26 Kasım 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

Şark vilâ yetlerinde Yeniden açılan yollar hududun son noktasına kadar otomobille gitmek imkânını veriyor Yakında bu güzel yurtlarımızda bir tek ümmi kalmıyacak Hususi Diyarbekir muhabiri- miz yazıyor: Van seyahatinden şehrimize avdet eden Halk fırkası müfettişi ve Ankara meb'usu Sa mi beyle (Vakıt) namına bir mü- lâkat yaptım. Mumaileyh, beni belediye dairesinde büyük bir nezaketle kabul etti. Samı beyin seyahati ve tetkiklerine dair sor- duğum suallere verdikleri malü- mat şunlardır: — Van, Bitlis ve Sirt vilâyet- leri dahilinde bir seyahat yap- tım. Bu seyahatlerden memnuw- num. Geçmiş senelere kiyas ka- bul edilmiyecek bir derecede ra- hat ve emniyetle gezdim, her tarafa yollar açılmış, ve otomo- bille seyahat imkânı hasıl olmuş- tur. Hatta hududumuzun en son bucağı olan ( Cülemerik ) e bile otomobille gidilmektedir. Asayiş İse tam ve yerindedir. İrandan bududumuza geçmek İstiyen ça- pulcuları, köylüler derhal hükö- met memurlarına haber vermökte ve bu suretle bu çabulcular, sür'at ve şiddetle takip ve tenkil edilmektedir; bilhassa son zaman- ,larda Yado çetesinin imhası, halk ' özerinde çok iyi bir tesir bırak- mıştır. Garp vilâyetlerimizde olduğu ak FİRM teşkilâtı aynı. esas- ta ve aynı nizamata tabidir. Ara- da hiç bir fark yoktur, elimizde ki nizamname mucibince teşkilât yapılmıştır, ve bu teşkilât günden güne taazzu etmekte ve kuvvet- lenmektedir. iskân işleri pek yolunda ve Memleket şimdiye kadar görülmedik, bir intizam dahilinde cereyan etmek- tedir, Gelmekte olan muhacirlere arazi verilmekte ve evler inşa edilmektedir. Geçen sene gelen muhacirler, bu sene tamamile müstehlik yaziyetinden çıkarak, müstahsil vaziyetine girmişlerdir. Bu da birinci Umumi Müfettişliğin daimi bir surette vermekte oldu- ğu direktifin mes'ut bir neticesi- dir. Bu gidişle irandan ve sair yerlerden pek çok Türk muhacir- leri geleceği şüphesizdir. Halkın yeni harflerimize karşı temayülâtı son derecededir. Hiç okuma yazma bilmiyenler, bu barfler sayesinde okumayı, yaz- mayı öğrenince yeniden dünyaya gelmişçesine sevinmektedirler. Bu gidişle, yakın bir istikbalde umu- mi namı altında buralarda hiç bir kimse kalmiyacaktır. T. Cahit Ürgüpte balo. Hususi Ürgüp muhabirimiz ya- zyor : Niğde valisi Hüsnü bey, maa- rif müdürü Hadi B. olduğu halde millet mekteplerini teftiş için Ür- Çok güzel oldu. Talebe tarafın. dan * Canavar , piyesi ve zeybek oyunları oynandı. Himayei etfal menfcatına (200) biletlik bir eşya piyankosu çekildi ve gece çok leziz heyecanlar ve muvaffakiyet- lere geçti. haberleri Çok çirkin bir hadise Bazı köylüler Kılızman nahiye müdürünü döğdüler Yeni Asır refikimiz Kilizman | tır. Hadise haber alınır alınmaz nahiyesinde cereyan eden mütssif bir hadisenin talsilâtını vermek- tedir, Kilizman nahiyesi müdürü- bün şiddetli surette döğülmesi ile işaret edilen bu hadise bir takım küstahlar tarafından