26 Kasım 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

26 TEŞRİNİSANİ 1929 4 üncü se NUSHASI 5 KURUSTUR İngiliz - Rus münasebatı h Uzün müzakerelerden sonra hgiliz - Rus münasebatının ia- desi emri vaki haline girmişt ı!(ilj:. işçi hükümetinin harici| Siyaset proğramında mühim bir Mevki tutan bu mesele de ilk Suhasında halledilmiş demek- fir. İşçi hükümeti, İngiliz ame- İötine karşı giriştiği taahhüdül için bu meselede bir az feda ik bile yapmıştır. Müzakere ilk safhasında, İngiliz hükü i, muaallâk meselelerin hal- İinden sonra münasebatın iade- #eklini ileri sürmüştü. Ruslar bu noktai nazarı kabul etmedi- İ&t. Onlar, evvelâ münasebatın hdesini, sonra da mevzuu bahs, leler hakkında müzakerata firişilmesini teklif ettiler, İngi- hükümeti ve İngiliz parla- | tosu nihayet Rusyanın iste- (| ğini yaptı, ve dediğimiz gibi figiliz - Rus meselesinin brinci | “hası bu suretle kapanmış ol Ü, Ancak meselenin mütcakip İalhaları daha nazik olduğu için bunlar halledilmeden evel bir İn Biliz - Rus uzlaşmasından bah- ek mümkün değil - gibidir. İ Her iki memleket arasındaki re- İim ve zihniyet farkı, İngiliz - | î_"s Münasebatı d T tesir yapmı iktadıı !'Yndmıîı-l y Ü Htihdaf ettiği malümdur. . gi bir fikir, hayatiyetini mu V) öalaza edebilmek için kehdisine | kün mertebe fazla tarallar .' h" sempatiler kazanmak mecbu Ü Vetindedir. İngiltere'nin işsiz K desi bolşevik Rusya için ih- &l edilir bir unsur değildir. İn ; g,:ııu bunu biliyorlar, ve onun z bir taraftan Moskova'ya sc * Böndermek hazırlığında bulu T iken diğer taraftan Rus pro Mgandasına mani - olacak vazi- ve tedbir alıyorlar, », Komünizm propagandası me - ünde en mühim nokta şu- Rusya, üçüncü Enternas- 'in faaliyet ve propaganda h mesul tutulabilir mi? Bu hakkında Rusya ilc İngil in ve hatta diğer devletle- inceleri bir değildir. İn- hükümeti Rusya'nın üçün- Enternasyonal'in faaliyet ve tikâtından mesul olacağını ünmekle kalmamış, bunu res ©h de beyan etmiştir. Tabii öyle bir iddia karşısın- alamazdı. Ruslara e üçüncü —Enternasyonal, İk, *takil ve bundan ötürü Rus Mitrolü haricinde bulunan bir üldür. Bu itibarle üçüncü üternasyonal'in - propaganda- Rus hükümetini mesüul doğru olamaz. Mescle- fhukuki cephesi münakaşa, Aürebilir. Fili cephesinde ise " diyade ekemmiyeti haiz olan ta propagandanın kendisi ve Propagandanın bulacağı mü zemindir. Her devlet ne ta- gelirse gelsin, kendi ni- A Ve emniyetini ihlâl edebile e. Mahiyette olan fikirlere kar kHukabil tedbirler almak kud- Üne sahip bulunnaktadir? İöcütere ile Rusya'nın karşı- $i Dir itimat üzerine istinat c b lecek münasebat tesisi, yal Tejim ve zihniyet ihtilâfı yü Hilen değil, her iki memleke- Gihan siyasetindeki vaziyet follerinin icabapları dolayısi- müşkül görünmektedir. Münya imparatorluğu da en noktalarında büyük Rus *sinin tazyıkını hissetmekte, lav âleminin müstakbel in | nasıl bir