30 Kasım 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 11
Din maskesi altında e aşar ME 1 AE ZER TN TeK. 7 Avrupada ne cinayetler işlenirdi ? # — VAKIT. 30 Teşrinisani 1929 ” Meçhul Tefrika 65 asker Yaran Ziya Şakir Tehlıkeli bir gazetecilik İozapi e Meabileceğim hir tek kelimenin mevkii müstah- MCe sui tefsiri gerek benim için gerek sevdiklerim için büyük helâyı mucip olabilirdi İz Mİ mil it bey, zeki bir adamdı. ii © Büallerle fikrimizin gizli ID! araştırmağa başlamıştı. İ ,, “ün bu suallerde; teskin > bir fırkacılığın ihtirası , Kendisini meb'us çı a İtihadüterakkiye karşı #.,,, 2âyz duyan Şevket bey | İnİn mücahede mesleğin | £ geçmek istemiyordu. Ni- » 5“vket beye çok haklı bir anlattık ki bugün düşü- © Yegâne şey, kalenin na Ve hayatıdır. Ne ise, Üç iu <* yukarı Şevket beyle dd, Mütareke devam ettiği » $€ yazıları tarafımızdan Şârtile gazetesini mun- Sıkaracak. Teferrüntı da n tirdıktan sonra Şevket dı, ezdinden memnuniyetle * V gine menin: niyetle karar a li “nüyorduk. Akşam olmuş. ; Sikodu kararmıştı. Ak- j karavanasışin arkadaşları ek için adımlarımızı sik A, tik Tam şehirden Çikte- ep Zaman, önümüzde (Eleono- in AVarii X ringe e olduğunu gördük ip e görüşemediğimiz için ir iii özlediğimizi Fakat bu neşemiz uzun 4 *di, Karargâhta ve şehirde vadığını söyledikten sonra: İç Bugün bir şey duydum. i 1), Müteessirim.. idi söze başlıyarak İstan- — ihtilâl olduğunu Talât ve beylerle bir v8 bazı kimselerin de kat- a, , “Sunu söylemez mi? Bu Pis İaşe Suk bir duş gibi bizi İN Eğer bu havadıs sahih il, * halde harici siyasetle iş *dardır. Bu ihtilâle ne gibi a, se sebep oldu. Eğer Me vatana (karşı yapılan İk. İM men'i için ise zararı © Yok eğer bir post kavga” i, * Sıkaranlara Allah lenet n Karargâha, neş'emiz N Ve serem bir halde h ay ik, Sabahtan beri koş” “ii Ve konuşmaktan bitap Ki gelen vucudumuz, bu adisin heyecanlariyle büs Te takatien kesilmişti... Güç» ik O kaç lokma yemek Ye Ni derhal saman çovalları- Çözerine — devrildik.. Uyu- İn, OR mi? bayır. Düşünmek Ak 8 küznsevvel ha Sl herkes yattıktan sonr? Kimi Sm. Biraz istirahat, 8i- isle iivine getirmişti. Ocağa ya an, ru kiraz dalları doldur b Alay, e gazeteye gidecek yar te #zirlamiya © başladım. r kelin © kadar kolay olmadı. Pik ve “ çok tartarak yaz iş A Yazıları bir props- i ivetinden kurtarmak Yordu. Zahiren en çok muhteremi Zek: | çekinilecek nokta, mevkii mus tahkem. idi. Hoşa gitmiyecek bir tek kelime için, devri Hamidiye rahmet oku- tacak ukubat yapılabilirdi. Mesele yalmz < benim (maruz kala- cağım ukubatten ibaret olan bir şey değil. Punun dal budak sahıvermesi ihtimali de vardı. Buna binsen İ tenkitten daha ziyade okşayıcı bir siyasetle söze başladım. Bı hassa havadisler üzerinde durdum. Menabii resmiyeden verilmeyen havadislere inanmamak lâzım gel- diğini, çünkü vaziyetimizin bal gibi tatlı ve ortalığın da süt gibi Umanlık olduğunu izah