26 Nisan 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

.IL DIŞ İCMAL eti tiz & ha- ndi 2Ş, ku- ış - ice Ds- ile ta- lan tçi niş an- da- en- Üz- el- la- lir. da- ÜULUS , Almanya ve akalliyetler Almanya, Avrupanın, hattâ belki dünyanın, en çok komşusu olan Memleketidir. Fransa, Lüksemburg, Belçika, Holanda, Danimarka, Polon- Ya, Litvanya, Çekoslovakya, Macaris- tan, Yugoslavya, İtalya ve İsviçre, ya- Nioniki devlet, Almanyanın hudud ı*Omşularniıı-. Avusturyanın işgalinden sonra Viyana sokaklarına yapıştırılan haritalar bu memleketlerde yaşayan al- Man nüfusunun mikdarını şöyle göste- Yiyor: ; Fransada bir milyon yedi yüz bin, Lüksemburg'da iki yüz elli bin, Belçi- kada yüz elli bin, Holanda'da seksen bin, Danimarkada altmış bin, Litvanya- da yüz otuz bin, Polonyada bir milyon Üüç yüz elli bin, Çekoslovakya'da üç bu- çuk milyon, Macaristanda altı yüz bin, Yugoslavyada yedi yüz bin, İtalyada Üç yüz bin, İsviçrede iki milyon - sekiz Yüz bin, Dançiğ'de de üç yüz altmış bin. Aynı harita Almanyanın komşusu olmı- Yan Romanyada sekiz yüz bin, Sovyet - lerde de bir milyon alman nüfusunun Yi lduğ gö * Bay Hitler, geçen şubatta söylediği nutukta Milli hududların dışında on milyon al- Man yaşadığını bildirmişti. Bu on mil- Yonun yarıdan çok fazlası Avusturya- da yaşadığına ve şubattan beri Avus- turyanın da Almanya ile birleştiğine göre, alman milli birliğinin artık tahak- kuk ettiğine inanılmıştı. Viyana sokak- ma yapıştırılan harita, Avusturya- tım Almanya'ya iltihakından sonra da Milli hududlar dışında on - miülyond. fazla alman mevcud olduğunu iddia et- Mmektedir. Bu rakamlar mübalâgalı olsa da her halde Almanyaya komşu olan Memleketlerde ehemiyetli bir alman e- kıllîyeü yaşadığına şüphe yoktur. Ve nüfus, gazete sayfalarına her gün âksettirdiği nümayişleriyle mevcudiye- tini dünyaya isbat etmektedir. Bir gün Belçikadaki almanlar, Almanyaya ilti- namına nümayiş yaparlar. Ertesi gün Danimarka meclisinde gürültü çı- kar, Çekosloavkya almanlarının faali - Yeti, günlük g in bir kaç sü Hu işgal etmektedir. Almanya'da nazi Partisi iktıdara geçeli ve bilhassa nazi ideolojisi vasıtasiyle Avusturyanın Al - Manyaya iltihakı temin edileli, Avrupa- hın her laketi hududi. Te dekt ÇIL lçd. , eT göre, y âz veya çok, bir alman meselesiyle kar- şılaşmaktadır. Almanyadaki nazi par - DÜNYA HABERLERİ Henlaynın nutkundan sonra alman mahfillerinin fikri : Ekalliyetler meselesi Çekoslovakyanın dahili işi olmaktan çıkmıştır Berlin, 25 (A.A.) — Siyasi mehafil, Konrad Henlayn'ın dün Karbovivari kongresinde serdetmiş olduğu metalibi kayıt ve şart- sız tasvib etmekte ve mumaileyhin programının makul olduğunu ve harb esnasında Çekoslovakya devletini yaratmış olanlar tara- fından ileri sürülmüş bulunan fikirlere tevafuk etmekte bulundu- ğunu beyan etmektedirler. Prag hükümetinin almsı zaruri o- lan tedbirleri alması lâzımdır. Çekos- lovakyadaki milli gruplar, geniş bir hürriyetten müstefid — olmalıdırlar. Bilhassa südet almanları, südet al- man memurları tayininin gayesini el- de etmelidirler. Bu mehafil, Çekoslovakyayı ikinci bir İsviçre haline getirmek fikrinde ısrar etmektedirler. Fölkişer Beobahter, diyor