9 Eylül 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ğ « Ulus Basımevi | 4 (umartesi Çankırı Caddesi, Ankara 9 Telgraf: Ulus - Ankara T TELEFON EYLÜL Müessese Müdürü 1144 ' azı İş. er_l üdürü &KÜRUŞ | Yez aa eZ ADIMIZ ANDIMIZDIR ÇUBUK BARAJ Gazinosunda 9 Eylül günü akşamı GARDEN PARTİ Varşova kahramanca dayanıyor! Başvekâle Bazı mıntakalardaki ih sükünetle iş ve güçleriyle tarafından halkımıza ilân edil na da sebep olabilir. ay talim ve terbiye için silâh altına çağırıldı Bu celp memleketin her tarafına mahsus değildir Çağrılmıyanların veya celp mınfakasında bulunmiyanlarin Ankara, 8 a.a. — Başvekâletten tebliğ edilmiştir: Memleketin bazı mıntakalarındaki ihtiyat erleri bir bu- çuk ay tâlim ve terbiye için askerlik kanununun 58 inci maddesine uyarak silâh altına çağrılmaktadırlar. Bu celp memleketin her tarafına mahsus olmayıp mah- dut mıntakalarda yapılmaktadır, ve nerelerde kimlerin as- kere çağrıldığı da celp mıntakalarındaki askerlik şubeleri Buna rağmen ilân yapılmıyan veya ilân mıntakasında bulunup da askere çağrılmıyan bazı kimselerin askere çağ- rılırım düşüncesiyle çalıştıkları işleri bırakıp memleketle- rine dönmek istedikleri görülmektedir:. Yurd müdafaasına koşmak bakımından bu hareket takdirle karşılanırsa da işlerini brrakanların şahsen zarar görmelerini mucip ola- bileceği gibi imar ve ticari faaliyetimizin az çok durması- Celp yapılan mıntakalarda bulunup şimdiye kadar çağ- rılmıyanların veya celp mıntakasrında bulunmıy.ımlnm sü- künetle iş ve güçleriyle meşgul olmalarını tavsiye ederim. | İit tin tebliği tiyat erleri bir buçuk meşgul olmaları lâzımdır miştir. Varşovada kıral şatosundaki bir eski heykel ve saat, Polonyanın istilâ altında geçirdiği — iztiraplı saatleri temsil etmiyor mu ? dZelâş ve ihtikâra karşı F.R. ATAY Dün muhterem Başvekilimiz Doktor Refik Saydam, Türkiye- nin gıda ve diğer maddeler bakı- mından vaziyetini izah eden bir beyanname neşretti. Bu memle- kette halkın ve ordunun bir se- neden fazla yiyeceği vardır ve muhtaç olduğumuz diğer lüzum- lu maddeler ve eşya için her tür- lü sıkıntı tehlikesinden uzak bu- lunmaktayız. Bazı gıda maddeleri ile eşya fiyatlarının kıtlaşmasında veya pahalılaşmasındaki âmillerden biri telâş, diğeri ihtikârdır. Al- manya ile üç müttefik arasında harp başlar başlamaz, bir takım vatandaşlar şeker ve unu sandık vetorba ile evlerine taşımağa Harpiktisadiyatı icaplarına -göre — Birçok maddelerin ihracı menedildi Ankara, 8 a.a, — Beynelmilel siyasi vaziyetin aldığı son şekil üzerine memleket ve harp iktisadiyatı icaplarına göre ihraç maddelerimizden mühim bir kısmının ihracının meni ve muayyen bir kısmının yabancı ülkelere sevkinin lisans usulüne tâbi tutulması İcra Vekilleri Heyetince tasvip olun- muştur. Yüksek tasdika iktiran eden ve bugünkü resmi gazete ile ilân edilen bu kararnameye tevfikan transit yerlerinde bulunmakta olanlar da dahil oldu- ğu halde memleket dışına ihracı memnu olan maddeler şunlardır : Buğday, çavdar, mahlüt, kaplıca, arpa, yulaf, mısır, darı, prinç, bulgur, bezelye, no- hut, fasulye, mercimek, börülce, fiğ, burçak, patates, pamuk