7 Temmuz 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3
LE DİYİN Tarih kongresi ve Medeniyetin Doğduğu yer Türk tarih tetkik encümeni son sene içinde döşt cil tarih neşrelti, Bu eserler hakkında bu sütunlarda muhtelif zaman- larda o mütalealarımızı yazdık. Temmuzün ikinci günündenberi tarih profesörler ve tarih'hoca- ları bu yep yeni bir gö.üşü ifa- de eden tarih tezi üzerinde mü- nakaşalar yapıyorlar, Bu münakaşaların ew esaslı noktası bu günkü medeniyetin menşeleri hakkındaki Rönesans- danberi kökleşen kanattır. Rönesans Yunan ve Roma ör- neklerine hasretle başlıyan bir hareketleri Yunan sitelerini ve Romayı ideal edinen insanlar bislerile, fikirlerinin, şenişeti ile, mefküre arasındaki farkı hende- si bir şekilde ifade edemedik- leri zamanda hoşlarına gideni aynı zamanda doğru zennedi- yorlardı. , Rönesans bu düşüncenin şah “ eserini halk etti. Yani hoşa gi- “ den Yunan ve Roma medeniye- tini sade ideal adetmekle kaj- madı, Ona şeni bir kıymet ver- di. Onu medeniyet için bir baş- langıç telekki etti, Bu telekki ilme, hakikata kar- şı tamamen aykırı bir hareketti. Çünkü hiç bir medeniyet, biç bir içtimai tekâmül bu fenden le edilemez. Halbuki Rönesana zihniyeti örneksiz bir menşe ol- mak üzere Akdeniz sahillerine dayandi kaldı. Rönesans mütefekirleri hatta İnci asrın başındaki fikir ve ilim adamları bu hatadan kurtulamadılar, Çünkü orların hayalı, Şeniyeti tetkik eden va- sıtaları pek dar birsahaya mün- hasır idi. On sekizinci asır ile XIX inci asrın nihayeti arasında ki fark taş devrile buhar devri arssında- ki farktan fazladır. Eunun içindir md Mer tetkiki, cemiyetle- menşe bulmak gayreti, zama- nımızda daha müsmir, daha can- L, daha doğru görüşlere maliktir, Netekim insanların şeniyete nüfuz kabiliyetleri arttıkça Röne- — sansın ÇİZdİĞİ sahada kalmamış» lar, Medeniyetin menşelerini Ak- denizden daha başka sahalarda aramak zaruretini duymuşlardır. kadar medeniyetin anası olarak Mısırı ileri sürerlerdi. Halbuki M,. sırdan bahseden değerli bir Alim, Arthur Kieth 13 sene evvel me. deniyetin menşei addedilen Mısırı dünya medeniyetine nazaran bu günkü Fransız, İngiliz medeniyet. leri gibi bir mebde veya münte- ha olmadığını sarabatle iddia ediyor, Yeni tarih, malzemesini çapa- “dan, kazmadan, gürekten, müs- bet ilimlerin yardımından alarak Orta Asyaya doğru gidiyor. İşte rk tarih kongresi müsbet ilmin bulduğu hakikatleri konuşuyor. Halkevinde Istaanbul Halkevi idare heyeti bugün toplanarak bütçeyi müza- kere edeçektir. Içtimada bilhassa, içtimai yar- dım komitesine varidat temini meselesinin üleceği tahmin dale ex Daha dün üç sene evveline | Sadri Etem | Belediyede : ———— Yerli regülâtör kabul edildi Kenan isminde bir Türk usta- sının yerli olarak yaptığı Regü- lâtör Belediyece tetkik ediliyor- du. Kenan ustanın yaptığı bu alet matlâba muvafık bulunmuş ve otobüslere takılmasına müsa- | ade edilmiştir. 