12 Temmuz 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 8

| ü s> ai öini b ll n y F Pw SAT T AA YA fillerindekiki kanaata göre, - Ürğe ULUS 12 - 7- 1939 B. Çemberleyn'in nutkundan sonra Alman basını sinirli ve memnuniyetsiz Londra, Vaşsington, Varsova ve Paris nutku çok iyi karşıladı Londra, 11 a.a. — Bütün ingiliz ga- zeteleri, Çemberleyn'in beyanatını memnuniyetle karşılamakta ve İngil- terenin tasavvurları hakkında hiç bir şüphe bırakmıyan Başvekilin sözle - rindeki ölçülü ve kati ifadeyi teba- rüz ettirmektedirler. “Taymis,, gazetesi, diyor ki: “Bu beyanattan sonra Danzig hak- kında İngilterenin aldığı vaziyetten şüphe edilemez. İngiltere hükümeti ve daha bazı hükümetler Danzig'in şartsız olarak Almanyaya ilhakının Avrupa bünyesinin şimdiki muvaze- nesini altüst edeceği kanaatindedir - ler. Müzakere yolu henüz kapanmamış- tır. Fakat kuvet istimaliyle meselenin tek taraflı olarak halli için yapılacak bir teşebbüs kuvetle mukabele göre - cektir.,, Berlin'de : Gazeteler sinirli ve memnuniyetsiz Berlin, 11 aa. — Çemberleyn tara- fından söylenen nutkun şimdiki va- ziyette bir değişiklik husule getirme- diği selâhiyettar alman mahfillerin - de söylenmektedir. İngiltere Başvekili, icabettiği za- man İngilterenin Polonyaya yardım edeceğini söylemiştir. Bunu, şimdiye kadar yüz kere tekrar etmiştir. Fa- kat, bunü tekrar etmekle verdiği ka- rar da bir yenilik olmadığı da'meyda- na çıkmış oluyor. “Völkişer Beobahter” in bu sabah- ki nüshasındaki manşet şudur: “Çemberleyn, Polonyaya destek ©- luyor, halkın kendi mukadderatında kendisinin karar vermesi hakkı üze- rinde bir kelime bile söylemiyor.,, “Doyçe Algemayne Saytung'un baş hığı da şudur: “Polonyaya yardım. Yanlış ve sah- te bürhanlar.., Bu manşetler, Alman matbuatının | B. Çemberleyn'in nutku karşısında memnuniyetsizliğini — ve sinirliliğini göstermeğe kâfidir.,, Roma'da: Gazeteler tefsirden kaçınıyorlar Roma, 11 aa. — Çemberleyn'in Dan zig hakkında avam kamarasındaki be- yanatı italyan matbuatında geniş bir yer işgal etmekte, bununla beraber matbuat bu beyanat hakkında doğru - dan doğruya tefsiratta bulunmaktan içtinap eylemektedir. Popolo di Roma gazetesinin Lon - dra muhabiri Lord Halifaks'ın nut- kuna göre daha mutedil ve ölçülü bu- luyor. Paris'te : Bütün gazeteler nutku “methediyorlar Paris, 11 a.a. — Bütün fransız ga- zeteleri, B. Çemberleyn'in dünkü nut- kundan medih ve sitayişle bahset - mektedir. Pöti Parizyen gazetesi diyor ki: “B. Çemberleyn, dünkü kati ifadeli nutkunda, sulh yolu ile her türlü an- laşma kapısını da kapamış değildir. Mamafih bu ihtumal şimdilik pek de o kadar mümkün telâkki edilemez. Harp tehlikesini atlatabilmek için, uzak sulhu düşünmektense doğrudan doğruya harp elbisesini giymek evlâ- dır. Figaro diyor ki:' “B. Çemberleyn'in — beyanatında, garp devletlerinin Polonya hakkında- ki teahhütlerinin pratik kıymetini a- zaltabilecek en ufak bir telmih dahi yoktur.,, Varşova'da Derin bir memnuniyet var Varşova, 11 a.a. — Selâhiyetli mah- filler, Çemberleyn'in Danzig hakkın- daki beyanatını derin bir memnuni - yetle karşılamaktadırlar. Bu mahfillerde ingiliz Başvekili tarafından