tahumu, soğan, sarımsak, kepek, ot, saman, ekle salih bilumum sade yağ ve diğer hayvani ve nebati yağlar, keçi kılr, çuval, halat, kendir, kendir mamulâtı, keten tohumu, ham veya yarı mamül bilu- mum sığır, manda, dana derileri, işlenmiş deri ve mamulâtı, sabun, soda, çay, kahve, kakao, canlı hayvanlar, etler, canlı ve cansız kümes hayvanları, her nevi konserve, her nevi peynir, her nevi kâğıt ve mukavva, her nevi boyalar, saç ve çinko levha, dikenli tel, her nevi kereste, yapağı, yün îp_lızı ve mamulâtı, keten ipliği ve mensucatı ve ma- mulâtı, kükürt, istüpi, kok, un, irmik ve mamulâtı, kalay, her nevi kablo, tel halat ve zincir, kauçuk ve mamulâtı, her nevi salmastra, motörlü ve motörsüz deniz ve kara nakil vasıtaları. 3 h Di Ç Gene bu kararnameye tevfikan ihracı lisansa tâbi maddeler de şunlardır : Tiftik, barsak, balmumu, küçük baş hayvan derileri, yumurta, zeytin tanesi, susam, pamuk, pamuk ipliği ve mensucat ve mamulâtı, bakla, soya fasulyesi. başlamışlardır. Şüphesiz bunlar üzerinde cihan harbinin hatırası müessir olmuştur. Cihan harbin- de Türkiye abluka altında idi; istihsal şartları şimdikinden pek aşağı, ve bundan başka nakliyat imkânlarımız pek — mahduttu. Fabrikalarımız yoktu. Muhterem Başvekilimizin pek yerinde söy- lediği üzere, harpten biraz evel ve harpten sonra unumuzu Ame- rika'dan getiriyorduk. Halbuki bugün hububat ihracatçısıyız. Sonra harpte değiliz. » Bizim te- ahhütlerimiz meydandadır. Tür- kiye bu teahhütlerini yerine ge- tirmek için bir takım ihtilâtlar ve sirayetler olmak lâzımdır. O tak- dirde dahi, memleketin vaziyeti hiç bir zaman cihan harbindeki hâline benzemiyecektir. Telâşlılar yalnız kendi kesele- yine zarar verseler ehemiyeti yok. Günlük, haftalık veya aylık is- tihlâk hesaplarına göre hazırla- nan stokları bir hamlede tüketin- ce, pahalılığı kendi elleriyle ha- zırlamakta ve dükkânlarda iste- diklerini bulamıyan vatandaşla- 'rına maddi mânevi zarar ver- K ıyfad Ankara'da hava hücumlarına karşı müdafaa tedbirleri Tayyareler yangın, tahrip ve gaz bombaları atacük Hava hücumlarına karşı yapılacak tecrübe haberi 2 ci sayfamızda .. A ea Varşova'nın düştüğüne dair Alman umumi karargâhının resmi tebliğini, Varşova radyosu neşriyatiyle filen yalanlıyor 120.000 Varsova'lı framvayları devirerek barikadlar kuruyorlar Polonya baş kumandanı diyor ki : “Eğer düşman geçerse son leh askeri,, “Alman tankıyla ezilmiş demektir,, b , Amerika'da Ü . fevkalâde vaziyet Ka ..- ilân edildi Vaşington, 8 a.a. — B. Ruzvelt, bi- taraflık kanununun ilânını takviye ve milli müdafaanın barış çerçe- vesi dahilinde idamesi maksadiyle A- merika Birleşik Devletleri için “fev - kalâde vaziyet,, ilân eylemiştir. Bu husustaki kararname ordu;, bahriye ve milli muhafaza kadrosu- nun derhal takviyesine imkân ver- mekte ve Avrupada bulunan amerika- hların tahliyesini derpiş eylemekte- dir. Keza kararname, casusluk ve sabo- taj aleyhindeki hizmetlerin de kuvet- lendirilmesini derpiş etmektedir. Fransa'da harp kâbinesi Paris, 8 aa. — Bugün birkaç defa Reisicümhurla, mebusan ve âyan re- isleriyle, nazırlarla ve başlıca siyasi partilerin