25 Temmuz 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

A RA rek a ağa ve dir; © ktısadi olmaktan ziyade (o müdalasi — 4 — VAKIT 25 Temmüz 1931 GÜNÜN- YAN Buğdayı kıymetlendirme Buğdayı kıymetlendirmek inkılâp çı Türkiye için demiryolu, şapka, lâ tin harfi ile bir safta sayılır, Nüfusunun yüzde seksen birini küçük arazi sahibi ve fakir köylüle- rin teşkil ettiği bir memleketfe inkılâ- bın en kuvvetli propagandası düşen buğday çuvalları altında yeni fikirle! rin ezilmesine mâni olmaktır. Harpten sonra dünya fazla srnai- leşti. Avrupada ziraatin makineleş mesi dünya piyasalarına fazla buğ- day gönderilmesi gerçi dünyadaki aç- Tarı doyuramadı fakat bir orak gibi yükselen fiyatları kökünden biçti. Köylünün dnüyayı saran buhran önünde buğdayını kıymetlendirmek i- çin basitten başlıyan ameli bunmak lâzımdır. Meselâ: Hükümetin azami bir fiyat tayin) ederek bu fiyat üzerinden köylünün! vergisine mukabil buğday almak, or. duya, mekteplere, hastahanelere hu Jâsa topluca buğday satm almak mecburiyetinde olan devlet mürasese- leri kendilerine lâzım olan buğdayla- rı müteahhitler vasıtasile değil doğru- dan doğruya kooperatifleşen köyler- den satın almak, ekmek fiyatlarına yapılacak zammı, köyden gelecek fi- yat yükselmesine bağlamak, Fiyat yükselmesini komisyoncunun kârı haline koymamak, Ziraat bankaları köylünün borcunu Harici Haberler Londra, 25 (A.A.) — Maliye nazırla-, rı komitesinin içtimaımda tesbit edilen ve konferansın bu sabahki umumi İç- timama arzedilecek olan raporun kat'i metni büyük bir merak ile beklenmek-i tedir. Fransanın Almanyaya yardım plânma ne suretle iştirak edeceği bil- hassa düşünülmektedir. Konferansın bu raporu kabul ede- sarayında (tertip olunacak (garden partiden evel öğrenileceği (o zannolun- maktadır. Hariciye nezaretine gelen mürah- İnüyorlardı. Hava açık-ve güneşli idi. Fransı ve Alman nazırları bir müddet ayakta görüşmüşlerdir. Saat on da yedi devletin bütün murahhasları İiçti- ma salonunda toplanmış ve müzakere- ye başlamışlardır. Konferansın beyannamesi Londra, 23 (A.A.) — Konferans tarafından kabul edilen beyannamede, bu konferansta temsil edilen hükümet lerin Almanyaya derhal yardım etmek buğdayla ödenmesine yamdım. — Sibiliçin Kö enildilerle di mali müessese tedbirler. lere aşağıdaki tavsiyeye hazır bulun. Alım ve satım kanunu dukları kaydeditmektedir: Hükümet buğdaylara — azami bir) . 1 — Merkez bankalarının Rayşban. fiyat koysun, bundan sonra kendisi ka açtıkları yüz milyon dolarlık kre için Jâzım olan buğdayları osatm aljdinin vadesi biter bitmez, Üç ay daha sın.. sözünü işiten bir kanunşinas di.;temdidi, yecek ki: 2 — Mali müesseselerin, Almanya- “.- Hayır efendim, hayır sizin)ya daha evel verilmiş olan kredilerin bu dediğiniz şey, olamaz... Çünkü me|buzünkü miktarının muhafaza ve ida- nafii hazine buna manidir, Devlet mü|mesi için lâzım gelen tedbirleri alma bayaatı ucuz yapmalıdır. Si Hem bu maksatla konulmuş olan| , Konferans beynelmilel tediyat ban- alım ve satım kanunu böyle alış ve-Jkasına, Almanyanın yeni kredilere o- rişlere manidir. İan âcil ihtiyaçları ve kısa vadeli kre. Menafii hazine sözü, devletle milldilerin uzun vadeli kredilere tahvili let arasinda Kaflar ve Himalayaların|hakkında tetkikatta bulunmak Üzere set çektiği zamanlarda çok doğru İdi,lalâkadar merkez bankaları tarafından güğkü o zaman devlet ve millet biri-|müntahap bir komisyonun vakit geçir- birinin zararına işliyen bir makineydi.