ki: “Çekoslovakyadaki milletler mese- lesi, dahili bir mesele çerçevesi hari- cine çıkmıştır. Prag hükümetinin e- kalliyetlere aid ahkâmı tadil etmesi, hukuk müsavatı ihdası yerine kaim olamaz. Yabancı memleketlerin ve harba teşvik eden zümrelern nasihat- larına kulak verecek yerde uzlaşma şeraiti vücuda getirmek Prag hükü - metinin elindedir.,, Bu gazete, Hen- layn'ın teşrih etmiş olduğu akide ü- zerinde ısrar ediyor. Devletlerin mil- lete has bayat telâkkisine aid büyük fikirleri hududları tevkif edemez. Çekoslovakyada bir nazır etnik cüzütamlar kurulmasına itiraz ediyor Prag, 25 (A.A.) — Hükümet nez- dinde sağ cenah milli birliğini tem- sil eden nazır Jezek, milli iktısad mec lisinde bir nutuk söyliyerek Çekoslo- i | vakyadaki bazı etnik grupların bir kültür hattâ arazi muhtariyeti tesisi için yaptıkları teşebbüslere itiraz et- miştir. lB. Krofta—diyor ki : Almanya ile münasebatımız katiyen normaldir Paris, 25 (A.A.) — B. Krofta, Pöti Parizyen gazetesinin bir muhabirine verdiği mülâkatta, ingiliz - italyan anlaşmasının akdinden ve fransız - italyan görüşmelerinin başladığından bahsettikten sonra ezcümle demiştir ki: “— Çekoslovakyanın şimdiye kadar italyan imparatorluğunu tanımamış olması, Fransadan öne geçmemek i- çindir. Fransız dostluğu ve Fransa i- le işbirliği Çekoslovak politikasının ana prensiplerini teşkil etmektedir. Yoksa İtalya aleyhtarı bir politika bahis mevzuu değildir.,, Almanya ile münasebetler Almanya ile olan münasebetlerimi- ze gelince, bunların kati surette nor- mal olduğunu kaydetmek isterdim. İ- ki memleket arasında cari işler iki memleketi tatmin edecek şekilde dip- lomasi kanalından halledilmektedir. Alman hükümeti vasıtalı veya vasıta- sız Çekoslovakyanın iç işlerine asla karışmamış ve daima dürüst bir hattı hareket takib etmiştir. —Henüz bir pakt veya umumi bir anlaşma akdi i- tisi, Avruj gg_m_:; nevi #içüncü enter- ( memleketin nazi töşkilâti, açık veya ka- î; palı Berlin'e bağlı. Berlin de vaziyet ve - | tartlara göre alman ekalilyetinin hare - ıi, ket hattını idare etmektedir. Haritaya aş- lacak olursa, Almanyanın en çok inç Polonya'daki almanların mukadderati- tir. | talâkadar olması beklenir. Bu, yalnız eri | Tman sınırlarına çok yakın yerlerde ik- | Yâşayan bir milyon üç yüz bin almanın ar- | Mukadderatı meselesi değil, aynı za- ım- | Manda alman topraklarının vahdeti me- n | öelesidir. Çünkü Polonya Almanya'yı - Yye ayırmaktadır. Fakat Al ma L934 senesinde Polonya ile on sene için &- T itilâf imzaladığından Polonyadaki zi- ki lar şimdilik sakindirler İtalyada- Sa- | Kiüç yüz bin almanın mevcudiyetinden ül- ığ bahsedilmiyor. Cünkü Avusturya- Yt ilhak edip de Brener geçidine da- î“n Yandıktan sonra Almanya, cenub hak- g; h"ldı emeller beslediğini açığa vurup -îık İtalyayı büsbütün Fransanın kolla- 'kx- Â &rasına atmak istemez, Bir devletin SE | gManya ile nasıl münasebette bulun - dF Uğunu anlamak için artık, o devlet hu- Udları içindeki alman ekallieytinin fa- üeîetine bakmak kâfi geliyor. Almanya - şuları ar deli İ üD tin barometresi bu olduğu hatırda tu- cak olursa, Çekoslovakyadaki nazi ç larının gürültüleri arkasındaki çeti b bler