20 liraya alınan | ve azyağ sarfeden bu aletin kabulü otobüsçüleri sevindirmiş- tir, Bu alet, otobüsleri fazla sür- | atten menedecektir. Haliç şirketinden alınacak para Belediye, oHaliç şirketinden alacağı olan 931 senesine ait 3,000 lirayı şirket zarar ettiği içim tecil etmişti. Şirketin son i zamanlarda vaziyetinin salâha yüz (uttuğu görülmüştür. Bele- diye bundan sonra şirket nez- dinde bir mürakıp bulundurarak hesabatı kontrol edecek ve bu kontrola göre belediyenin 932 senesi matlübu hakkında da bir karar verilecektir. Noksan terazi ve kantarlar Her sene Temmuz bidayetin- den nihâyetine kadar olan bir aylık bir müddet zarfında bütün belediye şubeleri dahilindeki es- ! tarları dikkatli bır muayeneden | geçirilmesi kanunen mecburi ol- | duğundan beş gündenberi her tarafta muayeneye başlanmıştır. Bazı taraflarda, bilhassa Emi- nönü ve Beyoğlu omıntaka- larında noksan terazi kan tarlara tesadüf edilmektedir. Bu kantarlar müsadere o unduğu gi- bi sahipleri de cezalardırılmak- tadır. Büyükadada elektrik Belediyenin Büyükada'da bir iki ufak elektrik motörü ile bazı | makineleri vardır. Adaya elektrik | şirketi tarafından cereyan veril- mek üzere tesisat yapılması üze- rine Belediye bu motör ve ma- kineleri satılığa çıkarmıştır. Memioketie yağmur vaziyeti Meteoroloji enstitüsünün verdiği malümata göre dün sabah Kas- tamonuya 1, Kütahyaya 1 ve Ankaraya 3, Sivrihisara da 3 mi- limetre yağmur yağmıştır. Balıkesirde feci bir tren kaza- sı olmuştur, İstasyonda manevra yapan bir ameliyat treni bu eş- nada yoldan geçmek istiyen bir yük arabasına çarpmiş ve araba içinde bulunan biri büyük yaşta, diğer ikisi küçük yaşta olmak üzre üç kişinin ağır surette ya- ralaumasına sebep olmuştur. Ka- zâ, Muharrem Haspi beyin un | fabrikası karşısında şose ile hat- tın birleştiği noktada vuku bul- muştur. Kazazedeler kara oğlan ma- hallesinden İsmail oğlu bahçıvan sarı İbrahim ağa ile oğlu Meh- met, kızı Ferinedir. Kaza Ib- rahim ağanın battı trenden da- ha evvel geçmek için israr et- mesinden çıkmıştır. Tren araba- yı altına alarak tam otuz metre nafın, satıcıların terazi ve kanw- | | Bir matbuat Emektarı Haçik Efendi öldü ) Haçik Efendi bez Haçik kigorkıyan endi evvelki gece vefat etmiştir. Haçik Efendi Türk matbaacılığına fasılasız altmış sene hizmet etmiş- tir; san'ata sülökünün ellinci yı- lında 36punto rık'ayı ikmal etmiş- ti, Haçik Efendi, matbaacılığa hizmetinden dolayı müteaddit madalya ve nişanlarla tallif edil- mişti. Yetmiş sekiz yaşında idi. Cenazesi yarmki cuma günü saat on dört buçukta Beyoğuunda Ba- lıkpazeri Ermeni kilisesinden kal dırılacaktır. y Mütevaffanm ailesine taziyet beyan ederiz. Garip bir yük Yunanistana bir va- pur to; rak gitti Dün Istanbuldan Yunanistana ö bir vapur dolusu alelâde toprak “ sevkedilmiştir. Gümrük kanünü mucibince menşe şabadetnamesi almağa mecbur olan. tacir, toprağı re için sevketiğğini şu suretle izah etmiştir; — Yunsnistanda bahçe yap- mak için toprak yoktur. İstan- buldan taşıyoruz. Bu cevap biraz garip görül müşsede sevkiyata müsaade ve- rilmiştir. Gelenler, Gidenler Muhtelit mübadele -komieyonu Türk baş murahhası Şevki Bey kemisyona ait muhtelif işleri ta- kip etmek üzere Ankaraya git- miştir. Poliste : Bir cambaz yere düştü Rauf isminde bir cambaz Karagüm- rükte tel üstünde bünerler gösteriren muvazenesini keybederek diişmtş, mob- telif yerlerinden yaralanmışat. İ Bir dayak Dün sabah sekiz buçukta Beyoğlun- da Derviş sokağında kabveci Mustafa Tepebaşından geçerken evvelce araların da büsumet bulunan Armavue Rıza, Hay rertin, Zeki, Nano önüne çıkmışlar ve kırbaç ve sopa ile Mustafayı fena halde i döğmüşlerdir. Mostafa derhal civarda