1 Aralık 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

Bulgar başvekilinin Anka 5—VAKIT 1 Kânunucvvel 1931 — raya seyahati münasebetile | Cihan iktisadi harbinde i Bulgar nazırı Sofya muhabirimize yeni bir hareket cephesi mühim beyanatta bulundu Komşularımız şunları bilsinlerki, tarihe karışan 912 aslâ geriye dönmiyecektir ? Rusya ile Bulgaristan | ara, 29 (Hususi muhabirimiz Ari Başvekil Gospodin Muşanof- şAhkara seyahati münasebetile bu diğer fırkalarm neler dü- öğrenmek maksadile sa- kabinesi nazırlarından. liberal fırkasınm şefi OM. Sinilof'un fikirlerini öğren - İstedim. Dedi ki: Balkan yarım adasında yekdi- Pek yakm ve dost olmalarına mani olmıyan (iki hükümet Bu iki hükümet de Bulgaris- yedir. Başvekilin Anka- #yahatini dar bir çerçeve içinde Ty eliyiz. Bumu ben bizzat, ha- Meta, #ncümeninde Gospodin Muşa- Söylediğim gibi bütün cihan ef- yene karşı da tekrar e - ki, bu seyahatin siyasi bir| e Yeti olması lâzımdır. Bu siya -| de Türkiye ile bir yakınlaşma ve| tin siyasetidir ki bu da iki mik Ni arzusuna tevafuk ediyor. Fa- du siyaset hiç bir Ozâman başkal erin aleyhine tevcih edilmiş) Yay yaset olamaz. Bu ziyaretin si-| Üni manası da sulhü tıkviyedir. Biat ziral poktai nazardan Bul Ja Türkiye hirbirile Fazla ali- » Ve her iki hükümet © yek- de mütekabilen kendileri icin İstinat noktası © bulmaktadır. | eyh müşterek menfnatler ü-| lde pürüssüz ve kat'i bir itilâf İçin başvekil Muşanof'un An- e)! Ziyaret etmesi lâzımdır. Bu) k meveüt' vaziyeti © biv Ki e! edecek sarih vo vüzih biri olacaktır. Bu soyahatin ifa mana bizim için pek büyük. Çünkü bu beynelmilel bir gi ret ve seyahati değildir. , ân sonra Demokratiçeski İz- pg (rakasmin sabik nazırlarından a igor Vasilefi buldum. Bu zat Ay h konferansı esnasındı Anka laç Sİret eden gazetecilerle bera- gö lunmuştu. Bu mevzu etrafın! Un fikir ve mütalealarını öğren-| ty, Sok kıymetti olacaktı. Kendisin:| lâ şunu sordüm: i Başvekil M, Musanof'un Anka:| ae hakkında ne düşünü - j > eti bü Yadaki bütün fırkalar ve İc- Muhit Gospodin o Muşanof'un, Ma, “etkezi hük ziyaretini R Vesile ile d, ear) er Kat ya) Mia don Prens Tosun Cemil| ren mahkemesi tarafından, gi ah hapse mahküm edilmistir. Mg Mmiysi, Prens Tosün'nun İ- pe ve her iki mah- e satte çek ve dolandırıcılık! itine istinat etmektedir. p,, » Trens, kendisine masaj! May si Barbin isminde bir ada. frankik bir çek vermis, Bidince, Masör, çekin mak mt hayretle öğrenmişti bir otel idaresi de, Si 1, ik bir, 3,200 franklık bir, a) Panklık bir olmak üzere üz SA ekiş dolayı Prens To- Ji mahkemeye miiraemat Ş A, kin 1““ensin dolandıtet.: ir, ir i Reky, ? 2m (Prijepolije) şehrinden N b Çiğ müdiranile daha yakından temas et mesini pek muvafık bulmaktadırlar. Gospodin Muşanof'tan © evvel ML. Borof Tevfik Rüştü beyin ziyaretini! iade için Ankaraya davet olunmuştu. Maalesef M. Burof bu ziyaret (o için imkân bulamadı. Her iki hükümet er! kânmın daha yakından ve dahâ sami mi bir tarzda buluşup tanışmalarını herkes memnuniyetle karşılamakta -! dır. Çünkü Türkiye ile Bulgaristan w| rasındaki dostluk, haricin ve münderti| şahısların tesirile değil, iki milletin! samimi arzularının mahsulüdür. Seyahate iştirak edenler çok de * Kildir. Yeni Türkiyeyi daha yakm - dan görmek için gidenler Kay bir kaç da meb'us o bulunmaktadır. Bunda bir fevkalâdelik yoktur, Hat.) tagayrı kâfidir bile; Ben her iki! parlâmento