anlaşılır. Çekoslovak almanla- bt n mukadderatı, bilhassa Avusturya- e y ilhakından beri bütün Avrupayı l Ve dan alâkadar eden bir mesele ha- w'lmış!u'. Başta çekoslovak hükü- teko, olmak üzere, bütün memleketler - '!ri..:ı-ov.k almanlarının tatmin edilme- istiyorlar. Fakat gün geçtikçe bu h Y ların memnuniyetsizlikleri artı- * Hakikat şudur. ki çekoslovak al- ,.:l"' 1, haklarında tatbik edilen şu ve- v.,_:__"'_“_ ' yüzünden değil, çekosl Dakt Üükümetinin Fransa ve Sovyetlerle Türg imzalamış olmasından dolayı hu- ki ru“lluk içindedirler. 1894 senesinde- B Va 8- fransız askeri ittifakı üzerine v_._ ı gü:'î_fk Almanyası nasıl bir vaziyete : : i'hı:m*”’ Sovyet - fransız paktının e B Sindan sonra Hitler Almanyası da oli di '_'l_ııyele düşmüştür. Almanya, . Dette OU çcıınher içı;_ne' alınmış bir vazi- dir. Çekoslovakya da bu bi ıî:’:nn halkalarından biridir. Bunun bi ıy rki Çekoslovakyayı Sovyetlerden B a p & — H çemberi kırmak alman dış po- 'h"ll'l Tnn esaslı hedeflerinden birini İk k'."'—llıe*ktedir. Bu gayeye varmak sloy, İlandığı vasıtalardan biri de Çe- m;kyııdaki alman ekalliyetidir. Bu hqnl.ı:n alman ekalliyetlerinin her .hpllrı '©tteki rolleri, komünist men- n rollerine ne kadar benzer? N A. Ş ESMER şı takib ettiği demokratik siyasetten |. inhiraf etmiyeceğini ve mevcudiyeti isbat edilecek olan haksızlıkları tet- kik etmeği kabul edeceğini temin et- miştir. Jezek netice olarak söyle demiştir: “— Bu devleti ekalliyetlerle birlik te kurmak istiyoruz. Çünkü taarruz- dan masun olan hududlar onların da hududlarıdır. Şeref onların da şere- fidir, akibeti onların da akibeti ol- malıdır.., iman po SININ. ' pek ziyade bağlı bulunan isteklerine rağ- men çek hükümeti Lehistanla olan münasebetlerin salâh bulması için e- linden geleni yapmaktadır. Küçük an laşmaya gelince, Çekoslovakya bunu Avrupa için bir lüzum olarak telâkki ediyor. Milletler Cemiyetinin zayıflaması- na rağmen, Çekoslovakya bu mü seye :adxklxgmı muhafaza edecektir.., Sovyet dış politikası Sovyetler habeş ilhakını ve Franko hükümetini tanımak niyetinde değil Moskova, 25 (A.A.) — Havas ajansının muhabiri bildiriyor: Uzak doğu hâdiselerinden başka, Sovyetler Birliğini işgal eden mesele orta Avrupa meselesidir. İspanya hâdiseleri ikinci plâna geçmektedir. Bir aydan fazla zamandanberi İspanyaya hiç bir teknisiyen hareket etmemiş ve hattâ bazıları İspanydan geri gel- miştir. Bununla beraber, soyyet politika- sında ehemiyetli bir değişiklik muhte- mel görülmemektedir. Sovyetler birli- ğinin ne hukukan ne de fiilen Habe- talea etmektedir. Çek - sovyet paktı yalnız alman tarruzunu derpiş ediyor- du. Çekoslovakyaya karşı Lehistanın müdahalesi, Sovyetler Birliğine, Al- şistan işgalini ve Franko hükü tini tanımıyacağı şüphesizdir. Lehistanın teşebbüsleri ve .. Sovyetler Birliği Buna mukabil, sovyet mahfilleri Lehistanın Almanya ile Sovyetler Bir- liği arasında hakikatte Sovyetler Bir- liği aleyhine müteveccih olacak bir bi- taraf devletler bloku ihdas etmek hu - susundaki mesaisini ciddi bir endişe ile takib ediyorlar. Keza Lehistanın kendi kanaatine göre, böyle bir blokun teessüsüne muhalif yegâne memleket olan Litvanyanın toprak