| meden teşkili hususunu da tavsiye et- Devlet bir müstevli idi. Millet haraçmektedir. vermeğe memur bir kütle. Alman sanayiinin altın iskonto ban- Halbuki halkçı bir devlette (hazi-|kasımın emrine hazır olarak irae ede- ne) milletin hazinesinden ayrı değil|ceği müşterek karşılık ve teminat me- dir. selesine gelince konferans böyle bir Bilhassa devletin bünyesini teşkil | karşılığın beynelmilel (kredilere ait eden halk sınıfı için! İmuamelelerin tabii surette yeniden ce- Kanun, nizam, alım satım kanu reyanı İçin sağlam bir esas bulmağa nu bir millet içindir. Millet alım velimkân hasıl edeceği kanaatini izhar satim kanunu için değildir. etmektedir. la Bundan başka konferans mütahas- Wmenaier manmebeni sıslar komisyonunun; M. Hoverin mo- Dove bizim seyimize eba ratoryom teklifinin tatbik o mevkiine Meybe ve kağnı milli iktısadın sem konması için lâzım gelen fer'i tedbirle- bolü halinda dilden dlle' dolagtr. » » İri hazırlamakta devam etmesini de ka- Sonra bu söz şu şekli aldı: px altına almıştır, “. E.. şimendifer yapılsın amma, Son celsede bu şimendiferi ecnebi sermayesi yap) (Londra, 2) (A.A.) — Fransız başve- sın, meselâ istikrazla oluversin. İkili M. Laval konferansın son celse-| Müstakil meb'us Sırrı o Bey halâ sinde söylediği nutka şu sözlerle niha- bu davada... Türkiye © şimendiferleri|Yet vermiştir: ecrkbi sermayesile yapılamaz. Çürkü| “Londra mükâlemelerinin Fransa Ecnebi sermayesi bir yere şimen-| ile Almanyayı siyasi sahada elbirliği»! difer yapmak istedi mi evvelâ serma- le çalışmağa sevkedeceklerini ümit © yenin iktısadi şartlarını arar. diyorum... Büyük istihsal membalart ile bü- Amerika hariciye nazırı M. Stim yük pazarlar arasındaki nakliye işilson Fransız — Alman mükâlemeleri- için ecnebi sermayeleri filhakika do.İnin delâlet ettiği manaya dikkati cel- lardan isterlindennehirler açmıştır. |betmiş, bu müzakere ve mükâlemele- Fakat Türkiyenin şimendiferleri rin bütün dünyada emniyet ve itimat duygusunu yeniden canlandiracağını söylemiştir. Alman başvekili M. Brüning Fran sa İle Almanyanın birlikte çalışmala ge A milliye işidir. Evvelâ, bunu hatırla- mak lâzımdır. Benebi sermayesi siyasi maksat- Jatla da demiryolu inşa ederler. Bağ- dat demriyolu gibi... Rumeli hattı gibi, Niekim, 1376 rus harbinden © son- ra Baron Hirşin teşebbüslerinder bah- seden sırp harp erkânı reisi: “.« Biz demişti, harbi o Türk şi mendiferlerile kazandık. Toplarımızla değil. Filhakika Rumeli oşimendi ferlerinin ( iktkısadi o olmaktkan zi- yade siyasi ve idari mahiyeti vardır. Hulâsa Biz, şu veya bu devletten bir erkânı harbiye plânı istiyemeyiz. Mese rınm muhafazası için plân Matiy örkey'.| Irak için İngiliz erkânı harbiyesinden| İmüdafaa plânı istemediğimiz gibi ikti. sat plânı da erkin'harp plânımdan baş ka bir şey değildir. En modern (siyasi casusluğun İk- tısadi casusluk en müdern sui kastın iktısadi sui kast olduğu günlerde yar şıyoruz. Neye yarar ki, bizim (müstakil meb'uslarımızın kafasında halâ Abdü-. lâziz maliye nazırı bağdaş kurup mestli lerile oynıyorak: | “.