10 Şubat 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

(uMA Ulus Basımevi e 4 B 2ü 10 Çankırı Caddesi, Ankara İleri ve medeni İran Dost ve müttefik memleket hakkında- Tel, : - Ankı ? ğ t Straf l.J..ı.u_.L oY ki tetkik yazılarını neşre devam edi - ş UBAT TELEFON yoruz. İnşası bitirilip geçenlerde biz- 1939 İmtiyaz sahibi 1144 zat S. M. Riza Pehlevi tarafından —a Şasmulîarrir 137; açılan muazzam Transiranyen demir - azı işleri 1062-106: i inci 5 KURUŞ Matbaa müdürü 1061 A DIMIZ ARNDIMIZDIR yolu hakkındaki yazıyı S inci sayfa - are 1064 mızda bulacaksınız. Minorka adası Frankoya teslim oldu Zonguldak'ta Kömür Işçilerine Ucuz ve sıcak yemek veriliyor Milli Şef İsmet İnönü'nün yurt i - çinde yaptıkları seyahat, güzel neti - celerinden birini daha vermiş bulunu - yor: Zonguldak'tan gazetemize bil - dirildiğine göre, buradaki kömür şir- ketleriyle hususi ocaklar sahipleri ay- da 4 lira gibi çok ucuz bir ücret mu - kabilinde işçilere günde 4000 kalori temin edecek miktarda üç öğün yemek vermeyi kararlaştırmışlardır. Bu hu - sustaki haberler 6 ıncr sayfamızdadır: Reylerimizi kullanırkenp... F.R. ATAY Harp hazırlığı, krtamızın için- de ve dışında, umumi bir hâl al- mıştır. 1939 baharına, hıristiyan- hık âleminin meşhur bininci yıl kurtuluşu içinde yaklaşıyoruz. Her gün, artık dikkat bile etme- diğimiz öyle hâdiseler oluyor ki, her biri 1914 ten evel başlıbaşına bir ran teşkil eder, kabineleri ve gazeteleri biribirine düşürür- dü. En mühimmi gerek totali- ter rejimlerde gerek demokrasi - N halk yığınlarının harp fik- rine alışmış olmasıdır. Bir mu- kadder ve bir tevekkül havası ruhlara hâkimdir. Avrupa, tehli- keli fakat zaruri bir ameliyat için masa başında son tereddüt anlarını geçireh hastaya benzi - yor. Beklenmedik bir mücize, bıçağın kanlı ve korkunç müdâ - halesini önliyecek midir? Biz- ler daha-kaalist olmağı tercih e- delim. Milletler Cemiyeti Kenüi —mak. sadı ve diğer milletlerin hüriyeti aleyhine dahi pahalı tâvizlerle zaman kazanmak istemiştir. Gün geçiştirmeğe muvaffak olduğu inkâr edilemez. Fakat hâdiseler biribirini doğurmaktan geri kal- mamıştır. Cemiyet usullerinin dışındaki barışçılık tecrübesinin daha iyi muvaffak olduğunu da görmüyoruz. Türkiye, barışçılığına ve bu - günkü ihtilâflar ve cepheler kar- şısındaki bitaraflığına rağmen, vakaların inkişafını kayıtsızca takip edemez. Hassas, uyanık ve tetik bulunmak mecburiyetinde- yiz. Emniyetimiz için ilk şart, tam ve kati bir vahdet içinde, saflarımızı sıkı tutmaktır. Milli Şef'in ilk seçimini, bu vahdetin hiç kimsede hiç bir türlü tered- düde firsat vermiyecek bir irade- ler birliği tezahürü ile neticelen- dirmeliyiz. Beynelmilel kararsız- hk ve kargaşalık havası içinde, coğrafyanın bu nazik bölgesinin mukadderatına nizamcı ve olgun bir milletin sarsılmaz vahdeti h_ikim olduğunu ispat etmekte - müstesna ehemiyet, bütün va- tandaşlar tarafından