28 Eylül 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

"i LuĞaM ti ULUS p a '9.=i"940' Preveze zaferinin yıldönümü (Başı 1 inci sayfada) tebcil ettikten sonra nutkunu şöyle bitir - Miştir: “Bugün türbesi etrafında hürmetle top - landığımız büyük amiral, kahraman torun - larından ve bütün'türk milletinin taziz et- tğzi güzide gençlikten ümitle, emniyetle, bu tarzda asırlara devredilecek misilsiz şe- hametler ve büyük eserler beklemektedir. Varolsun bütün bunları yarım başaracak Olan genç cümhuriyet nesilleri... Yaşasın büyük türk dünyası.. ve onu yüksek reh - berlikleriyle feyizli inkişaflara götüren Milit Şef'imiz..” Küçük teğmenden yüce amirala... Validen sonra kürsüye çıkan genç bir de- Biz teğmenimiz, Fahri Karayel, heyecanlı L sonra, * i»ak dan gelen 15 çelenk türbenin etrafına ko- VA mlE bir hitabe ile türkün denizle olan ezeli aşi- halığını ve nutk da bü- Yük amirale şöyle hitap etmiştir: “— Türkün tarihine ve bütün dünyanın ldrakine yüce zaferler hediye etmiş yüce &miralım, Sen bizim için bir mazi değil, bir istik - balsin, bugün burada, mukaddes türbenin başında tek duygu ve bu duygunun yarat - tığı bir tek heyecanla birleştik yekpare ha- le gelen kalplerimizle senin yarattığın e - terler değerinde eser yaratmak için büyük Manevi huzurunda andiçiyoruz. Bu anda yıldönümünü büyük bir iftihar İle kutladığımız ogünkü zaferimizde milli imanı ve deniz aşkiyle yanan sinelerini Ak- denizin engin ve derin sularında kaybeden babalarımız, Siz bugün bir mezar sahibi değilseniz de hepiniz, hepimizin kalbinde ebedi olarak Yaşıyor ve yaşıyacaksınız. şîıyı:ur ve’:ı':knnun ebediyetinde gömülü bulunduğun kalplerimizde yaşıyan ve ya - Hiyacak olan amiralim, 'Tam bir güvenç, itminan ve iftiharla uyu denizler kadar engin Barbaros.” Abidin Daver'in nutku En sonra kürsüye İstanbul n:ebqıu_ Abi- DAKARDAKİ HÂDİSELER HAKKINDA Hür Fransız kuvetleri karargâhının tebliği (Başı 1. inci sayfada) sokulmuştur. Almanlar bu Yltihaka mani olmak için lüzumu olan şeyi yaptılar. İş- te de Gaulle bu suretle birdenbire yeni bir vaziyet karşısında bulundu. Bu yeni va- ziyet, askerlerinin fransız askerlerine kar- şı muharebeden içtinap edeceği hakkında vermiş olduğu vâdi tutmak için iştirâk et- mek istemediği muharebeleri tevlit etti. Alman tazyıki altında . . . Fransız Hindiçinisinin hududu boyunca ÇİNLİLER örfi idare ilân ettiler (Başı 1 inci sayfada) Kuantung sahilinde ve Raninnge giden bü. yük yol üzerinde bulunan Fanşengi tama - men işgal etmişlerdir. Çunking'de çıkan Çin gazeteleri Ameri- kanın Çine yaptığı yeni istikrazlar hakkın- daki haberleri tebarüz ettirerek neşretmek- te ve Amerika'nın uzak doğudaki vaziyeti karşılamak için yeni ve mühim tedbirler alacağını bildirmektedirler. Transilvanya'da kalân Rumenler Bunların müdafaası için teşebbüs yapıldı (Başı 1 inci sayfada) diplomatik bir teşebbüs yapıldığını öğren- mekle bahtiyar olduğunu ve Viyana'da gi- rişilen teahhütlerin tamamiyle yerine ge - tirilmeleri için devlet lider ve başvekilinin Transilvanya'nın bu kısmında ikamet eden romanyalıların menfaatlerini himaye ede- ceklerinden her zaman emin bulunduğ HARBE DAİR İtalya - Almanya Japonya ittifakı Siyasi faarruz *ür bildirmiştir. B. Maniu cevabında macar