15 Temmuz 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

— 4 — VAKIT 15 Temmüz 1931 GÜNÜN—— EYİ YA Ni Muhalefetin fikirleri Muhalefetin fikri yoktur diyoruz. Onlar iddia ediyorlar ki bizim de fik rimiz vardır, Bakınız muhaleftin fikri ne İtiş: 1 — Suiistimallere karşı hareket. 2 — Liberal temâyüller. 3 — İşci ve çiftçinin sosyal mokrat temayülleri. “".. Suiistimal Suiistimal, bir fırka için, program olâmaz. Suiistimalle döğüşmek dünyanm neresinde bir rejim meselesidir. Dünyanın her yerinde devlet kanu nun hudütlarını sıkı, sıkı tutan sinir- dır. Sulistimalle döğüşeceğim (diye fırka yapmak: “— Ey alrali din elden gidiyor, şe ri şerif çiğneniyor!,, sözü gibi sadece halk galeyanlarını tahrik için bulun- muş bir kamçıdır. Sulistimaller keşfedildi, sulistima! ler haber verildi de hasır altı mr 0- lundu? Hayır buna müspet cevap vermek kimsenin haddi değildir. Yavuz huvuz meselesini unutanlar ancak tahrikçi olabilirler. İspat edecekleri sulisti. malleri ortaya atmıyanlar suiistimalci ler kadar namusa yabancıdırlar. Hayır bu iddianın misallerini biz, meşrutiyet tarihinde çok gördük. Bir de- Bir terzi kadın Kalbine tabanca sıktı ve öldü Evvelki akşam şehrimizde ge- doksiya isminde bir terzi kadın kalbine tabanca sıkarak kendini öldürmüştür. Madam Evdoksiya Galatasa- rayda Aynalıçeşmede Aslan s0- kağında 33 No.lı apartımanın bir dairesinde oturmaktadır. Ko- cası Yani bir taraftan kundura- cılık yaparken kendisi de terzilik yapmakta ve bu suretle maişet- lerini temin etmektedirler. Fakat madam Evdoksiya nevrasteniktir. Ve uzun zamandanberi terzilik ! yaptığı halde muhitinde iyi bir | şöhret kazanamamıştır. Son zamanlarda siparişlerin azalması da madamı büyük bir teessüre sevketmiş ve nihayet oturduğu dairesinde, kimsenin bulunmayışından istifade ederek eline geçirdiği tabancayı kalbine sıkmıştır. Silâh sesine koşanlar terzi kadını kanlar içinde bul- muşlardır. Tahkikata devam olunmakta- ör. ne'bir intihar vakası olmuş Ev | | Polis Haberleri | | Harici Haberler | Almanya yardım buldu Beynelmilel tediyat bankası kredi- leri tecdide karar verdi Paris, 13 (A .A.)— Mali vaziyetin! vehamet peyda etmesi üzerine Alman başvekili, Amerika reisicümhuru M. Hovere ikinci defa olarak müracaat etmiş ise de müşarünileyh kaçamaklı bir cevap vermiştir. Diğer taraftan M. Fon H.j gece M. Laval nezdinde müstacel bir teşebbüste bulunmuş ve osabâhleyin de M. Briyan İle uzun uzadıya görüs müştür, Umumiyetle Amerikan mali mahafi linin Almanyaya muavenete taraf- tar bulunduğu ve fakat bu muave- neti Avrupa bankalarının da yardı. mile yapmak istemekte olduğu (söy- lenmektedir. Fransız gazeteleri, (o Almanyays haricin itimadını yeniden tesis için zaruri olan ilk tedbirleri bizzat kendi si ittihaz etmediği takdirde bu muave netin mümkün olmadığı mütaleasında dir. Bu mevzu hakkında tefsiratta bu- lunan Fransız gazeteleri Almanyanın Fransaya karşı tecavüzkârane bir ha- leti ruhiye beslemekte ısrar etmesine İkaların ve tasarruf sandıklarının sa in nihayet sarruf sandıkları, ve diğer kredi mü