ettim. Eh., ne çare... arkadaşlarım duy» masın belki darılırlar.. gavetecilik, biraz da... . * Kahvealtıdan (o sonra hemen cephe kumandanı Şelik Beye gittim. Dün matbaalardaki tetki- katımı ve Şevket Beyle neticei mü âkatımı arzettim ve gazetenin ilk yazılanı gösterdim. Çok memnun oldu. Bazı mevzular ve ban direktifler verdi. Karargâh tan ayrıldığım zaman çok mem- nun oldum, Mütareke başladı; işsizlik bizi çök üzüyordu. Hiç “ “bo #neş “bi aa, ep zi biraz Öğle yemeğinden sonra yazıları alarak Şevket Beye gittik, Şevket çaklarının. Bey, müdekkik bir sansör gibi yazıları gözden geçirdi. Ve sonra zarilane tebessüm ederek; — Cidden bitaralane mış şeyler... Buyurdu ve sohra yazıl. garctesinin kanaatı siyasiye ve.. Şah$iye - sini sarsmıyacağından emin ol- duğu bu Yazıları derhal matba- aya götüreceğini z (Bümedi) — » Vatandaş, EE ” Medeni vehür Türk *». vatanında okur yazar olmıyanlar yakışmaz. Onun için okuma yazma > bilmiyenleri millet - mekteplerine gölürmek herkesin ay- “m ayrı borcudur. o, sasuuiasu. .....0.0...0* HEPSİNDEN Y #susnasasesasmeness Rumca kurtarıcı manasına g€ len (Yissus Heristoş ) ve Fransız” ca ( Jesükrist-pesus-Christ ) yani hazreti İsanın tesis etiği hristie yanlık banisi gibi Filistinde doğ- müş ve evvela Şarkta yayılmiştir. İ Müşarünileyhin vefatını mütes- kıp adedi on ikiye baliğ olan havariyon tabir ettiğimiz telâmi- zi dünyanın her tarafında telki- patı diniyede bulunmıya başla dılar. Hristiyanlar bir çok sene ler Roma imperatorlarının zuk mü itisaf ve takibatınm maruz kaldılar. Nihayet imperator (Bi- rinci Konstanten ) zamaninda yegâne hristiyanlık oaddolunan Katolik mezhebi devletin resmi dini olarak tân edildi, 858 tar hinde İstanbul patriki ( Fotyür Rotüs ) Katolikliğin kavalt ve usulü mütlehezesine “muhalefet ederek Rum kilisesini ondan & yırdı, 1517 senesinde de Alman yada frensisken papaslarından ( Marten-Lüter — Martin Luter ) Papasların, ogünahlan © affini ehemmiyetlerine göre bir tarife- ye tabi tutup adeta vergi tahsil etmelerine itiraz ile Katoliklikten ! nükül edip bir çok tareftar pey- da eyledi. Bir kaç sehe sonra da Fransada (Jan « Kalver-Jen Calvin) mu maileyhin tuttuğu yolu takip etti. İnci ve akliselim namına kafo- lik kilisesi reisine karşı protesto eden bu iki zatın tesip ettikleri mezhebe protettanlık ismi verik miştir. Pıotestanlığın zuhnrü latin ki lisesine yani Katolikliğe büyük bir darbe oldu. Bugün Avrups nm bir çok memleketlerinde ve #imali Amerikada protestanlık tesmmüm etmiştir. Lüteriyen ve Kalvinist protestanler arasında şekil tübarile küçük farklar var- dır. Katoliklerce hazreti İsanın yer yüzünde vekili olan Papaslar, on- birinci asırdan itibaren nüfuzü rahenilerini sulistimal ile esasati diniyeden inhirat evledikteri gibi katolikliğe bir takim merasim ilâve ettiler. Bu tarzı ibadeti ka: bul etmiyen ve katolikliğinden şüphe olunan eşhasın emlâkü emvali Omüsadere olunduktan