mezalimine karşt protesto makamında mil- lman hariciye nazırı Fon Ribb rop'un R yap- leti bir toplantıya dâvet etmek istediğini çünkü ruümen kütlesinin, rumen milletinin maruz kaldığı haksızlıkların telâfisine mü- temayil her türlü hükümet teşebbüslerine et etmek kararında olduğunu tas- Malümduür ki, Dakar al- manların tazyikı altında yalnız de Gaulle- tin beyaz bayrakla ilerlemekte olan mu - ına değil, Ü perver “bir gekilde yani ateş:altında silâha sarılma - dan karaya çıkmıya tevessül eden fransız kıtaatı Üzerine de ateş açtırmışlardır. Fransız sefer kuvetlerine mensup askerler- lerden Ölenler ve yaralananlar olmuş ve bunun Üzerinedir ki, de Gaulle, mukabele emri vermeksizin geri gekilmeyi kararlaş- tırmıştır. İngiliz makamlariyle müttefik makamlar da de Gaulle'ün müracaatı ve ısrarı Üzerine bahri harekâttan vaz geçmiş lerdir. Şurası hassatan kayda JAyıktır ki, in- giliz hükümeti de, prestij mülâhazalarının tesiri altında kalmadan, general de Gaul- le'le akdettiği anlaşma hükümlerine uygun olarak, kuvetlerinin kahir Üüstünlüğüne rağmen, hür fransız kuvetlerini diğer fransızlara karşı bir muharebeye sürükle- memeğe karar vermiştir. İngilizlerle hür fransızlar arasında mevcut sıkı bağlar bu karardan daha ziyade sıkışmış olarak çı - kacaktır. Fransız müı.lemlekelerı' Buna binaen general de Gaulle ile kıtaa- tının manevti prestiji masundur. Bundan böyle, alman propagandasının hür Fransa- din Daver gelmiş ve ki: “ Sen, kendin denizlerde şehinşah iken, | Afrika kıyılarında bir devlet kurmuşken, #çsiz bir feragat ve vatanperverlikle dev - letin hizmetine girmiştin. Fakat osmanlı | padişahları sara haksızlık ettiler. Seni va- Siyetine rağmen, denizi görmiyen, şanına | lâyık olmıyan bir yerde yüzlerce yıl yatır- | dılar. Ancak türk cümhuriyetinin kadirşi- | nas evlâtlarıdır ki senin kadrini bildiler. | Büyük milli kahraman, vasiyetini yerine getirip mezarının etrafını açıyoruz, ebedi | tahtın olan denizi, türbenin eteklerine ge - “tiriyoruz. Senin yüce hatrranı tebcil için, ! her yıl huzuruna gelip hürmetle eğiliyoruz. Ş TUR LeevA Za vassila wlly yemm l? Nutukl Buldu ve deniz lisesine mensup bir müfre- Ze havaya ilç el silâh boşaltarak büyük a - Mirale türk donanmasının hürriyetini ifade | #tti. | Geçit resmi || Bunu müteakip geçit resmi başladı. Ye- | Gek subay okulu, deniz harp lisesi ve oku- |lu, yüksek deniz ticaret okulu, askeri lise- |ler, izctler ve parti teşekküilleri geçti. | Merasim, bu suretle sona erdi. Bayrak- |lar bütün gün inmemiş ve gece şehir tenvir | *dilmiştir. Barbaros ihtifalinden sonra vali ve be- |lediye relsi Dr. Lütfi Kırdar, refakatinde 'komutanlarla mebuslar olduğu halde Be- tiktaş'ın üstündeki Abbasağa mahallesine ğelmiş, viran bir mezarlığın yerine yapı- lan güzel Abbasağa parkının açılış töreni- Ri yapmıştır. Vali bir nutuk vererek cümhuriyet hü- Kümetinin umran faaliyetinden hıhı;:.