söylenen nutkun kimseye yeni bir şey öğretmiş olmamakla be- raber İngilterenin hareket hattını te- yit ve teksif ettiği söylenmektedir. Aynı mahfiller, İngiltere Başveki- linin Danzig hakkında çıkacak bir ihtilâfta mütecavizi sarahaten târif ettiğini bilhassa kaydeylemekte ve Danzig statüsünde tek taraflı tâdiller yaparak Polonya'da tecavüz addedile- cek şekilde aksülameller tevlit etmek ten ibaret olan alman plânının Polon- ya hükümetince suya düsşürüldüğünü hatırlatmaktadırlar. Vaşington'da : Diplomatik mahfillerin intibâı çok müsait Vaşington, 11 aa. — Çemberleynin nutku, diplomatik mahfillerde pek müsait bir şekilde ve umumi surette demokrasilere karşı sempati gösteren siyasi mahfillerde de pek ihtiyatlı bir şekilde karşılanmıştır. Siyasi mahfiller, dahili vaziyet pek , nazik olduğu için Avrupa işleri hak- kında tefsirlerde bulunmaktan içti - nap etmektedirler, Paris ve Londra'da Sovyetlârin yeni cevabı tetkik ediliyor Halâa ciddi güçlükler var Paris, 11 a.a. — Havas bildiriyor: B. Bonne, hariciye nezaretinin a - lâkadar servisleri yüksek memurları ile birlikte, dün B. Molotof'un üç taraflı pakt bahsindeki ınUıIız fransız tekliflerine verdiği cevabı tetkik etmiş ve bu arada Fransa'nın Londra büyük elçisi ile de müteaddit defa uzun telefon görüşmelerinde bulunmuştur. Fransız ve İngiliz diplomatik mah - bir çok noktalarda anlaşma vukua gelmiş ol - masına rağmen, B. Molotof'un yeni teklifleri dolayısiyle, üç taraflı müza- kerelerde halâ ciddi güçlükler mev - cuttür. Fransa ve İngiltere, son haf - talar zarfında, en samimi uzlaşma zih- niyeti göstermişlerdir. Fakat müzake- relere yeni yeni meselelerin ithali, an laşmayı aktedecek devletlerin alacak- ları taahhütlerdcki mütekabiliyet mu- vazenesini ihlâl edebilir Fakat Fran - sız ve İngiliz hükümetlerinin görüşü tamamiyle sarih olduğu için, müzake- relerin hâlâ muallakta bulunan bir kaç nokta üzerinde faal bir surette devam eyliyeceği ümit edilmektedir. Harici işler komitesinde Londra, 11 aa. — Kabinenin harici siyaset işleriyle meşgub âzasından mürekkep komite, bu sabah başvekil -Çemberleyn'in reııüğhdu - Sovyetler sulh istiyorlar ama... Londra, 11 aa. — Caxton Hall'da Sovyet sanat sergisinin açılışı müna - sebetiyle bir nutuk söyliyen Sovyet - ler birliği sefiri Maiski, ezı:ümle de - miştir ki: “— Soyyetler birliği sulh istiyor, Fakat her ne bahasına olursa olsun de- ğil.,, Suriye'de yeni rejim Şam, il a.a, — Fevkalâde komiserli- ğin son kararnameleriyle ihdas edilen yeni rejim çerçevesi dairesinde faali - yetine başlıyan “Direktörler meclisi,, bugün ilk toplantısını yapmış ve büt- çe açığını kapamak için müteaddit ta- sarruf tedbirleri kabul eylemiştir. Direktörlerin adedi beş olarak tes- bit edilmiştir. Başkanlık — ve dahiliye El-kâtıp-Bıhıe e tevdi edilmiş, haxicl— 12 Adada hazırlıklar Alman gemileri Rodos'a harp malzemesi çikarıyorlar —ai —— 3 - DİMIİNAKİ —& — PATMOS KALİMNOS A ISTANKOY (Başı I inci sayfada) Deyli Herald'ın hususi muhabiri, bu telgrafında diyor ki: Alman gemileri, Rodos adasına mü- temadi surette harp malzemesi ihraç etmektedir. Mandraki limanında 16 i- talyan harp gemisi demirlidir. Bu ge- milerin arasında en son sistem yedi tane denizaltı gemisi de vardır. 