15 Temmuz 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
ÇARŞAMBA 15. TEMMUZ 1931 6 ncı sene, No. 1948 &USHASI 5 KURUŞTUR Bütçe i Müzakeresi Büyük Millet Meclisi, müzakeresine başlayor. Bu se- nenin bütçesinde bir çok husu- siyetler, ehemmiyetli meseleler vardır. Memleketimiz, dünya buhranınm tesirlerini, geçen seneden bu sene daha yade hissetmektedir. e Bütçe tetkikatından da böyle anlaşılı- yor. Bütün iddialara rağmen cihan buhranının daha ne ka- dar süreceği, daha ne gibi me- ticeler doğuracağı şimdiden kes tirilemez. Milletler, müsbet ve- ya menfi, her gün gene bir sür- priz karşısında bulunmaktadır- İar. Bu iytibarla içinde bulun- duğumuz senenin vaziyetini bir dereceye kadar anlamak kabil- dir. Ancak, gelecek “sene veya müteakıp seneler zarfında va tandaşların iştira ve tediye ka- biliyetlerinin ne derecede olaca ğını kestirmek pe 20 çe ve maliye politikasında © hükümet için en büyük hik- met ve basiret, neye mal olur. sa olsun, tevazün esasından aY- rılmamaktır. Onun için gerek hükümetin ve gerek bütçe en- cümeninin tevazün şiarını esi lı bir azimet nokt. larak ele almaları takdir ile karşıla mak lâzımdır. Şu da muhak i, bütçe encümeni; Mec- umumiyesine tak- i bütçeyi; en fena ih- alarak tesbit ve tevzin etmiştir. Bu seneki bütçede hükümet tarafından olsun, encümen ta- rafından olsun, çok esaslı ta- sarruflar yapılmıştır. Bütçede yapılan tasarrufların yekünu geçen senelere nisbetle kırk milyon lira kadar bir şey tutu- yor. Bütçede mutlak bir teva zün esasının muhafazası şart olduğuna göre, bu tasarrufatı yapmak zaruri idi. Yalnız bu nokta etrafında bazı müzevir- İÜ lerin ortaya attıkları safsatala. İRİRAR RE LR OL RR A, ra vatandaşların aldanmaması lâzımdır. Meselâ, Madem ki, hükümet ve için bütçede kırk mil- rufuna imkân vardı. Bu rufat, geçen i çinde niçin yapılmadı?” diyor- yer basit, vaziye. tin iç yüzünü . bilmiyen bazı vatandaşların bu safsata kar- sısında tereddüde £ düşmeleri mümkündür. Hakikatte yap lan tasarruflar; mutlaka eski- den israf edilen paralarm bu sene tasarruf edilmesi değildir. Bilâkis bu tasarruflar; memle- ket ve halk için faydalı birçok işlerin geri bırakılması, birçok nafıa teşebbüslerinden vazge- ilmesi, memlekettetki imar ve faaliyötinin durdurulma , açılması tasavvur olunan bazı mekteplerden sarfınazar ederek, mevcutlardan bazısının kapatılması pahasına vücut bul muştur. Buna benzer tasarruf- lar karşısında sevinmek değil, üzülmek icap eder. Şüphe yok ki; bu arada lüzumsuz sayılan ve miktarı çok mahdut olan ba- 21 masrafların da önüne geçil- miş bulunuyor. Nihayet hükümeti ve bütçe encümenini bu yolda tasarrufa- ta sevkeden sebep malümdur: Geçen seneki varidat tahmina- tı 220 milyon iken tahakkukat ancak 190 milyonu bulmuştu. 