ır;l:t. namına avukat Re; İi üÜ Yeviği Vikürr teteklir. üzüle kiz, Mite, ay Yeni binasına gidilmiş, bu binanın küşat yapılmış ve dâvetliler hazırlanan Bütede izaz edilmişlerdir. Amerika hurda demir Ve çelik kırıntılarının ihracıni yasak etti Vaşi da demir ve “aşington, 27 aa, — Hurda a kırıntıları ihracafını tabdit eden B. 16 Ç *iVin dünkü emirnamesi mucih'nce, ;h:birinclleırlndm sonra bu maddslerin ı_r'“ ancak garp nısıf küresi memfeket- küiyle büyük Britanya'ya mümkün olabi- *Cektir, uği"eıiıı Amerika'nın müdafaası için git- İeya, YT hegjçtt Etokların tesisini temin ettiği e- HS B. Ruzvelt beyaz saraydan neşretti- İik İr beyanname ile hurda demir ve ge- x%kırınhlınnm ihracatını muntazam h_“' tz, “*1 altına alan kararı tasvip eylemis- ahı.h”"“?l'nm ismi geçmemekle beraber, Megitddelerin ihracatmr derhal tahdit et- * Matuf bulunan bu karar, Japonya'nın < Sarktaki haricf politikasının birlesik lı-ıh tarafından tasvip edilmediğine T işaret gibi telâkki edilmektedir. . Rüzvelt'in kâtibi B. Farley, matbuat )ın.:"i_"erînden birine yapmış olduğu be- tiegid B. Ruzvelt'in B. Hull ile bilhassa beap l mütemadiyen görüştüğünü fakat ! R'“kîıkl vaziyeti tetkik etmek Üzere ÖXZvelt'in bir konferans - toplıyacağı gayialardan kendisinin haber- dığını ifade etmiştir. ; <at hakkındaki yeni tahdidat 75 nevi, VAA d İhe * fazlalaşmakta olan ihtiyaçları kar$i- | g zt rini tatil Viski ve bira olmadığı cihetle bütün kah- veler kapatılmıştır. postası tesis etme yolarımı nn hareketindeki hakikf mahiyete dair yap tığı iftiralara inanacak bir tek fransız mev- cut olamaz. Dakar harekâtı, artık her şey - G İer: Bindiçini e betiyle Vichy hükümetine şiddetle hücum ediyorlar. Müstakil Sinminpas gazetesi başmakalesinde şöyle diyor: “Dakar hâdisesi ve Hindiçini anlaşması Vichy'nin tamamen alman tahakkümü al - tında olduğunu göstermektedir.” Fransa Çin'den yardım istemedi Çung - King, 27 aa. — Dün öğleden sonra matbuat konferansında beyanatta bu- lunan Çin hariciye nezaretinin söz söyle- miye salâhiyettar bir — memuru, fransız hükümetinin Çin hükümetinden bir güna yardım talebinde bulunmadığını söylemiş- tir. daki ($f rih etmiştir. Sabık başvekil cevabi mektubunda yük- lendiği vatanperver eserinde tamamiyle muvaffak ol general A ko'ya temenni etmiş ve yeni rejime müşkilât çı- karmamak için tasavvur bttiği mitingten sarfınazar ettiğini beyanetmiştir. Romanya'da yeni rejimin prensipleri Bükreş, 27 aa. — Rador ajansı bildiri- yor: Propıjındı nazırı Contsnat yabancı matbuata yeni rejimin prensipleri hakkın- da beyanatta bulunmuştur: Fransa ile Japonya ar mevkii tatbika konulduğu takdirde Çin hü- kümetinin Vişi ile münasebatını katedip etmiyeceği kendisine sorulmuştur. “Hindi Çini meselesi henüz her türlü ihtimallere açık kapı bırakmakta olduğu cihetle, Çin hükümeti şimdilik böyle bir tedbir düşün- memektedir” cevabını vermiştir, Çinlilerin Hindi - Çini'ye girmeleri fran- sızların bu hususta yapacakları davete bağ- ir olup olmadığı sualite salâhiyettar me- mür cevaben: “böyle bir hareket sırf çin- lilerin kendi plânlarına bağlı bulunmakta- dır” cevabini. vermiştir. Bir Çin şahsiyetine göre Çung - King, 27 a.a. — Tass: Yunangih - Pao gazetesi, yunan eyaleti hükümeti rei- si B. Lun Yun'un yapmış olduğu beyanatı neşr ktedir. Japon kıtaatmın Hindiçi- den evel fransız kanını döki k ve si - lâhlarını Almanya'ya kargı mücadele için saklamak endişesinden mülhem olan bir şef varsa, onun general de Gaulle olduğu - nu sarih bir surette İsbat eylemiştir. Esasen bütün fransız Afrikasındaki aha- linin vatanseverlikleri bazı makamlar ta - rafından