21 Temmuz 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

. — 7— VAKIT 91 Temmuz 1932 yim Dostluğumuz Hiç bir hadiseden Müteessir olamaz Hariciye vekili Tevfik Rüştü Bey Akvam cemiyetine girişimiz münasebetiyle Sovyet sefareti maslahatgüzarma bir mektup yollamıştır, “10 Temmuz 932 tarihli mek- tobuma zeyl olmak üzere Tür- kiye hükümeti namına aşağıdaki hususları size bildirmekle şeref bulurum,,, diye başlıyan mektup- ta, Türkiyenin Akvam cemiyetine girmesinin, Sovyet sosyalist cüm- huriyetleri ittihadile memlekimiz arasında istiklâlleri için girştik- leri mücadele esnesinda mesut bir surette teessüs ederek her yeni merhalesinde hayatiyeti te- barüz etmiş olan samimi dostluk münasebetlerinin müstakbel in- kişafına bir engel teşkil edemi- yeceği, bilbirilmektedir. Mektupta bundan sonra, mem- leketimizin Akvam cemiyetine girişinin Türk - Rus müvasebatı üzerine müesses muahede ve protokollardan münbais müteka- il teahhütlerin kıymetini hiç bir tle azaltamıyacağı, hüküme- i zin Akvam cemiyetıni bey- nelmilel © ibtilâfların o müslihane ve âdilâne hal ve tesviyesiyle meşgul bir teşekkül olarak tanr- dığı cihetle, bütün vesaitile cemi- yetin esasını teşkil eden bu fik- rin tahakkuku yolunda teşriki mesaiye karar verdiğini, fakat ve tahminimiz hilâfına olarak Avam cemiyetinde herhangi bir zsmanda mevzuubabs sulh esa- sw mugayir ve münbasıtan So- * Giitihadına müteveccih tema- yüller baş gösterecek olursa hü- kümetimizin bu kabil temayüllere olanca kuvvetile karşı koyacağı yazılmaktadır. ingiliz matbuatının neşriyatı Londra, 20 (A.A) — "Times, gazetesi Türkiye'nin milletler ce- miyetine girmesine tahsis ettiği başmakalede Tevfik Rüştü Beyin tehakkuku için şahsen o kadar kuvvetle ve o kadar iyi çalıştığı iltihak keyfiyeti karşısında M. Hymans'ın tebriklerini bizzat ka- bul edememesinden dolayı tees- süf izhar etmekte ve şöyle de- mektedir: “Derrey” Saint James sarayı nezdinde büyük elçilik vazifesini deruhte eden mümtaz Türk dip- lomatına pek yakında “Hoş gel- diniz,, temenniyatında bulunacak olan böyük Britanya'nın, Türki- ye'yi milletler cemiyeti azası ola- rak nasıl bir memnuniyetle kar- şıladığını cemiyet heyeti umu- miyesinde belig bir surette ifade etmiştir.,, alyan matbuatının neşriyatı Roma, 20 (A.A) — Türkiye- nin Milletler cemiyetine dubulü- ne burada umumi surette siyasi bir ehemmiyet atfedilmektedir. “ Giornale d'ltalia,, gazetesi, Türkiyenin Avrupa ile Asya arasmda bir vasıl battı teşkil ettiğini beyan ederek İtalyanın © Türkiyeye gösterdiği mütevali Bn “dostluk delillerini hatırlatmak» tadır. sonra daha temiz ve beyaz renkte:mal çıkaracaktır. Şimdi- ye kadar bu fabrikada imal edilen pamukluların içinde kırın- tılar bulunması hallaç ve iplik makinelerinin iptidailiğinden ile- ri fabrikasının tekemmü- W ve yenileştirilmesi işi de de- vi. nin) ale s3 ala Harici i ispanyada kan Ve ateş! e Gazete binaları önünde bom- balar patladı, bir cemiyet relsi öldürüldü Madrit, 20 (A.A) — Gece, bir çok gazete binalarının önün- de bir çok hambaralar patlamış ve mühim basarlara sebebiyet vermişse de püfusça zayiat yok- tur, “Diario,, gâzelesine ait bir satış maballi yakılmıştır. Bu suikastler, milli mesai konfederasyonuna mensup anar- şst: ve sendikalist temayü'âta sahip o'an m“fritlere bamledil- mektedir. Punların bu suikastle- ri “Diario,, gazetesi müstahdi- mininden bir kısmına yol veril- mesi üzerine ilân olunan protes- to grevine iştirak etmek istemi- yen ameleden iptikam almak maksadiyle (yapmış (Olmaları muhtemeldir. bir sulkast Sevil, (Hususi) — Karior Loos Cespedes'den bildirildiğine göre, ziraat patron cemiyeti reisi M. Ramirez Kruzado, gece yarısı evine dönerken bir kurşunla öl- dürülmüştür. Katil bulunamamış- tır. Maamafih, şüpheler işci itti- badı sendikası, ikinci reisi Fer- nasdez'in üzerinde toplanmakta” dır. Cenaze merasimi © esnasında hadiseler vukumdan korkulduğu için, askeri tedbirler alınmıştır. Romanya intihaba- tında kanlı hadiseler | tir Bükreş, (Hususi — Totihabat dolavısile yapılan mücadele es- naşında” kanlı hadiseler vukua gelmiştir. Ramnik Sarat şehrinde, libe- ral parti azasından birisi, milli köylü fırkasından bir muarizini ee balta ile ağır! surette yarala- mıştır. Bu şehir civarındaki kasaba- lardan birisinin belediye reisi de öldürülmüştür. Mizil de, millt köylü fırkası taraftarlarile muha- Nif vazılara mensup gençler ara- sında bir arbede kopmuş birçok kimseler yaralanmıştır. Bir ikraz haberi Akşam refikimiz bir Fransız gazetesinin İngilterenin de Tür- pak iyeye ikrazatta bulunacağını ğından bahsetmektedir. Ay- z babere göre Türkiyede şube- lerini. kapıyan Fransız bankaları yerine İngiliz bankaları şubeler açacaklarmış. perdah kısımlarının daha iyi bir hale gelmesi için yeni makine- ler getirilmektedir. Yünlü mamulâtımızın yağmura mukavemeti, tüylerinin evsafı, parlaklığı ve desenlerinin güzel- liği bu makineler sayesinde çok artacaktır. Yalvaçta Beykoz fabrikasının yardımile en tecrübe işlet- mesinin netice verdiği görülmüş ve er fabrikanın de- vamına karar verilmiştir. Kayseriye gönderilen dokuma makinelerinin kurulmasına Fes- have fabrikasından ayrılarak gön- derilen ustalar tarafından baş- lanmıştır. Bu iş yakında tamam: lanacak ve bu yeni fabrika iplik ve kumaş imaline başlıyacaktır. Samsunda yeni bir yerli mal- ları satış mağazası açılmasına karar verilmiştir. Bu mağaza için yapılan hazırlıklar bitmiştir. ğaza bir kaç güne kadar açıla- caktır, © | Adi i Siyasi ihtirasların blânçosu : Bir syda 116 kişi öldürülmüş, 1170 kişi yaralanmışlır Berlin, 26 (A.A) — Düp ak- şam telsizle peşrolunan bir be- yannamesinde hükümet, asayiş ve intizamın muhafazası için bu tedbirleri ittihaza azmetmiş ol- * duğunu bildirme tedir. Bu beyanname, açık havada nümayişler İcrası memnuniyetini hatırlatmakta ve bunun ilk ted- bir olduğunu ilâve etmektedir. “Vorvaerts,, gazetesine naza- ran, açık havada nümayiş icra- sına müsaade ( verildiği tarih olan 18 Hazirandan itibaren vukua gelen siyasi kavgaların 116 kişi öldürülmüş ve 1170 kişi yaralanmıştır. Prusyada komiserlik Berlin. 20 (A.A ) — “Prusya meselesi,, bugünlerde tekrar mev- zu bahsolunmağa başlamıştır. Hükümet mubafilinden alınan bazı haberlere göre M. Von Pa- pen, Prusya'da lüzumunda Ak mapya tarafından bir komisrlik ihdası mes'elesi hakkında görüş- mek Üzere Prusya nazırlarından M. Severing ile M. Hirstiffer'i ii için .içtimaa davet etmiş” m da vukua gelen kanlı hadiseler, sağ cenah fırkalarına bu tedbirin ittibazını talep et- mek vesilesini vermiş olup bu fırkaların bu defa muvaffak ol maları ihtimali vardır. Şimdiki halde mes'ele hukuki noktai nazardan tetkik