını tehdit etmiş olduklarını iddia eyliyenleri iltizam etmek ve bir kelime ile harbe karşı koymanın yegâne hal çaresi olan “aynı zamanda ve kontrol altında tah- didi öneli. slağan . evi. ma emin biradım atmak. Amerikalı Ceneralin Ankarada İstik- bali : Ziyafetler, resmigeçit Ankara 26 (Hususi) — Ame- rika ordularında Erkânı harbiye reisi Jeneral Mac Artbur bu sabah saat onda refakatinde mihmandarları protokol umüm müdür muavini Münir İbrahim, erkânıharp miralayı Sadık beyle ve yaverleri olduğu balde buraya geldi. Jeneral istasyonda Müşür Fevzi paşa Hz. lerile erkânı Har- biye ikinci reisi, Hariciye mliste- şarı Numan, Ankara valisi Nevzat beyle, Mevki kumandanı ve diğer birçok zatlar tarafından karşılandı. Askeri kıta selâm resmini ifa etti, muzika Amerikan milli marşını çaldı. Jeneral istas- yondan doğruca Halkevine gitti, ço özeri Jeneral şerefine evzi Paşa Hz, tarafından bir ziyafet verildi, Ziyafette heyeti vekile âzaları ile Büyük Erkânı Harbiye, milli müdafaa ve hariciye yekâletle- rinin erkânı bazır bulunmuşlar- Nr, Ziyafet esnasında Müşür Fevzi Pş. Hz. bir suluk irat ederek jeneral çenaplarına beyanı hoş- amedi eylemiş ve iki memleket araşmdaki muhabbet duyguların- dan ve iki ordunun karşılıklı dostluk hislerinden bahsetmiştir, Jeneral Mac Artburde cevaben söylediği nutukta iki memleketin ve ordularının mubabbetkârane tahassüslerini ifade eylemiştir. Saat 16-30da Büyük misafirin şerefine askeri bir resmi geçit yapılmıştır. e Geçit (resminden sonra Jeneral cenapları Müşür Fevzi OPaşa (Hazretleri ile Birlikte Çankayaya kadar bir Rem inkkkmnenkimnnbeeililekiklilkk ii © Yunan intihabatı n Eğer kıralcılar cümhuriyetçiliği gezinti yapmışlardır. Jeneral Mae Artbur Marmara köşkünde Milit müdafaa vekili Zekâi B. tara- fından şereflerine verilen ziya- fette hazır bulunduktan sonra saat 18,30da Gazi istasyonun” da trene binerek ( İstanbula avdet etmiştir. Jeneral cenapları istasyonda Büyük erkânı harbiye reisi Mü- şür Fevzi Paşa Hr. le Dahiliye Vekili Şükrü Kaya, Milli müda- faa vekili Zkâyi, Ziraat Vekili Muhliş Beylerle milli müdafaa vekâleti erkânı, Hariciye müste- garı Numan Rifat ve Hariciye vekâleti erkânı tarafından teşyi olunmuştur. Istasyonda ve trenin hareketi esnasında o Jeneral cenaplarına bir polis müfrezesi resmi selâmı ifa etmiştir. bike ki iniilikeleliliiililidi eticeleri kabul etmezlerse Venize- los fırkalarını lâğvedecek ... Bir kıral taraftarı Veni- zelosun kazandığını duyunca öldü.. (Baş tarafı 1 inci sayıfada) | Venizolist namzetlerin kıraliyet- ilerden daha fazla rey aldıkları görülüyordu, Venizelistlerin yüz” den fazla meb'us çıkaracakları tahmin ediliyor. Atina şebri da- Venizelistler ile kıraliyet- .giler müsavi adette rey kazan | mışlardır. Mubacirin mahallelerinde, Ve- nizelistler kahir bir ekseriyet ka- zanmışlardır. Venizelistlerin Ati- nadan on on bir, kıraliyetçilerin de dokuz on, komünistlerin de iki meb'us çıkaracakları Ümit edilmektedir, Küçlük fırkaların gerek Atina» “da ve gerek taşralarda tam Kek ezilmişlerdir. Tetihap müc-delesi Venizelistlerle, kıraliyetçiler ve komünistler arasında (cereyan