bizzat almanların emirleri üzeri - ne ittihaz edilmiş olan çok şiddetli ted - birlere rağmen her gün daha ziyade teza - hür etmektedir. Hür fransız imparatorlu - ğuna gelince, bu imparatorluğun bir ger - çek olaark berdevam olduğu muhakkaktır. Kongo, Kamerun, Çat, fransız Hindistanı, pasifikteki fransız arazisi, yani Kaladon- ya, Yeni Hebrid Almanya tarafından esa - ret altına alınmaktan imtina eden arazi ara- sında bulunmaktadır. Fransızların hedefi Hür fransız kuvetlerinin parlak hamle - leri Dakar harekâtımdak! muvaffakiyetsiz- likle kırılmıyacaktır. General de Gaulle ve bütün etrafındakiler gu suretle tarifi müm- kün olan hedeflerine doğru yürümiye bu - gün daha ziyade azmetmiş bulunmaktadır- lar: ğ “Almanya tarafından henüiz zaptedilme- miş olan İmparatorluğun müdafaası ve ha- len mütearrızım boyunduruğu altında bulu- nan Fransa'nın kurtarılması.,, İşte bugün büyüyen ve artan hür fransız kuvetleri şiddetli ve vakur bir azim İle ic- raatını inkişaf ettirmiye ve “şef ve vatan” parolası altında düşman olarak yalnız Fransa'nın düşmanlarımı tanımıya devam etmektedirler.” Alman işgali altındaki Manş adalarında İşgal marki Tedavül ediyor Londra, 27 a.a, — Alman işgali altında bulunan Manş$ denizi adaları serbest İrlanda hükümetinin aldığı resmi bir rapor şunları bildirmektedir: İmkân dahilinde yapılan müşahadelere göre, halk mümkün olduğu kadar rahat ya- şamaktadır. Adalarda şu nizamname tatbik edilmektedir: gıda maddelerinin sıkı bir tahdidi, Yiyecek maddeleri yalnız haftada ni'ye girmeleri hâdisesinden bahsederek B. Lun Yun ezcümle şunları söylemiştir: “— Düşman Çin kıtaatını Hindiçiniye çekerek başka bir cephede taarruza geçmek istiyor. Halihazır gerait dairesinde düş - man buna muvaffak olamıyacaktır. Yunnan eyaleti askeri harekâtı kendi vasıtaları ile idare edecektir. Yunnan ordusu bu kıtada vatanın müdafaası mesuliyetini deruhte e- decektir.” — Yunan matbuaf ve furizm Müsteşarı diyor ki : Yunanistan'ı -sadece disiplin kurtarmıştır Atina, 27 a.a. — Atina ajansı bildiriyor: Atina'ya dönmeden evel matbuat ve tü- rizm nezareti müsteşarı B. Nicoloudis Se- lânik matbuatı tarafından şerefine verilen bir ziyafette hazır bulunmuştur. Selânik matbuat birliği reisi B. Prob- gas, makedonyalı gazeteciler namına müs- Nazır imle d ki: 1 — Sadece şahısların değişmesi değil, millt gerçeklere dayanan romen devleti bünyesinin değişmesi mevzuubahistir. 2 — Yeni romen devleti vaziyetini Ber- lin - Roma mihverine istinat eden ideoloji ve temayüllerine göre otomatik bir suret- te tesbit etmektedir. 3 — Milif lejyon devletin ideolojik esas- larını unutmamakta olduğunu bilhassa kay- deylemek icap eder. Yeni rejim etnik unsurları mühim milli mevkilere tekrar getirmek ve memleketin tığı son temasların, ve bundan sonra Koönt Ciano'nun derhal Ber- line gitmesinin sebeplerinden bir kısmı dün anlaşıldı. Filhakika, al- man hariciye nazırı Romadan dö- nerken mihver devletleri gazete - lerinin takındıkları ağız, bazı ip uçları ele veriyordu. Meselâ bu gazeteler diyorlardı ki: “Alman - ya ve İtalya yalnız askeri sahada taarruzla iktifa etmiyecekler, bel- ki yakmda iktisadi ve bilhassa si- yasi, taarruza da geçeceklerdir!.,, Bu taarruzun bir cephesi, İspan - yanın harbe