esseselerinin salı ve çarşamba günle- ri. kapalı kalacaklarını emreder. Ba iki gün zarfında hükümet ile ban- lâhiyettar mümessilleri içtima ederek işlerin yürümesi ve maaşlar ile (üç. retlerin tediyesi için zaruri olan mâ- vasıfaların perşembe günü hazır hakkında icap eden ted- Kıymetler bor. | kadar kapalı! bulunması birleri alacaklardır. sasının hafta sonuna kalması muhtemeldir, Mlâsınsebepleri Berlin, 13 (A.A.) — Darmstater bankası reisi beyanatında bankan.n iki sebepten dolayı yıkıldığını söyle- miştir: 1 — Bankaya mevdu o bulunan iki milyar marktan son iki ay (zarfında takriben 700 milyon mark çekilmiş tir. Bundan başka bütün Alman ban kalarında ecnebi osermayesinin geri alınması yüzünden banka 250 milyon mark zarar etmiştir. Bankanın büyl bir “Emoraji, ye tahammül edemi. yeceği bedihidir. £ Şimali Almacyâ LiŞİ Benim, mülecaviz mahalle cuğunu kendime muhatap tuti yacağım anlaşılınca bu pantalonlı ve sivri favorili buat züppesi kendisine bir tefik ve yardımcı aramak ihtiş cım hissetmiş olacak ki düf Akşamın mizah sayfasında (| ru) imzasile Selâmi izzetin b çatan bir yazısı çıktı. Şimdi) kadar gevelene gevelene iplizalden iptizale uğramış mi munları . tekrarlıyan bu yazı tamburda yeni bir nağme beli oldu. Piyer Benüanın bir inti inden bahseden yazımın dis ne hitap da etmese Si bu memleketimizde intihal runu kıran mubarriri alâka€ Fakat! etmesi belki tabiidir. müdahale gene insanın şu hikâyeyi getiriyor: Hani, hiddetlenir ve karısını döğ Nasrettin hoca sık Bir gün fazla hiddetlendiği biçare kadının başına pek detli bir yumruk indirince k bu darbenin tesirile kendini 18 tamıyarak bir kabahat işle: miş. Bunun üzerine hoca sakal sıvayârak hayretle: — Yarabbi, demiş, ben nef ye dokundum, nereden ses g EEE Toptn Iğne Tashih — Dünkü tıktamın s0 İlâve ettiğim hamişie (kendisine etmek fcdakârliğına Kalanamıyacı cümlesi (katlanicağım) şeklinde BW Bizim musabhili beyin gözünden ve yağının manasını altüst eden bü İşi düzeltirim. tesir hasıl etmiştir. İdare meclisi azaları €8a$ rile inkısarı hayale uğramışl: Çünkü Alman hükümeti, istediği teessüf etmekte ve bu haleti ruhiyenin! yün konsorsiyomu İflâs etmiştir. Ban Alman matbuatı sahifelerinde tezahür|ka bu konsorsiyoma 50 milyon mark- etmekte ve her türlü itimatkârane *'$-İtan ziyade ktedi açmıştır. riki mesaiyi mümkünsüz kılmakta ol-İ o Bankanın matlup hesabatı 1 milyar duğunu yazmaktadır. 500 milyon marka baliğ olmaktadır. Le Journal gazetesi de Fransanır| Bu hesabat mayıs sonunda 2 milyar Almanyadan mali işlerini tanzim vel70 milyon idi. Bankanın taahhütleri harici siyasetini tashih etmesini talep) 460 milyon marka baliğ olmaktadır. etmekle bir ültimatom vermiş olmadi Hükümet bir devlet komiseri tayin € | ını, Amerika ile İngilterenin de Ber- decektir. Bu komiser, bankanın işle lin hükümetine aynı vesayada bulun-|rine vaziyet edecek, ve müdüriyet ile misal, Volkan gazetesinin 90 mart 1325 tarihli nüshasından alınan şu parça bu iddianın nekadar aynidir. Aldı Volkan: “Parayı veren düdüğü ça- lar kaidesi memleketimizde