bütünlüğüne karşı yeni bir teşebbüste bulunmasın- dan korkuluyor. Letonya ile Estonya daha ziyade Lehistana müsaid bulun - dukları için, Litvanyayı müdafaa ede- cek yegâne memleket Sovyetler Birli- ğidir. & Çekoslovakyaya taarruz edilirse... Diğer taraftan, sovyet mahfilleri Çekoslovakyaya karşı birlikte vaki 0 - manya dan taarruza uğramış o- lan Çekoslovakyaya yardım için Le- histan üzerinden bir koridor açmak fırsatını verecektir. Bu mahfiller, Le- histanın böyle bir fırsat'vermekten ka çınacaklarını düşünüyorlar, zira, Le - histan Ukranyanın, en küçük bir sov- yet müfrezesi görünür görünmez is - yan edeceği kanaatindedirler. Çekoslovak sınırında bir hâdise oldu Varşova, 25 (A,A.) — Resmen teb- liğ edilmiştir: Dün sabah Çek - Leh hududunda ve Çek toprağında “Lop,, cemiyetine aid bulunan bir leh balonu bir spor uçuşu yaparken mecbur? ola- rak yere inmiştir. Hâdise, Polonya memurlarının müdahalesi üzerine hal- ledilmiştir. Çek hudud muhafızları tarafından düşürülmüş olan Moskis balonu tekrar Polonyaya sevkedilmiş labilecek leh - alman taarruzunun tev- lid edeceği vaziyeti de endişe ile mü- ve iki pilotu serbest bırakılmıştır. Filistinde yeni hâdiseler oldu Akkâ kampı mevkufları gene açlık grevi yapacaklar Hayfa, 25 (A.A.) — Akkâ kampında mevkuf bulunan 224 arab lehindeki tahrikât devam etmekte olup dün yeni- den bir takım hâdiseler vukuuna sebe - biyet vermiştir. Mevkufların karıları Hayfa tacirlerini vatandaşlarının tema- di edip gitmekte olan mevkufiyetlerini protesto etmek için dükkânlarını kapa- mağa ikna etmeğe çalışmışlardır. Zabı- ta, nümayişçileri dağıtmak için müda - hale etmek mecburiyetinde kalmıştır. Kamptaki mevküflar, açlık grevini bı - rakmışlar ise de üç güne kadar serbest bırakılmadıkları takdirde tekrar grev yapmak tehdidi savurmuşlardır. Bundan başka tedhişçilerin faaliye- ti Filistinin her tarafında münferid suykastler şeklinde devam etmektedir. Akkâ mımtakası kasabalarından bi- İngiltere - İrlânda anlaşması imzalandı Londra, 25 (A.A.) — Bugün başba- kanlık dairesinde verilen bir ziyafet- ten sonra ingiltere - İrlanda anlaşma- sı imzalanmıştır. Anlaşma şu üç esası ihtiva etmektedir : 1 — Milli müdafaa hakkında bir an- laşma. Bu anlaşma ile — İngilterenin Küinstavn, Lavgsvilli, Berhaven li- manlarındaki müesseseleri İrlandaya terkedilmektedir. Bu iş 31 kânun evvel 1938 tarihine kadar yapılacaktır. 2 — Mali anlaşma, İrlanda bütün in- giliz mütalebeleri karşılığı olarak 10 milyon ingiliz lirası verecektir. Karşı- lıklı olarak bazı mahsuller ve mamul- ler için konulan vergiler kaldırılacak- tır. 3 — Ticari anlaşma, İrlanda mahsul- leri ve mamülleri İngiltereye serbest girecektir. Yalnız ziraat mahsulleri ve diğer dominyonların tâbi oldukları muameleye tâbi olacaktır. İrlarıda hü- kümeti, ingiliz mahsullerini — ve ma- müllerini serbestçe sokmayı bir takım mahsuller ve mamuller üzerinden gümrük resmini azaltmayı teahhüd etmektedir. İngiliz kömürüne — karşı rinde üç kişi öldürülmüştür. kontenjan kalkacaktır. Bir japon ga;etesine göre : Muhabire göre bu ileri hareket yal- nız Çan-Kay-Şek'in idaresine ezici bir darbe indirmek için değil aynı zaman: da japonların Çindeki