24 Haziran 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

7 w DAR Dr A e erir UR “ 7 KE AMAR o. —— 2—VAKIT 24 Haziran 1957 Amerika teklifinin! . . f akisleri çalışan sınıfı için büyük bir yük teşkil etmekte olan teslihatın ezici yükünü hafifletmek zamanı gelmiştir. Bu keyfiyet, iktisadi kalkın- mıya doğru atılacak en mühim adımı teşkil edecek ve teslihat yüzünden hasıl olan sui tefeb- hümlerin tevli eylediği endişe- leri tahrip etmek suretile umu- mi sahada kalabileceğiz ve 10 sene için 10,000,000 tahmin olu- mad beybude masarifin önüne geçmek suretile sulh hislerinin takviye ve tezyide hizmet ede- bileceğiz. Aşağıdhki prensiplerin bize rehber olmasını teklif ediyorum: 1 — Hepimiz imzalamış olduğumuz Brland — Kellog misakı, miaitlerin siühlar: an -| cak mili midafan maksad; kullandığı tanki, etmiş alduklarını natıktır. 2 — Tesiibatın tenkisi ve tahdidine yal -| mız silâhların tenkiri #üretile deği, uyni Zamanda taarruz vasıtalarının tenkisi ve) miitekahli müda'an o kuvvetlerinin tezyidi| geklinde girişmek icap eder. | 8 — Bu tenkisatı yaparken teatihat ara -) amdaki nlsbötlerine de riayet etmemiz Mzımdır. 4 — Tenkisat, müsbet olmalı ve hakiki Bir iktisadi tnşlraba İal etmelidir. $ — Kara, hava ve deniz kuvvetleri bir - Birine merbuttur, binaenaleyh, bunlara sit vee yekdiğerinden o ayırmıya lüzum .yoki “ “Ben cihan teslihatının üçte birinin tenkis edilmesini teklif | ediyorum.,, Bu prensiplerden hareke ede- | rek cihan teslihatının üçte biri nisbetinde tenkis edilmesini tek- | lif ediyorum. Kara silâhları için, tesliğatın | taarruz mahiyetini tahdit için | evvelce konferansa tevdi edilmiş | olan projelerin kabulünü teklif ediyorum. Bu ptojeler, tankların, kimyevi harbin've he#'nevi seyyar ağır topçuluğun ilgasını natıktır, Müdafaa moktai nazarından müessiriyeli veçhile artacak olan tahkimata dokunmıyacağız. Bundan başka zabita kuvve- tinin haricinde olan her türlü kara silâhlarının üçte bir nisbe- tinde tenkisini teklif ve bu za- bıta kuvvetlerini “muhtemel bir © harici tehlikeye karşı müdafaa ya memur kuvvetlere mukabil, dahilde inzibat ve asayişi muha- İazaya memur kuvvetler, diye tarif ediyorum. Bütün devletlerin müsellâh za- bita kuvveti olarak harp mağ- lüpları ve bilhassa Almanya için tayin edilmiş olan mikdar ile mütenasip yeni 65,000,000 nü- fusa 100,000 kişilik: bir kuvvet bulundurmıyı kabul etmelerini teklif ediyorum. Müstemlekelere sahip devlet- lerin bu itibar ile bulundukları hususi vazıyetin istilzam edeceği bazı tadilât ile bu kuvvet, dahili inzibat ve asayişin muhafazasına kifaye» edecektir. Binaenaleyh, zabıta kuvvetleri haricindeki bütün teslibatın üçte bir nisbetinde tenkisini ve bütün bombardıman tayyarelerinin il- gasını teklif ediyorum. Zartıldar için muahedelerle tayin edilmiği kaydediyorum Ahval ve şeraltin istiizam edaceği tafer - rusla alt bazı tadilât ile tu basit tekliflerin © kabul ber miiletin mütenasip bir surette at işe iştirakini icap edecek ve beşeriyetin ümitlerini kuvvetlendirecektir Ma tekler, iaarruz kuvveliai feyka » Mde tenkis edecek ve mühim lasarruflar iç - a Telgraf Haberleri Tahdidi teslihat konleransındaki tarihi celse Dünyanın askeri masraflarla varını yoğunu tüketmesi bir deliliktir ! ika heyeti reisininteklifi, hertarafta büyük alâka uyandırdı. Bu teklifin esası, Reisicümhur Hover tarafından hazırlanmıştır Bu teklifin bıraktığı akislere dair gelen son telgraf haberleri mubteliftir. Teklif evvelâ Londra parlamentosunda