28 Nisan 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

Çocuk yeMiryolu kı kadar a letin malıdır Bu Byor. Bu va yüzde 43. or. Bu mütbiş bir ra- © a mezarı dünyanın bizdekinden daba Fendi Şoçaklarımız çocuk bahçeleri- iyolarına, oyuncak g , çine, eğlenceye, neş'eye selvili, selvisiz, taşlı, veya ara boyuna bir ölüm ii i akıp yo Yüzde "4 ğe 43-83 “dabi müthiş! Sene yarı beline kadar top- | gömülen bir millet ölüm “€ karalar giyip, matem tu- Bendinden aşıp taşan nehire korku, > telâş, fer- Deyler? Ty ME bin. kilometre murabbal Mta, 14 milyonluk bir kit ia toprak sanayileşmek şartiyle, gibi bir devleti 104 müfusiyle besler. Çekoslo- gibi yarı sanayileşmiş bir eti 75 milyon nüfusile * Sadece çiftçilik etmek Bm 30 milyon Oo nüfusu Bu Bu De demektir; Şu demektir: Bugünkü top- Üzerinde sür'atle artmıya, a mecbur olan bir mil- i senede ancak binde 25 ..».. ad bahtiyar Tür- li tefahın sırrımı keşfeden ancak kilometre başın- Kn 15sız oturan insanların olmıyacaktır. Her sene | 1, Aeslini toprağa veren bir için herşeyden üstün bir İki vardır: Çocuk meselesi! Meteliği korumak için dev- v *dbirleri alıyoruz. Bir mem- N korunmasına karşı almak Jâzimdır. Çocuk, baya ve ana cahaletinin Çak demiryolu, kontenjan devletin malıdır. koruyalım, yani ya- Türkiyeyi T Sadri Etem Vu âli muavinliği li Muavinimiz Fazlı Beyin Valiliğine tayini hakkın- Mil doğru olmadığı tedir. Belediye iktısat müdürünün raporu Nark ve azami fiat doğru değildir. Fuzüli mutavassıtlar ortadan kalkmalı ! Şehir meclisi, halkın iştira kuvvetini artırmak için şehrin iş sahasındaki menbalarını genişletmek çarelerini düşünmelidir Belediye iktisat o müdürünün hazırlamış olduğu bir raporu bir kaç gün evvel belediye reis- liğine verdiğini yazmıştık. Aldığımız mütemmim mâlüma- ta göre bu raporun hedefi, şeh- rin umumi vazıyetini tetkik et- mek ve bu vazıyete bu gü- nün bieliieiie li Raporda, Istanbulun son on beş senelik nüfus temevücatına ve bu temevücatın iktisat saha- sındaki akislerine temas edil- mektedir. Istanbul nüfusunun azalması yüzünden, daha büyük bir nüfus kesafeti için hazırlanmış olan şehrin iktisadi müesseseleri, dük- kânları, o mağazaları müteessir olmuştur. Rapor, şebrin bugünkü nüfu- suna ve bu nüfusun iştira kabi- liyetine göre umumi hatların tes- bit edilmesini bir zaruret olarak gösleriyor. Raporda, vaziyet bu umumi çerçeve içinde mütalea edildik- ten sonra hayat pahalılığı nok- tasına temas edilmektedir. Tarihi evrak halâ Gümrükte Bulgaristandan iade edilen ta- Ibtiyacımızı teşkil eden mub- telif maddelerin fiatları arasında Halkın bugünkü kazancından azami istifadesini temin için de nisbetsizlik görülüyor, Bazı eşya | en başlıca çare olan (istihlâk fiatları oldukça mübim bir te- nezzül gösterdiği halde diğer bazı eşyada bu düşkünlük az- dır. Maamafih umumiyetle 1928 senesinden itibaren hayat en- doksu her halde tanezzül etmiş- tir. Buna rağmen müstehliklerin geçen senelere nazaran hayatın pahalı olduğundan şikâyet et- meleri, daha ziyade iştira kabi- liyetlerinin azalmasından ve