nüfuzunu kır- mak üzere bazı devletler ve bilhassa İngiltere ve Fransa tarafından göste- rilen faaliyete mâni olmak için lâ- zımdır. Muhabir, Hankovun zaptından sonra ecnebi devletlerin takib ettikleri siya- setin Japonya lehine döneceğini ilâve eylemektedir. Çinliler bir japon torpidosunu TT OO DK TU CA — —— 'Tokyo, 25 (A.A.) — Dün sabah iki Çin tayyaresi Romolanın on üç kilo- metre cenubu garbisinde Şakuyomaru adındaki japon torpidosu üzerinde uç- Japonlar çinde yeni bir taarruza geçmeli Tokyo, 25 (A.A.) — Nişinişi Şumbem gazetesinin Şanghay muhabiri Japonyanın Çin seferinde daha büyük bi termesi lüzumundan bahsetmekte ve Hankov'a doğru süratle iler- lemenin müstacel bir zaruret halini aldığını iddia eylemektedir. aaliyet gös- Küçük Dış Haberler X Londra — Kabine iki saat süren toplantısında yeni büdceyi tetkik etmiş- tir. Büdce Avam kamarasına verile- cektir. X Roma — Fransız maslahatgüzarı B. Blondel yeni talimat almak üzere Parise hareket etmiştir . X Roma — B, Musolini yeni koloni- zasyon merkezi olan Pomezya belediye bi l öreninde bulun - “Tiüşüüry —e 5 - X Budapeşte — Macaristan naibi B. TÜRKİYE BASINI Başbakanımızın Atinayı ziyareti CUMHURİYET'te B. Yunus Nadi Başbaknımızın Atina ziyareti hak- kında yazdığı bir başmakalede di - yor ki : *“Artık çok malüm bir hakikat ol- makla beraber gene zevkle tekrarı aslâ fazla sayılmaz ki Türkiye ile Yunanistan arasındaki dostluk ve it- tifak bağları yalnız iki taraf hükü- metlerince hal icabı binaenaleyh mahdud mahiyetli herhangi bir kombinezon olmaktan çok ileri bir hâdise olarak karşılıklı milletlerimi- ze mal olmuş samimi fikirlerin ve hislerin muh bul ktadır. İki milletin uzun müddet yekdiğeri - ni bu kadar hakiki görüşlerle anla- y ş ol tarihin k yanlışlarından birini teşkil etmiştir. Türkiye ile Yunanistanın yekdiğer- lerini bu kadar iyi anlıyabilmeleri için kanlı çarpışmalardan geçmeleri lâzım gelmiş olduğ düşündükçe ki elinden gel, Sonra da gene bu kadar şiddetli ö- lüm, dirim kavgaları yapan iki mil - letin bu kadar sürat ve samimiyetle anlaştıklarının tarihte bu mertebe parlak misali gösterilemez. Bu me- sud neticeye bakarak dünkü boğaz - I N ve artık önüne çoktan kalın bir perde çektiğimiz maziyi bir tarafa brraka- rak mütemadiyen daha iyi ve daha parlak olmasını istediğimiz istikbalı bakıyoruz.,, v DÜNYAYA BİR ÖRNEK TAN'da B. Ahmed Emin Yalman daaynı mevzu üzerinde ezcümle şunları yazıyor : * 'Türk - yunan dostluğunun iki komşu milletin hayatında mühim rolleri vardır. Bu rolleri kuvvetlen- diren ve genişleten her imkânı, her fırsatı alâka ile karşılamamız çok tabiidir. Dostluğumuzun her gün biraz de « rinleşmesi, biraz daha kuvvet bul- ması aynı zamanda mühim bir cihan hâdisesidir. Türk - yunan dostluğu, milletler Aarası münasebetleri için eşsiz bir örnektir. — * Iki millet arasında; kinle, düş- lıkl lıkla dolu bir Horti ingiliz işçi b B. Hender- son'u kabul etmiştir. B. Henderson baş- bakan B. Daranyi ile de bir mülâkatta muş ve torpidoya bombalar atmıştır. Bu torpido, japonların Korede Kank yo Hukudo'da kâin balıkçılık tecrübe istasyonuna bağlıdır , ——— Fransanın ekonomik kalkınma plânı Paris, 25 (A.A.) — Nazırlar mecli - si, bu sabah kabine meclisi tarafından tedkik edilen ekonomik ve mali kal- kınma plânını ittifakla tasdik etmiş- tir. B. Bone, fransız - italyan görüşme- leri hakkında meclise izahat vermiş ve Londra ziyareti esnasında bahis mev- zuu olacak leleri anl. Şi X Roma — Brezilya büyük elçisi B. Ciyanoyu ziyaret ederek hükümetinin Habeşi ilhakını dığı bildir - miştir. X Londra — B. Ayenol buraya gel - miştir. X Paris — Senmadriya yarımada - sında tahkimat işlerinde çalışan işçiler grev ilân etmişlerdir. X Paris — Olimpiyad akrobatik u- çuşlar şampiyonu alman — tayyareci kont Hogenburg, Pariste tertib edilen müsabakalarda da birinciliği almıştır. X Bağdad — Belçikanın Tahran el - çisi B. Graef aynı vazife ile Bağdada tayin edilmiştir. X Moskova — Halter şampiyonla - rından Hotinski, iki el ile 122,5 kilog- ram kaldırmak suretiyle yeni bir re- kor kurmuştur. X Londra — B. Daladiye ve B. Bone Kabine toplantısından sonra Dala - diye matb beyanatta bul k ik- İngiltere ziyaretlerinde kıralın misafiri olacaklardır, la, anl mMazi var. İki taraf da, yabancı bü- yük devletlerin keyfine ve menfaa « tine bir âlet vaziyetinde bulunduk. Karşı karşı cephelerde birbirimize diş biledik. Aramızda zehirli bir fi- ı'!ı:n büyütür gibi karşılıklı husume- ti ve emniyetsizliği nesillerce, sula - dık, büyüttük, yetiştirdik, Nihayet günün birinde çarpıştık. Bu çarpışma iki milletin varlığında- kienbüyük kasırgalardan biridir. Arada ferdler ezildi, varlıklar yıkıl- dı, binlerce aile mateme uğradı. *« Fakat bir gün mukadderatımız- daki iştirak noktalarmı keşfettik. Macera fırsatlarile dolu bir âlemin kar da elele ân h derin bir surette duyduk, Mazinin harabeleri üzerine barış ve emniyet temellerini o kadar saf emellerle kur- duk ve az zamanda o kadar iyi mahsul- ler aldık ki en ifratlı düşmanlıktan en geniş ve cömerd dostluğa geçmenin bu eşsiz şekli bütün âlemi hayran bı- raktı.,, tisadi kalkınma plânını ilham eden başlıca düşüncenin fransız istihsalâtı. nrar ktan ibaret olduğunu söyle- miş ve şöyle devam etmiştir. “— Aşağıdaki tedbirlerin alınması lâzımdır ; x , 1 — İstihsalâtı ihlâl etmiyecek ma- 1? bir gayretle maliyenin ıslahı ve büd- ce muvazenesinin kurulması, 2 — Daha iyi bir randıman alabil - mek için işin tanzimine aid cihazların kanun dairesinde tecdidi. 3 — Küçük menfaatlerin korunma - sL. 4 — Bilhassa sıhi olmryan evlerin ortadan kaldırılmasını istihdaf eden bir iş plânı tanzimi. 5 — Sanayi ve ticaret için yapılan kredilerin genişletilmesi. 6 — Umumi piyasalarda tediye şart- larının ıslahı. 7 — Müstemlekelerde servet menba- larmnı kıymetlendirilmesi. ? e Hakiki milli bir sanayi olan turizmin inkişafı.,, Hükümetin ittifakla kabul ettiği bu plân bundan evvelki kararlar muci- bince 1 mayıstan itibaren nazırlar mec lisinin tasdikine arzedilecek olan ka- T. İŞ BANKASI T. İŞ Bankasının Yeni santral TELEFONLARI Ankara telefon rehberindeki numaraları yeni ku- rulan İş Bankası santralına bağlanmıştır. numaraları: 3454 -3455 -3456 - 3457 - 3458 rarnamelerin heyeti umumiyesine tev fikan tatbik edilecektir. Umum müdürlüğün ve merkez müdürlüğünün bütün servisle- rini bu numaralardan isteyiniz 5 x h ddi e GAS