bulunan bir Kasap dükkâna kirmiş, ar- kasından mütaarnzlar da dükkâna dalmış | ve bunlardan Rıza üç el-silâh atmış ise de istbet ettirememiştir.. Arnavut Rıza | ve arkadaşları yakalanmışlardır. Hayırlı ahbap | Tekirdağlı hac: Mahmut elendi ev. velki gün şehrimize gelmiş, otel ararken manitacılık süretile parssı dolandırılmış- vr. Hacı Mahmut efendi psrasını çalamı bulmak için polise müracaat etmiş ve bu esnada da omuzunda bulunan ağır heybesini tanıdıklarnndan Hayriye Hanı- ma teslim etmiştir. Fakar Hayriye Hanım kemanete hyanet etmiş, heybeyi açarak çinde bulunan çorap, peşkir, yağ ve yumurtaları aşırmışır. Hayriye Hanım parasını dolandıran sabıkalılar aranmak» tadır. Parasına *amaan boğulan hanımı kimler öldürdü ? Çırpıcıda boğazından iple boğulmuş olarak bulunan Unkapam sakinlerinden | Inci Hanim katilleri hakkındaki tahki- kat bitmiş, mazmun olarak sebzeci Haydo ile berber Mahmuc Adliyeye teslim edil miştir. Zabıta İnci Hanımın parasna ta- maan boğulduğunu da tesbit etmiştir. Saat ve çikolata,, Dün sabah beş buçukü Maçkıdı Yorginin dükkâna Todori isminde bi- risi girmiş, bir altın sâat, beş kilo çiko- i İsta çalmış, Vali konağı caddesine doğra kaçarken pölöler tarafından gürültrek yakalanmıştır. Söndürüldü Cibalide Salihpaşa caddesinde 22 no- matalı Mustafa Efendinin evinden yangın çıkmış, sirayet etmeden söndürülmüştür. italyan filosu Kuatro kruvazörile Cosnz, Fab- rizi, La Farina ve Bassini torpito mubriplerinden mürekkep bir Italyan filosu dün akşam limanı- mızdan geçerek Varnaye gitmiştir. Filo, evvelcede yazdığımız gibi ' Varnada bir hafta kalacak ve gelecek perşembe günü tekrar buraya gelerek bir hafta kala- caktır. Memleket Haberleri Balıkesirde feci bir tiren kazası altında kalmakla beraber sürük- lenmek yüzünden ağır surrette yaralanmışlardır. Tahkikat devam etmektedir, şimendifer idaresinin tren ge- çerken yolu niçin kapatmadığı mevzu behsedilmektedir. 1000 maznunlu dava! Izmir « Kasabada sıtma müca- delesi heyetinin doktoruna muh- telif tebliğlere rağmen muayene- den çekinen bir köy holkı mah- kemeye verilmiştir. Maznunların adedi bine yakındır. Ve mâz- nunlârdan bir kısmı hayatla de- ğillerdir. iie getta o ear m yen el Barut inbisarının Yozgatta bu- lunan patlayıcı maddeler fabri- kasında çalışan amelelerin ve diğer müstandemlerin çocukları için Yozgatta bir mektep açıl- mıştır. Mektebin muallimleri şeh- temin edilmiştir. Kurtarılan yolcular Domenico Salvo paptanm ida- resi altında bulunan Loit Tiryes- tino o kumpanyasının oAventino vapuru Haziranın yirmi altısında fırtınalı bir havada Batumdan Trabzona gelirken deniz üzerin- de batmak üzre bulunan meyva yüklü bir kayığa tesadüf etmiş- tir. Kayıkta bulunanlar imdat is- tediklerinden vapur durdurulmuş ve Trabzon ahalisinden Nebi oğ. lu Şükrü, Nebi oğlu Ali, Ali Saffet ve Ali Sermet isimlerin- de olan yolcular muhakkak bir ölümden kurtarılmışlardır. kurşun Giresun — Yeniyolda o don- durmacılık yapan Kâzım am- casınm oğlu Mehmedin kafasına yedi kurşun sıkmak suretile öl- dürmüştür. Katil yakalanmıştır. Cinayetin sebebi bir kadın mese- lesi imiş, — 3 — VAKIT 7 Temmuz 1932 —— | | yakslarımıştır. Hacı Mebrmwr efendinin | | olmadığından | duğu hakkında yapılan itirazlara ge i şma ancak 220 lira kadrdır. Ren ken | ” Cemiyetlerde