« Istikraz diyor... za büyük bir ehemmiyeti haiz oldu. iceği ve neticenin öğleden biraz sonra|duğunu söylemiştir. gareler|ve her halde akşam üzeri Bükingam! M. Makdonald ile M.Stimson haslar çok'ferahlanmış ve şen Görü Londra konferansı bitti Almanyaya yardım edilmesi için tavsiyeler yapılacak Alman fırka reislerinden birisi ya kuvvetli yahut Alman hudutlarında durmıyacak olan bolşevizm diyor bir Almanya, Zuna kani bulunduğunu beyan etmiş- tir. İtalya hariciye Nazırı OM. Grandi, Londra konferansının nihayet bulma- sının bütün dünyada yeni bir havanın ve bilhassa Avrupa milletleri arasında iyi münasebetlerin vücut o bulmasına bir başlangıç olacağı ümidinde bulun- memnun olduklarını söylüyorlar Londra, 3 (A.A.) — M. Mak Do nal gazetelerden birine şu beyanatta bulunmuştur: “Yedi devlet arasında husule gelen itilâftan dolayr çok memnun bulunu- yoruz. Bu itilâf pek güç elde edilmiş tir, Fakat ne olursa olsun temin olun- muştur. o Büyük bir ehemmiyeti haiz olan bu itilâfın Almanyaya yapılacak! yardım hususunda azami bir tesir ie- ra etmesi muhtemeldir. M. Stimson'da konferans bittikten sonra Röyter muhabirlerinden birinin sorduğu suale verdiği cevapta alınan neticeden tamamile memnun olduğunu söylemiştir. İngiliz başvekili ve hariciye nazırı Berline gidecekler Londra, 23 (A.A.) — Başvekil M. Mak Donald ile hariciye nazırı M, Hen dersonun Berline gitmek üzere pazar. tesi günü Londradan hareket edecek- leri haber alınmıştır. Hugenbergin Assosyatede beyanatı Berlin, 23 (A.A.) — M; Hugenber;, Assosyated prese (o beyanatta buluna; Tak İngiltere ile İtalya Amerikan te- şebbüsünü kayit ve şartsız kabul ettik| leri halde Fransanın iktısadi noktai nazardan hatasını anlâmak istememe sine ve bir takım siyasi (sebeplerden dolayı hâlâ Yung hayaline bağlanıp kalmasına teessüf etmiştir. Aktetmiş! olduğu hususi borçları tanımak istiyen Almanya, siyasi borçlurdan tahlis e- YMM EZİZ “Müsirifte Bakalorya 'lâzım Ecnebi lise mezunları darllitü- nuna yalnız şahadetname ile giremiyecekler Ecnebi “iselerinden (Omezun olup da darülfünuna girmek isti- yen talebe şimdiye kadar elle- rindeki şahadetname ile darül- fünuna girebiliyorlardı. Bu sene- den itibaren maarif idaresi bu hususta yeni bir usul koymuştur. Bu usule göre ecnebi mekteple- rinden şahadetname alanlar da- rülfünuna girmek isterlerse Türk liselerinin birinde bakalorya im- tihanma tabi olacaklardır. Tapu memurları kahvelere gidemiyecekler Istanbul tapu müdürlüğü me- murlarının Sultanahmet ve civa- rındaki Okahvelere (gitmelerini menetmiştir. Bazı memurların bu kahvelere giderek tapu idaresinde iş takip eden komisyoncularla görüşmelerine meydan verilme- mesi için bu emrin verildiği anla- şılmaktadır. Tapu müdürü Niyazi B. bu kahveleri kontröl' ettirecektir. Girik liğikükülen Konya izcilâri seyahatte Konya lisesinden yirmi kişilik bir izci kafilesi tatil seyabatı yapmak üzere muallimlerile Kon- yadan ayrılmışlar ve perşembe günü Avkaraya gelmişlerdir. iz- ciler bugün Çangırıya gidecekler, oradan yaya olarak Ilgaz yolu ile ineboluya ineceklerdir. muş olduğu musibetin derin sebepleri) ne yani tahdidat ve teslihat ve tömi rat meselelerine bir hal çaresi bulmak üzere son baharda toplanacak olan iç- timaa intizar edilmesi mütaleasında er Nevs Kronikle gazetesi M. Flan- din ile M. Lavalın hareketlerinin Al- man mâhâfillada müsait bir tevlit etmiş olduğuma” "yazmaktadır. Akamete uğramış bulunan ve ibtimal üç ay sonra toplanacak olan konfei ransın bu âkibetine rağmen Fransız- larla Alman arasında bir mukarenet teessüs etmiştir. dilmeli