edilecek- ir, çünki “kanunu “esasinin bu birakmış oldugu imkânlar mutlak surette muayyen değildir. Makdonald /Lozanda Yugoslavla- ra yüz vermemiş! Belgrad, 20 ( Hususi) — Yu- goslavya matbuatı Lozan itilâfın- dan bahsderken memnuniyetsiz” | liklerini izbar etmektedirler. Si- | yasi mahbafil de aynı kanaati göstermektedir. Matbuat ve si- yasi mahafile göre Lozanda Yu: ğoslavyanın belli başlı gazetele- olan “Politika,, gazetesi Lozan itilâfın mevzuu bahseden bir bendinde şu satırları yaz- maktadır : Lozanda Yugoslayanın wenafii âşikâr bir surette ihmal edilmiş- tir. Bilhassa İngiliz Başvekili M. Makdonald, Lozandaki murah- haslarımıza karşı çok soğuk dav- ranmış ve onların matalibatını dinlemek bile: istememiştir. Her halde Yugoslavvanın müttefik- lerinden beklediği muamele bu değildi ve bu olmamalı idi.,, Sinema filmleri- nin kontrolu Ankara, 20 ( Vakit) — Sine- ma filimlerinin ka talimat- namesi resmi etede neşredil- di. Dahiliye, Maarif, Erkânıbar- biyeden üç kişilik komisyon İs. tanbulda kontrolu yapacak. Din propagandasını istihdaf- eden askerlik şerefini ihlâl eden içtimai terbiye âdabı umumiyeye emniyetle intizama fena tesiri olan filmler menedilmektedir. Soyguncuların birisi yakalandı İnegöl, 20 (Vakıt) — Bursı Karaköy şosi i soyguncu” luk faillerinden birisi yakalan- muştar. Diğerlerinin de derdesti RE ii ohusa Karşı ! ği Avusturya parlamentosunda Sosyalist ilderinin başına kibritlik atıldı Viyana, 20 (A.A) — Milli mec- lisin maliye encümeninde Hei- matb'ock'ya mensup meb'uslar- dan M. Heinz!, beynelmilel 80s- yalist â'emlerinde “tanınmış * bir zat olan sosyalist fideri M. Bau- er'e pors'enden bir kibritlik at- mıştır. M. Bauer, şakağından yara- lanmıştır. M. Bâvwer, müzakerat salonu- na sosyalist meb'us'ardan birisi- nin irat etmekte o'duğu bir nu- tuk, hir'st'yan - sosyalistler ara- sında şiddetli bir gürültü ihda- sına sebebiyet vermekte bu'un- duğu bir sırada girmiştir. M. Bauer, Heimathleck'a çır kışmıştır. Meclis azasının fevka'âde ga- leyan balinde bulunmalarına bi- vaen celse tatil edilmiştir. Sosyalistler, ohadişenin elim intiba altında kalmış oldukların- dan, bunun yerine Lausanne pro toko'unu müzakere etmek için toplanacak olan heyeti umumiye celsesinde nasıl akisler hasıl ede- ceği suale şayan görülmektedir. Fırka reislerinin bu sabah ak- tedecekleri içtimada hadissye kapatılmış nazarile bakılmağa müsait bir formül bu'unacağ ümit edilmektedir. Aksi takdirde milil meclisin bu kadar tehlikeli bir bava içinde toplanmasına ih- timal verilmemektedir. Suriç. Yoldaş Ma .— Türkiyeye samimi, bir. merbutiyet duyuyor Soviyet Rusyanın Türkiye scliri, Suriç yoldüşımn Berlinden şehrimize! gelirken Sofyaya da uğrodığın ve Utro güzetesi başmuharriri M. Ta nefle görüştüğünü yazmış, Bulgar ya: zetesinin Suriç yoldaşa atfen neşret. tiği bayanatını kısmen nakletmiştik. Suriç oyldaşa atfedilen bu beyana Ha kendisinin dokuz senedenberi An- karada bulunduğu için artık Moskova. ya dönmeği düşündüğü de yazılmış! tı, Soriç yoldaş, bu hususta ken- İ disile görüşen bir mubarririmize, M. Tanev'in Bulgaristana sefir olması temennisini bir nezaket eseri olarak telâkki ettiğini söy- lemiş ve Türkiyeden ayrılmak hususunda da şöyle demiştir: — “Türkiyede bulunduğum 9 senedenberi, bu memlekete o kadar yakından ve samimi su- rette bir merbutiyet