istikamet alacak , Eni etiketler altında çar- A şeyler genc eski fikirler- Ç Mgiliz emperyalizmi, ve ütlesinin açık deniz ihtiya i daima kovalıyan ih- İngiliz işçi hüküme- AA M DU emperyalizmin hadimi, Oskova da mevzuu bahs ih ö esiri olduğu müddetçe, £$ ' Münasebetler iade edilebi t, samimi bir uzlaşma Y kol e atlardır. a Muhiddin bey dünkü konvansiy SALI No 1361 Gazi Hazretlerinin mahrem nutuk ve hasbihallerinin nesr Ankaradan gelen Mu- hiddin B. in beyanatı Tevhit lâyihası tasvip edildi Poliste tebeddül icra edilmiyecek Gazetelerden Ve kâlete şikayette | | bulunmadı | —e — hafta evel Ankaraya gitmiş olan Vali v. el ile şehrimize avdet etmiştir. Vali Bey istasyonda Şehremini muavini Hâmit beyle erkânı emanel tarafından istikbal edilmiş, bir müfreze zabıtai belediye memuru resmi selâmı ifa etmiştir. Muhiddin Bey trenden indikten sonra Istanbulda havaların ne zamandan beri bozulduğunu sormuş ve Hâmit bey de kendisine bu bapta malümat vermiştir. Vali bey henüz Ankarada havala- rın iyi gitmekte olduğunu söylemiştir. Mühiddin bey Ankaradaki| - — Nafia Vekili bey hastadır.. temasları hakkında bir muhar-|Bu mesele ile meşgul olama- ririmize şu beyanatta bulunmu-|dım, Demiştir, ştur; - Kadınlara hakkı intihap İdarei hususiye ile beledi-| — Belediye intihabında kadın-; yenin tevhidi hakkındaki ka- lara intihap hakkın verilmesi olup B. M. Meclisinde müzake-|ve Son Saat gazetesi aleyhinde- rededir. Bu kanun belediye ka- ki son açılan dava hakkındaki| nun hükümetçe tasvip edilmiş| suallere de: nunu ile birlikte müzakere olun| — — Kadınlara intihap hakkı maktadır. Teferrüata ait bazı verilmesi meselesine temas et-, şeyler hakkında noktai nazarım| medim. soruldu. Ben de bunları bildir-| Son Saat aleyhine hukuku dim. Tevhit kanunu iki, üç mad, umumiye davası delik bir şeydir. Buna nazaran Son Saat meselesi burada hal! meclisi umumüü vilâyetle Cemi-'yedilecektir, Hem zannedersem yeti belediye birleşerek İstan-| gon Saat aleyhinde hukuku u-| bul meclisi umumisi nammı al-/ mumiye davası eçipsezi maktadir. Cevabını vermiştir. Poliste tebeddül yok | Vali bey, Polisteki tebeddül | hakkmdaki rivayetlere üzerine leyhinde vekâlete sikâyette bu-| müuharririmizin sualine de: K Ka —*“ Tebeddül yoktur. ” Ce-| ',_“;;î:ğğ_ı d:’:']“"d““' SO vabını vermiştir:. | — Böyle bir şey mevzuu ba- Terkos mükavelesi his değildir. Böyle bir şeyi dü- Yeni Terkos mukavelename- şünmek değil, telâffüzü bile çir- si hakkında da; kindir.” Demiştir. Gazetelerden şikâyeti yok Ankarada iken gazeteler a- | Divanı âli yeniden mi ; toplanacak? Milliyet FAŞ ZEN SAA S ĞK BKTT AAA S AAA * LA LA AAAT A A l — WBaaşamcalamrerlrl : Gilrt mobusu MOAREMEL'E' Yeni Türkiğe Alman müverrihi- nin beyanatı M. Ludvlg yakında anka- raya gidiyor Şehrimize geldiğini yazdığı- mız maruf Alman müverrihi Her Ludvig'i dün bir muharri- rimiz Perapalas otelinde ziya- ret