kavranmak Ve anlaşılmak lâzımdır. C. H. P. nin söz ve iş başında bulunan bü- tün âzaları, olanca dikkat ve gayretlerini bu gayeyi elde et- meğe sarfetmelidirler. Memleke- timiz dahili ve harici görünür hiç bir tehlike karşısında değildir: fakat bu Masuniyeti ona şimdiye kadar temin eden, ve yarın nasıl cereyan edeceğini bilmediğimiz hâdiseler arasında da temin ede- cek olan âmil, hüriyetini ve dâ - vasını müdafaa etmek icap eder- se, bütün kuvetlerini siyasi ve askeri tek bir kumanda altında ve tek bir istikamette kullanaca- (Sonu 8 incic sayfada) Ada dün Frankistler tarafından işgal edildi İtalyan gazeteleri hiddet içinde! Hükümetçi müllteciler bir İngiliz gemisiyle adadan ayrıldılar Burgos, 9 aa. — İyi haber alan mahfiller, Minorka adasının Franko hükümetine teslim olduğunu bildir - mektedir. Bu haber daha resmen teyit edilmiş olma - makla beraber hakikate muvafık görülmektedir. ... Burgos, 9 a.a. — Resmen teyit olunduğuna göre, Mi- norka garnizonu hükümetçi idare aleyhine kıyam et - miş ve bunun üzerine evelâ bir nasyonalist kıtası ve bu- nu müteakip de tam bir nasyonalist fırka Minorka a - (Sonu 8 inci sayfada) Kadınlar ve çocuklar Fransa'ya sığındıktan sonra, yolun kenarına oturarak dinleniyorlar... Frankistler İspanyol - Fransız hududunu dün kapattılar Barselon, 9 a.a. — Frankist kuvetler, 12 yi 15 geçe Perthus civarında fransız hududuna varmışlar ve nas- yonalişt bayrağı çekmişlerdir. Ripol mıntakasında nas- yonalistler san Juan Delasş Abadezas ile Campurodon kasabalarını zaptetmişlerdir. Nasyonalist kıtaların gelmeleri üzerine fransız hu- dudu kapanmıştır. Jandarma müfrezeleri ile 15 inci piyade alayına mensup kıtalar hudut boyunca mevzi almışlardır. Nasyonalistlerin fransız ispanyol hudu - duna girişlerinde bir tek silâh bile atılmamıştır. Frankistler süratle ilerliyorlar Salamanka, 9 a.a. — Umumi karargâ- aın tebliğinde, Katalonya cephesinde nasyonalistlerin süratle ilerledikleri, saat 18.30 da Figueras'ın işgal ve di - ğer bir çok köylerin zaptedildiği bil- dirilmektedir,. Sahil bölgesinde, frankistler Villa- hur'dan denize kadar Fluvia şehrine varmışlardır. ç Nasyonalist tayyareler, Rosas, La - selva ve Valensiya limanlarındaki as - keri hedeflerle Sagonte fabrikalarını bombardıman etmişlerdir. Figueras da düştü Perthus, 9 aa. — Frankist kıtalar, doğru-süratle-ilerliyerek Olot'un şi - mali şarkisinde cümhuriyetçilerin ile- risine geçmişler ve dün gece Figue - ras'a varmışlardır. Cümhuriyetçi kttaların Fransa'ya girişlerindeki sürat dün öğleden son - ra artmıştır, Askerlerle dolu olan as - İngiliz ve Fransız Somalisi civarında keri kamyonlar, fasılâsız surette hu - dudu geçmektedir. Askerler, silâhları teslim etmekte İTALYA ASKER TAHŞİD EDİYOR Cibuti, 9 a.a. — Royter ajansının bildirdiğine göre, italyan kı- taları ingiliz somalisinin 30 mil garbinde ve fransız somalisinin de 125 mil cenubunda