1 Aralık 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET SALI 1 KÂNUNUEVVEL 1931 6 ncı sene, No. 2086 NUSHASI $ KURUŞTUR Bütçenin Muvazenesi —— İlktsat Vekili Mustafa Şeref ve e Vekili Abdülhalik Beyler, birlerin mânasını Büyük Millet Meç- İisinin kürsüsünden izah ettiler, Bl- hassa Maliye Vekilinin notkundan, hükümeti bu kararları ittihaz etmeğe sevkeden sebeplerin ne kadar mücbir alduğu anlaşılmaktadır. 1931 senesi bütçesi Millet Meclisi tarafından 188 milyon bira olarak ka- bal edilmişti. Bu hesaba göre, büt- gede beklenilen tevazün husule gel mek için dört aylık tahsilât 62 mü Yon lira tutmalı idi. Halbaki, Maliye ' Vekili bu müddet zarfında yapılan tahsilâtin ancak 58 milyon lira oldu- ğunu bildiriyor ki tahmin edilen vari dattan dört milyon lira kadarı eksik demektir. Eğer varidatımızdaki bu tenakus - bütün sene aynı nisbette devam etseydi, #sne sonunda 12 mil- Yan liralık bir bütçe açığı karşısında kalacaktık, Fakat Maliye Vekili ta-| rafından okunan rakamlar ref ed ki, maatteessüf açık bundan İa olmak lâzımdır. Çünkü hiç bir se. © aragem ilk dört aylık tahsilât mis inin ilk dört ayında varidat 66 mil- Yon 700 bin lira idi. Eğer diğer sekiz Ayda da hâsılat bu nisbette devam #tseydi 1927şenesi zarfındaki hâsılat 200 milyon liraya baliğ olacaktı. Hal buki bu yeltündan üç milyon lira ek- i olam 197 milyon İiraya baliğ 1925 senesinin ilk dört aylık vari- tılat bu nisbette devam etsey #ovanda yeli 219 liyona baliğ 0- İkcaktı. Halbuki 204 milyonda kal- Ür. 1929 sene: açığı daha fazla le İse, ilk dört ay- Mik tahsilâtn göre elde edilmesi ki- m gelen yekündan 3 milyon lira eksik tahsilât yapılmıştır. Bu vaziyet Kösteriyor ki, esasen sel Pidatın ilk dört aylık tinde olması beklenem. Maliye Vekili de 5 inci 8; lardan daha fena oldu Fakat 1931 senesi son aylar varida- tını azaltacak diğer bazı mühim â- miller daha vardır. Evvelâ gümrük tahdidatı dolayısi- le gümrük resmi azalacaktır. İnhisar varidatlarında tenakus beklenebilir. Maaş ve ücretler üzerine vazedilen Yerginin de akislerini göstermemesi mümkün değil Ni sene hesabile iki de yirmi milyon lar bir bütçe açığı karşısındayız. İşte bu şerait altındadır ki hükü Met memur ve müttahdemlerin ma- ik tmiştir. Maliye Vekilinin Meclisteki izahatından sonra hükü- Wet tarafından ittihaz edilen bu ted- masıdır. Çine Abdülhalik Bey de bunun sene sonuna kadar ancak beş Milyonluk bir tasarruf temin edece- Üni bildiriyor. Mütebaki kısım açık ©, 'ne yapılacağı . söylenmiyor. Ve kil Bey, “diğer kısımları da bazı lü- Zumsuz masraflarımızdan kısar, ta- sarruf ederiz, diyor, Bir meb'us ta- rafından bu moletanın tavzihi için 60- Yalan suale karşı da Maliye Vekili şu cevabı vermiştir: — Masrafların bir kısmı tamamile Mukonnendir. Memur. maaşları gibi. Bu nevi masrafları tenzil etmiyoruz. Bir kımın masraflar vardır ki gayri Mukanncn ve ihtiyaca göre taayyün eden masraflardır. Sene başında her vekâlet kendi masrafını tanzim etti- ği program dahilinde mevkii tatbika koyar, Tuahhüdata raptedilmemiş o için bunlardan tenkis yapılmasına kân yoktur, Onlar devam edecektir. Bu izahattan anlıyoruz ki, nn “taahhüdata raptedilmemiş,, fa- sılları üzerinden yapılacaktır. Bun- lar da kâfi gelmezse, Abdülhalik Be- yin ima ettiği gibi, hökümet, moeli. 