etmiştir. Her Ludvig, mu- harririmize şu beyanatta bulun muştur: “ — Türkiyeye bununla be-| raber üçüncü defadır ki, geliyo- rum, İlk defasında bundan kırk| sene evel babamla beraber gel-| iştim. Babam Tıp Fakülte- si'nin daveti üzerine gelmiş ve misafir olmuştu. İkinci defa Umumt harpte| geldim. Altı ay kadar - kaldım. Ben şimdi Şark Türkiyesini de-| Her Ludvlg ğgil, Garp medeniyeti ile müceh- hez Türkiye'yi - görmeğe “gel- im, Türkiye'de artık romantik| bir şark aramıyorum ve kimse- nin de aramıya hakkı yoktur. Romantik bir şark ancak artık müzelerde muhafaza edilir ve görülebilir, Üç dört gün sonra Ankara- ya gideceğim, Ankara'da Garp medeniyeti- nin bütün — inceliklerini Türk- Te Eski paralar Bir hafta sonra vakılacak Eskimiş paraların teb- diline başlanıyor Dün borsada Muhasebei umu miye müdürü Faik beyin riyase inde mühim bir içtima akde- dilmiştir. Bu içtimada borsa komiser veki kiHasan, muamelâtı nakdiye mü dürü Sırrı beylerle bazı borsa İncentaları da bulunmuşlardır. Faik B. içtimada kambiyo işleri mevzuu bahsolmadığını, fersu- de evrakı nakdiyenin tel le iştigal edildiğini söylemiş ve şu izahatı vermiştir: — Eskiyen ve yırtılan evrakı nakdiyenin tebdili için Damga matbaasında hazırlanmakta o- lan kabarıklar bir haftaya kadar bitirilecek ve Kânunuevel iptida sında bunların tebdiline başlana caktır. Bu tebdil işinin Ziraat ve O manlı bankaları tarafından tereken yapılması muhtemeldir. Mübadele üzerine iptal edil- miş olan eski evrakı nakdiyeyi bir hafta zarfında yakmak sure- tile imha edeceğiz Osmanlı bankasında mahfuz olan ve mikdarı (150) milyon Hralık olan bu eski paraları bir heyet huzurunda imha etmek için yarın (bugün) Osmanlı ban kasile temas edeceğiz. Eski Anadolu demiryolu şir- ketinden (13,500,000) franklık tahvilât tesellüm ettik.» Faik ve Sırı beyler bir kaç güne kadar Ankaraya avdet ede |ceklerdir. İşten el çektirildi Rüsumat baş kimya- e| | BUGÜN 2inci sahiteder , e merak ediyor ; BŞ d, 2-Böyaz ni Ç3 HU Paramızın latikrarını na- V Sil temin edebiliriz? L Gazi v Büyük Türk inkılâbının, ge- 4 üncü Di ine bugün basladık. VA e ll 4 Foto: Jill Kanziler Büyük Reisimizin en yeni ve en güzel bir resimleri ee ; e inkılâp Yazan: Sitlrt Mebusu Mahmut BAŞLANGIÇ “Inkılâp arifesinde vazi- yet neydi? Büyük Gazi, senelerdenberi lecek nesiller tarafından yazıla»|içinde taşıdığı idare, hükümet cak olan büyük tarihine zemin, | ve inkılâp idacalinin tahakkuku sermaye ve vesaik hazırlamak na artık bir mani görmiyordu. gerine niçin işten el çektirildi? Ruüsümat kimyahanesinde müfettişler tarafından yapılan tahkikat neticesinde başkimya- |İğere işten el çektirilmiştir. Bu ç BiTelk 4 tahkikat ile alâkadar yine kim- ::ıî îlînîı:;î:n isfk;îfn:e;;;_lxyahnncrmcmuvrlarızıdın Kadri Mi bir lisana tercüme:edilmiş? Ef. isminde bir memurun mü- tir. iye'de tatbik eden Büyük Dahi- yi yakından görebilmek şerefi- ne nail olabilirsem çok bahti- yar olacağım. Şimdiye kadar yazdığım e- serler arasında Napoleonun ha- yati unvanlı telifim Ruşen Eş- |fettişler tarafından — aranıldığı . İ p .