büyük bir he- yecan uyandırmıştır. Muhafaza- kârlardan bir kısmı büyük deniz cüzü tamlarının üçte bire indi- rilmesinin İngiltere için kabul edilemez olduğu mütaleasında dır. Liberallar ihtiyatkâr davran- maktadırlar. İngiltere Hariciye nazırı teklifi müteakip bu açık ve cesurane teklife hayran olduğunu söylemiş fakat deniz kuvvetlerine ait kıs- mın hakikati ahvale pek tetabuk etmediğini işaret etmiştir. Fransa teklifi müfritane buluyor Fransız murahhassına gelince, Rus - İran Muahedeleri Moskova, 23 (A.A) — Kara- hân ile Iran elçisi Pakervan, mu- haceret, ticaret ve seyrisefaine dair olarak 27 teşrinievvel 931 de Tahranda imza edilmiş olan mukavelenin musaddak suretle- rini teati etmişlerdir. Mukavele mer'iyete girmiştir. tüketmesi bir deliltirtir. Di. Hoover'in talimatmın İursatini imi) - teakip M. Gibson demiştir ki: Ararika va İngiltere'nin harp gemileri i tonajmın tenkisi Londra Okonferanamm İngütere'ye tahsis etmiş olduğu 320,000) ton ems üzerine hesap edilmek İcap eder. 8 posluk toplarla mücehhez kruvazörler için tonej miktarmı munbede ile Ame - riks vo İngiltere için tesbit edilmiş o -| lan 160000 ve Japonya için tayin edil - miş elan 90000 ton olarak tahdit ot - mek iktiza eder. Hiç bir devlet 40 dan fazla tahtelbahir buhindurmuyacak, donan:nas, başlıca si - lâhımı teşkil etmekte olan Amerika, vw -| uri tahdidi teslihat proğramisın bir kis -| min lera maksadile 300,000 ton mik - tarıma gemisini tahrip etmiye ve 80,000) Şeyin asia İnşaattan vaz geçimiye Amın - Bu proje, Ameriks'daki 1000 ağır top Ne, 000 tank ve 300 bombardıman tayyaresine de şamildir. Konferanstaki (o murahhasların beyanatımızın prensiplerini mem- Buniyetle Okabul O edeceklerine eminim, çünkü müzakerat esna- sıwda hepsinin de tahdidi tes- lihat sahasında bir neticeye va- sıl olmak azminde olduklarını öğrendim ve buna kani oldum. Teklifin tesiri Vaşington, 23 (A.A) — Ame- rika murahbasları dün M, Stim- son'a telefon ederek Hoover tek- lifinin Cenevre'de hasıl ettiği aksülâmelin tahminlerinden pek fazla müsait bir şekilde olduğu- nu ve fevkalâde bir tesir ika eylemiş bulunduğunu bildirmiş- lerdir. Murahhaslar, dünkü © günün beynelmilel konferanslar tarihi- nin kaydettiği günlerin en bü- yüklerinden birini teşkil ettiğini ilâve etmişlerdir. M, Hoover, bu teklifi kendi kendine düşünmüş ve ihzar et- miş, M. Stimson teklifi tetkik ettikten sonra M. Gibson'a gön- dermiş ve (Obizzat tetkikatını ikmal ederek diğer Amerika murahhaslarile birlikte münaka- şasinı yapmıştır. Teklif tamamen reddedildiği bu teklifin tashih edilmesi lâzım geldiği, aksi takdirde bunun, serdedenlerin alicenabane düşün- celerine muarız olacak derecede sade bulunduğu, beynelmilel se- lâmetin bu tensik ile mütenasip olması mütaleasındadır. Ameri- kan teklifi Fransız murahhassına göre sulhün tensiki noktasından müfritanedir. Bu teklif evvela küçük devlet- lere karşı haksızlık telakki edile- bir, Sonra kendi ihtiyarlarile slah- larını tenkis etmiş bulunan büyük devletler içinde haksızlıktır. italya kabul ediyor Italya hariciye nazırı Amerikan teklifi kayıtsız ve şartsız ve aynen kabul ettiğini ve bu teklifin İtak yanın evvelce işaret ettiği plana Almanyada Dahiliye nazırları toplandılar, vaziyeti görüştüler Berlin, 23 (A.A) — Resmi tebliğden de anlaşıldığı veçhile, imparatorluk hükümeti ile diğer Almanya hükümetleri arasında i siyasi üniforma giymekte ve âçık bavada mümayişler yapmıya dair olan Riyaseticümhur emirname- sinin : tatbikinde - itilâf hasıl ol- mamıştır. Almanya hükümetleri nazırları hiç bir teminat vermemişler ve cevaplarını hafta nihayetine ka- dar tehir etmişlerdir. Dünkü konferans imperatorluk bükümetile cenup hükümetleri arasındaki ibtilâfı teşdit etme- mişse de izalede etmiş değildir. Imperator hükümeti, Nazilerin istedikleri itilâfgirizliği o göster- memiş ve buna mukabil cenup hükümetleri de gerğinliği şiddet- lendirecek bir harekette bulun- mamişlardır. Resmi mehefil, bu sebepten işlerin hal ve tesviyesi yoluna girilmiş olduğu mütaleasında bu- lunmaktadır. İmparatorluk hükü- meti, bu noktai nazara iştirak etmekte ve cenup hükümetleri- nin şiddetli aksülameller icra etmesinden korkmaktadır. Alman filosu serbest şehirde Varşova, 23 (A.A) — Dant- zig'den bildirildiğine göre Sch- lesien ismindeki Alman zırhlısı ile 7-190 ve G-10 torpido #ubripleri bu sabah saat 8,30 da Dantzig limanna muvasalat edeceklerdir. Bu gemiler, saat 17 ye doğru limana girecek ye pazartesi gü- nü öğle zamanına kadar Dant. zig'de kalacaklardır. Istikbal ve nümayiş programı şudur : Amiral, matbuat mümessilleri- ni kabul edecek ve gece Çelik Miğferliler bir fener alayı yapa- caklardır. zannedildiğine göre bilâmüddet olmamak şartile konferansın ta- likine omühalefet etmiyecektir. Zira, Amerikalılar terki teslihatın yavaş, yavaş terakki etmesinin muvafık olduğunu söylemiştir. Japon murahhassı ihtiyatkör ! Japonya murahhassı mütekat- tim müzakerat yapılmadıkça to- najlar nisbetinin tadiline muva- fakat etmiyeceğini bildirmiştir. Ispanya küçük donanmadan İ bahs ediyor Ispanyol o murahbassı, teklifi küçük donanmalar için haksız bulduğunu söylemiştir. Bununla beraber memleketin teklifi tas- vip etmekte olduğunu da ilâve etmiştir. Müzakere devam edecek Nibayet Amerika teklifinin Fransa, İngiltere arasında yapıl- makta olan müzakerelerde mev- zuabahs edilmesine karar verile- rek celse tatil olunmuştur. izmirde Gazi Hz. Heykeli Izmir, 23 (Vakıt) -— Gazi haz- retlerinin heykelinin küşat mera- siminde bulunmak üzere Istanbul Valisi, Istanbul belediyesi ve halk fırkası azaları İstanbul matbuatı, İ Izmir meb'usları ve mülhakat be- İ lediyeleri davet edilmişlerdir. Küşat Başvekil Ismet paşa hazret- leri tarafından yapılncaktır. İrade 5 lifini, bu teklif reddedildiği ve terki teslihat konferansı akamete uğradığı takdirde Cemahiri müt- tehideyi bu husustaki hertürlü mesuliyetten tebriye ede bilecek bir vasıta gibi telâkki etmiye mü- temayildir. Diğer taraftan, terki teslihat konferansı, akamete düçar ola- cak olursa devletler iktisadı ib- ya çarelerini tatbikten imtina etmiş olduklarından dolayı Ce- mahiri müttehidenin o zaman borçların iptalini meselesinde ka- pıyı kapayabilecek bir vaziyette bulunacağı da düşünülmektedir. Düşünülen tedbirler Diğer taraftan buraya gelen | malümata göre konferans muhi- tinde düşünülen tedbirler şunlar- ! ittihaz edilen i suretinde değil, Diploması mehafil, Hoover tee! Cevabı ( Baş makalemizden mabast ) kabul ettiği hudut ve şumül daire « sine münhasir telakki edenler ayni prensipte müttefik gibi görünüyor - larde, Vaktaki cihan buhranınm te - siri ile İngiltere gibi liberalizm mesleğinin beşiği vatani olan mem - leketlerde bile himaye ve tahdit u- sullerinin tatbikine yol açıldı. Fran « su gibi em kavi ferdiyetçi serma « yedar memleketler bile -kontenjant - man usulleri ile harici ithalâtı tah « dide ve tanzime başladı. Pek za - ruri olarak, esasen devletçiliği proğ ramına esaslı bir madde şeklinde