2 rakkam arasındaki bu büyük fark; alelâde bir tahmin hata- sından ibaret değildir. Bu neti- ceyi tevlit eden sebepleri; da- ha evvel tahmine imkân olmı- yan fevkalâde hâdiselerde ' ve onun tesirlerinde aramak lâzım dır. Bu hal; yalnız bizim möm- lekete münhasir değildir. Her memleket aynı hâdise ve neti- celerden müteessir olmuştur. Bunların hepsi de müşkülâttan kurtulmak için, müvazene Ve tösarruf düsturundan başka tu talacak bir çare bulamamışlar r. Herhalde, Türkiye'yi iktı- Sadi ve umumi buhran münase etile maruz kaldığı lit cephesinden o Türkiye'nin vaziyetini başka memleketlerle zi | müşkü- | Maliye vekilinin nutkundan sonra hatipler istikraz ve memur meselesine temas ettiler Maliye Vekilinin izahaltı ANKARA, 14, A.A. — Bü- yük Millet Meclisi bugün Reis | m Paşa Hazretlerinin riya setinde toplanmıştır. Celsenin küşadmı müteakip makamı ri- yaset 1931 bütçesinin heyeti umumiyeye verilmiş olduğunu ve müzakeresine başlanacağını bildirmiş ve bunun üzerine Ma liye vekili Abdülhalik Bey söz alarak bütçe hey'eti umumiye- si hakkında atideki beyanatta | bulunmuştur Maliye vekilinin nutku “Muhterem arkadaşlar; 1931 bütçesini huzuru âlini- ze takdim ve tasvibinize arze- derken diğer bütçelerden fark- k olan bir iki noktası olduğunu da arza mecburum. Bu bütçe- nin varidatını takdir ve hmin usul- birkaç se- nelik varidatın yekünunu ala. rak vasatisini almış değiliz. Bütçenin manzarası geçen s€- Deki bütçeden yüzde 20 dere- cesinde bir tenzilâtı ihtiva et- mektedir. 927 « 928 - 929 büt- (Devami beşinci sahifede) Fazilet Karmanyo- Jacıları Yazan: FAZIL AHMET Gazete sahifelerini bir nevi zekâ mezbahası haline getir- mek yeni görülen şeylerden de ğildir. Muhtelif zamanlarda Türk matbuatının şerefli yolu etrafına pusu kurarak orada fikir haydutluğu ve hakikat kasaplığı eden kimselere çok rastgelindi (Devamı $ inci sahifede) Daha neleri varmış! Ağaoğlu Ahenet Bey Meclis kori- dorunda mebuslara Arif Orucun şu hikâyesini anlatmıştır: Ahmet Bey müdürü iken Arif Oruç kendisine sokularak bir ga. neşretmek için hurufat ve saire alır ve hemen bunları satarak parasmı yer, Devleti dolandırmış olur. O zamanlar Meclis; matbuat müdüründen bu meseleyi istizah et. miş ve Ahmet Beyi sıkıştırmıştı. Milliyet 23 temmuzda başlamak üzre bir Tenis turnuvası tertip ett. Bu turnuvaya dahil olmak isteyenler kayıt ve iştirak şeraitini iç sahi felerimizde okusunlar. mukayese edince, bir emniyetle bakabiliyoruz. Bizim hatamız şudur: giriş- imiz işlerin en tabii neticele rini daha evvel hesap etmiyo- ruz. Sonra o neticelerle karşı- laşınca şaşalayıp kalıyoruz. Bu gün; devlet bütçesinde ve umu mi hayatta tasarruf zarureti; memleketin işlerini daraltıyor, çalışma sahaları azalıyor. Bu- nun en tabii o neticesi birçok vatandaşların işsiz kalmasıdır, şikâyet ve ıstırapların artması- dır. İşte Büyük Meclisin tetki- ke başhıfacağı bütce vaziyeti tah- İRİ DERİN İİ Rİ VR Başmakarriri: Siiri Mola MANA Devairde devamsız memurların çokluğundan şikâyet edildi İzmit meb'usu istikraz aktı teklifinde b Istanbul Liman şirketine şiddetle hücum:-etti İstikraz münakaşası — Kabul edilen bütçeler — Kıkrıslı iki arkadaş — Devairde daktilolar memurlarla ay Meclis içtima halinde; köşelerde Abdülhalik ve bütçe encümeni reisi H. Fehmi Beyle: | Bey maaş fasıllarının yüzde ANKARA, 14 (Telefonla) — Mecliste Maliye Vekilini 