şefleriyle görüşmüş olan B. Daladiye'nin harp kabinesinin te- şekkül tarzını ilânda gecikmiyeceği bildiriliyor. B. Daladiye, ya kabinenin muhte- lif partilerin en nafiz şahsiyetlerine müracaat ederek genişletilmesi ve ya- hut teknisiyenlerle hassatan faal ve selâhiyettar zevattan müteşekkil bir kabine teşkili formüllerinden birini seçmek mevkiinde bulunuyordu. Baş- vekilin bu ikinci formülü kabul etti- ği bildirilmektedir. Bu suretle en mü- him nezaretler arasında teslihat ve yahut harp imalâtı ve iaşe nezaretleri bulunacaktır. Bu yeni nezaretlerin ihdası sebebiy- le şimdiki nazırlar arasında değişik - likler vuku bulması muhtemeldir. Hariciye Nazırı Bone, bugün Ar- jantin ve İtalya büyük elçilerini ka- bul etmiştir. — Varşova radyosu — ” Polonya kaybolmamıştır ,, milli marşını çalıyor Bu sabah saat dörde kadar, Varşova'nın vaziyeti hakkında muhtelif kay- naklardan biribirini nakzeden haberler gelmiştir. Evelâ, dün saat 18 de al- man resmi D.N.B. ajansı bütün Almanya radyoları vasıtasiyle alman karar- gâhının şu tebliğini neşretmiştir: Umumi karargâh, alman kıtaâtının 17.15 te Varşova'ya girdiğini bildir- miştir. Buna ait haberleri aşağıda sırasiyle okuyacaksınız. Fakat, biz, bu sabah gazetemiz makineye verilinciye kadar Varşova'nın düşmediğine ve teslim olmadığına şahit bulunuyoruz. Çünkü mütemadiyen Varşova radyosunun neşriyatını takip ettik. Varşova radyosu, bu neşriyatiyle, alman karargâhı- nın tebliğini filen yalanlamış oluyor. Varşova radyosu, orta dalgada 275 metre ile 280 metre arasında mütema« diyen neşriyat yapmaktadır. Ve radyo, istasyonu tahrip edilinciye kadar neşriyatına günün her saatinde devam edeceğini bildirmiştir. (Sonu 3. üncü sayfada) Majino - Sigfrid hatları arasında şiddetli fopçu ateşi Fransızlar 70 tonluk tanklarla ilerliyorlar ! Almanlar Polonya'dan bir kaç fırkayı garp cephesine getirdiler Bu sabah saat dörde kadar muhte- lif Avrupa radyo istasyonlarının neşriyatına ve Anadolu Ajansına gelen haberlere nazaran, alman - fransız cephesinde vaziyet şöyle idi: Dün sabah neşrolunan 9 numaralı fransız harp tebliğinde şöyle denil- mektedir: Yerine göre az veya çok ehemi«- yetli mahalli ilerlemeler başarıl- mış ve bu ilerlemeler bazı nokta- larda ileri hareketimizin şeraiti mahsüs derecede iyileştirmiştir. Ayrıca Londra radyosunun Paris - ten alıp bildirdiğine göre Majino ve Zigfrid hatları arasında şiddetli top- (Sonu 4 üncü sayfada) İ çai Ç,_(-YÖUJ! TYZ â Ç TRABZOM Ş di İşaretler ; Beniyapılmış Demiryollar Yapılmakta olan — » BevrletçeySatıralınat e Şirketlerce işletilmekteolan İlk lokomotif'in Erzurum'a girişi dolayisile Nafia Vekilimizin ihtisasları "Bu eserle muhferem Cümhurreisimizin şimendifer siyaselfi en mühim hedeflerinden birisine vasıl olmuş demektir,, Rejimin 'oir ana dâva olarak ele aldığı ve daha milli kurtuluş senele - rinde tatbik etmiye başladığı demiryolu politikamız, ilk poz treninin Er- zurum'a girmesiyle büyük bir merhalesini idrak etmiş bulunmaktadır. Memleketi çelik ağlarla örmek cümhuriyetin bu güzel eseri karşısında tehassüslerini rica ettiğimiz Nafıa Vekilimiz Ali Fuat iselyeelür