başka kendileride ayrica işken celere maruz kaldı'ar, Kıallar bile papaların kuvvel ruhaniyesi önün de titrerlerdi. Çünkü bun'ardan bazıları eva miri diniyeye İtaaisiliklerinden ve hususile (Denler de, Saint. Pk etre) denilen ve Katolikler tara fından Papanın hazinesine veril mesi lâzım gelen faneyi gönder- mediklerinden dolayı aforoz edil mişlerdi. Hiç kimse hürriyeti te- fekküre: malik değildi. Maarif papasların inhisarı altında olup dua kitaplarından Oboşka bir eser okumak memnu idi. Kilise kavaninin (inkiyet o etmemekle maznun hastalar hekimlerin te davisinden mahrum edilip telki natı diniyede bulunmak Üzere İ meskenlerine bir papas gönderi lir ve hariçle ihtilat etmeme'eri için yanlarına bir bekçi ikame SoeaL KONSERVALARIDIR edilirdi. Papasın huzurile tanzim olunmıyan ( vasiyetnameler mu- teber degildi. İttibaz edilen bu tedabir sayesinde bütün servet triyen kırallar Papaların önünde ti Muharriri : Lütfü Simavi kiliseye intikal ederdi. Pazar ve ! ( Kurvazat yortu günleri kiliseye gilmiyen- ler şiddetle tecziye olunurlardı. Müruüzaman ile papalar Av. rupanın hemen her tarafında en- kizsiyon mahkemeleri tesis eyle diler. Bu mahkemelerin vazifesi rafazileri aramak ve imha et mekti, Katolik mezhebine karşı isyan veyahut ahkâmı diniyeyi ihmal ettikleri töbmetile bir çok ma- sumlar ateşte yakılmak cezayı müthişine mahküm oldular. Bu zalim (mahkemeler oenziyade İspanya ve İtalyada icrayi ci nayet ettiler. Enkizisyon ajan- İarı orafazilikle itham olunan biçareğânı saklandıkları dağlarda ve ormanlarda takip ederler ve hatta ölüleri bile mezardan çıkararak yakarlardı. İspanyada ihrakı binnarlar (autodafe) adeta bir temaşağâh idi. Bu vahşiyane idamlarda ekseriya Kral ve al: lesi hazır bulunurlardı. o Aynı memlekette, eyyamı mahsusada icra edilen senliklerde ve prenr lerin yevmi veladet ve izdivaç larında ihrakı binnar bir eğlence gibi proğrama ithal edilirdi. İs- panya kralı (Beşinci Filip) in kırkaltı sene devam eden devri saltanatında ondört bin altmış yedi kişi enkizizyona kurban gitmiştir. Enkizisyon mahkeme- lerini 1808 tarihinde Fransa imperatoru (Birinci Napoleon) lagvetti, * Yukarıda . işaret edilen .havfü dehşet neticesi . olarak... bütün Avrupada sureti mutlakada hüküm sürmiye başladılar. Cahil ve her şeye inanan halk katolik kilisesinin dogruden doğruya Allah tarafından idare edildiğine ve binaenaleyh onun kudret ve met- kinin fevkelbeşer olduğuna kani idi, Mefrz rafazilerin mütemadi. yen imhası ve servetlerinin kilise- ye inbkalile Papaların nüfuzu son- derece tezayüt etti; mahaza kato- Hk kilisesinin istihdaf ett ği dünya ya hakimiye'ini istihsal için bu nüluzun bir kuvvet askeriyeye jetinat eylemesi lâzım geliyordu. / Bu maksada vasıl olmak emni- | yesile hazreti İsanın Kudüsteki merkadinin Müslümanlardan tah- bsi meselesi iieri sürüldü, Gayreti diniyeyi uya dırarak katolikleri bir teşkilât ile papalıgın