12 Adalar umumi valisi general Graziani'nin emrı ile, Pıtmoı ıdıla- kat sivil halktan birçoğu, motorlerlc Anadolu tünk sahillerine ilticaya mu- vaffak olmuşlardır. Nihayet general Graziani, son gün- lerde, italyan memurlarına sivil halk ile her türlü münasebette bulunmayı meneden bir kararname neşreylemiş- tir. Yabancılar yukarı Adige'den çıkarılıyor Paris, 11 aa. — İtalyan makamları- _,—_._-———____ Ü KAPARİ aa ——— — m MARMARIS . Üüy HARK | piRleRgE A . BODRUM Kerme Körfezi samm —— A — — ç A MADRAKIİ LİMANI Ş On iki adanın vaziyetini gösterir harita mn—yukan Adige'de oturan ecnebi ler hakkında ittihaz ettiği tedbirler - den 15 kadar fransız mutazarrır ola - caktır. Bu mıntakadaki ecnebiler kısa bir müddet zarfında burayı terketmek emrini almışlardır. Selâhiyettar Roma mahfillerinden şimdiye kadar bu hususta malümat al mak mümkün olamamıştır. D .,_.'—w' . M“,. B ayrılmıyacaklar Bern, 11 a.a — Neue Zurchen Zei - tung gazetesine göre, Tirol'de oturan ve bu bölgeyi terk kararına dahil bu - lunan İsviçrelilere son işara kadar yer lerinde kalmaları için emir verilmiş - tir. Zira Bern hükümeti mesele hak - kında diplomatik münakaşalar yapıl - madan önce bir tehir kararı istihsal e- dilebileceği ümidindedir. Alman vapurları dir. Silâhların yerleştirildikleri yerler Danzig, 11 a.a. — Geçen gece deniz- Danzig'e boyuna silâh ve cephane taşıyorlar Danzig, 11 a.a. — Buraya silâh ve cephane yüklü yeni alman vapurlarının geldiği bildirilmektedir. Danzig'de polonyalı bir posta müvezzii, serbest şehrin mektup- larını tevzi ederken 4 nazinin hücumuna uğrıyarak ağır surette yaralanmıştır. Polis, mütecavizleri bulamadığını beyan etmekte- İstanbul, 11 (Telefonla) — Kadı- köyünde yeni yapılacak olan halkevi binasının temeli Mmerasimle atılmıştır. Merasimde birçok mebuslar, İstanbul vali ve belediye reisi Dr. Lütfi Kır- dar, Parti ve Halkevi erkânı bulün- muşlardır. Yukarıdaki resim temel at- ma merasiminden bir enstantaneyi tesbit etmektedir. Abdülfettah Yahya Paşâa Atina,da Atina, 11 a.a. — Mısır hariciye na - zırı Yahya paşa saat 10.30 da Belgrad- dan buraya gelmiştir. Nazır başvekil Metaksası ziyaret etmiş ve müteaki - ben taşvekilin ziyaretini kabul eyle miştir. İki nazır uzun müddet görüş- müşlerdir. Gazetelerin neşriyatı Atina, 11 aa. — Bugün Mısır sefa - retinde bir öğle ziyafeti, akşam da hükümet tarafından Yahya paşa şere- fine bir dine verilmiştir. Bütün gazeteler Abdülfettah Yah - ya paşaya “hoş geldiniz,, demekte ve nazırın muvaffakiyetlerini ve kıral Faruk'un idaresinde bir çok yunan kolonisinin müreffeh yaşamakta ol - duğu Mısırla Yunanistan arasındaki samimi münasebetleri kaydeylemekte- dir, Çin'deki Sovyet sefiri bir kaza neficesi öldü Mosko ll aa, — ON ea a g l eei relski ile refikası ve şoförü, Kutasi i- le sefirin tedavi görmekte olduğu Tskaltulo Kür istasyonu arasında, 7-8 temmuz gecesi vuku bulan bir otomo- bil kazası neticesinde ölmüşlerdir. Kutasi sovyeti tarafından teşkil e- dilen komisyonun yaptığı tahkikat- tan kazanın direksiyonda hasıl olan bir bozukluktan ileri geldiği tesbit