m ispanyada kan Ve ateş! Kral ıtaraftarları harekete geçtiler Madrit, 10 (A. A.) — Havas Ajansından: Fecir (Ozamanında fesatcuyane (bir hareket başla” mıştır. Bu hareektin müşevvikle ri harbiye ve posta nezaretlerini zaptetmek niyetinde oldukla - rmdan sabah saat 4,30 a doğru münakalât nezareti (Okarşısında zabıta ile müsademeye girişmiş- lerdir, Dahiliye nazırı, bu hareketi evvelce tahmin etmiş olduğunu beyan etmiştir. Geceleyin mut- lakıyet taraftarı bir çok merkez- lerde müteaddit tevkifat icra &- dilmiştir. Bu hareketin vilâyetle ve de kol saldığı zannediliyor. Madritte saat sekizden itiba- ren toplar atılmıya başlanmıştır. Sabahtan beri hariçle olan mü « nakalât ve muhaberat ( inkitaa uğramıştır. Tevkif edilenler ara sında jeneral Millan Delbosch- me oğlu ile Dük İnfantado var- Hükümete göre... Madrit, 10 (A. A.) — Hükt- met, zabıta ile kryamcılar ara- smda vukua gelen bir müsade - meden sonra fesat hareketini bas tırmış olduğunu beyan etmiştir. Sabahın saat 4 ünde müna - kalât nezaretine 3 şahıs girmiş ve muhafızlara kendi emirle - rine amade bulunmaları emrini vermişlerdir. Takviye kuvvetle- rinin geldiğini gören muhafız - bu 3 şahsm yukarki telgraf a çımalarına mâni olmuş- Tevkifler devam ediyor Madrit, 10 (A, A.) — Dahili- ye nezareti neşrettiği bir tebliğ- de tekaüde sevkedilmiş olan ve kırallık taraftarı unsurlar tara- fmdan müzaheret gören jene - raller tarafından bu sabah ha - zırlanan ve yapılan (hareketin bastırıldığını bildirmiştir. Emniyeti umumiye müdürlü- ğü binasını ele geçirmek istiyen asiler püsükrtülmüştür, 50 kadar kimse tevkif edilmiştir. Jandarma kumandanı jene - ral San Jirgn'un Seville'de isyan ve bu mıntakanın muhafazasına memur kuvvetlerin yardımı i - le posta ve münakalât işlerini e- le aldığı söylenmektedir. Bu - nunla beraber hükümet vaziyete hâkim olacağı ümidindedir. İçti maları şüpheyi davet eden sekiz kırallık taraftarı tevkif edilmiş- tir, Bulgarlar Almanlar gibi Hareket edecek!... Sofya, 8 (Hususi) — Ziraat Nazırı Gospodin Giçef Lom'dan geçerken gazetecilere beyanat- ta bulunmuş, demiştir ki: — Bütün dünyanın vaziyeti çok ağırdır. Biz Bulgaristanda pek iyi değil isek te harice kıya- sen vaziyetimiz iyidir. Şimdi harp borçlarını ödemiyeceğiz. İlerde Almanlar ne suretle hare- ket ederse biz de öyle hareket edeceğiz. Hariçte iken Atanasof, Osto- yanof ve Todorofla görüştüm. Affedilecek olurlarsa fırkalari ile çiftçi fırkasma iltihak ede- K « Telsrat İ VAKIT i Haberleri | o İ Hitlerciler Berlin hükümetini dört taraftan şiddetle tazyika başladılar (Baş tarafı 1 nci sayfamızda) eyledikleri takdirde hükümet, bu hattı hareketi kaydetmekle ikti- fa edecek ve şimdiki şekli ile Ra- yiştag huzuruna çıkacaktır. Bu şerait altında Fon Papen, kabinenin Rayiştag (tarafından işkatı takdirinde Fon Şlişer'in ri- yasetinde bir kabine teşekkül e- deceği ve mumaileyhin, O icabı takdirinde, Nazi'lere karşı doğ- rudan doğruya mücadeleye giri- şeceği