1931 senesi bütçesinin bu müvaze- nesziliğinden Maliye Vekiline mes'- wliyet tahmil etmek © haksızlık olur. Geçenlerde Maliye mec- mualarndan birinde çikan bir yazda; 1931 senesinin — “mü” yazenesiz bütçeler senesi, diye tari. he geçeceği yazılıyordu. ei bu sene hiç bir devletin tuklarını akor ili aydan beri Muhtelif Avrupa memleketleri nazır. mapa, genelelerinde ola tuklarını tekrar okur gibi olduk. Aya sözleri ve icaret Nazırı da söyleyebil almıştır. Görülüyor ki her li Bibi bizim de bütçe vaziyetimiz ciha. umumi vaziyeti ve buhranile ali Ahmet ŞUKRU ANKARA, 30 (Telefonla) —Bü > | yük Millet Meclisi bu sabah onda re- is Vekili Hasan Beyin riyasetinde toplandı. Hasan Fehmi Bey (Gümüş hane) bütçe encümeni namına söz söyleyerek milli iktesadiyatı koruma vergisinin yarın mer'iyete girmesi lâ sam geldiğinden bu husustaki lâyiha nın müstacelen müzakeresini teklif etti ve bu teklif kabul edildi. Vergi nisbetlerine itiroz Lâyihanın heyeti urumüyesi üze rine müzakere açıldı. İlk sözü Sıvas meb'usu Rahmi Bey aldı. Umumi Icalarını serdettikten sonra vergi mis betinin adalete daha yakın olmasını 30 lira ve Ankara için 60 lira istisna sma taraftarım, Fakat nisbetlerim tn yinindeki esasların yanlışlığına kani- Mazhar Müfit ve Rasih Beyler im, 150 liraya kadar yüzde on, 350 liraya kadar on iki, 600 liraya kadar dön yüzde 16 ve 600 liradan fazla a. İnn için yüzde 24 alınması lüzumunu işaret ederim, Kanunun yarım meri Yete girmesine de muhalifim. Me.| murlarımızın ekserisi kışlık ihtiyaç- ları için kânumucvvel maaşlarını da | yemişlerdir. Bendeniz kanunun bir kânunusa. niden itibaren muteber olmasını tek lif ediyorum, dedi. Memurların fedakâr'ıkları Refik Şevket (Manisa) — Me- murların her zaman fedakârliklarını sitayişle yadetmek lâzımdır. Evvelce en ağır yükü kabul eden bu millet ha Fit olan bu yükü her halde kabul ç- decektir. Bu davet başlanan iktisadi muharebenin ikinci ilânıdır. Fedalir lık nihayet insanların beşeri taham ile kabili telif olmalıdır. Bundan sonra gelecek kanunlar yalnız fedakirlıklar esasa istinat etmemeli, İktisadi menafii temel itti haz etmelidir. Evlerimizin vergisini geçen sene indirdik. Onun için bu se ne çoğaltmayacağız, fakat akar esha Rahmi (Sivas) ve Sadettin Beyler buhran ve kaçakçılık hakkında wütü | Millet Meclisinin İsmet Paşaya ittifakla itimat beyan ettiği celsede... Mecliste memurların fedakârlık- larından sitayişle bahsedildi Münakaşalardan sonra yeni kanunun heyeti umu- miyesi 215 reyle kabul edilmiştir Bazı meb'uslar verginin avukat ve doktorlara da teşmilini istediler — Akar sahipleri — Maliye vekilinin izahatı — Bir münakaşa — Kürsüde karşılaşma.. Başvekil Mecliste hatipleri dinliyor bını haddi makule getirmek için Mec ise bir kanun verilmelidir. Patronlar Yeni vergi ile patronların istisna- sı doğru değildir. Onun için patron lara muvakkat olmak üzere müstah- demlere yükletilen yükü yükletmek lâzamdır. Yoksa ikili eek bir vaziyet hâsıl olacaktır. Aynı “Geçen ay bitmiyen muamele ne olacak? Kontenjan listenin bugün ikinci ayına girmiş bulunuyoruz Gümrüklerde kânummevvel kon- tenjan listesinin tatbikine bugünden başlanıyor. Teşrinisani kontenjanının son günü olduğu için dün gümrüklerde büyük bir faaliyet göze çarpmakla idi. Herkes teşrinisani kontenjanm- dan idhaline müsaade edilen malını gümrük ambar ve antrepolarından çekmek için uğraşıyordu. Dier taraftan herkes bir tek sual üzerind 3 tevakkuf ediyordu — Töşrinisanide çıkmıyan mua. melek ne olacak? im de &sbabı mucibe ile bu mükellefiyeti avukat, doktor, ve diğerlerine de teş lâzrmdır. gin — Bak efendimden vergi kesilmi | yor dememelidir. Bunun için vergi- (Devamı 6 ıncı sahifede) Gümrükler Başmüdürlüğü de bu hoktaya dair şimdiye kadar talimat almadığı için dün telgrafla müdiri- yeti umumiyeden bu hususu sormuş- tur, Bu emrin müstâcelen geleceği ümit edilmektedir. 