alenen hükümferma helö it- Uhatçılara yeğma Hasanın | yağma... rutiyetimi- | Dün gece i Ankara caddesinde bir yangın olmak üzere idi Dün gece saat 10da Ankara caddesinde Hilmi kütüphanesi ittisalinde Jamanak gazetesinin arka tarafinda bir yangın çık- mıştır. Vak'adan haberdar olan zi berbat ettiler. Bütün bütün hükümeti yedizabıtlarına ge- irmek üzeredirler. Şeref s0- Kağında *#elefon bulunmak, ya ee daha sair muhabere etmek ne demektir? “dğtanumu. esasimizde mü denilen bir hakkı umu- Itfaiye ve zabıta kuvvetleri der- hal yangın yerine gelmişlerse de tevessüuna meyda verilmeksizin daha evelden yangının söndürül- düğünü gürmüşlerdir. makta olduklarını yazmaktadır. bilitilâf tasfiyeyi temin eyliyecektir. Alman bankalarına hücum < |Zannedildiğine nazaran komiserin Berlin, 13 (A. A.) — Alman bor-jişi bankayı idare edenlerin tahs'sat salarının n ahaliye vaz'ye)larımı kesmek olacaktır. (ih vehametini bircanda öğretmiştir. M. Luther, Bâlede Bankalarda mevduatı bulunan kir:se- Bal, 13 (A.A) — Alman bânkala- zai mukabilinde sarahalen her siyasi teminat vermeği bertaraf şerait bankanın aciz bir vaziyette Kâfi olduğu intiba mevcuttur. 'mi ki hör ferdi osman! bun- | (O Matbanin arkasındaki bahçe” (ler, birçok bankalara tehacüm ederek/ri müdürü M. Löther (tayyare'İle abana üaküesiliniini dan müstefit olmak Iâzımdır. Nerededir? o elâ gözlü müsa- vat, nerede? gösteriniz? &y Namık Kemal, ey ebi hürriyet, ey &/i himmet, Kalk merkadi mübarekinden kalk da saçın sakalın karma karışık bir hal- ae soysuzların yüzüne tü- Aldı Yarm: Zavallı Türk milleti namına neler yapılıyor, nelere cür'et mii esimi Kemal, Hür- Liberal temayüller Memlekette muhalefet liberal te- mayüllerden doğmuş; doğru böyle bir temayül vardır. İnkâr edilmez. Amma bu temayül içerden dışarıya değil, dı gatdân içeriye sokulmak istenen bir temayüldü. Tıpkı entellicens servisin Lâvrensi huduttan sokmak istemesi gibi, Kisa bir zaman için girdi. İthalât Çı, istikrazcı, tanzimatçı, ve ecnebi ser mayecileri hulâsa müstemlekeciler onu © hacet karşılar gibi karşıladılar. Şiarı, Türkiyede imtiyazsız müsavi, insan ve müsavi millet olan istiklâl harbisi yapanlar yarı müstemleke ve! müstemlekecilerin bu emellerine daha ne kadar tolerans gösterebilirdi. ... işçi ve çiftçinin sos- yal demokrat temayülleri Son günlerde muhalefet bir aca- ip mahlük doğurdu. Şu lidersiz fırka dan bahsetmek istiyorum. Bu fırka İş çinin, çiftçinin fırkası olmak istiyor. muş! Bu bir torba saman kadar zekâsız iddiadır. Yalan, bu fırkada işçi ve çiftei sa dece dekordu. İzmir kalabalığından ders alanlar bu defa figüranları çiftçiden, ve işçi den seçtiler. ! ye atılan cıgaranın oradaki kâ ğıt kırpıntılarım © tutuşturması yangına sebep olmuş, bahçeyi binaya vasleden merdiven kıs- men yandığı halde ateş söndü rülmüştür. Vak'a mahalline giden muhar- ririmiz, yangın zuhür eden ma- hallin kâğrt kırpıntılarile dolu olduğunu ve daimi surette yan- gın Zuhüru tehlikesine maruz bir vaziyette bulunduğunu gör- Bir lafta zarfında, caddenin bu mahdut sahasi üç hadiseye sabne olmuştur: 1 — Bir çocuğun ölümü, 3 ki- şinin yaralanmasile neticelenen otomebil faciası. 