bu da maalesef bir çok iktisadi ve içtimai sebepler dolayısiyle ka- zanç seviyesinin o düşmesinden ileri gelmektedir. Şu halde, bareket noktası, bir taraftan kazanç seviyesini artırmak, diğer taraftan bugün- kü kazançtan azami randman almak noktasına varacaktır. Raporda, şehir meclisinin is- istihlâk hususatında olduğu gibi halkın iştira kuvvetini artırmak için şehrin iş sahasındaki men- balarının genişletilmesi çareleri ni düşünmesi lâzımgeldiği esas fikir olarak ileri sürülmektedir. Adliye işleri Vekil Beyin riyase- rihi evrak henüz gümrükten çr | tinde toplanmalar karılamamıştır. Müze idaresiyle gümrük idaresi arasında gümrük resmi meselesinden çıkan ibtilâf da bir türlü balledilememiştir. Evrakı tesellüm edecek olan mü. ze idaresi bu bususta gümrük ve inhisarlar vekâletine tekrar müracaat ederek bu evrakın ta- ribi evrak olması itibariyle res- me tabi tutulamıyacacağını bil dirmiş ve evrakın resme tâbi tu- tulmadan ithaline müsaede edil- mesi için İstanbul gümrüğüne emir verilmesini istemiştir. Komünist propagan- dası yapanlar Hakkında Zabıta, komünistlik propagan- dası yapdıklarından şüphe edi- len bazı kimseler hakkında tah- kihata başlamıştır. Bu gibi eşhas ayrı ayrı polis müdüriyetine celb- ve isticvap olunmaktadırlar. Öğ- rendiğimize göre Recep B. isminde * biri tevkif edilmiştir. İSEK ER e İm Ttfrika £ No. 1 il kah kah kab... solonun yanındaki, kan- tespiti, nalınlı, ibrikli kü. tk odasından Fahametin Miyi, geliyordu. Şükran, Emine, bu ra doğru koştular. küçük yastık yığınla” gömülmüş, gir evi bir Hint raksı 5 ki kıvrılıp bükülerek, i k, sarsila sarsıla iyi arasındaki tül per- iç başları görünce, a tıkanarak seslendi: e in burada olma- yl “e inan acemi bir i <a Aman ya- OSMAN Tekrar bir kahkaha sağanağı içinde, vücudunun en güzel ve en gizli çizgilerini göstererek kıvranmıya başladı! ... Şeker Osman kendisini şöyle anlatır: — Evimiz, saltanatlı bir evvel zaman konağıydı. Sakalları, sır- malar ve nişanlar üzerine yayıl- mış saray paşaları, kelimeleri yarım yarım söyliyen peltek dilli Çerkes halayıklar, Kayserli ve- kilbarçlar, Bolulu ahçılar, Arna- vut bahçivanlarla dolu bir evvel zaman konağı.. Çocukluğum, bu karmakarışık kalabalığın içinde geçti. Babamın yüzünü nadiren görürdüm. Ömrü, ağzı köpüklü iki siyah atın uçurduğu bir ara- aldm iğ ağn Mİ Şehrimizde (bulunan Adliye vekili Yusuf Kemal Beyin bu gün Ankaraya düneceğini yaz- mıştık. Vekil Bey hareketini tehir etmiş ve dün Adliyede meşgul olmuştur. Dün de hukuk ve ceza reislerinin, mustantıkle- rın, müddeiumumilerin ve Baro- dan kazı zevatın iştirakiyle, Yusuf Kemal Beyin riyasetinde bir içtima yapılmıştır. Bu toplan- malarda bu sene vekâletin mec- lise vereceği teşkili mabakim projesinin (esasları (o müzakere edilmektedir. İstinaf mahkeme- lerinin teşkili, münferit mâkim- liklerin ceza işlerinden başka hukuk kısmına da teşmili, Istan- bul Ağırceza mabkemsi reisi aynı zamanda itiraz mercide olduğu için Istanbulda ikinci bir Ağırceza mahkemesi tesisiyle bu mahkemenin yükünün hafif- letilmesi