tertip ve tatbik olunmuştur. Hadisenin talsilât şudur : Köy odasında Müdür Kevni Beyle muhtar otururlarken kapı- nın önünde bir silâh patlamıştır. Müdür dışan çıkınca kapının önünde elinde silâhla duran bek- çi Selim ile karşılaşmış ve ona sılâhı kimin attığını sormuştur Selim “ben attım, cevabını ver. miş bunun üzerine müdür silâbını istemiştir. Bekçi Selim si'âhini uzatmış, bunun arkasından müdüre ani bir tokat atmıştır. Selim tokadı atar atmaz “ Allahım seven vur. sunl , diye birde feryat bastır. mıştır. Esasen mürettep Olduğu anlaşılan hadise mahalline yüz- lerce ınsan gelmiş kahvede otu- ranlar © sandalyalarını o kaparak koşmuşlar, ve önüne gelen mü- dür Kevni beye vurmuştur. Ne- tıcede kanlar içinde >avallı mü- dür sokakta yüz üstü bırakılmış- derhal tahkikata başlanmış, neti- cede bütün köyün vak'a hakkin- da bir şey söylememekte inat ettiği görülünce şiddetli tedbir- lere müracaat olunmuştur. Köy jandarmalar tarafından muhasara edilmiş süngülü devri- yeler çıkarılarak evlerin aranma- sına başlanmıştır. İşin şakaya gel- mediği görülünce itiraflar başla- mış. bekçi Selim bir evde saklı bulunmuş ve ele başılardan bir kaç kişi tevkif edilmiştir. Nahiye müdürü henüz dokuz gün evvel işe başlamış bulunuyordu. Hadi- senin henüz sebebi malüm değil dir. Bazı rivayetler varsa da bu çirkin hadisenin hakiki sebebi tahkikat neticesinde belli olacak- tır. Hapısanede bıçak Adana hapisanesinde yapılan bir oyklama neticesinde bir çok sustalı biçak” bulunmuştur Çiftçilere gaz Türk Sözü refikimizde okudu. Kumüza göre Çiftçilere mazbata ile gaz verilmesi Için mahalli Standart Oil acentesine tebligat yapılmıştır . :mirde difter izmirde Karşi yakada bazi difte- —— 5 Vatana di hizmet eder? : Deyli Ekspresten: Bir hırsızın vatani hizmetlerine mükâfat ola- rak öksüz oğluna maaş bağlan- ması İçin Fransa hükümetine müracaat (o vukubulmuştur. Bu müracaat sayesinde kasa kırmakta mütahassıs olan Tra- Yail namındaki bu hırsızın umu mi harp esnasında gösterdiği yararlık anlaşılmıştır. 1916 senesinde Fransa istihba: ratı bir kasa açmak için Paris ten bir adam istemişti. Bu kasa içinde, Fransada çalışan bütün Alman © casuslarının isimlerini muhtevi bir liste bulunduğu zan nediliyordu. Polis idaresi derhal Travaili tavsiye etmiş; daha evvel 50 ka- sa kıran bu hırsızm birde'a bile yakayı ele vermediğini de anlatmıştı. Polis, Travaili lüks bir otomobile bindirerek askeri imihbarat dairesine göndermiş, istihbarat dairesi ona ifa edece Hi vazifeyi izah etmişti. Travai), İsviçrede bir şehre gidecek, ora- da Alman konsolosunun kasasını kırarak içindeki listeyi alıp ge lecekti. Bir hafta geçmeden Travail vazifesini ifa ederek istenilen liste ile Parise dönmüş, bu saye de Fransızlar bir çok Alman casusundan kurtulmuşlardı. Travall, bu hizmeti ifadan sonra cepheye gönderilmiş, ve oradan kaçarak izini kaybetmiş ti. Ancak 1922 senesinde Travail hirazlıkla yakalanmış, ve hapisa- nede