bayramı i altına toplamak ancak bu suretle | kabil olacaktı. Her tarafa gön- derilen murahhaslar Kudüse gi- den hırıslıyanların maruz kal dıkları müşkülatı bin mübalağa ile hikâye ederek katoliklerin ta- as'ubunu tabrike çalıştılar. Niha- yet ( Piyerlermit-Pierre | Ermite ) ismini taşıyan rahibin belagati galeyanı mucip olduğundan ma- | kamatı mukaddesenin zaptı ka | rargir oldu. Bu cihada iç'irak edeceklerin bütün günahlarının a'iolunacağı ilân edilmesi üzerine Avrupanın her tarafında bulunan hırsızlar, haydutlar ve katiller teşekkül | etmekte olan orduya iltihak etti ler. Merkadi İsayı istirdat eyle | mek için on birinci asırdan on üçüncü asra kadar Müslümanlara karşı açılan ve adedi sekize ba liğ olan ehlisalip muharebelerine Crolsades ) namı verilmiştir. Birincisi(Piyerlermit)in iştirakile 1096 senesinde başlayıp horlstiyanların mağlubiyetile ne- ticelendiği gibi ikincisi de (1147- 1149) aynı akibete düçar olmuş- tur. 1189 daki üç sene devam eden üçüncü muharebede İse Mısır ve Suriye Sultanı meşhur Salahattin'Eyyubi ehlisalip ordu- sunu tarümar etti. 1202-1204 tarihinde vukubu- lan dördüncü seferde ehlisalip asakiri evvelâ Bizanı imperator- luğunun paytahtı olan İstanbulu zapltü yağma edip bir çok kim seleri öldürmüş, kiliselere iltica eden kadınları ve ihtiyarları kı- içilen geçirmiş ve sanayii nefise- den bir haylı şaheserleri, abi- deleri ve kütüpaneleri | tahrip eylemiştir. ( Allah uğruna!) naresile yola çıkan (bu serseri o güruhu güzergâhına tesadüf eden bütün hiristiyan memleketlerini de yağma ederdi. Nihayet eblisalip orduları Mür lümanların kahramanca mukave- metlerinden. idaresizlikten ve hastalıklardan mahvoldular. Papasların halkı cehalette bi- rakmak için her türlü tedabir ittihaz etmelerine, rafazilik baha- nesile binlerce insani ihrakıbin- nar eylemelerine ve ilmin ve medeniyetin önüne #et çekmele- rine rağmen akıl ve idraki be- şer fenni tabaati, puslayı ve A- merikayı keşfetti. Edebiyat, sa- nayi ve felsefe kuvvel ruhaniye- nin hapseylediği karanlık zindan: Bem edi) Evlenme Merhum Muhlis paşa hafidesi ve Munafa Naşit Bey kerimesi Nilüfer Hanimelendi ile o Galatasaray sesi riyaziye muaallimi Halit Beyin evlen me cemiyetleri perşembe günü Tür. kuvaz salonunda icra kılınmıştır. Buiki çiftin mes'ut bir yuva kurmalarını > Gün kaldı Gazetemize abone olan- Jar havetlarım hiç bir şey vermeksizin sigorta ettirmiş olurlar Yeni şekltmizden &ibaren bir ay içinde gmietembin bir yıllığına ebone olânlara garetemiz hiç gö rülmemiş bir mukabelede bulunuyor. Bu «bonelerin bir kur'a ile ayrıle- ck yüzde ellisinin hayatını sigorta edecek, . kendilerine o hükümete müleber, Primi ödenmiş 500 Krabk bir hayat si- gorta poliçesi verilecektir, Müteskip senelerin sigorta ücretleri de ayni şekilde idaremize aittr. Eski abonelerimiz: Eski abonelerimizin bu kuraya dabil ölmem, bu müddet içinde ahonelerini yenilemive bağlıdır.