gibi mes'elerde mev- zuu obahsedilmektedir. e Yusuf Kemal Bey Ankaraya bu gün : gidecekttr. ba içinde Yıldıza gidip ilmekle geçerdi.. Fakat, otuz bir mart tan sonra bu heybetli hayali büsbütün göremez oldum. Bir akşam, keçe külâhlarında (Ya hürriyet ya ölüm) yazılı dört süngülü kapımızı çalmış, onu alıp götürmüşlerdi. Gidiş o gidiş! On temmuzdan sonra, tırnakları törpülenmiş, dişleri sökülmüş bir canbazhane aslanına dönen ba- bamın ölümü, bizim yaşayışımızı büsbütün değiştirdi: Kırk kişilik soframızı dört kişiliğe indirdik. Konakta, birkaç emektar kalfa- dan başka kimse kalmadı. Ben, Galatasaraya yazıldım, kardeşim Nimet Amerikan kollejire.. Ürkek rublu, nazlı, çelimsiz paşa çocuklarından değilim.. Sı- mfa girer girmez, ber ağızdan yükselen kümes çığlıkları, şakalar, alavlar besi hiç şaşırtmamıştı. Hepsine ayrı ayrı cevaplar yetiş- tirmiş ve ilk dakikada bütün koopratifleri) tesis fikrinde ısrar ediliyor. Rapora nazaren, bugünkü iaşe mevadı & fiatlarının oekserisinde kastı ibtikârdan ziyade fiatları elden ele dolaşması yüzünden yükselme vardır ve müstehlike istihsal (O membamdan itibaren iaşe mevadının pahalı olarak gelmesine en büyük sebep mu- tavassıtların fazlalığıdır. Istiblâk koopratifleri bu fuzuli mutavas- | sıtları kaldıracak mustahille müs- tehliki karşı karşıya koyacaktır. Haber aldığımıza göre, İktisat müdürü narha ve azami fiat usüllerine (o şiddetle alehtardır. Çünkü, narha ve azami fiata tâbi eşya piyasaden kaçar, giz- lenir ve müstehlik bunları gene el altından pahalı almıya mec- bur kalır! Müdürlük istihlâk ko- opratifleri açıldığı takdirde ihti- kâra karşı dahi en kuvvetli si- lâh kullanılmış olacağı fikrindedir. Tütün idaresinde Tasfiye şekli Tütün inhisar idaresinde yeni memur kadrolarmın tebliğine başlanılmıştır. Her şubeye, o şubede o çalışacak Omemurların adediyle maaşlarını gösteren bi- rer liste gönderilmiştir. Şube müdürleri listelerde mevcut me- muriyetleri (oOkendi omemurları arasında taksim edecekler, bu arada acizleri tahakkuk eden memurlar varsa bunlar listeye girmiyeceği için açıkta kalacak- lar ve kendilerine kanun muci- bince tazminat verilecektir. mmm Matbuat memurluğu Bir müddetteberi Vilâyet mek- tupçusu Osman Bey tarafından idare edilmekte olan Istanbul matbuat memurluğuna İbrahim Beyin tayin edildiğini yazmıştık. Halihazırda Kadınhanı kayma- kamı olan Ibrahim Bey yeni matbuat kanununun mevkii tat- bike konduğu sıralarda Polis müdürlüğü birinci şube müdrüydü. Hariciye vekâletinin bir me- muru olarak bu ay başından itibaren Ibrahim Bey yeni vazi- fesine başlıyacaktır. çocuklarla dost Blüvemirtir > Her sıra, beni kendine çağırıyor- du.. İşte, o gündenberi, ben, ömrü davetlilerde geçen bir ada- mım |.. Hiç unutmam, ilk ders coğrafya idi, Muallimimiz, Saffet bey.. Kısa boylu, peltek dilli bir zat.. Talebenin umumi seviyesini anlamak için her sıradan bir ço- cuk kaldınp yokluyordu. Bir ! aralık gözü bana ilişti, Galiba, yüzümde gerip çizgilerle yanım- daki arkadaşıma çerkes balayık i şakaları yapıyordum. — Efendi, siz!. Derhal