10 Şubat 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r B O K U z R n T USTURALARI Eşsizdir. j u mı h u r i jfll S3]fl 5295 Telgraf ve mektub adresl: cumnurly«t tstanbu] Posta fcutusu: tstanbuL No. 248 GUITIB 1 0 ŞUD3T 1 9 3 9 Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366 Tahrir heyetl: 24298. İdare ve matbaa sısmı 24299 24290 POifcEfc Markası Fevkalâdelik Alâmetidir. V J Franko orduları dün fransa hududuna vardı Minorka adası Frankistler iarafından işgal ediliyor Tramvay ve Tünel şirketlerinin sattn alınma mukavelesinin imzasına aid intıbalar Ortada: İmzadan evvel Nafıa Vekili AIi Çetinkaya nutuk söylerken. Sağda: Vekil ve solda: Şirket murahhası Spesyal mukavelenameyi imzalıyorlar Hayat ve nazariye er meslekte olduğu gibi politikada da, nazariyeci ve pratik diye ayırabileceğimiz iki tip vardır. Nazariyeci devlet adamı, bir takım mücerred fikirlere bağlanmıştır. Uzun emekler neticesinde ele geçirdıği kanaatlerinden hiçbir fedakârhk yapamaz. En ufak bir nokta üzerinde fikrini değiştirmeğe razı olduğu takdirde, o büyük gayretlerle kafasına soktuğu fikirlerin temelinden sarsılacağına emindir. Cemiyetin, kendi düşüncesine göre yürütülmesini ister. Monarşiye mi inanıyor? Zaman ve mekân mefhumlarile kayıdh olmaksızm bütün milletler için yegâne idare şekli budur. Liberalizme ve hukukî müsavata mı taraftar? Avustralyadakî çıplak vahşilerîe Ingiltere hükumeti arasmdaki münasebetler bu esasa göre olmalıdır. Pratik devlet adamı, muayyen fikirlere değil havata bakar. İnsan ve cemiyet hafeletlerini idar€ e3en kanünîarcn fizik kanunları kadar basit olmadığım bilir. Hayatm mahiyetini henüz bilmiyoruz. O halde, bu meçhul unsurun en kuvvetli tezahür sahası olan cemiyeti, önceden ortaya atılmış bir takım prensiplerle idare edemeyiz. Hareketlerimizi, içinde yaşadığımız günün, hatta dakikanın icablarına uydurmaya mecburuz. Der. Pratik devlet adamının, temsil ettiği cemiyete kazandıracağı siyasî muvaffakiyetler, ondaki «seziş» kabiliyetinin derecesine bağhdır. * * * Fakat ne yazık ki, bugün dünyayı bir sürü nazariyeci devlet adamı kaplamış bulunuyor. Bunlar, hayatı ifade edemiyen, mücerred fikirlerle lüzumsuz yere yorulduklan için ne kendi memleketlerinde, ne de milletlerarası münasebetleri üzerinde faydalı bir rol oynıyamıyorlar. Ve hatta boşuna vakit kaybedilmesine sebeb olarak belki dünyayı zarara bile sokuyorlar. Dünkü gazetelerde, nazariyeci tipe dair güzel bir misal vardı: Amerika âyan azasmdan King, âyan meclisine bir takrir vererek silâhların azaltılmasını temin için, bütün milletlerin iştirakile büyük bir konferans toplanmasını teklif edecekmiş. Dünyayı birbirine geçiren bugünkü şartlar içinde, ağırbaşlı bir âyan azasınm böyle bir teşebbüsten netice ümid etmesi, bilmem altı yaşındaki bebekleri güldürmez mi? Fakat âyan azasmdan King gülmüyor. O teklifinin ciddî olduğuna, milletler arasmda bir konferans toplandığı takdirde silâhların azaltılabileceğine emindir. Amerikah bir gazeteci olsaydım, hemen yarın bu muhterem ve nazariyeci âyan azasının evine gider ve kendisile hayatına dair uzun bir mülâkat yaptıktan sonra çıkarken şöyle derdim: Tebrik ederim Mister King; teşebbüsünüz dahiyanedir. İnsanlığı büyük bir felâketten kurtarıyorsunuz. TakririnizİB nazarı itıbara alınarak bu konferansm toplanacağına ve bütün dünya milletlerinin sevine sevine, silâhlarını muayyen bir nispet dahilinde azaltacaklarına muhakkak