girmesi olabilirdi. Fakat Franko'nun en yakın dos - tu Serrano Suner'in Berlinde yap- tığı temaslarda şimdilik biraz sı- kı davranmakta olduğu gözük - mektedir. Yoksa dün Berlinde ke- mali debdebe ile ilân edilen İ - talya - Almanya - Japonya müsel- lesini İspaânyanın bir murabba haline koyduğu görülebilirdi! Pakfın mahiyeti âdiseyi hülâsa edelim : Ja - H ponya ile Almanya ve İtalya, aralarında bir ittifak akdetmiş - lerdir. Bu ittifakın birinci mad - ine göre, Japonya Avrupada hayati merkezlerini leştirmek niye- tindedir. Milli lejyoner devlet totaliter o- lacak ve çalışkan kütlelerin bütün sosyal sınıflarına dayanacaktır. 4 — Römen ekonomisi tabif temelleri ü- zerine kurulacaktır. 5 — Ekalliyet siyasetinde, ârf olanlarla olmıyanlar arasında, fark gözetilecektir. Meriyette olan beynelmilel anlaşmalar da- iresinde ekalliyetler meselesi haklı bir hal sureti bulacaktır. Nazır sözlerini bitirirken: “Lejyonun hikmeti vücudu devleti mil- lete sıkı bir suürette yaklaştırmaktır,, de- miştir. Tevkif edilen ingilizler Bükreş, 27 aa. — Reuter: —Amerikan Steaua Romana petrol şirketine mensup üç memurun Ploesti petrol merkezinde e- yeni bir nizamın kuruluşunda ital. yan ve almanları serbest bırak . maktadır. Mütekabilen İtalya ve Almanya da, Japonyanın büyük Asya sahasında yeni nizamın ku - ruluşunda japon idaresini tanı - makta ve ona hürmet etmektedir. Pa'-tın en dikkate değer ölan ta- rafı, bütün bu “yeni nizam” söz - leri arasında Sovyetler Birliğinin isminin hiç geçmemesi, ve paktın, üç âkit taraftan, her biriyle, Sov - yetler Birliği arasında halen mev- cut siyasi “statü” ye hiç bir su : retle tesir etmeyeceğini kaydet - mekle iktifa etmesidir. Halbuki, Sovyetler Birliğinin elbette ki, u- _zık ;ı_rk Iâıuıelclıçriylı alâkası bu- lr. velisi gün tevkif edildiği bugün et- miştir. Bunların ikisi ingilizdir. Bu tevkif hareketine polisle birlikte demir ' muhafız- Jarın da iştirak etmiş lun « Sovyetler ve yeni nizam maktadır. ş Gene Ploesti'de iki ingiliz iş adamiyle bunlardan birisinin karısının da dün tevkif edilmiş olduklatı bildirilmektedir. İngiliz makamatı vakaları ciddi olarak telâkki et- mektedir, İngiliz elçiliği izahat istedi Bükreş; 27. a.a. — İngiltere'nin Bük reş elçiliği, ingiliz tebaasından bazı kimselerin tevkifi ve bunlara fena mu- amele yapılması hakkında hariciye ne- zaretinden hemen izahat verilmesini teşarı selâml: ve edip, ga i ve Bi- yast bir şahsiyet olarak B. Nicoloudis'in parlak meslek hayatını hatırlatmış ve Yu- İ n yeniden kurul da başvekil B. Metaksas'la olan işbirliği merhaleleri- ni çizmiştir. B. Nicoloudis bu nutka cevap vererek ezcümle demiştir ki: Vahim meseleler ve harbın her yerde doğurduğu tehlikeler arasında matbuatın dilmektedir. Başka mahallerde icap eden disiplin ve matbuatın idaresi için tedbir- ler son dakikada alınmışlarsa da daha ihti- yatlı hareket ederek ve her ihtimale karşı biz bu tedbirleri sulh ve harp zamanları İ- büyük ehemiyeti her zamandan fazla hisse- |. iştir. Saat 12 de bu teşebbüse he- nüz hiçbir cevap verilmemiştir. Bu harpte Avusturalya ile yeni Zelandaya düşen vazifeler Nevyork, 27 a.a. — Reuter: İngiltere'nin Vaşington sefiri lord Lothian, beynelmilel fuvarın yeni Zelanda pavyonunda söylemiş olduğu