2 — Dünkü " nüshamızda yazdığımız veçhile kocasını ometresile (yakalayan ! zevcenin skandali. 3 — Bu son yangın mukaddimesi nun ağzından: — “Ecnebi sermayesi diyordu. Parolası müstemleke idi. Işçi ve çiftçi fırkası İşçi ve çiftçi ağzından avaz avaz bağırdı: — Ecnebi sermnyesi! Onun da parolası müstemlekedir, #0 Mücadele bitmedi Türkiye müstemlekelikten ve yarı müstemlekelikten kurtuluş muharebe- şeylerden ibaret değildir. Türk inkılâbı enternasyonal hayat içinde istiklâl cidalidir. Ve bu cidal bitmiştir. Bu harbin harp ve sulh cepheleri ni ifade eden halk fırkasıdır. Harp bir fikirle idare edilebilir. Kurtuluş mücadelesi bitti o diyen paralarını çekmek istemişlerdir. Fa-|saat 15,20 de Rerlinden buraya getmiş sini yapan hir inkılâpçı heyettir. Bu in| kılâp sade memleket içinde olup biten! kat bazı büyük bankaların şubelerin. de kâfi miktarda para bulunmuyor. du, Binaenaleyh müşterilerden öğle- den sonra uğramaları rica edildi. Tasarruf sandıkları bankalar zi bi adeta muhasara altındadır. Para çekişleri büyük bir nispette arttığın- dan büyük alman tasarruf sandıkları Berlinde umumi bir içtima aktetmiş. lerdir. Halkı teskin etmek için bütün mevduat sahiplerinin paralarının tedi ye edileceğini ilân edecekleri zannoluu maktadır. Mali mahafildeki intiba ga yet elim ve muzlimdir. Hükümet; bor saları kapamağa karar vermiş olsay- dı borsada bir tek tescil | mMunmelesi yapılmıyacaktı mütaleası ileri sürül. mektedir. Zira, satışların karşılığı ol: mıyacak ve döviz sahipleri Rayhşbank a karş koyamıyacağı bir raddeye vara» cak idi. Rayhşbankın muhtaç olduğu müza heretler yapılmıyacak olursa o resmi makamatın vaziyete hâkim olamıyaca- ğı hakikati gizlenememektedir, Binae- naleyh Balda ittihaz olunacak mukar rerata sabırsızlıkla intizar olunavor. Darmsiaeter Bank Berlin, 13 (A, A.) — Sabah saat üçte hükümet atideki tebliği neşretmiş v “Darmtaeter und national Rauk. tediyatını tatil etmek mecburiyetinde bulunduğunu bildirmiştir. Hükümet, bankaya atideki beyanatı neşreimesi İ çin mezuniyet vermiştir: | Reisicümhur tarfından kabul edi- İlen ve bu sabah neşredilecek olan ka- İrarname mucibince hükümet (bütün mevduatı temin edecek ve bankanm İtasfiyesi muamelesinin intizam dahlin tasfiyesi muamelesinin intizam dahilin ruhte eyliyecektir... " Bütün mali müesseseler salı j ve çarşamba nleri kapalı kalacak Berlin, 14 (A.A.) — Hükümet aşa gıdaki tebliği neşretmiştir: “Pazartesi akşamı neşroluan ri- tir. Beynelmilel tediyat bankası w mum müdür muavini M. Hulse mu maileyhi bekliyordu. Her ikisi de derhal bankanın merkez binasına git- mişlerdir. Berlin haber bekliyor Berlin, 13 (A.A.) — Tamirat mese) ri de'bedikidir. Halbuki Frans lesile alâkadar olan Oo nazırlar saat 1830 da tekrar toplanarak Balden gelecek haberlere intizar etmişlerdir. Öğleden sonra beynelmilel © tedirati bankusı müdürleri ile ihraç bankala. rı mümessilleri arasında aktolunan içlimaa dâir saat 20 ye kadar hedüz! hiçbir şey