931 bütçesi etrafındaki müdellel izahati- Bi müteslap biltçe encümeni sasha | ta muharriri Kemal Zaim Bey kür- süye gelerek bütçenin masraf kısmı Bı geçen seneki bütçeye misbetle o- lan farkını mukayeselerle tahlil ede rek anlattı: Devamsız memurlar Bundan sonra ilk sözü Kastamo- nu mebusu Dr. Suat Bey aldı. Saat Güreşçilerimiz dün (Ticaret ve sanayi Atinaya gittiler Güreşçilerimiz cumartesi ve pazar günü yunanlılarla çarpışacaklar £ bn | İ İ Güreşçilerimiz vapurda Atinada Yunan güreşçiler, ile iki temas yapmak üzere, Kumkapı güreş takımı dün “Ege” vapuru ile Pireye hare- ket etmiştir. Takım kulüp erkânından İs- " mall Hakkı Beyin riyasetinde Saim, Adnan, Vefik, Bedri, Mustafa ve Cafer Beylerden mürekkeptir. Bunlardan Saim 72, Adnan 79, Vefik 66, Bed 61, Mustafa 87, Cafer de 56 ki- lodur. Güreşçilerimiz, perşembe gü nü Atinaya vi ve iki gün istirahatten sonra ilk kar- şılaşmayı cumartesi akşamı ya pacaklardır. Bu ilk temasa üç güreşçimiz iştirak edecektir. İkinci ve daha mühim temas, pazar günü akşamı yapılacak, buna da üç güreşçimiz iştirak edecektir. Güreşçilerimiz gene “Ege, vapuru ile avdet edeceklerdir. Gençlere muvaffakıyet temenni ederiz, , Meclisin tarihi celsesi Arkadaşlar, ileri — gitme yin buralarda Çerkesler, eşkiyalar vardar sizi soyarlar demiş. İpsiz fe. iye büyük | budur. Bütçe üzerinde, Meclis- te esaslı bir tadilât yapılacağı- nı sanmıyoruz. Çünkü tasarruf ve iktisat noktasından © icrası mümkün olan her şey; hükü- met ve encümen tarafından ya- pılmıştır. Eğer Yüksek Meclis, ancak mazbatasında © gelecek tasavvur edilen ©sa8- nu hükümete havale ederse, ö- nümüzdeki senenin bütçesinde pek esaslı tadilât ve tasarrufat olacak demektir. Siirt Meb'usu MAHMUT cep namında bir çete bulmuş, Bizi bu yollarda Ankaraya götür demiş ve bunları almış akşamleyinbir yere götümnüş akşam olunca Arif Oruç İpsiz Recebe yaranmış bunları. bili. yor musun? Bunlar Anadoluda Mus- tafa Kemal Paşaya tam otuz bin sarı altın götürüyorlar demiş, Bunları boğalım ve paraları paylaşalım de. miş, İpsiz Recep ben bunu yapmış olsaydım dağdan inipte vatanıma met etmek için buraya gelmezdim. Ben eski fenalıklarımı vatana hizmet ederek unutturmak affettirmek için geldim demiş ve bunu kat'iyen ya pamamdemiş. Ondan sonra İpsiz Re cep, efendiler; yanmızdaki bu adam sözi soydurmak, boğdurmak, elleri nizdeki paraları aldırmak © İstiyor. Belki siz ilerde bir çok çeteler ve sa- (Devamı ikinci sahifede) nı odada çalışmalı mı? bulundu ve srle kadâr bir nisbet teşkil ettiğini ileri sürerek bu nisbetin zamanlı tenzili çarelerini aramak lâzım geldiği mok- tasmda ısrar etti, Ve dairede devam (Devamı $ inci sahitede) bankası Düs “öğleden” sonra tediyatını tatil etti B : Banka dün kepenklerini kapamıştır. İki gün evvel Ajans telgraf. ları Bank de Geneve'in kişeleri ni kapattığını bildiriyordu. Dünyanın büyük bankala; dan biri olan Bank de Genevein bu şekilde mali sahadan çekili- şi şehrimiz mali O mahafilinde derhal tesirini göstermiştir. Sabık Hidiv Abbas Hilmi Paşa tarafından tesis edilen Ti caret ve Sanayi bankası Abbas Hilmi Paşa evvelki sene mev- cut sermayesini bankadan çe- (Devamı 5 inci sahifede) 1 Mart 1340 Saat 18,45 Aydın meb'usu Reşit Galip beğin bu unvanlı makalesini yarınki nüsha- mızda: okuyunuz. EŞ a KETE Rİ Aşk anketi Milmdercestmizm çokluğan- sönme onkakini büğmrdre edemedik. İtizar ederiz. BUGÜN Zn sabifede 1-Harlel ve son haberler. 