|halde henüz icabet etmediği to Makaradardöre Ka Bütara ı ei aK biz üzüntlkelasi (: den bir Rum doktorunda — tah- kikat ile alâkadar olduğu söy- milmektedir. Almanlar sığırtmaç Mustafanın resmini ğim. Buraya avdetimden sonra , ısıra gideceğim. | Müverrih şerefine Darülfü-| nünda bir çay ziyafeti verilecek| !© tir. Dün bazı zevat tarafından| ziyaret edilmiştir. —— e e— M. Muhtar pş. itiraz etti Haber aldığımıza göre Divanı Alice 21,000 altın liranm tediye sine mahküm edilen Mahmut Muhtar paşa vekilleri paşa aley Yasüy Ziya B. hine verilen bu karara itiraz e- derek tashihi karar talebinde bu lunmuşlardır. » Bu mesele etrafında malümat almak üzre müracaat ettiğimiz Muhtar paşanın vekillerinden müderris Yusuf Ziya B. bir mu harririmize — şu izahatta bulun- müştuür: lef bir mahkemei âliyedir. Kararları filhakika - kat'idir. Fakat kat'i demek bir mercii is |tinaf ve temyizi olmamak de- mektir. Yoksa usulü muhakeme İnin vazettiği teminatın merfui- İyeti manasında değildir. Mahkemci temyizin de karar lart kat'idir. Fakat bu kararlar yine ayni mahkemede kabili tas |bihtir. Divanı Âli Temyiz mahkeme si derecesinde olduğundan onun kararları dahi yine Divan huzu runda tashihe tabi olmak tabii- dir. Netekim mahakimi adiyede olan tavzihi karar usulü Di vanı Âlide de caridir. Ve bu u- sul bizzat Divan tarafından ka- 'bul edilmiştir. Binaenaleyh tashihi karar ta- rikmın da kabul edileceğinden süphe etmiyoruz.» Bundan başka bu mesele etra 'fında temas ettiğimiz hukuk! naslar da Divanı Âli teşkili hak kındaki kartırında mevcut usul. lere göre muhakeme yapılır kay dının mevcudiyetinden bu tale- | |tevdi edilı lay Histle gelemez. “ZRKİ MESUT B — Divanı Âli kavanin ve u-| sulü mevzua dahilinde icrayı ıııı'hîn şayanı kabul olduğu kanaa- hakeme ve hükmetmekle mükel , tinde bulunmaktadırlar, Tahlisiye idaresinin Osmanlı bankasın- dan alacağı Osmanlı bankası ile Tahlisiye u- | Mustafa elân Şişli Etfal hasta- Yemetlerin sebebini bunda ara.| mumi müdürlüğü arasında mevcut o-, lan 80,000 liralık alacak davasını ban.| ka ile İktisat vekâleti sulhen hallet-| mek üzeredir. | Tahlisiye müdürü Nocmettin bey raya gitmiştir. B kümeti zamanındaOsmanlı bankasına! üşti. Tahlisiye resmi hükü- mete ait olduğu için banka ba parayı) tediye edecektir. toğrafı derhal gönderecektir. 