a me Ni Osur, aliyetçilerin o seksen doksan meka kazanacakları ümit edilmektedir. İntihabat ne- ticesine göre, komünistler üçün- gülüğü kazanmakta, ondan sonra ! çiftçiler, Kondilis, Papanastasyo | kazanmışlardır... © j 27 Eylü; 1932 akikaffe istediği nedir? .Dil kurultayı açıldı Vat TERİ Pe i (Başm akalemizden devam) da dil meselesine temas etme” mek elbette doğru olmazdı, Çün kü bir millete mensup olan muh“ telif fertleri birleştiren dil oldu- ğu gibi bir milleti diğer millet- lerden ayıran da odur. Binaser- aleyh şapka ve kıyafet mesele” sinden yüz bin kere daha mühim olan dil işine Türk inkılâbını bugsoki şekilde temas etmesini pek tabii görmek lâzım gelir. Demek istiyoruz ki bugün Türk milleti Tür'; dilinin tasfiyesi gibi bir vazife ile karşılaşıyor. Faket bu tasfiye işinin öyle bir ham lede bir kanunla yapılacak bir sey olmadığını biliyoruz. Tasfiye işinde o kadar acele etmemeli, diyenlerin endişelerini pek iyi anlıyoruz. Arapça veya Farisi- den dilimize geçmiş olup ta artık en basit köylü tabakaları arasın» da bile yerleşmiş olan kelime- lerin dilimizden mutlaka çıkarı ması lâzım gelmiyeçeğini de ka- bul ediyoruz. Fakat bütün bun- larla beraber gene mühim bir tasfiye ile Türk milleti için me- deni bir dil yapmak vazifesi karşısında bulunduğumuza kani bulunuyoruz. Ve bir işte acele etmemek hiç başlamamak de” mek olduğunu bilhassa nazari dikkate koymak istiyoruz, Fransada dil meselesini hal- letmek için 1638 tarihli bir nk zamname ile teşekkül etmiş olan akademi hâlâ vazifesini tamamile ikmal edememiştir ve teşekkü- lünden bugüne kadar üç yüz sene geçtiği halde resmi Fransız gramerini ancak bu sene tab ve rabeni, Fvnmaran ibi tin Tir le . kaidelerindeki mazbutiyet gi ” tasından mükemmeliyeti ma olan bir dil için halâ bir aka- demi çalışmıya devam ederse bizim için bu dil meselesine ne derecelerde ehemmiyet vermek lâzım geleceği kolayca takdir edilir. Mehmet Asım kafandaris fırkaları gelmektedir. Pire belediye reisi amiral Miyanılis Venizelistlere müsait olan inti- babat neticesini öğrendiği zaman sekteden ölmüştür. Çiftçiler ve komünistlerin M, Venizelosla teş” rik mesai etmeleri gayri mümkün olduğuna göre, kabiliyeti hayati yeyi haiz bir kabina teşkili kabil görünmemektedir. ! Kıraliyetçiler, Cümburiyetçilere nisbetle reylerin ancak yüze otuz altısını kazandıklarına göre M. Venizelasun on senelik siy mütareke teklifini geri alaraf| Kıraliyetçi ahali fırkasından Çüm* buriyet rejimini derhal kabul) etmeyi talep etmesi muhakkak görülmektedir. M. Venizelosun b# talebi Kıraliyet fırkasının ilgasıni intaç edeçektir, Komünistlerde var Atina, 26 (A A) — Sahahbif saat ikisine kadar belli olan p| ticelere göre ekseriyeti Veniz8*) loşun liberal fırkası kazanma” tadır. İsinci Çaldarişin fırkö$| gelmektedir. Diğer fırkalar ebe”| miyetsiz azalıklar kazanma dırlar. Geçen mecliste komün lerin mümessilleri yoktu. Halbi bu mecliste bir kaç komü! meb'usta bulunacaklır. Kazandıkları yerler | Atina; 26 (A.A) — Intibat tın son neticeleri henüz ma" değildir. Saat 3,50 de bildi neticelere göre Vepizelistler na, Pire ve Selânikte ek sti 1 J # eri)