koymuş olan Halk firkası hükü « metide milli iktisadiyatımızı mü- dafaa için bir takım mühim tedbirlere müracaat etti, İşte bu yeni tedbirlerin tatbikatı neticesindedir ki, evvelce devletçili « ği kabul etmiş görünenler arasm « da bir memnuniyetsizlik uyandı. Kocaeli meb'usunun Meclis kürsü « sünden serdettiği itirazlar, bu mem « nuniyetsizlik cereyanının bir ifade « sidir ve pek tabii olarak bu ce- ! reyan, devletçilik prensipinin tat - bikatından kendilerini ferden müte « zarrır görenler tarafından gelmekte « dir. Fakat bu cereyanın tesiri sadece tedbirlerden — ferdi surefte zarar görenlere omünhasir kalmiyor. İtirazlar, ferdi şikâyet prensip müdafaası tarzında yapıldığı için prensiple « rin tatbikatında her hangi birsu- retle şahsi alâkası olmıyan bir takım vatandaşların zihinleri bu yüz « den teşervüşe uğruyor. Bilhassa ittihaz edilen tedbirler zaten mevcut olan ve kendi haline bırakıldığı takdirde çok vahimâ - kibetlere doğru gideceği şüphesiz bu « Yunan buhran vaziyetinin zarar « larından memleketi siynete matuf olduğu halde bilâkis buhranmzu- Yuru, “YT MU NevI TeğyirtOruru ge Uyormuş gibi gösterilerek, zihin» Terin teğevvüşü tehlikeli istikametlere sevkediliyor. Onun için bu bahis üzerine israr ile avdet edişimizi lüzumsuz ve mâ « nasız (telâkki etmemelidir. Ve Re « cep Beyin buğday misali ile pek iyi izah ettiği gibi ortada hakikaten | şikâyet edilecek bir şey varsa, bu devletçilik prensibi değil, belki bu prensibin icabatını henüz istediğimiz. şekilde ve derecede tatbike imkân bulamayışımızdır Mehmet Asım Kongre maçları ldst tarafı 1 inci sayfamızda) serbest vuruşu intaç eden batalı bir hareket oldu. Atılan serbest vuruş kale önüne düştü. 26 ıcı dakikada Ankaralılar ikinci go» lü kaydettiler. Ve Ankara sığ açığının müdabalesiyle İstanbul İT ice devlet milli müdafaa büt, | Kalesine gol oldu. Tatanbul takı çesinden yüzde 15 tenzilât yapâ- cak 2 - Bombardıman tayyare- leri ilga edilecek, 3 - Sivil tayya- recilik beynelmilel teşkilâta tabi tutulacak. 4 Zehirli gaz ve mik- rop barbi menedilecek. 5 - Terki teslihat konferansı üç senede bir toplanacak. 6 — Bu kararların tatbiki bey- nelmilel bir komisyon tarafından daima mürakabe edilecek, 7 — Harp malzemesi ve mühimmat fabrikaları devletlerin kontrolü al- tında bulunacak. 8 — Iktısadi ve mali beynelmilel tedbirler alınacak. Recep Bey Bulgar gözetecile- rini kabul etti Ankara, 23 (A.A) — C.H. Fırkası umumi kâtibi Recep B., bugün fırka umumi merkezinde Bulgar matbuat heyetini kabul ederek kendilerile iki memleke- tin samimi münasebat ve rabıta- ları etrafında musahebede bu- mında Şeref ile Eşrefin yeri değiş- miş Eşref sol açığa geçmişti. Bu tebeddül 3İ inci dakikada iyi bir netice verdi. Istanbul muhacimlerinin bir bü- cumunda sol açık çok sıkı bir şütle ilk Istanbul golünü yaptı. 5 dakika sonra sağ açığım orta- layışını merkez muhacim kuvvet» li bir şütle gole tahvil etti. Ve devre bu suretle bitti. 22 inci dakikada Ankara mer- kez mubacimi kaleye çok kuv- vetli bir şüt havale etti. Top direğe çarparak geriye döndü. Bu esnada sağ açık yetişerek golü yaptı. Nibayet 36 ıcı dakikada İs- tanbul takımı sağ içi Alâettinin ayağıyla üçüncü golü yaparak beraberliği temin etti, Ve maç bu süretle 3-3 e beraberlikle neticelendi. Yarın İzmir takımı oynamazsa İstanbul ve Ankara arasında bir revanş maçı yapıl zasma müsaade bahşolacaktır. e a 4 isilak a ği 4 takdirde Cemahiri müttehide, | de mümkün olduğunu hissetmek: | lunmuştur. pi