1 T STK N 0T Si — ” | Amanullah, eğer Türk inkılâbr- / şeraite göre Gazi hazretleri han istediler Gazi Hz. nin Yalovada hima- yelerine — aldıkları - sığırtmaç hanesinde bulunmaktadır. bugünkü neslin vazifesidir. Bu vesikalardan bilhassa Gazi haz- retlerine taallük edenleri kutsi bir ihtimamla tespit etmek icap leder. Gerçek onun menkıbelerin de, hususi musahebelerinde, or- taya attığı nüktelerinde, resmi, umumi, yeni, eski bütün nutukla rında bugünkü inkılâbın her saf hasını ifade eden, yaşatan kuv- vet ve mana kendini gösteriyor. Türkiye'de inkılâp hareketle- ri, öyle gelişi güzel akla gelmiş, müteakiben de tatbikat sahası- hareket üzerinde uzun müddet işlenmiş, bütün ihtimaller göz önüne alınmış, zaman — gözetil- miş, zemin hazırlanmış ve on- dan sonra filiyata geçilmiştir. İnkılâbımızdaki muvaffakiyetle- 'yin, inkılâpçılarımızdaki muka- mak lâzımdır. na atılmış değildir. Bilâkis her | Milletin ruhuna, aklı selimine çok inan etmişti. Meselenin bü- tün ehemmiyeti bu inkılâptan müteessir ve mutazarrır olacak olan menfi rublu, teceddüt a- leyhtarı zümrelerin ifsadatına meydan vermemekte toplanıyor |du, Yapılacak islâhat hamleleri, çok ehemmiyetli olacaktı. Eğer iş, milletin takdirine, aklı seli- mine bıvakılsa hiç bir tehlike melhuz değildi. Halbuki memle ketin her köşesine saçılan sün'i bir fesat ve nifak havası yüzün- den bu hamleler bazı mukabil hareketleri davet edebilirdi. Düşünülen inkılâp hareketle- ri arasında Hilâfet meselesi var- dı, Cumhuriyetin ilânı meselesi vardı, dinin siyasetten ayrılma- 81 meselesi vardı, yeni bir intiha ba gitmek meselesi vardı, elha- sıl siyasi ve içtimal bir Öğrendiğimize göre Alma-| Geçenlerde bir ecnebi gazete- seleler vardı ki memlekette ya- nyadaki Foto Pres matbuat a centalığı, Alman gazetelerine diyordu ki: «Umumun telâk- | kisi yanlıştır: Afgan kralı, inkı- pılması zaruri olan islâhatın ba- şında — bulunuyorlardı. — Şi |bu müzakerede bulunmak için Anka-| dercedilmek üzre, Türk matbu- İâpçı rolünde Mustafa Kemalin muhakkak ki buna benzer isla- u para Osmanlı hü-| at cemiyetinden sığırtmaç Mus- rolünü takip etmedi. Onun, ihti hat ve inkılâp hareketlerinda tafanın bir resmini istemiştir. yata, basirete, hadisatın mantı- muvaffak olmak için muhitte Matbuat cemiyeti istenilen fo- kına i: İprensipl t eden sevku idare ini örnek almadı. Kral nın cereyanını takip ve onun çiz diği yollardan yürüseydi, inkılâ |bını kanlar içinde boğdurmaz- dı.» yardımcı anasır. hazırlamak lâ- zandır. İçinde bulunduğumuz gi kuvvetlere istinat edebilirdi? Milli mücadelenin bazı ricali, o nunla teşriki mesaiyi yalnız as- yenin gayesi, yalnız askeri bir tai nazarlarını her vesile ile orta zafer olamazdı. Kahraman orduiyı atmaktan hali kalmıyorlardı. muzun zaferi sadece, millete ya| Halk, bunların telkinatını, ifsa- şamak kudretini vermiş, ıslahat / datını ehemmiyetsiz ve manasız imkânmı açmıştı. Bunca acı tec| telâkki edemezdi. Çünkü onlar Tübelere rağmen devleti yine es | her şeyden evel Gazinin mesai ki kanunlarla, köhne müessese-|arkadaşları arasında bulunuyor Nlerle idareye kalkışmak, Türk | lardı. |milleti Halk, perdenin arkasında in- | verdiği inkılâp şehit- |lerinin ruhlarma karşı büyük bir ilrunetekt ç ağkcıa, İlardan haberdai kılâp aleyhine çevrilen entrika.,