daha şimdiden siyasi me- hafilde yürütülen omütalealar- dandır. Maamafih, Nazi'lerin tazyi- kinin hali hazırda mühim kuv- vetlerle icra edilmekte olduğu- nu ve Hitlerciler tarafından dü- şürülecek ve sol cenahm itimadı- na mazhar olmıyacak olan bir kabinenin ancak az çok gizli bir askeri diktatörlükle ve icabında örfi idare ilân etmek suretile tu- tunabileceğini hesaba katmak lâzımdır. Bu hal sureti, kanunu esasiye mugayir olacaktır. Hindenburg, son hadde gelmeyince, bu hal suretini kabule karâr vermiye- ceğini müteaddit defalar beyan etmiştir. Almanyada Mesai Servisi Berlin, 10 (A.A) — İhtiyari mesa! servisine kaydedilmiş olan yetinde 95,000 e bal Uş- Bu miktar, Temmuz bidayetinde 70,000 ve Haziranda 55,000 idi. Bu miktarın önümüzdeki kış zarfında 200,000e çıkarılacağı ümit edilmektedir. Alman mücehhez- lerine yardım Berlin, 10 (A.A) — Almanya hükümeti, Alman gemi müceh- bezlerine yardım için buhran do- layısile fazla olan gemilerin tah- ribi için kumpanyalara bir mü- kâfat vadetmiştir. Prim, tahrip edilecek 400,000 tona kadar ton başına 30 mark- Telefon işleri Bursa - Istanbul telefonu başladı Ankara, 10 (Vakıt) — Posta müdiri umumisi Fabri Bey Is- tanbul telefon şirketinin abone- lerinden istediği avans ve yeni telefon tesisatı hakkında şu be- yanatta bulundu: — Istabul telefon şirketi mu- kavelesinde abonelerden avans istemek kaydı vardır. Fakat şirket, bu kaydı umum abone- lere teşmil etmek istemiştir. Şirkete lâzımgelen ibtarda bu- lunduk. Oo Tediyatında müşkilât ika eden abonelerden nisbi bir avans istemek şirketin mukave- le mucibince hakkıdır. Bursa » Istanbul telefon muha- verelerine bugün başlandı. İzmir Ankara telefonu için malzeme sipariş edildi. Tesisata Y33 te başlanacak ve ayni sene zarfın- da ikmal edilecektir. Yeni yapı- lacak yüksek tevettürlü cereyan malzemesi İstanbula gelmiştir. Makineyi kuracak olan Macar mütehassıs M, Gelgeley yakında gelecektir. Makine işlemeğe baş- ladıktan sonra Ankara - İstanbul muhavereleri dahâ tabii ve kuv- naam Er ? Alman askerleri Bilinenden Fazla mı? Taymis gazetesinin Riga mubabırinin bildirdiğine göre, bir kaç gündür Sovyet mat- buatı Almanyaya karşi yeni ve hususi bir vaziyet almış bu- lunmaktadır. Bu yeni vaziyete Almanyadaki son değişiklik» lerin, ve Almanyanın Mosko- vaya karşı siyasetini değiştire» E ceği ihtimali sebep oluyor gibi görünmektedir. Bu makalelerden en ehem- : miyetlisi, Alman askeri kuw vetleririn zannedildiğinden faz la olduğuna, Almanların Ver- say muahedesi şartlarına riayet etmediklerine dairdir. Bu güne kadar Sovyet mat- büatı, Almanyayı tamamen si» lâbsız, ve Fransa, İngiltere ile diğer askeri devletlerin elinde olduğuna dair neşriyat yapı» yordu. yila tır. Mutasavver muavenet, 12 mil- yon mark olacaktır. Bu tahribat sayesinde senede 3,000 ameleye iş bulmuş olacaktır. Siyasi mütareke Berlin, 10 (A,A) — Hükümet, bugün. munkazi olan si ei; temoit etmeğe karat vermiştir. Hükümet, yeni bir kararname neşretmiştir. 