ve Hover senesi, tamirat tedi- yatı meselesinm yeniden gözden ge çirilmesi suretile hitama ermelidir. Mumalleyh demiştir ki: o Yakında iktidar mevkiine geçecek olan sağ re-! nah, ecnebi memleketlerde aktedil- miş olan hususi taahhütleri tanımakta fakat Versay munahedenamesinin bilâ. hara görülecek olan neticeleri ile “Al-! mânyanın sıkıntı ve darlığın arttır. maktan çekinmektedir. e İki hal sure ti mümkündür: (O Ya memleket milli ve salim kuvvetlerinin müzaheretine istinat ederek kuvvetli bir o hükümet ve yahut Alman hudutlarında durmı- yacak olan bolşevizm. Fransız gazetelerinin mütalenlar! Jurnal gazetesi yeni krediler açık masına müteallik olan bütün projeler; suya düşmüş ve çünkü (hiç olmazsa Londra konferansına bir hat teşkil €-| decek ve tekrar itimada avdet edilme. si tecrübesinin yapılmasına medar o- lacak bir formül hakkında itilâf hasıl olmuştur. Echo de Paris gazetesi (o Almanya, kendi zaafmı ölçüp bilmiyerek Avru! panın nizam ve İntizanı aleyhinde şiddete müstenit projelerinden vazge çecek ve son aylar zarfındaki fikirle- rinden rücu edecek mi? Yakm hir istikbal bunu bize gösterecektir diyor. Deyli Ekspres, bir İngiliz « A- merikan - Alman iktısadi itti- fakı müsellesinden bahsediyor Londra, 23 (A.A.) — Gazeteler kon feransın neticesi hakkında büyük bir! şevk İzhar etmektedir. oFilvaki konfe- ransın tahdidi teslihat ve tamirat me- selerini müzakere edeceği © evelce ih-| sas edilmiş idi, Binaenaleyh, matbu. atın bu pürüslü meselelerin kat'iyen bertaraf edilmiş olmasını görerek in- kisarı hayale düşmesinde şaşılacak bir şey yoktur. o Matbuat, elde edi- Deyli Ekspres gazetesi teklif olu- nan tedbirlerin Almanların © hoşuna gitmemiş olduğunu yazmaktadır. Mev zuu bahsolan nokta, şu hakiki mese leye verilecek cevaptır: Almanyaya ik razda bulunmak neticede İngiltere ile Amerika bu meselede uyuşacaklar ve binnetice bir İngiliz — Amerikan Alman iktısadi ittifak müsellesi mey- İdana çıkacaktır. Londra borsasında mark Londra, 23 (A.A.) — Markın Lindra piyasasındaki kıymeti bugün 20,63 dir. M. Makdonald ve M. Briyan sözlü filme alındılar Londra, 23 (A.A.) — Konferans ibittikten sonra hariciye nezareti bina- sının binek taşı önünde hoş bir man- zâra görülmüştür. M. Mak Donal ile M.. Briyan sözlü filme almmışlardır. M. Mak Donald elini M. Briyanın omuzuna ahpapça bir vaziyette (koy- muş olduğu halde şu sözleri söylemiş- tir: “Konferansta güçlükle kazanılan muvaffakıyetin yalnız Avrupa için de gil, fakat bütün dünya için o bir mu- vaffakıyet teşkil ettiği ümidindeyim.,. Almanyada Fransız Jisanının tedrisi Berlin, 23 (A.A.) — Dahiliye nazırı, diğer hükümetler mütahassısları ile bilitilâf, Prusya hükümetinin Fran. sızca lisanmın Almanyanın âli mektep lerine tedrisi mecburi ilk lisan olarak İngilizcedir. Macaristanda lahdidat bir hafta daha devam edecek Budapeşte, 28 (A.A.) — Bankalar kapandıktan sonra ittihaz edilmiş olan muvakkat tedbirler bu ayın o otuzuna kadar temdit edilmiştir. Macaristan da yardım len neticelerin muvakkat telâkki edi- lâ jeneral (Vegan) dan Suriye hudutla SADRI ETEM lebileceği ve (Almanyanın düçar ol istiyecekmiş Paris, 23 (A.A.) — Havas ajansıım | Heykel dedikodusı devam ediyor Heykeltraş Kenan Ali Bey haki da Alman gazetelerinden © birisin çıkan itham, Kenan Beyin milda asını ve heykeltraş Sabiha “Ziya | rımın bu ithamı teyit eden