tahâşşüt etmektedir. . Yugoslavya'da Yeni kabinenin ekseriyet alacağı mukakkak Belgrad, 9 a.a. — Havas ajansı bil- diriyor: Meclisin, divanı seçmek ve yeni hükümetin beyannamesini din - lemek için gelecek hafta başlarında içtimaa dâvet edileceği zannedilmek- tedir. Hükümetin ekseriyeti kazana- cağına muhakkak nazariyle bakılmak- tadır. Stoyadinoviç listesinde seçilen mebuslardan Tsvetkoviç tarafına ge- çenler gittikçe artıyor. Daha pazar- tesi günü Stoyadinoviç'in etrafında 174 mebus vardı. Bubün bu adet yü- ze inmektedir. Bundan başka, evelki gün, aynı zamanda meclisin muvak - kat reisi olarak mazbata komisyonu reisinin seçiminde uğradıkları mu- vaffakiyetsizlikten sonra, Stoyadino- viç taraftarları mücadeleden vaz geç- meğe hazırlanmaktadırlar. Muhaliflerin vaziyeti Belgrad, 9 aa. — Havas ajansı bil- diriyor: Hırvat partisi, B. Stoyadino- viç'in politikasını şiddetle tenkit ve bu politikanın devlet için en mühim bir mesele olan hırsatlarla anlaşma (Sonu 8 incic sayfada) | ve kendileri tahaşşüt kamplarına sev - kedilmektedir. (Sonu 8 incic sayfada) Balkan_;ı;nseyi ayın yirmisinde foplanacak Bükreş, 9 a.a. — Sanıldığına göre, Balkan Antantı konseyinin içtimar 30.000 asker dört günlük ufak bir teehhürle 20 şu- Londra, 9 aa. — Havas Ajansı mu - | batta vukua gelecektir. habirinden: Gazetecilere konsey * müzakeratını takip etmek imkânını vermek — üzere matbuat konferansı da gene dört gün için geri bırakılmıştır. İyi malümat almakta olan mahfille- rin istihbarlarına göre İtalya, evelce (Sonu 3 üncü sayfada) İngiltere'de halka bedava sığınak dağıtılıvor ; & İngiliz Mührühas Lordu John Anderson bir sığınağı teftiş ederken Londra, 9 aa. — “Hava taârruzlarına kar şı tedbirler” dairesi halka meccanen dağı - tılmak üzere madeni sımaklar yapmaktadır. Bunlardan dört, altı ve hattâ daha fazla kimseyi barındıracak büyüklükte olanların imali tesri edilmektedir. Yıllık varida - tı 250 sterlingi geçmiyen herkesin bir mec cani sığınağa hakkı olacak ve 250 sterling- den fazla varidatı olanların da sığınak satın alması teshil edilecektir. Bir Sovyet hudut muhafızı tarassutta Sovyet - Manço sınırında yeni çarpışmalar oldu İki taraftan da ölü ve yaralı var Moskova, 9 a.a. — 6 şubat tarihinde japon ve Mançuko asker - lerinden mürekkep bir müfreze bir Sovyet hudut devriyesine ÂAr- gun nehrindeki 227 numaralı Sovyet adasında teğmen Yuşko'nun idaresi altında bulunurken, ateş açmıştır. Sovyet devriyesi mukabele ederek japon - Mançuko müfrezesini kendi hudut karakollarına doğru ricata mec bur etmiştir. Onların tarafından 5 ö- lü ve yaralı vardır. Sovyetlerin hiç zayiatı yoktur. 