azaları arasmda hu tarz da seyahatler yapılmasının faydalı) olacağı kanaatindeyim. — Niçin bazı komşularımız bu 2i. yareti adem; memnuniyetle karşıla yorlar? — Komşularımızın kimisi dargm, kimisi wemnun ve müsterihtir. Fa kat aksi hal vaki olsa, yani Bulgaris tanla Türkiye birbirlerinin saçların dan tutsalar, o zaman hepsi memnu elmiyecektir. Bu seyahat ve ziyare: bilmeleri icap eder ki, tarihe karı şan 1912 senesi hiç bir zaman avdet etmiyecektir. Bu seyahat ve ziyareti Bulgaristanla o Türkiye arasındaki) dostluğun daba, ziyade kuvvetlenmesi) içim ihtiyar edilmiştir. Buseyahat şüpheli görmek ve göslermiye çalış nak adi entrikadân başka bir şey di dildir. — Acaba Türkiye, Rusya ile Bul garistan arasındaki ihtilâfe izale için tavassutia bulunacak mıdır? — Ben, velevki muhalif bir fırka nın meb'usu dahi olsam, bugümkül Bulgaristan hükümetinin, bu mesele ile alâkadar olacağını zannetmiyo $ tum. Bulgarislan müstakil bir hü kümettir. Rusya Bulgaristanın dahi- Ji idaresile alâkadar (o olmamalıdır. ve Moskovadaki Bulgar mültecileri nin gözlüklerile Rulgarisinna bak mamalıdır, Ancak bu takdirde gerek Sobranya ve hükümet ve gerekse mati buat resmi rabılaları < düşünebilir; Fakat zannediyorum Kİ, Rusya bu fedakârlığı cok müşkül yapabilecek -| Eyi bir Alâmet Değil! Varşovadan bildiriliyor. Vancevize civarında bir Sovyet mü ! rezesi Polonya ararisine dahil olmu; tur. Polonya askerleri derhal Sovyet " kerlerini muhasarı etmişler, Sovyet askerleri ise hemen silâha davranmış lardır. Silâh seslerin; duyan diğeri Sovyet kuvvetleri. arkadaşlarını kur tarmak üzere bir surari müfrezes göndermişler, fakat Polonya kuvvetle Yi bunları da dağıtmış Sovyet müfre zesinden üç neferi esir etmişlerdir. Şobanoviç geçenlerde yakalanmış, vı yedi sene güreğe mahküm edilmişti. Fakat Şabanoviç hapishaneye nakle dilirken kaçmıya muvaffak olmuştur. Bu firar, Sami Sabanoviç otuz yedi: ci Yirarıdır. Şabanoviç hayatının 28 senesini ha. pishanelerde geçirmiş o ve hakkında gösterilen şiddetli takyidata rağmen) tam 37 defa hapishaneden firara.mu vaffak olmuştur. arasındaki ibtilâfı için tavassutta balunacak mıyız ? kaldırmak tir. Bununla beraber o çok büyük ve Bulgaristan çok küçüktür. — Muşanof'un seyahatinden neler bekliyorsunuz? — Benim kanatime göre Türk — Bulgar münasebatı için bu ziyaretten kazanılacak olan en mühim (şey iki dost millet nazırlarınm, meb'usları-! nın ve gazetecilerinin o komşularını daha yakından tanrmalarıdır. Beni, Türkiye ile Bulgaristan arasında yapılması icap eden ve pek vasi olan zirai ve iktisadi mahiyette müşterek bir mesai programt her şeyden farla alâkadar etmektedir, Öyle hir prog- ram ki, her #ki memleketin köylüsü- nü ve tüccarını iktisadi bir alâka ile yekdiğerine bağlıyacaktır. Ve pek ta- biidir ki ebedi bir dostluğun (temel taşı olacaktır. Ermenice (Tidak) gazetesinden bir sual Başmuharririmiz Mehmet Asım bey Atina seyahatinden avdet et. tikten sonra müşahedelerini bir makale silsilesile (VAKFI) ta neşretmişti. - Bu makalelerin bi- rinde başmuharririmiz Yumanis- tandaki ermenilerden bahisle bir Yunanlının bunlar hakkındaki söz lerini makleylemişti, Ermenice (Tidak). gazetesi bu neşriyata temas ederek bâşmuhar- ririmizin kendisine beyanatta bu- Junan Yunanlıya neden dolayı: — Yunanistanda ermenileri bü hale getiren kimdir? Onların perişan ve müzmahil olmalarına sebep olan kimdir? Yunanlılar