nazarile bakabiliriz. Zaten senelerdenberi devam eden bu silâh yarışının yegâne sebebi, sizin gibi bir adamm çıkıp, ilk bakışta çok basit görünen bir takriri âyan meclisine vermemiş olmasıydı. Amerikan halkı ve dünya halkı namına size teşekkür ederim Mister King. Ve nazariyeci Mister King bu sözlere Tramvay ve Tünelin yeni idare şekli Idarelerin müstahdem kadrolarında değişiklik yapılmıyacak, Tramvay şirketinin otobüsleri de hükumete intikal etmiş bulunuyor Ankara 9 (Telefonla) Tramvay ve Tünel şirketlerinin satm alınmalarına dair mukaveleler Vekiller Heyetinin önümüzdeki içtimaında tetkik olunacaktır. Bu şirketlerin yeni idare şekli hakkmda esaslar Nafıaca hazırlanmıştır. Şirketlerin müstahdemin kadrolarında değişiklik yapılmıyacaktır. Maamafih teşkilâhn ve tesisatın ıslahı yolunda esaslı tedbirler ahnmaktadır. Tramvay şirketinin mevcud tesisat ve malzemesi meyanında otobüsleri de hükurnete intikal etmiştir. Bunlann çifti 750 liradan hesab ed.ilmiştir. italyada umumî seferberlilc mı ? Faşist meclisi bugün fevkalâde olarak toplamyor Somali de tahşidat Londra, 9 (Hususi) Büyük Faşist Meclisi ydrın akşam (bagün) fevkalâde toplantıya çağırılmışttr. Bir hafta zarfında ikinci defa olarak toplanan Büyük Faşist Meclisinin, haricî vaziyeti tetkik edeceği haber verilmektedir. İspanyaya aid son gelen resimlerden: Figueras'tan Fransaya kaçan mtilteciler Bazı şayialara göre, İtalyada umumî seferberlik ilân edilecektir. ltalyanın on milyon kişilik bir orduyu seferber hale getireceği söyleniyor. [Arkast Sa. 8 sütun 3 te] Argun nehrinde yeni bir hâdise daha oldu Moskova 9 (a.a.) 6 şubat tarihinde Japon ve Mançuko askerlerinden mürekkeb bir müfreze bir Sovyet hudud devriyesine Argun nehrindeki 227 numaralı Sovyet adasmda teğmen Yuşko'nun idaresi altmda bulunurken, ateş açmıştır. Sovyet devriyesi mukabele ederek JaponMançuko müfrezesini kendi hudud karakollarına doğru ricate mecbur etmiştir. Onlarm tarafından 5 ölü ve yarah vardır. Sovyetlerin hiç zayiatı yoktur. 7 şubat tarihinde, Japon Mançuko müfrezesi Mançuko topraklarından teğ men Yuşko'nun devriye koluna ağır mitralyözlerle tekrar ateş açmış ve 227 nu maralı adaya da 40 kişi tahşid ederek hücuma geçmiştir. Takviye kıtaatı alan Yuşko müfrezesi bu taarruzu püskürtmüş ve Japon Mançuko müfrezesini bu adadan tardetmiştir. Japonlar biri subay olmak üzere 10 kişi kaybetmişlerdir. Sov yetler tarafında bir ölü ve iki yaralı vardır. Tokyodaki Sorvyet maslahatgüzan, keyfiyeti Japon hükumeti nezdinde pro testoya ve daha birkaç gün evvel Japon hükumetine yapılan ihtara rağmen JaponMançuko kuvvetlerinin tahrikâta devam ettiklerini beyana memur edilmiştir. 25 teşrinisani 1911 tarihinde Çinle Rus İmparatorluğu arasında akdedilen Çiçihar anlaşması gerek 227 numaralı adanm gerek 31 kânunusanide bir musa demenin vukubulduğu 279 numaralı adanm Rusyaya aid olduğunu tasrih etmek tedir. Italyan gönüllüleri geri çekilmeğe başladıiar Dün gece Galatada bir dükkân yandı Madrid kumandanınm da bir mütareke akdi için Frankistlerle müzakereye girdiği haber veriliyor Paris 9 (Hususî) Katalonyada Madrid teslim oluyor mu? ilerliyen Frankist kıtaatı bugün saat 16 da Londra 9 (Hususî) Madrid ku Fransız hududunda kâin Lö Pcrthus geh mandanı General Miaha, mütareke akdi rine varmışlar ve şehrin İspanyol kısmma için Frankistlerle müzakereye girmistir. Frankist bayrağını dikmişlerdir. [Arkast Sa. 8 sütun 1 del Bir