16 teşrinisaniden, yeni kararnamenin neşrinden evvel memlekete gelipte idhal edilemiyen malların idhali henüz bitmediğinden yeni kontenjan histeler de imkân nis. betinde bu eski mallarla kapatılacak bır. Maamafih ilâve etmek lâzımdır ki gümrüklerde muamelât © normal bir şekle girmiştir. Yeni vergi Nasıl tahsil Edilecek? ANKARA, 30 (Teletön 1a) — Maliye Vekili Meğli sin bu sabahki içitm Sivas Meb'usu: Rahmi Be- yin bir sualine cevaben buh- Tan vergisinin maaş ve üc- retlerden kâzanç vergisi kesildikten sonra kalan mk darı üzerinden tahsil edile- öyledi. Tedbirler Meclise verilecek yeni lâyihalar Tekaüt kanununda ikramiyeler usulü kaldırılacak mı? ANKARA, 30 (Telefonla) — Bü yük Millet Meclisini ya gelecek hafta içinde kış tatiline karar vermesine intizar olunmakta dır. Bu münasebetle tatilden evvel Medlisten çıkması elzem görülen lâyihaları hükümet bu günler Meclise tevdi edecektir. Bu lâyihalar arasında yüksek irak | ve akarlardan vergi alınmasına dair bir projenin bulunacağı söyleniyor. (Devamı 6 ıncı sahifedej Hayret! Şirketlerin bu el çabukluğuna diyecek yok ! İstihbaratımıza nazaran ba- 71 müessesat, sene başında v: mekte oldukları (o ikramiyel dün, yani bir ay evvel, tevzi etmişlerdir. Öğrendiğimize nazaran bu el çabukluğu yeni kanun mucibin ce bugünden itibaren ikramiye lerden alınacak, vergiyi verme mek için yapılmıştır. Hükümet umumi buhranı tahfif için tedbirler alırken bi- linmez ki, bu elçabukluğunu hangi kelime ile tavsif etmeli? Bu da acaba bir nevi “kaçal İ lk” ve ondan daha beter birşey değil midir? Üçer Aylıklar Tevziatın salı günü baş- laninsi tamim edildi Eytam, eramil ve mütekaidi nin üç aylıklarmın itasına kânu nuevvelin beşinci cumartesi gü nü başlanması için defterdarlık tan malmüdürlüklerine birer ta mim gönderilmiştir. Eytam ve eramilden kırk kuruşa kadar maaş alanlara verilecek 10 seneliklerin ikramiyelerinin tev Ziatı hakkında henüz malmü- dürlerine bir emir icra edilme miştir. Para nasıl Kazanılır? Anketimiz bugün 5 inci sahifede. Şekerci Ali Mu- hiddin Bey anlatıyor. MUM Kanun Resmi çıktı ve vilâyetlere bildirildi Kanunun Resmi gazetede çıkan metnini neşrediyoruz tede ANKARA, “1 könenvevvel sa baha karşı saat 2, (Telefonla) — Büyük Millet Meclisi dün sabah. ki in'ikadında milli iktısadiyatı koruma vergisi kanun lâyihasını müzakere ve kabul etmiştir. Kar | nunun ismi heyeti umumiyede ktısadi Buhran vergisi,, olarak tesbit olunmuştur. Kanun dün) öğleden sonra Reisicümhur Haz retlerine takdim edilmiş ve tas. | dik olunmuştur. Kanunun neşri maksadile tabı tehir edilen 30| Teşrinisani tarihli Resmi Gazete | yeni vergi kanununu ihtiva et mek suretile gece yarısına doğ- ru intişar etmiştir. Diğer taraf- tan Maliye Vekâleti telgrafla vi. lâyetlere yeni kanunu tebliğ et- miş ve Resmi Gazetenin tatbi- kat talimatnamesi ile birlikte pos Bulgar Başvekili M. Muğa- nofla refikalarını ve maiyetleri erkânını hâmil tren bugün saat 12 de Sirkeciye muvasalât et- miş olacaktır. Misafirlerimizi istasyonda Vali Muhiddin Bey le Merkez kumandanı ve Polis müdürü karşılayacak, bir müf- reze asker selâm resmini ifa e- decek, o muzika Bulgar milli marşını çalacaktır. Misafir Bulgar Başvekili şe- refine istasyon Türk ve Bulgar bayraklarile donanmıştır. M. Muşanofu hududumuz- da karşılamak üzere Protokol umum müdür muavini Kudret ve Hariciye Kalemi mahsusun dan Selim Rauf Beyler dün ak. şamki trenle Karaağaça harc- (Devamı 6 ıncı sahifede) e AKAN KA gaze- ta ile gönderileceğini bildirmiş tir. Resmi Gazetede intişar eden Iktisadi Buhran vergisi kanumu- nu aynen bildiriyorum: Kanunun metni Madde 1 — Umumi, hususü ve mülhak bütçeler ve belediye büt geleri ile idare edilen daire ve müceseseler ve hakiki veya hük lar nezdinde veya onlara t olarak maaş, tahsisat, üc ret, yevmiye, hakkı huzur, aidat ve ihtisas zammı ve bilümum ik ramiyeler veya herhangi bir nam ie a bisların istihkakları ve şirket mü esseselerinin esas mukavelename (Devamı 6 cı sahifede) Bulgar Başvekili ile birlikte İ bula gelecek olan zevat m orada balıkçıların faaliyetini gösteriyor.. ALAY LAL eu IRAK UK A MAKARALAR AC Bulgar Başvekili bu sabah geliyor Başvekil muazzam tezahüratla istikbal edilecek e beri âdeta bir balık gölü halini aldı Bu son hafta içinde hemen hemen İstanbulun bütün balığı Haliçte çıkıyor. Resmimiz