de- gil mi?,, Tarzında br sual iradetmedi- ini yazmıştır. Biz (Tidak) gaze. tesinin bu sualini çok miphem bul. duk Kendisine cevap verebilmek için biraz izahat istiyeceğiz, Mütarekeden sonra Türkiyeden harice giden ermeniler arasında şahsan zararsız adamlar olabilir. Bunlar sadece korkuya kapılarak memleketten çıkıp gitmiş buluna- bilir. Bunların içerisine düştükle- ri felâkete o vakit Anadolu mace- rasını açmış olan Yunan hükü- metinin siyasetleri sebep olmuş- tur denebilir, Fakat harice giden ve bilhassa Yunanistana iltica e den ermeniler içinde diğer mühim bir kitle vardır. Bunlar Anadolu- yu istilâ eden Yunan orduları ri- cat ettikleri sırada yangın ve kun- dakçı çeteleri teşkil ederek bir ta- raftan geçtikleri yerlerde o Türk köylerini ve şehirlerini yağma et- mişler, diğer taraftan gaz ve benzinler dökerek her tarafı ateşe vermişlerdir. İşte bu yangıncı ve kundakçı çeteleri bugün Yunanistanda bu- , lanmaktadır. Acaba (Tidak) ga- zetesi başmuharririmizin sorma. dığına işaret ettiği suallerle bu gibilerin hareketlerindeki mes'uli- yeti de Yunanlılara mı atfetmek istiyor?. Binaenaleyh biz de (Tidak) ya- zetesinden soruyoruz: — Yunan ordusu ricat eder ken garbi Anadolu köyleri ve şe hirlerini yakan ermeni çetelerinin hiç bir mes'uliyeti (yok mudur? Bu çetelere dahil olan ermeniler bugün şahsan felâkete ve istıraba maruzsalar bundan dolayı Yunan- hları mi mücrim tutmak Olâzem gelir?,, Almanya - Fransanın menfaatlerine iktısadi bir darbe vurdu! Bunun sebepleri arasında Türkiyenin verdiği bir notadan da bahsediliyor! Almanya bundan bir kaç ay evvel Romanya ile bir ticaret mukavelesi imza etmişti. Bu mu- kavelenin ihtiva ettiği en mühim esaslardan biri şuydu: Almanya hariçten omübayaasına mecbur olduğu buğdayları tercihan Rus- yaya karşı Fransa siyasetini mü- dafaa eden Romanya, Lehistan, Litvanya gibi memleketlerden alacaktı. Buna mukabil onlara kendi sınai mamülâtından sata- caktı, Bu ticaret mukavelesi Fransanın teşebbüsü üzerine ha- zrlanmış, o suretle imzalanmıştı. Onun için zahiren Almanların ve merkezi oOAvrapa devletlerinin iktisadi menfaatı nama yapılan bu itilâf hakikatte Fransanın si- yasi bir muzafferiyetini göste- ri Şayanı dikkat olan nokta şu- durki bu muabedenin hazırlan- ması bir takım memleketler ta- rafından protesto edilmişti. Çün- kü Almanyanın Romanya buğ- daylarını tercih etmesi demek gene Almanya ile en ziyade mar- harı müsaade millet esasına müstenit olarak muahede akdet- miş olan diğer memleketlerin aleyhine bir hareket teşkil edi- yordu. Fakat o vakıt bu nuktadan yapılan itirazlara hiç ehemmiyet bile vetilmemiş, o mevzuubahis muahede imza olunmuştu. İşte bu suretle hazırlanan ve imza olunan Almanya - Rumanya ticaret muahedesi henüz tatbik mevkiine geçeli bir iki ay olduğu halde Almanlar tarafından bir türlü tatbik edilmiyor ve edil miyeceğide açıktan açığa alaka- darlara bildiriliyor, Buna sebep olmak üzerede Türkiye, Rusya ve Arjantin tarafından en ziyade mazhar müsaade millet madde- sinin ilgası demek olduğundan bahisle yapılan itirazlar gösteri- liyor. Fransiz gazetelerinin neşriyatı- na göre Almanların Romanya ile mevcut yeni ticaret muahedeleri- ni tatbik etmemelirinin hakiki sebebi başkadır. Asıl sebep In- giltere ile Amerika tarafından Almanya üzerine icra edilen taz- yiktir. Filhakika (Almanyanın buğday ihtiyacını Romanyadan tedarik etmesi başlıca