Japon Mançuko müfrezesi, Sovyet hudud Yangmın, dikkatsizlikle devriye kıt'asına ateş açtı, Sovyet Rusya atılan bir sigaradan Japonyayı protesto ediyor çıktığı anlaşılıyor Müzelerde ilmî faaliyet Umum Müdür Aziz Ogan izahat veriyor «Sori Trakya hafriyatmda bulunan nadir ve mühim tarihî eserler, Tarih Kurumunun nakdî yardımile teşhis edilecek» lstanbul müzelerinin ilmî faaliyetleri etrafında, bir arkadaşımız tarafından sorulan suallere Umum Müdür Aziz Ogan şu izahatı vermiştir: « îstanbul müzeleri, gittikçe büyük bir inkişafa mazhar olmaktadır. Asarı atika müzeleri, üzerleri çivi yazılı topraktan mamul, yüzbinden fazla Sümer, Hitit ve Asuri yazılı tabletler, vesikalardan mürekkeb bir arşiv vücude gerirmekte • dir. Muhteviyatı itibaTİle çok mühim tarihî vesikalar teşkil eden bu eserlerin tasnifine devam edilmektedir. [Arkası Sa. 8 sütun 4 tel Beden terbiyesi istişare heyetinin kar arları Universitede Beden Terbiyesi kürsüsü tesis edilecek ve bütün talebeler bu dersleri takibe mecbur tutulacak ıııııııııııııııııııııııiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiııııııııııııııııııııııııııııııııııiııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı Dün gece yanmakta olan dükkânın dışandan görünüşü Dün gece Galatada bir yangın çıkmış, bir dükkân yanmıştır. Yangın hakkındaki tafsilât şudur: Saat 20 de Galatada Tünel caddesinİArkası Sa. 5 sütun 5 tel Çok gürültülü bir içtima Meb'us seçimi etrafında Parti Genel Sekreterliğinin bir izahı Ankara 9 (a.a.) Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliğinden öğrendiğimize göre, önümüzdeki meb'us seçi ırıinde bütün vilâyetler için intihabı meb'usan kanunttnun hükümleri dairesinde vilâyetlerin çıkaracakları meb'us adedi nisbetinde Partice meb'us nam zedi gösterilecektır. Ancak birkaç vilâyette müstakil meb'uslar için boş yer bırakılacaktır. Bunun haricinde bazı gazetelerde görülen neşriyat hiçbir esasa istinad etmemektedir. Deniz nakliye esnafı dün polisle dağıtıldı Heyeti umumiye toplantısına gelen yüzlerce kayıkçı ve mavnacı, hesab komisyonu intihabına hep birden itiraz edip «istemeyüz» diye dayattıl .Yüksek istişare heyeti içtima halinde Ankara 9 (Telefonla) Beden Terbiyesi Umumî müdürlüğü yüksek istişare heyeti tarafından alınan kararlar bir rapor halinde yarın Başvekâlete gönde rilecektir. Bu kararlar tasdik edildikten sonra Resmî Gazete ile neşredilecektir. İstişare heyetinin aldığı kararlar me yanında Universitede bir beden terbiyesi kürsüsü tesis edilmiş, bunun mekteb taletelerinin beden terbiyesi derslerine devam; ettirilmesi, müfredat programlarına konulacak bu dersin, askerlik dersleri gibi mecburî olması ve smıf geçme işi üzerinde müessir bulunması da vardır. Diğer taraftan istişare heyeti, askerî mekteblerin beden terbiyesi işi hakkmda da bazı kararlar almıştır. Buna göre; askerî mekteblerin beden terbiyesi ve spor dersleri haftada dört saate çıkarılacaktır. İArkcm Şa. 8 sütun £ del Balkan Antantı Konseyi bir müddet tehir edildi Bükreş, 9 (a.a.) Sanıldığma göre, Balkan Antantı konseymin içtimaı dört günlük ufak bir teahhurla 20 şubatta vukua gelecektir. Gazetecilere konsey müzakeratını takft» etmek imkânını vermek üzere Matbuat konferansı da gene dört gün için geri buakılmıştıfc NAD1R NAD1 [Arkası Sa. 8 sütun 3 tel Deniz küçük nakliye esnafınm dünkü toplantısmdan bir enstantane Kesif kalabalık, «istemeyiz... > diye bağınyor • (Yazısı 8 inçi sahifede\