ciddiyetimi takınıp a- yağa kalktım. — Burun neye derler.? Nasıl oldu? Nereden aklıma geldi? Daha doğrusu nereden dilimin ucuna geldi, bilmem.. Koyu bir lâz şivesile şu cevabı verdim : — Ha efentum, biran mu tidupuz ?.. Birun, aba işte, ırsa- nun yüzündeki şu direğe tinur! e İle vii Ticaret y Iktısat Bir karar Kumusyonciları müş- kül mevkie düşürmüş Gümkük baş müdürlüğüne ge- len bir emir üzerine kontenjan- dan çıkan bir beyanname mu- ayene heyetine havale edildikten sonra bilâ fasıla takipledilmedi- ği takdirde © beyannameye ve- rilen kontenjanın fesh ve iptal edilmesi bildirilmiş ve bu emir bütün gümrüklere tamim edilmiş tır. bu emir üzerine tüccar ve komüsyoncılar müşkül biri mevkie düşmüşlerdir. Dün görştüğümüz gümrük komusyoncuları bu husus” ta şunları söylemektedirler ; — Bir malı kontenjandan çi karmak için aylarca ve günlerce beklediğimiz halde bu malı kon- tenjandan çıktıktan sonra 48 saat zarfında gümrüklemek ka» bil değildir. Çünkü kontesjsa tevziatı ay başlarında yapılmak ta olduğundan çıkan beyanna* melerin muayenesi için bu müd“ det kâfi gelmediği gibi tüccar da rüsumu tedarikte müşkülüt çekmektedir. Hiç olmâzse bu müddetin 15 gün ik kabulü lâzımdır. Ancak bu suretle ko musyoncular ve tüccarlar müşkü- lattan kurtulabilirler, Gümrük resimlerini artıran hükümetler Irak, Almanya, Avusturya ve Portekiz hükümetleri gümrük resimlerini arttırmışlardır. Bun- lardan bazıları da bir kısım eş- yaları kontenjana ithal etmişler- dir. Bu hususta harici ticaret ofisi istiyenlere fazla malümat vermektedir. Afyon fiatlârı yükseliyor Afyon fiatları gittikçe yüksel- mek istidadındadır. ay evyel 8-10 lira üzerinden ya- pılan satışlar bugün 12-13 liraya kadar fırlamıştır.. Bu fiatların daha ziyade yükselmesi ihtimali vardır. Bu bafta zarfında 12 lira ile 13,5 lira arasında olmak üzre 20 sandık satılmıştır. Sahipsiz eşya satılıyor Gümrük ambar ve antrepola- rmda o senelerdenberi teraküm etmiş olan sahipsiz eşyanin $a- tılmasına yakında başlanılacaktır. Bu eşyalar iki kısımdır: Bir kıs- mı mütarekeden kalmadır. Ba eşyalar arasında küçük sandal- lar, otomobiller, bisikletler, bir- şok telefon ve telgraf malzeme» si, yöz bin liralık kadar pamuk mensucat, ipekli kıravatlar, 20 sandık iskambil kâğıdı, birkaç bin kilo zahairn, kakao, süt hü- lâsaları ve daha birçok muhtelif eşyalar bulunmaktadır. | Sınıf, bir ağızdan boşanan kahkakalar içinde dakikalarca çınladı.. Ondan sonra kararımı verdim: her muallimle bir başka şive konuşacaktım., Farisi muallimi Mecit efendiyle kürt gibi, Hikmet muallimi Mahmut Beyle Çerkes gibi, Hendess hocası Bedros efendiyle Arnavut gibi... Ve öyle yaplım. kimi beni Vilâyalı şarkiyeden yeni gelmiş bir Kürt çocuğu sandı, kimi Adapazarlı bir çerkes zannetti, kimi Debre Beylerinden birinin oğlu .. işte, ismimin başında tas şıdığım bu “Şeker,, lakabı, ba- na, daha mektep sıralarında bir küçük talebe iken arkadaşlarım tarafından takılmıştır. (Bitmedi) Tekinsiz konâk Tefrikamızı buğünden itibaren altıncı sayfamızda bulacaksınız. Bundan bir *