bilinmiyordu. Maamafih, ihraç bankalarının 25 haziranda Alİ ikinci bir tebliğ meşrolunmuştur. manyaya yapılan 100 milyon dolar. lk kredinin tahdidine ve bunun 5)? zannediliyor. Bu üç hafta veya bir Zul kânlarını verebilecektir. Almanya siyasi teminatvermiyor Bal, 13 (A.A) — M. Lather, bu raya gelir gelmez beynelmilel tsdi- her Alman hükümetinin izah eylemiştir. Bu “izahat saat 20) ye kadar (osürmüştür. M. Lutherin tezi şu suretle hülâsa olunabilir. Almânyanın mali vaziyeti hemen ümitsiz bir haldedir. Almanya böyle para müşkülâti karşısında bulunuyor hattı hareketini tasvip edemiy. ve hükümetlerine sormadan M. rin istemediği tedbirlerden hiç alamıyacakları bedihidir. Hiç bif” kez bankasının Fransanın olmadan Almanya hakkında yük bir kurtarış işine İ bu siyasi teminatın paha biçi meti vardır, Bal, 14 (A.A.) — Beynelmilel yat bankası meclisinin gece © te bitam bulmuştur. o Saat tebliğde deniliyor ki bugünkü altında böyle bir muavenetin lüX milyona iblâğına taraftar olduklari na kani olan meclis bu hususta ti mesaiye ve merkez bankaların! © aylık kısa vadeli bir kredi olacakfır.| tün vasıtalarile Almanyayı takviğ Fakat bu kredi Alman bankasına ani) amade bulunduğunu beyan ederi ihtiyaçlarını karşılamak ve daha w- lis alkadar müessesat ile bilitilâf vadeli bir muzaheret temini İM-| man bankasma evelee yapılan'mi rer iskontoyu tecdit için reise hiyet vermiştir. Londra heyecan içinde. Londra, 13 (A.A) — Borsada © yat bankası içtima etmiştir. ME. Lutlğzerindeki sukut ve bedbinlikten vaziyetini|daha iyi bir kapanış kaydedilm”i. Mark muhtelif temayüller tir, 1N£ edildikten sonra yine 22 ye miştir. Bu yükseliş, Almany: niğe mâni olmak için ittihaz Bir isterlin mukabilinde 8 ve hatta 30 ve daha ziyade mark ki bu müşkülât ancak par vasıtasile| tedbirlere ve Almanyanın İstedi izale edilebilir. Diğer bir şeye yaramaz. Merkez bankaları henüz vaziyeti kurtarabilecek teknik ve mali vasıtalara malik lar. Almanya merkez bankalarına mür| racaat etmekte ve kendilerinden vasıtaları bilâ mühlet ve siyasi mülâ-; hazalar karıştırmaksızın kullanmala.. rmı istemektedir. Almanya, beynelmi- lel tediyat bankasından (o münhasıran vaziyeti derhal ıslah edebilecek nakti vasıtalardan gayrisini düşünmeksizin, dair çıkan şayialara atfolunm Maamafih sant 1590 a doğru Londra, 14 (A.A.) — Mark yükselmiştir. corsasında Nevyork, 15 (A.A.) — Alman aksülü yesinin vaziyeti borsada hasıl etmiştir. Borsa açıldığı vaziyet hâkim olmuştur. Esi vasıtalar hiçİdileri elde etmek üzere bulund bulunuyor-İ kut temayülleri müşahede edil! bul 22.50'de açılmış ve saat 12 de 2! Türk hamlecilerinin burunlarına af-| yaseti cümhur emirnamesi mucibin- yon keklatmak istiyen sergüzeşteidir.İce hükümet Alman bankası müstes- SADRİ ETEM kurtarış eserini (o başlamasını tateplçok puvan kaybetmiştir. 5 ii etmektedir. M. Luterin izahatı heye-leshamlık paketler mütemadiyen Prensipal rol yine ayni adamda.. | na olmak üzere bütün bankular, t9- canlı olmuş ve bir dereceye kadar dalele geçiyordu. i Garhasi #ewka itivalâter kamizvanrusu.i