mekt bunu yazmıştık. Bu ithamlar, # nan Ali Beyin memleketin; muhte yerlerinde bulunan eserlerinin ker siüe ait olmadığını, bunların Ken Bey tarafından kullanılan ecnebi 1 talar tarafından yapıldığını, Ken Beyin rolünün sadece bir mütevası tan ibaret olduğunu söylüyerd Bu mesele etrafında müstakil. fı samlar ve heykeltraş cemiyeti sab umümi kâtibi Nurullah Cemal B de şunları söylemiştir: “Heykeltraş Kenan Ali Bey ha kındaki dedikoduları duydum. K nan Ali Beyi ancak şahsen tasırn kendisi ile hususiyetim. yoktur. I ğer taraftan atelyesini : gezmedi; İnasıl çalıştığını, heykellerini imal çin hangi usullere müracaat ettiğ ni bilmem. Bu böyle olduğu iç alman heykeltraşın ve şahsi samim yelinden şüphe etmediğim - Sabil Ziya hanımın ifşa ettikleri şeyleri ne derecelere kadar hakikat olduklı rıni bilemem. Ancak şunu söyliyeyi ki, eğer bu ithamlar doğru ise, san'a la müdrik alâkası olan bir meml kette bir san'atkirı son derece di şürecek, ve o mühitin alâkasını şü heye düşürtecek mahiyettedirler. Hangi şerait dahilinde yâpılm oldukları noktasını bir tarafa bır karak, bir san'at münekkidi sıfati| Kenan Ali Beyin, piyedestallerini iy za ederek, memleketin muhtelif ye lerine diktirdiği heykelleri ( tenki edebiliriz. Ben bu heykellerde hiç bi plâstik kıymet göremedim. Onlar d diğer san'atkârlarımızm.: eserlerin tercih edilecek hiç bir hususiyet seç medim. Bu büstler, veya ayakta f gürler küt, hareketsiz, gayri (kâfi muayyen ve İptidal iki, üç kalıp üm rinden kopyaları çıkarılmış, seri İl “imal, edilen işlerdir. Onlarda hissi, verdiği derinliği aramasak bile, atel; ye bilgisinin maharenne vesadüf miyoruz. Kenan Ali Bey o bana,'bi Krippelin acemi bir (omukallidi giti geliyor. Heykeltraşlık seri ile taş yontu culuğu, olmadığı için, Kenan A Beyin san'atı hakkında daha © sa) bir'fikir sahibi olmamız İçin, onul diğer işlerini görmemiz lâzımdır. B kadar mühim abidelerin vüdüda ge mesini üzerine alan heykeltraşı uzun ve çetin bir etüt devresind geçmesi lâzımdır. Bu itibarla m zuu bahis genein etütlerini, taslak rwı, “maket” lerini, hatta desenle, ni görmek isterim, san'at taharril rine şahit olmak (isterim. . Ken Bey bize arıyan ve çalışan bir a tist olduğunu ispat etmediği, san'a tin çetin sahasına bir iki “kalıp”'n İmunesi ile çıktığı için onu tenkit e İdenlere ve edeceklere vasi bir sa açmış oldu. Bilir misiniz, bir heykel, “olgu bir elin mahsulü olmazsa, ne kadı çabuk bir redenget, pantolon, poti yakalık ve boyun bağı O kabartmi olmak derecesine düşer? Ne kadi "kolaylıkla ruhsuz bir manken, Tüzürl İsuz boşluk kaplıyan bir eisim olu İÇamur ve taş, ve mermer karşısnd heykeltraşın en büyük güçlüğü rini“ işte bu akibetten kurtarmaktı “Rüonarotti,, söylemiş: o (Bir heyke bin parça da etseniz, elinize alacağ İniz ber parçanın bir ifade hususiy İtine malik olması, yaşaması lâzi idir.) Londra muhabirinin gönderdiği bir bere göre Kont Betlenin Macaristi nm mali vaziyeti dolayısile bir yard. temini için konferansa müracaat eti |ithalini kabul etmiştir. .İkinci Tisan| | muhtemel görülmektedir. Bir hortum Roma, 23 (A.A.) — Gazeteler Kal rada tahribat yapmış olan bir hortu hakkında tefsilât vermektedir. — Vi: tum, bir ameleyi sekiz metre | irtif kadar kaldırmış ve yirmi metre uza vtmıştır, iskonto fiyatları yükseliyo Viyana, 23 (A.A.) — Milli banka, konto fiatını yüzde ona çıkarmıştır