8 Ağustos tarihli olan bu kararname, tetbiş hare- ketlerine karşı verilecek cezaları ağırlaştırmakta ve ağır cürümlere karşı idam cesasını koymaktadır. Şimdiki ceza kanunu ancak ta- aâmmüden adam öldürenler veya infilâk edici maddeler istimal edenler hakkında idam cezası rerpiş etmektedir. Bundan sonra taammüt olmak- sızın siyasi ibtiras, kin ve inti- kam tesirile siyasi bir rakibine bir polis memuruna veya milli müdafaa ordusu etradından bi- rine karşı maktuliyetle neticele- nen sujkastte bulunanlar, idama mahküm edileceklerdir. Yangın ika edenler ile telefi ne- fese sebebiyet verenler hakkın- da aynı ceza tatbik olunacaktır. Tabanca ve rovelver veya döğ- mek süretile siyasi rakibini ağır surette yaralıyanlar, 10 seneden fazla O prangabentliğe mahküm olacaklardır. Siyasi maksatlarla © yapılan cerh vak'aları hakkında da prangabentlik (cezası tatbik o- lunacaktır, İhtiyaç ( hissolunan mahallerde fevkalâde mahkeme ler ihdasına karar verilmiştir. Bu mahkemeler, seri bir usul ile davaları rüyet edecek, ver - dikleri kararlar istinaf edilemi- yecek ve hemen icra edilecektir. Nihayet hükümet, siyasi cü- rümler için yapılacak af proje- lerine muhalefet edeceğini be - yan etmektedir. Sarki Prusya'da Königsberg, 10 (A, A.) — Şarki Prusya hükümeti erkânı, tethiş hareketlerinin önüne geç- mek için çok şiddetli tedbirler al mıştır, Her şeyden evvel o gayri kanuni olarak elde bulunduru - yy yy yg gym kadar mühim kısmını müsadere etmiye çalışmaktadırlar. Silâh ta şrma ruhsatiyelerinin hepsi yeni- niden vize edilmiştir. Polis, bir taharri esnasmda Königsbergin şüpheli mahalle rinde bir takım müsaderelerde bulunmuştur. Memurlar elinde silâh bulu - nan her şahsı, hemen 3 ay hap se koymıya müsait bulunan fev- kalâde ahkâmı tatbik tasavvu - rundadır. Nazilerin bayrağı Berlin, 10 (A. A.) — Mek - lenburg diyeti reisi, Nazilerden Kröyger diyet binasına Meklen- burg bayrağının yanma Nazi bayrağının çekilmesini emret - miştir. Fransanın endişesi | Londra, 10 (A. A.) — “Deyli Telegraph,, gazetesi Almanya - da son günlerde cereyan eden si yasi hadiseler hakkında jeneral Spenrs tarafından yazılan bir ma kaleyi neşretmiştir. Bu maka - lede deniliyor ki: “Almanyada- ki vaziyet Fransayı düşündür- mekten hali kalmamaktadır. Al- manyanın komşu bir devletle as keri bir ittifaka benzer bir şe - kilde bir itilâf akti hakkındaki teklifler (sulh taraftarları tara- fından cesaretbahş bir mahiyette addedilmektedir. meti erkânından bir çoğu ve bilhassa von Şleyşer tarafindan yapılan beyanat, hakiki bir en- dişe uyandırmış, Lausanne itilâ- fının izmasından sonra Alman- larm bazı taleplerinin ilerde tatmini için sarfedilen mesaide devam arzusunda bulunanların cesaretini kırmıştır.,, Gene karışıklıklar oldu Berlin, 9 (A. A.) — Havas ajansı bildiriyor: Dün gece Almanyada 20 den fazla kanlı hadise olmuştur. Baş kca karışıklıklar Silezyada, şar- ki Prusyada ve Holştein'da vu- ku