ölmüştü. Travitin yegâne oğlu bir müd- detten beri anasınıda zayi ettiğim den uzak akrabası bir isuda ie hükümete müracaat etmişler, hükümet de bu talebi isaf için re aramağa başlamıstır. ri vekayli görülmüş ve sıhhi birler alınmıştır. Avukatların tahdıd Hizmet refikimizin © yazdığına göre Adliye vekâleri (&Barolardaki avukat adedinin tabdit ve ibtisasları tesbit edecek yeni bir kanun lâyi- bası hazırlamaktadır. Emre itaatsızliğin neticesi Bucada karısı İle kavga ettikten sonra karısını bıçakla iki yerinden ağır surette yaralıyan Yusuf oğlu Halil Bornova ile Mesinli arasında jandarmalar tarafmdan öldürülmüş. tür Sebebi Halilm “Dur, İtaat etmemesidir Manisada 400 dönümlük bir bağ meselesi İzmir gazetelerinin birisinde Ma nisa meb'uslarından bir zann mu radiyede 400 dönümlük bağ aldı Kına dair bir şayın devran etiği kaydedilmiştir» İsmi yazilmıyan bu webusun Kemal B.. olduğunu anlı- yarak kendisile görüşen * Anadolu , gözetesi o muhabirine Kemal Bey şu cevab: vererek (o Vaziyeti tesrih etmiştir —“ Ben senessiz bir yerin mutaşırnıb değilim Aldığım yer emvali metruke değildir. Alu sene evvel Ali Rıza Pş veresesinden pa. rasını vererek o şasarruluma geçen ve binlerce lira ve emek serfile tarafımdan imar edilen bu yerin hudutları htikümet marifetile O tah- dit edilmek suretile bana teslim edilmiştir Altı sene evvel ulan bu muame ted- emrine Bahriahmere seyahat: 9 Emir ikametgâhına giderken. Bir piyade Emirin başında bir şemsiye, bi de elinde Emirin kılıcını tutuyordu Her şeyi, göze, kulağa, dimağa daha yakın, daha mülâyim ben- zetişlerle izah etmek son asrın bususiyetlerindendir. Hatta zama- nm zda beşeriyet, eskisine naz ran şayet daha ilerlerde ise mev- zuu bahis hususıyetin tesirleridir diyorlar. Garpta, birçok alimler, anlayışa uygun izah keyfiyetini, daimi meslek haline bile getir mişlerdir. Gerek mektep kitaplarının, ge- rek muhitin herkes gibi bana da zerkettiği bu hassa, Abdülteyyaz Tevlik beyelendinin, cumartesi, Cumhuriyet o gazetesinde (çıkan bir makalesi üzerine, bende büs- bütün alevlendi. Okuyucularımın | (eğer varsa) nel'ine, temenni olunur ki bu parlayış bilgiçliğe kadar varmasın. Anlayışa uygun izahın bizde biricik üstadı, pek değerli tabii- yat alimimiz Abdülfeyyaz Tevfik beyefendi, makalesinde “ havayı nesimi budutsuz Hahrımuhittir , diyor. Bu teşbih, anlayışı fazlaca zorlamaktır. Yahut “bana öyle geldi. Babrimuhitlerin O©en u'ağını, hudutsuz kılmak için, büyütmeğe başladım: bütün küreyi su kap- ladı. Kaplayınca Cumhuriyetteki makalenin mevzuu olan zeplini uçuracak ve konduracak yerde kalmadı. Neticeden, arzda kara bırak- mıyan fikri idmanım, dimağımda bir iz bıraktı. Alevlenen ibtiya- cımı gidermek için uzak ve meç- hul Yemeni, hem yakın hem de her gün gazetelerde mevzubahs olduğundan dolayı malüm bulu nan bir benzetişle anlamağa ka rar verdim, : Yemen, müslüman İtalya ve yahut italys luristiyan Yemen de mektir. Zeydiler, Yemenin