e- dilmiştir. Şanghay'da bir hâdise Şanghay, 11 aa. — Üç çinlinin fransızlar tarafından tevkifi üzerine Hankov'daki fransız — makamlariyle mahalli Çin - Japon makamları ara- sındaki münasebetlerde bir gerginlik hasıl olmuştur. Hükümet makamları fransızların Çin'de yeni nizamın teessüsüne mani olmasına teşebbüs etmelerinden şikâ- yet ve Tiençin'de alınan tedbirlerin icabında fransız imtiyaz mıntakasın - da da tatbik edileceğini beyan eyle - mektedirler. İngiltere aleyhine nümayişler hazırlanıyor Tokyo, 11 a.a. — Domei Ajansı bil- diriyor : (İçtimat kütleler) partisi memleket içindeki bütün şubelerine — İngiltere aleyhinde tezahürler tertip edilmesi - KÜÇÜK DIŞ HABERLER den Danzig'e yeni silâh ve gelmiştir. Bu malzeme Schichau tez- gâhlarının depolariyle elektrik fabri- kasına ve belediye salhanesine yerleş- tirilmiştir. Bir tavassut mu? Londra, 11 a.a. — Ruzvelt'in hesa- bına Danzig'in vaziyetini tetkik et - mekte olan James Biddles'in serbest şehre gelmesi münasebetiyle gazeteci ler arasında, Amerika Cümhurreisi - nin Danzig ihtilâfında tavassutta bu- lunmağı teklif edeceğine dair bir şa- yia dolaşmaktadır. İspanya'da bir infilâk 100 ölü, 450 yaralıyar Salamanka, 11 a.a. — Salamanka ci - varındaki Penarando baruthanesi ber- hava olmuştur. 100 kişinin öldüğü ve 450 kişinin de yaralandığı söylenmek- tedir. Zannedildiğine göre, infilâk, bir X Kahire — Nazırlar meclisi, Mısır filosunun altı muhrip, dört mayn ge- misi ve bir sahil muhafız kruvazör- den ibaret olacak olan ilk partisini vücuda getirmeğe karar vermiştir. X Paris — Bulgar mebusan meclisi reisi B. Muşonof, buraya gelmiştir. Seyahati tamamen hususi mahiyette - dir. X Berlin — Birkaç gün için Lon- dra'ya gitmiş olan İngilterenin Ber - lin büyük elçisi Sir Neville Hender- son, Berlin'e dönmüştür. X Londra — B. Çemberleyn ile re- fikası, bazı ingiliz ricali ile birlikte Fransa sefaretinde öğle yemeğini ye- mişlerdir. X Sofya — Alman hariciye nezare- ti ticaret dairesi şefi B. Claudus, e- konomik görüşmelerde bulunmak ü- zere buraya gelmiştir. X Berlin — Nazi kongresi Nüren- berg'de geçen seneki kongre müdde- tinden bir gün fazla olarak 2 den 11 eylüle kadar toplanacaktır. x Vışı'ngton — Maliye nenretl, alım £ ni bildirmiştir. Diğer taraftan, Tokyo ingiliz aleyh- Nikbinlerle mücadele (Başı 1 inci sayfada) faks, gerek Mister Çemberleyn Danzig meselesinde hayati men- faatlerini müdafaa eden Polon - ya bir tecavüze uğrarsa, İngilte- re'nin bütün kuvetleri ile müda - halede bulunacağı teahhüdünü aynı vuzuh ile tekrar etmişlerdir. Bir ihtimal olabilir: Danzig ken- di başına iltihak kararı verir; Polonya bu emrivakii kabul et - mez; müdahale eder: fakat Al- manya tecavüzde bulunmaz! Si- nir gerginliğinin, asabiyet ve iti- matsızlığın bu kadar hâkim ol - duğu bir devirde, böyle bir harp Oyununa girişmek için, hemen hemen, bizzat harbi göze almış olmak lâzımdır. . Diğer taraftan bedbinlerin kendilerini haklı göstermek için ileriye sürdükleri bir mütalea var: ya bu sene, ya hiç bir za- man! Yani, totaliter cephe gün geçtikçe umumi bir harbin kaza- nılma şanslarını kaybetmekte- dir. Bu memleketler bin mahru- miyet