dünya buğday müstahsili olan Kanada ile Müttehidei Amerikanın âley- hinedir. Fakat Almanya, Ingiltere ile Amerikanın Alman - Romen tica- ret muahedesini tatbiksiz bıra- kan taleplerini kabul ederken acaba bu devletlerden ne gibi mukabil menfaat istemiştir? İşte bu cihet Fransızları düşündür- mekte ve işin içinde (Yung plâ- mi) nın tadili meselesi bulunması ihtimali kendilerini endişeye sev- ketmektedir! Fransız maliye nazırının Londra, 30 (A.A.) — Fransiz mali- ye nazırı M. Flandin hariciye nazırı Sör Johon Simonla görüşmüş, daha sonra M. Neville oChamberlan ve Runcimanla o mülâkatta bulunmuş - tur. İngiliz hükümetinin Fransa ile ticaret itilâfı akti için müzakereye girişmiye mütemayll olduğu söylen - mektedir. Paris, 30 (A.A.) — M. Fiandin'in Londradaki mülâkatlarınm İamamile hususi bir mahiyette bulunmasına ve cuma günü Fransız ticaret nezareti- nin resmen haber vermiş olduğu mü- | zakeratın açılmış olduğuna (delâlet İeder şekilde telâkki etmemek lâzimdir. Bu müzakeratın alelâde diplomasi ta- rikile icra edileceği derkâr olmasma rağmen bu ziyaret, Fransız ve İngi- liz mahafilinin faydalı olarak tavsiye etmiş oldukları lüzumlu o istihzarat kabilinden addedilmiştir. Bundan dolayı geçen hafta hisse- dilmiş olan sıkıntı kısmen zail olmuş. tur. Artık tarife harbinin omeş'umi neticesinden korkmıya mahal yoktur, İcra edilecek olan müzakerat bilhassa tarifeler meselesile, tamirat ve İngi- Yiz lirasının yeniden istikrarmı temin meselelerine milteallik olacaktır. Fransa ile ingiltere arasında yeni bir ticaret mukavelesi Londra, 30 (A.A.) — Bu sabalıki gazetelerin ekserisinde M. Flandin'in 3 İngiliz mazırı ile telâkisi, heyecan- Ik bir şekilde gösterilmektedir. Umu. miyetle bu seyahat hakkmda müsait mütalenlar dermeyan olunmaktadır. Morning Post gazetesi, İngillere hükümetinin Fransa ile nispet daire. sinde bir ticaret mukavelenamesi ak- tini memnuniyetle göreceği mütalen sını serdelmekte olup İngilterede eski 1857 mukavlenamesinin yerine (yeni bir muahedename ikamesiie (artık kimsenin muhalefet etmiyeceği “ zan- nolunmaktadır. Mamafi bu gazete, muhafazakâr meb'uslardan birinin Ottava konfe - ransmın ohilamından evvel ecnebi memleketlerle rüçhan esasına müste- nit bir muahede aktine girişmemesini istiyeceğini haber vermektedir, Diğer taraftan Daily Telegraph gazetesi, dünkü noklal nazar teati- Jerinin beynelmilel mühim bir takım konferansların serisine (o ve bilhassa yeni bir Fransız, İngiliz ticaret itilâ- fı aktine bir mukaddeme teşkil etme- sinin pek az şüpheli olduğunu beyan etmektedir, M. Flandin Fransaya avdet ediyor Londra, 30 (A.A.) — M. Flandin, saat 19 da hüreket etmiştir. Mumai - Jeyh, hafta tatili esnasında bir çok zevata mülâki olmuş ve (Fransanm mali müşkülâtın halline ve itimadm tekrar teessüsüne ait olan tezini izah ve teşrih için bu telâkkilerden istifa- de etmiştir. VAKIT Adres: Istanbul Ankara Vakıt yordu. Telefon: Yazı işleri 24379 ve 23872 idare 24370. Posta kutusu: 46 Telgraf: Istanbul Kor ———— ———— Abone şartları: i vr. 5 12 Aylık Dahilde 150 400 750 1400 Kuraş Hariçte — (800 1450 27! “ caddesi ân şartlarımız: X Resmi Hususi Satın 10 Kş 12,50 Kş. Santimi 20. ğe 2 Küçük ilân şartlarımız: Sg 1:10 Defahk 30 S0 65 75 109 Kuruş A — Abonelerimizin her üç ayl ği için bir. defa meccancadir. BR — 4 sabrı geçen ilânların fazla satırı İçin 5 kuruş zammolunur LLM v2. * iğ KİME VE eğ