bir nutukta diktatörlere hitaben şu çin linden almış bulunuyoruz. B. Nicoloudis, hükümete yardım için yunan gazetecileri tarafından izhar edilen tehalfik olmasa bu tedbirlerin kâfi gelmi- yeceğini tebarüz ettirerek demiştir ki: Bu suretle bugün yunan matbuatı bey- nelmilel mahfillerde model bir matbuat ©- larak zikredilmektedi Yunan teknik inkişafından mada İçtimaf ve millf hizmetlerin mühim bir organı da olmuştur. iki defa tevzi —edilmektedir. “Almanlar Pransa'dan oldukça mühim gıda maddeleri irmekte ve ingiliz d da buna mani olmağa çalışmamaktadır. Gıda mad- delerinin fazlası halka ingiliz parasiyle sa- tılmaktadır. Alman işgal kıtaatr mübayaa- tını “işgal markı” ismini taşryan husust bir para ile yıpmkudırlır. Yedi mark bir in- giliz lirasına tekabül etmektedir. Ahali bu malların pedellerinin hiç bir zaman öden- miyeceği k: indedir. Jersey adasındak evlerde hasarat tamir ve ziraat işlerini te- min için mecburf İş nizamnamesi neşredil- İşgalden beri adalardan pek az ir. vinel a muvaffak olmuştur. Zira kimse kaçmağı firar edenlere ölüm cezası tatbik edilmek- tedir. Söylendiğine nazaran kaçmağa te « şebbüs eden bir kaç kişi yakalanıp kur- 4 devletinin ona verdiği ehemiyet ve lehine aldığı ve almakta bulunduğu ted- birler de bundan doğmuştur. B. Metaksas hükümeti sayesinde 4 ağus- tos 1936 dan evel meslekt çerçevesi içinde mütereddit dolaşan yunan gazeteciliği bu- gün mevkii ve hedefleri sarih bir surette tayin edilmiş teşkilâtlı mesleki bir sınıf- dır. Mecburiyetleri varsa da ciddi imtiyaz ve hakları da bulunduğu muhakkaktır. İşte böyle biribirimizi anlıyarak biribi- rimize kargılıklı yardım ederek hali ha - bul : Singapur veya Ho- landa şarkt Hindistanı veya cenubi Pasifik adaları tehdit edildiği takdirde Avustural- ya ve yeni Zelanda'nın günden güne art - makta olan muazzam kuvetleri karşılarına çıkacaktır. , 'Yeni Zelanda'nın hava kuvetleri bugün 800 den fazla zabit ve*efrat saymakta ol. duğu gibi bu memleket deniz aşırı olmak üzere şimdiye kadar 23 bin kişi gönder- miştir. Büyük Britanya'nın pilot antrenmanı plânr mucibince yeni Zelanda antrenmanla- rınt ikmal etmiş senede 800 pilotu doğru- dan doğruya İngiltere'ye gönderecektir. Bundan maada kısmen antrenmanlarını yapmış olan 530 pilot her sene Kanada'ya gönderilerek talimlerini ikmal edecekler - dir. Ayrıca senede 1.400 endaht subay ve efradı da yetiştirilecektir. Avusturalya şimdiye kadar deniz aşırı hava hizmetleri için yirmi hava filosiyle zırda olduğu gibi devlete ve iş birliğine ulaşabildik. Bu iş birliği son dört sene zarfında memlekete sonsuz hi l de bulunmuştur. Bazı zümrelerin inhirafiyle ve dış siya- seti ı:zediıi gibi çizmekte, memleketi a- dizilmiştir. Kışın mahrukat yok :3 olacağı tahmin edilmektedir. Havaga- ve elektrik santrallarının da faaliyetle- y , siyasi h di vic- danda şüphe, kin ve korku saçan serbest brrakılmış bir matbuatla bugün Yunanis- edecekleri dir. Almanlar bir radyo ktedirler, İngiliz rad - tan'daki iyetin ne olabileceği düşünül- stin, v B. Metaksas memleketin umumi hayatı- na tahmil edilen disiplin-ile Yunanistan'ı dinlemek cinayet mahiyetinde bir de Ve çelik kırımtrlarıma şamil olmakta rdan ancak 13 nevi ihraç 'd’l'l dir, hareket olarak telâkki edilmektedir. e