içinde hazırlanmaktadır- lar. Halbuki demokrasilerin har- be hazırlığı, henüz, milletlerine mahrumiyet acısı duyurmamış- tır. Fakat bu hal istifadeli bir ri- cat için de en münasip zamanın büu sene olduğunu göstermez mi? Harp pahasının nispeti iki cep- he arasında pek ehemiyetli bir fark gösterdiği vakit, yalnız harp imkânsızlaşmış olmakla kalmaz; ricat de fena ödenir. Görünen bir şey varsa o da he- nüz nikbinliği haklı gösterecek ciddi bir sebep olmadığıdır. Av- rupalılar bir sabah top ve bomba sesleri ile uyanmak kâbusundan gözlerini uğuşturacak vaziyette değildirler. Eğer mutlaka, teselli ilâcı al - madan uyuyamıyanların sinirle - rini teskin etmek lâzımse onlara Lord Rothermer'in kısa bir beyanatını sunalım: “— Danzig meselesinden bir harp çıkacağı: nı zannetmiyorum. Fakat bu söz- lerimden Frnnıa ile İngiltere'nin silâhlanma yolundaki faaliyetle- ” rini ağırlaştırmaları lâzımgeîd'. ği mânası çıkarılmamalıdır. İn - giltere ile Fransa'nın silâhlı ku- vetleri öyle bir seviyeye erişmiş- tir ki, bu iki devlet şimdi artık yatışma siyasetlerini öne sürebi- lecek vaziyete gelmiş addedile - bilir. İki memleketin tayyare in- şaatı ve silâh imalâtı en bedbin- leri bile hayrete düşürecek bir mertebeyi bulmuştur.,, F.R. ATAY, Seker fabrikaları Şirketinde yapılan tetkiklerin mahiyeti Son günlerde gazetelerde Türkiye şe ker fabrikaları şirketi muamelâtı hak kında İktisat vekâleti müfettişleri ta- rafından teftiş ve tetkikler yapılmak- ta olduğuna dair bir takım neşriyata tesadüf edilmektedir, Öğrendiğimize göre, şeker şirketin- de yapıldığı kaydedilen tetkikler, pan car fiyatının 30 paradan bir kuruşa çıkarılmııından doğan masrafın kar - şıl için al ik tedbirlere ait tarları cemiyeti de 14 da Tok- yonun merkezinde büyük bir tezahür tertip edecektir. Bugün Ozaka, Sendai ve diğer yer - lerde İngiltere aleyhinde — mitingler yapılmıştır. — Prens Pol'ün Londra'ya gilmesi muhfemel Belgrat, 11 a.a. (Havas) — Dönen şayialara göre, Prens Pol yakında Londra'ya bir seyahat yapacaktır. Bu münasebetle Belgrat'ta * umu- miyetle zannedildiğine göre, niyabet tarafından tanzim edilmiş bir anlaş- ma şeklinde bir Sırp - Hırvat kompro- misi neşredilecektir. Yarı resmi mahfiller bu şayiaları teyit edecek vaziyette olmadıklarını bildirmektedirler. bulunmakta ve teftişler de İktisat ve- kâletine bağlı olan bilümum teşekkül- ler ve müesseselerde vekâletin zaman zaman yaptırdığı mutat teftişlerden i- baret bulunmaktadır. Bunun haricinde şirkette her hangi bir tahkikat işi mevzuu bahis değil - dir. (a.a.) Almanya yeni mahsulünü bir an önce kaldırmağa çalışıyor Berlin, 11,a.a. — Yüksek mektep lerle teknik mektepler 1 ağutos yeri - ne 14 temmuzda tatil edileceklerdir. Bu tedbir talebenin mahsulün bir an evel kaldırılmasına yardım edebilmesi içindir. Alman makamlarının halen H biye reisi general Monturo, Nevyork'a gelmiştir. Mumaileyh, Amerika erkâ - nıharbiye reisinin daveti üzerine ame rikan askeri teşekküllerini ziyınt etmcğe başlamıştır. Zi ş meşgalesi budur. Bohemya'da mahsul kontrol ediliyor Londra, 11 a.a, — Times gııeteılno Prag'dan bildiriliyor: Bohmyınm müteıdd!e cenup böl y İ lırlnd