7 şubat tarihinde, japon - Mançuko müfrezesi Mançuko topraklarından teğmen Yuşko'nun devriye koluna ağır mitralyözlerle tekrar ateş açmış ve 227 numaralı adaya da 40 kişi tali- Şit öderek hücuma geçmiştir. Takvi- ye kıtaatı alan Yuşko müfrezesi bu taarruzu püskürtmüş ve Japon Man- çuko müfrezesini bu adadan tardet- miştir. Japonlar biri subay olmak ü- zere 10 kişi kaybetmişlerdir. Sovyet- ler tarafında bir ölü ve iki yaralı var- dır. « Tokyo'daki Sovyet maslahatgüzarı keyfiyeti japon hükümeti nezdinde protestoya ve daha birkaç gün evel japon hükümetine yapılan ihtara rağ- men Japon - Mançuko kuvetlerinin tahrikâta devam ettiklerini beyana memur edilmiştir. 25 teşrinisani 1911 tarihinde Çin i- le rus imparatorluğu arasında aktedi- len Çiçihar anlaşması gerek 227 nu - maralı adanın gerek 31 kânunusanide bir müsademenin vuku bulduğu 279 numaralı adanın Rusya'ya ait olduğu- nu tasrih etmektedir. B. Muhlls_—irkmen Yüksek Ziraaf Enstitüsünde Vekil, Enstitünün senasına reislik etti Ziraat Vekilimiz B. Muhlis Erkmen dün öğleden evel saat 10.30 da Yüksek Ziraat Enstitüsünü ziyaret etmiştir. B. Muhlis Erkmen beraberinde rek- tör de bulunduğu halde enstitüyü do- laşmış, tetkiklerde bulunmuş ve dün toplanan enstitü senasına da reislik ederek saat 13 de müesseseden ayrıl - mıştır. Mebus seçimi hakkında bir tavzih Ankara, 9 - 2.. 939 a.a. — Cümhuri - yet Halk Partisi Genel Sekreterliğin - den öğrendiğimize göre önümüzdeki mebus seçiminde bütün vilâyetler için intihabı mebusan kanununun hüküm - leri dairesinde vilâyetlerin çıkaracak - larr mebus adedi nisbetinde partice mebus namzedi gösterilecektir. Ancak birkaç vilâyette müstakil mebusluklar için boş yer brrakılacaktır. Bunun ha- ricinde bazı gazetelerde görülen neş - riyat hiç bir esasa istinat etmemekte - dir. İngiltere'de suykastlar tedhişçiler şimdi yangın bombası kullanıyorlar İngiltere'de bir araştırma netice- sinde bulunan silâh ve bombalar Londra, 9 a.a. — Tedhiş hareketi de- vam etmektedir. Bu sabah, yarigin çı- karıcı bir bomba, Edgware - Road ma- hallesinde bir yangın başlangıcına se- bebiyet vermiştir. Derhal haberdar e- dilen itfaiye efradı, bombayı süratle söndürmüşlerdir. Ambalaj kâğıdı to - marlaâarına konülmüş olan diğer -iki bomba da King-Gross istasyonu antre- posunun önünde infilâk etmiş ise de bir güna hasara sebebiyet vermemiş - tir. Londra'da Harrowoud'da bir kereste tüccarının deposunda duman çıkarma- dan yanmakta olan bir bomba bulun - muş ve söndürülmüştür . Belfast'ta araştırmalar Londra, 9 a.a. — Belfast'tan bildiri- liyor : Belfast zabıtası, —Mont-Pottinger mıntakasında bir çok evlerde araştır - malar yapmıştır. Dört kişi tevkif edil- miştir. Bunların nezdinde kendilerini ittihama medar olacak vesaik bulun - muş olduğu tahmin edilmektedir. Serbesi liman işi için giden heyetimiz İskenderunda İskenderun, 9 (Hususi) — İskende - run'da serbest liman mıntakasını tes - bit edecek olan heyet fevkalâde mu - rahhasımız B. Cewvat Açıkalın'ın reisli ğinde İskenderun'a gelmiştir. Cevat Açıkalın doğruca ya'ya gitmiş - tir. Bir kaç gün sonra İskenderun'a dönecek ve limanın tesbiti işine baş- lanacaktır. L)