İ Gayrimübadiller Arasında ihtilâf mı? Dünkü Akşam refiklerimizden bi- ri gayri mübadiller cemiyetinin yeni idare heyetile gayri o mübadillerden bir kısmı arasında yeni bir (ihtilâf çıktığını yazıyordu. Refikimizin kaydettiğine göre, hü- kümet tarafımdan gayri mühadillere tahsis edilen Yunanlı firari ve etabli emlâki gayri mübadillerin emlâkini ödiyecek miktardan fazla iken idare heyeti gayri mübadillere ait gizli em lâki meydana çıkarmak için bir büro teşkil etmiş ve büro azalarma ayda üç yüz lira maaş vermiye başlamış- tır. i Bu hareket gayri mübadillerin bir kısmı tarafından memnuniyetsizlikle karşılanmıştır. | Bu haber üzerine dün görüştüğü - müz idare heyeti azasından 'İsmajl Müştak bey bize şunları söyledi: N — Yeni idare heyetinden memnun | olmıyanların kimler olduğunu! bilmi- yorum. Ve esasen yeni idare heyeti İ vazifeye başlıyalı daha bir ay bile i memnuniyetsizliği & cap ettirecek bir sebep de yoktur. — Yeni idare heyeti, gayri mübağik lerin bu güne kadar elde edilemi . yen haklarını arıyacak, bu güne ka» dar elde edilemiyen dileklerini BA « kadar makamlara bildirecek, Kulâsa gayri mübadilik meselesine nihayet verecek ve binlerce vatandaşı bugün içinde çırpındıkları ihtiyaç ve sefa « letten kurtarafaktır. Bu o maksatla düşündüğümüz tedbirleri hükümete arzetmek ve hak, adalet esasına müs tenit bir neticeye varabilmek için iki zattan mürekkep daimi bir heyet teşkil olunarak Ankaraya gönderil « miştir. Bu iki arkadaş Ankarada ma- liye vekâletinde gösterilen bir büre- da çalışarak her gün alâkadar dal - relerle temas etmekte ve lâzımgelen kolaylıkları görmekteğir. Bu heye - tin şimdiki halde ne yapmakta oldu- Zunu ve mesaisinin ne gibi neticeler | vermiye başladığını söylemek mey - simsizdir. Ancak gayri (omübadilleri mümkün mertebe tatmin edecek bir gayeye doğru yürümekte olduğumü - zu ve memnuniyeti mucip bir vaziyet | ten çok uzak olmadığımızı kuvvetle | ümit ediyorum, yn Bu heyete verilen paranm çok ol linee, Ankarada devamlı surette otur- « mak, bütün gün çalışmak vazifesile oraya gönderdiğimiz (arkadaşlara ücret vermek en meşru ve en tbit bir harekettir, Ücretin miktarı da ver gi ve saire çıktıktan sonra adam ba- di hesbıma bu kadar az bir ücretle orada çalışmıya razı olarak İstanbul daki işleri yüz üstü bırakıp giden arkadaşlarımızın o bu hareketine fe dakârlık derim. Yeni idare heyetinden oOmemnun olmamak için henüz ortada bir se « bep yoktur ve yeni heyet gayri mü » badiller lehine bir iş görmiyeceğini anladığı gün çekilmekte bir dakika bile tereddüt etmiyecek insanlardan teşekkiil etmiştir. o Maamafih idare heyetine kim gelirse gelsin, bunların karşısında daima gayri memnun, bir kitle görülecektir, Bunlar idare ke yetine giremiyenlerdir. Bunların Şe | kâyetlerini susturmak © imkânsızdır. Kendilerini idare heyetine getirmek de gayri mübadillerin bileceği bir iş tir. inhisarlarda ; —— Barut ve fişenk inhisarında Barut ve fişenk inhisar idare- sinde eski şirketleri tasfiyeleri eğ devağii edilmekte» ar, Bu işin daha iki ay Kadar des vam edeceği anlaşılmaktadır. O zamana kadar tütün, müs- kirat ve tuz inhisar idareleri bü- tün şubelerinin birleştirilmesi tamamlanacağı için şirketlerin tasfiyesini müteakip barut inhi- sarı şubelerinin birleştirilmesine başlanacaktır.