bissediyo- rum ki, buradan ayrılmak ica- belse, ecnebi memleketlerden bir başkasında vazife kabul et- b mektense, benim için daha çok çazip olan Moskovaya dönmeyi tercih ederim.,, Bugünlerde, o Suriç yoldaşın Türkiyeden © ayrılması mevzuu bahs pe ei Bundan başka Suriç yoldaş, Sofyadan geçer ken biç bir “mülâ- kat, ta vermiş değildir. Sadece Bulgar gazetecileri ve bu me- yanda M. Tanef ile Sofyada ki r, Bulgar matbuat ri Ye endisine, tebri gerdir- v. için delâlette bulunmuşlar» ır, Bu esnada vakı olan mükâle- mede pek tabii olarak gayet hususi bir mahiyette idi ve mev- zu, Bulgaristandaki hayat şartla- rı üzerinde dolaşıyordu.. Suriç yoldaş, hususi bir mükâlemenin ingiliz- Fransız! | itilâfınınsebepl€ |Başmakalemizden ei | hiyetinde görüldü. Fransa mu mi hası itiraz etti, İngiliz mu da tasvipkâr görünmedi. Hoover plânından bahyedeği zr Fransız yo bunun Fi sadan ziyade İngiltere yi olduğunu, bu plânda daha 3i7 i Fransaya hücum ediliyor bir vaziyet alınmasının seb€ >) merika tarafından İngiliz d masına karşı takip edilen b hareketini setretmekten bas şey olmadığını iddia nba. du. Şayanı dikkat olan nokts şi ki tamirat meselesini müzâ” eden Lozan konferansında Fr ile İngiltere murahhasları biri lerinden epeyce uzak ed lardı. Bir aralık Fransanın devletler karşısında tecerrüt “İ a yetine düştüğünü bile söyliY" olmuştu. oVaktaki oAmeri Hoover plânı Cenevre tahdidi lihat konferansına tebliğ Pek az zaman sonra Lozan keratımın manzarası değişti. tere ile Fransa arasında an havadisleri gelmeğe başladı. Hâdiselerin bu mantıki silsil nazarı dikköte alınırsa bir ka$' ne evvel Fransayı bıraka: merikaya yaklaşan Makdonal4 kümetinin tekrar Amerikada zaklaşarak Fransaya yaklaşm! nın esbabı kolayca anlaşılır. Bununla beraber son İngili? Fransız itilâfınm husulünde # olan sebepleri yalnız İngiltere © hesindeki tahavüllerde araf doğru değildir. Hiç şüphesiz noktai nazardan Fransada yapıl son taşrii intibabat neticesi ile intihabattan sonra Tardiyö bül metinin çekilerek yerine Het hükümetinin geçmiş bulunmes' müessir olmuştur. Bilhassa # si meslek itıbarile İngiliz Başv line çok yakın olan M. lerce Alman kemirni mnsslesinda İşi: noklği nazarma yaklaşması! son itilâfın tahakkükunü teshil! tiği şüphesizdir. . Mehmet Asır Italyan kabinesi! de değişiklikle a ZE Tüst tarafı 1 inci sayıfada' liye nazırlığina, mebu'us Gi Gung'u maliye narırlığına Palermo darülfünenu emini François Ercole'u milli & hazırlığına tayin etmiştir. Kabinede vukubulan tebed lât neticesinde intişar eden kararnamede başvekâlet müs şarlığına M. Rossoni, b müsteşarlığına M, Suvich, adli! müsteşarlığna M. Albertin, & liye müsteşarlığına M. Pap korporasyonlar © müsteşarlı M. Asguini Biagi, milli t müsteşarlığına M. m Ec münakat müsterşliğiına M gero Postiglione tayin edile lerdir, M. Casalini, milli ihracat €' titüsü reisliğine tayin olunm Kabinede yapılan bu teb dülâtın Faşizme ri güzide kısmı Ka nel mevkilerinde bir münavebe W lâ tesisi arzusile ve umumi yetin tesirile izahı kabildir. Maliye Müsteşar! Italyaya Gidiyor © Ankaradan alınan bir telg göre Maliye masteşarı Ali Beyle nakit işleri müdürü 9”| B. yakında Romaya gidecek di; dicem olan tkr maks olduğu tahmin ediliyor. linde gösterildiğine hayret mektedir, maamafib, henüz eseleden babsed “sl masıl olup ta bir vereme. şek- |