25 Haitalık edebi musahabe ic 0m İki söme- ahküm olda, marli İşlerilede olacak. sahifedes " ÇAM a e ZEN ESEDEKİMEKİMAN. 0 ğe Kral Hz. teşiye gelen elini vali! Muhiddin Beyin sıkıyorlar Kral Feysal Hz. dün müfarakat ettiler nral Hz. gazetecilere beyanatında Türkiyede gördükleri muhab- betten tahassürle bahsettiler Altı günden beri şehrimizde bulunan Irak Kralı Feysal Hz. © dün şehrimizden ayrılmışlar. ; dır, Kral Hz. dün sabah akraba ve taallükatının ziyaretlerini kabul buyurmuşlardır. mizde bulunan bir çok Iraklılar dün sabah Dolmabahçe sayarı- ( na giderek Kral Hz. ne bilva- sıta tazimatta bulunmuşlar ve Irak Maliye Nazırı Rüstem B. ile Başmabeyinci Saffet Paşa ile görüşmüşlerdir. Vaki olan davet üzerine, dün İstanbulda intişar eden Türkçe gazetelerden birer muharriri sa at VI de Dolmabahçe sarayma gitmiş ve Kral Hazretlerinin tanbul halkına eden âtideki beyanatını lelâkki eylemişlerdir. zun seneler geçirdiğim sevimli Türkiyeyi vuku bulan (Devamı ikinci sahifede) Politika HARP SONRASI “Akşam' da N.S''in bir yazı- sını okudum. Serbest fırka ha- vasının hepimizi bir takım İs- tikametlere nasıl kaptızdığını anlatmaktadır: “— Muharebe- de muhalefet nasıl bir hiya, ise, inkrlâpta muhalefet de öy- le bir hiyanettir.” Muharrir, bizi vergileri in- dirmeğe sevkeden Serbest Fır- ka havasının zararlarından bah setmekte ve inkılâp hızınımdu rulma tehlikesini anlatmakta- dır, Her şeyden evvel bütün es ki görüşlerimizi ve bilgilerimi- zi tasfiye etmeliyiz. Mekteple- rinde okuduğumuz yirminci 8 sır yalnız 14 sene yaşamıştır. Büyük harp onu çocuk yaşında öldürmüş ve 1914 te yirmi bi rinci asır doğmuştur, 1914 ten sonraki dünya değişikliklerini, ilmi, lenni ve iküsadi yeni mü esseseleri tetkik etmemiş olan lar, öteki asrın adamlarıdır. Eski asrıhazır kelimesinin yerini şimdi hârpsonras: keli. mesi almıştır; harpsonrası ik usadiyatı, harpsonrası edebi- yatı, harpsonrası ahlakı. Biz bu harpsonrası'nın esrarlarmı öğrenmek lâzımdır. Fransız ihtilâli çoktan edebi- yat ve demagoji olmuş, iktısat ve sanayi ihtilâl; başlamıştır. eğ : A. Kral Hr. ve teşgie gelen İngiliz sefiri George Clerk cenapları Falih RIFKI Bu ihtilâl her memlekette, her şehirde, her cadde ve sokakta, borsa ve pazarlarda kurban a- lıp vermektedir. Bütün büyük ihtilâllerde ol- duğu gibi, en tehlikesiz ve kur tarıcı saf, ön saftır, Çiğnenme- ğe mahküm irtica safı değildir Liberalizm ve fertçilik te (Lütfen sahileyi çeviriniz) m a Londra setirin ri Emel Ferit Hanrmla Vakit Y yin Pariste rikâhları © kıyı Resmimiz Vahit Yukri, Beyle Emel Ferit Hanımı ve pikâhta v şahit muştuk. Sıfatile hazır bulnnon İngiltetenin Paris sefiri Lord Tyereli Cezaplarını göstermektedir.