laşisi: leri, taşistler İtalyanın zeydileridir. Leydiler de taşistler gibi kah- har. Zeydiler de nizam ve ıntza- ma karşı gelenlerin bileği veya ayağı gibidi; taşıstlerde mevcut nizamlara yan bakanların balı ha tapır Zeydilerin reisi ımam Yahya da - Roma imperatorluğunun ih yasına matuf âlcınşumul bır gaye besliyen taşıstler gibi - islâmşu- wul bir fikir taşır. Ve bir türlü yuvarlaklığını temin edemediği eğn bakır sıkkelere (altın ve gümüş- leri yok) “Emirüimüminin, ci mü- tevekkil Allahı bilmem ne, yazar. Bahrıahmer iskelelerini do'du- ran Yemenli gündelikçiler, Italya- ya civar memleketlerde, meselâ Fransada yaşıyan muhalif İtalyan- lar demektir Bu yemenlilerle gö- lenin bügün dedikoduya vesile itü- haz edilmesindeki maksadın garaz - kârane olduğu aşikirdir. Eğer hü - kümetçe yapılan hudut tahdidinde bir hata varsa bunun bana aldiyeti olamaz. Hududu şahsen bir karış tecavüz etmiş isen bütün maddi ve manevi mes'uliyed tahammüle #madiyim Bütün vesaik - dosyalarda mevcut- tur, İstiyenler gökebilir.,, rüştüm. Hepsi zeydi ıdare$İ muhalifi. e Maamafih hepsi imam Yahyayı ayırtlıyarak, * zih ediyorlar. Ben imamı görmedim. Yal ayırtsız. bütün Tehamenin $ Hudeyde valisi, oğlu Muban” Seyfülislâm la görüştüm. Hem! resen, İyi ve fena hiç bir yor olmıyan Hudeydede, yolların g topluları için, hazır bulundi(” miri “darüldiyate, de bai mamı, polis başkâtibi psi efendinin delâleti ile Muhesfi Seyfülislâm, (benim derli “ olmadığımı nazarı itibara sızın, şer emretmişti. * Darüldiyale , vilâyet sine ( bitişikti o Emiri, den ikametgâbına dönerket düm. çıkmadan evvel bir 5 çalınınca sokağın ötesine bö /l yayılarak uzamış olan rengi fıtah, çıplak ayaklı ve çoğ EE İN sıri türklüğüm İ yük çapıla 209 modeli #iicesi ( nizamiye askerleri ) atla arası, ismini ömrümde an bir hayvanın, karmakarışık s* etrtını alıyorlar. İ Emir bu hayvana bin'yof piyade (zaten dört becınli ği den maadası hep yaya başına bir şemsiye tutuyor. de-elinde ve yüksekte Lmifi | şil kınlı kıtıcı olarak, sold / diyor Bu mevkif, daha 1 keskin sayhalara benziyen © lar tutturarak, bep birden sız bir halde yöla koyulu taşistler! takım rümüzli jestlerine ve iar da resmi narelerı olan luya , mıdır vedir, işte kabül ediyor. Gördüklerim, Emirle uzumu bir kat daha “Re'sen, Hasan elendiye caal ctlim. Bu hareketler, Mehmet pi Hamiş.— Makaleyi dab* de uzatmağa imkân ve © olup olmadığını anlami matbaadakı Beylerden bulunmak lâzım ge'di. Mek” hamişle intişar ettiğine saade çıkmadı demektir. “ h Üsküdar tramvsfi” Şirketin ünvanı d y Üsküdar tamvayları *di“ dün öğleden sonra toplanmnif' paşa hattına oi son mu rinde konuşulmuştur. m mapeti umum! milet muhasebeci” Nuri Beyler «* > Emanetin hismesini temsil © Dünkü içtimada same bir değişiklik yapılmış, Gri“ ya * Üsküdar ik) tramvavları ,, olarak tesbi' ve vE ie Beledıye mec yek | Umumi Belediye mede P va ederek: mesbuli EN hesap encümeni taralı rapor etalında müzeker*