sadece kurtarmıştır. İşte bunün içindir ki yunan gazetecileri milletin hüriyet mihra antrenmanları k üzere kabul edil- miş olan; 3.300 kişi göndermiştir. Büyük Britanya'nın pilot antrenmanr plânr muci- bince Avusturalya'da senede on ilâ yirmi bin pilot ve sair hava işleri persönelini Pasifik denizinin müdafaası için yetiştire- cektir. —« hmı_ şahsf hüriyetlerini tehalükle hediye etmişlerdir. Çoktan beri fakat bilhassa şimdi kıral, B. Metaksas, yunan milleti, bütün Hkh—lq. renkler, temayüller tek bir blok ve büyük manevi bir kuvet teşkil et- cakları etrafında müttehittir. mişlerdir. Bütün millet mihrapları ve o- b e ovyetler Birliği hakkındaki bu ihmalin, evelce yapılan başka bir ihmali takip ettiğine dikkat edelim: Hatırlarsınız ki, bundan bir müddet evel, Alman- ya, Viyanada Tunanın “statü” sü- nü tanzim etmek üzere bir eks - perler komisyonu toplamıya kalk- mış, ve Sovyetler Birliği, bir Tu - Bir kahve muhtekiri * bakkal mahküm oldu Edirne, (Hususi) — Dükkânında mevcut kahveyi saklıyarak müşteriye satmak istemiyen ve bu suretle ihti- kâr yoluna saptığı anlaşılan Kanatlı köprüde bakkal Mordonun muhakeme si geçen perşembe günü ağır ceza hi inde neticel İ Mordonun kanuna aykiırı hareketi sabit görüldüğünden iki yıl sürgün ve beşyüz lira para cezasına mahkün edilmiştir. ştir. etmemek gerektir. Onun içindir ki, Japonya - Almanya - İtalya paktı büyük bir esermiş gibi ciha- na tarraka ile ilân olunmuştur. Halbuki, bu paktın bir iki uzak ve büyük memlekette çok şiddetli akisler doğurmasından başka ani hiç bir tesiri olmıyacaktır. Avru- pada kendi idarelerinde yeni bir nizam kurmık, yani Avrupayı . taksim etmek zaten mihverin es- ki emelidir. Bu emele şimdi harp dışında bulunan hangi devlet mu- maneat edecektir ki, Japonyanın buna karşı muaveneti temin olu«- nuyor? Çünkü mihver, Japonya ya bu yardım bahasına uzak şark- ta bir çok tâvizler kabul etmek- tedir. Bu meyanda, meselâ fran.- sız Hindi - Çinisi vardır, Çin var- dır, Felemenk Hindistanı vardır; Singapur vardır; Filipin adaları da bunlar meyanında sayılabilir. Hattâ Siyam ve Hindistan hudu- dunda Birmanya vardır. Çabuk sulh ğer Japonya bütün Pasifikte ve Asyada lşendi dilediği gi- bi yeni bir nizam kurmak isterse, buna kimse ses çıkarmıyacak mı- dır? ve nihayet Japonyaya bu hakların verilmesi ve almanla « rın ırkçılık nazariyelerinden fe « ragat edip “sarı ırka” Asyada bi« le olsa bir üÜüstünlük tanı- maları için ciddi sebepler olma - hdır. Bu sebeplerden bir tanesini pakt imzalandıktan sonra Ribben- tropun söylediği nutuktaki şu cümlede bulabiliriz: “Bu pakt, bilhassa yeniden ve mümkün ol- duğu kadar süratle dünya sulhu- nün HM t * P | b ı;rı” Görülüyor ki bundan bir hafta kadar evel en resmi ağızla' beş , sene harbi göze aldığını söyliyen Almanya, bugün çabuk, mümkün olduğu kadar çabuk bir dünya sulhu peşinde kosmaktadır. Mak- sat Amerikânın harbe girmemesi, maksat Avrupada başka bir ta » raftan her hangi bir tehdit altın « da kalmamasıdır. Amerika ve Sovyetler Birliği H âdiselere daha geniş bir izah verebilmek için, dün gelen Le Temps gazetesinin başmaka. lesinden şu cümleleri okuyalım : “Birleşik Amerika bir kaç za « mandanberi, uzak şarkta japon yayılmasına sed çekmek için, Sov- y.euı_t _Bîrğğiyle müzakerelere gi- na devleti sıfatiyle bu h na neden dâvet edilmediğini, Mosk vadaki alman sefirinden sorarak bu sualini de resmi Tass ajansı vasıtasiyle dünyaya yaymıştı. Al- manlar bu istizaha, Tuna komis - yonu içtimalarını tehir ederek diplomatik bir tarzda cevap ver - diler. Nihayet bundan bir müd -' det evel de, almanlar ve italyan « lar, Dobrica ve Transilvanya me- lesinin halledilmesi: kabil Romanyanın hudutlarını garanti ettiler. Bulgar ve macar tehli - kesi bertaraf olduğuna göre, bu garanti her halde rumenlerin komşusu Slovakya — hükümeti - ne karşı verilmemişti! Bu bakım - dan Sovyetler Birliğinin şimdiki “yeni nizam” nizamını nasıl kar- şılıyacakları dikkate değer telâk- ki olunabilir. Birleşik Amerika '- aktın hedeflerinden biri ve başlıcasının da Birleşik A - merika olduğunda şüphe yoktur. Birleşik Amerikanın, İngiltereye her gün artan yardımları karşı - sında tedbir almak lüzumuna ka- ni olan mihver devletleri, derhal Japonyadan medet ummuşlardır. Bu, gerek İtalya ve gerek Alman- yanın, Birleşik Amerikayı tehdit için buldukları bir çare olmakla beraber, İngiltereye karşı yaptık- ları veya hazırladıkları taarruz - ların muvaffak olamıyacağına a- kı_!lır.ı.nın yattığmı da gösterir. Çünkü Almanyanın Büyük Bri - tanya adalarına karşı hazırladığı ıı__nlı plânı şimdilik suya düşmüş- tür. Mısıra karşı yapılan taarruz, Seydi Berrani vahasında uzun u - zun mola vermekte ve çöllerde i- zini kaybetmektedir. Elkârı umumiye meselesi iğer taraftan, hâdiseler böy- ledurgun giderken, Berlin ve bütün istilâ üsleri bombardı « man edilirken, efkârı rişmiştir. iki gün evel a - ı_ııerıkııı radyosu, Vaşington'un osk ile t iyle normal münasebetlere başlamak hususun« daki kararınım ehemiyeti üzerin. de Bdurmuş!ur.,. ütün bunlara Birleşik Ampe - rikanın Pasifik Okyııeı!oıundı ve Asyanın cenubunda statükonun muhafazası için çok ciddi karar « lar almakta olduğunu, bu meyan- da meselâ Avusturalya ve Yeni Zelanda ile, Kanada . Amerika müşterek müdafaa anlaşmasına bşnıer anlaşmalar yapmak im - kın_lırııu aradığını ilâve edersek vaziyeti daha iyi kavrarız. Niha- yet Amerika Singapur üssünden de istifadeyi temin etmiştir. Japonya ve pakt AAA ir de işin japon cephesini tet- kik edelim: Bu pakt Japon- yaya yeni hiç bir şey temin etmi- yecektir. Çünkü zaten uzak şark-- ta statüko değişecek olursa, A « merikanın bir vaziyet alması bek.- lenebilir. Pakta göre, Almanya, l!'ı!y_ı, Japonya, üç âkit taraftan birisinin Avrupa harbine veya- hut Çin - japon harbine halen he- nüz iştirak etmemiş bir devlet ta- rafından hücuma uğraması ha » İinde, iktidarlarmda bulunan bü - tün siyasi, iktisadi ve askeri vası- talarla karşılıklı surette birbirine müzaharet teahhüdünü almışlar - dır. F :kıt eğer Amerika Japon- îııyl. hı.:;:nm ederse, Almanya ve alya, Japonyaya ne gibi-hi yardımda b_uluııı(:ılılırılı'ı'?l—lşIE merikaya ihraç mı yapacaklar, SAÇ ge- öğlne ez S mee ardır İ ıorı_ı_lıbiliı-... u sualler hakkiyle sözlerimizi hülâsa ederken, bu ıdnkıtt:m en çok memnun olan bir evlet varsa oda İngilt i dençk hatâ otınııifı ol;î:ı::ı— Zu sanırız. ü K Mümtaz Faik FENİK SAYIN BAY RAHMİ KUŞAKÇI'YA : Mektubunuzdaki tahlilleri derin bir alâka d ae ğ Ve istifade ile ai öti 4 l.ı.ı-,'