bulmuştur. müsaade olundu Ankara, 10 (Vakıt) — Vekil ler heyeti bir kararname ile aşa- ğıda yazılı maddelerin memle- kete ithaline müsaade etmiştir: Rober Kolleje Amerikadan te- berrü edilen kitap, alâtı fenniye, inşaiye; döviz çıkmamak şartile balık ağı imalinde kullanılan ip- likler, şark vilâyetlerine Rusya- dan mübadelei ayniye suretile getirilecek 50 ton çimento, tra- pis tabir edilen Bulgar peynir- lerinden 2500 kilo, Ipsala güm- rük kapısında açılacak panayır- da aynen mübadele edilecek eş- ya, demir yollanaca sipariş edi- len krup gabinoları, su cendere- leri, bir defaya mahsus olmak üzere inşa edilmekte olan Akça ağaç köprüsünün malzemei inşai- yesi, bir defaya mabsus Mango tabir edilen meyvadan 200 adet, Möüsevilerin hamursuz bryaminda kullanılması dinen lâzım gelen burma dallarile, bir dafaya mah- sus Uşak şeker fabrikasının malzemei inşaiyesi, bir defaya Hangi esya? Memlekete girmesine ağustos 41 ra Tezvirlere UyumuyoruZ (Başmakalemizden deren) ler Rodos vaziyetini e hinleri bulandıracak bir larak kullanıyorlar. Fa yolda hareket edenler i İtalyan dostluğunun bu rikât ile bozulacak çok kuvvetli olduğunu bir takdir edemiyorlar. 9 Eye! Jurnale d'İtalya gazetesi ; Pari'ye cevap verirker ” şöyle demiştir: “Şunu hatırlamak lâzım” yarın Türkiye ile aktettiği muzahedesi ayni zamanda kuvvetine ve hayatiyetine ©* ne ve keza bu kuvvetin yak” sulk ve terakkisinde haiz hemmiyetin lâyikile takdirin eylemektedir.,, / Bununla beraber şunu » ; liyelim ki Türkler deni dece samimiyete dikkat (Dostum) diyenlerin ziyade filine ve hemmiyet verirler. Faşist ise Yeni Türkiyeye karşı pek yakın bir zamanda vesileler ile ve filiyat ile ğunu teyit etmiş bir mem! Öyle tahmin ediyoruz ki, dö Pari) gibi Türk —! dostluğunu bir türlü bazı Fransiz matbuatınm lerini bozan şey de 7 gelmektedir. Fakat burada den hatırlatmak isteriz ki” dö Pari gibi gazetelerin » tı Fransız milletinin hakiki * -.i. ila asla alâkadar deği Nitekim daha bir iki ay Türkiyenin milletler cemi) girmesi münasebetle | meclisi meb'usanımda göste. tezahürat bunun en açık bif Tlidir. di * Mehmet Asif Çin işinde , Japonya suçlu —— İ M. Stimsonun nu”... akisler uyandıfd Nevyork, 10 (A.A) — "ef mor Sund gazetesinin vi wi ton muhabirine göre ei Akvam Mançuri tahkik apo” yonunun raporu açıkça Ja” | aleyhindedir. Ayni muhabirin nazaran M. Stimson'un misakından mütevellit bir ef teki ademi tesaviye ait s0” hi Amerika Hariciye mevzuu bahis raporun resi sırasında Cemiyeti bu mesele hakkında J muarız bir grupunun b“ vi kat'i bir vaziyet hks teşvik hususundaki ileri gelmektedir. E Nevyork Taymis # göre M. Stimson'un va Cemahiri Müttehidenin 40” prensipine iltihak ettiğini v miştir. iğ Çin kabinesinin yali Şanghay, (A.A) — Mi gi Cbing Wein ist.fasını geri “ii yı kabul etmediğinde? - 4 kabine istifa etmiştir. ii y ) eşyası, ketenden m8 sofra takımları, vagonlar"! © tecdidinde kullanılan 9 2 mukabilinde döviz ihr#$ mek şartile memlek€