26 Nisan 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

MS e : : ydlli.'ğ.; di e Di ULUS - 26-4- 1938 gÖÜ TTT YA NNK KA KUK AA BU GKU UKKU NKKK UN KA K KA KKK KKK KU KN KUK GR KK KUK R K KUN MA A İÇTEN, güü Bununukunun taranantf” DIŞTAN ELEELLLLL L LELELELE LAĞ İki mezhepli adam Eskiden bize ve bizden evelki nesillere ahlâk, din; din de ahlâk ol- ' mak üzere telkin edilirdi. İnanmak başka, yapmak başka şey gibi gös- teriliîdi. Her ikisi için ayrı iki mezhep, her iki mezhebin ayrı imamları o!dı%gu söylenirdi. Daha bacak kadar çocukken bize “Amelde mezhe- bimiz İmamı Azam Ebuhanife, itikatta mezhebimiz İmamı Matüridi'- dir.,, diye ezberlettirilirdi. Meselenin esasında bu cihetlerin iskolâstik İslâm felsefesince ken- hl: dine göre i 1 olduğu şüph izdir. Fakat bu derece yükselenler çok nadir olduğu için amel ve itikat, inanmak ve yapmak, münevverlerin bir çoğu ile halk nazarında ayrı şeyler zehabını uyandırmıştı. Eski dev- rin adamı, kalp ile tasdik ve dil ile ikrar ettiği prensiplerin zıddını yap- makta yanlışlık görmüyordu. “Hilei şer'iye,, dedikleri uydurmacılık, bu çift cepheli telâkkiden doğmuştur. Şark ananesi, bu iman ve amel başkalığını asırlarca besledi. Büyük ruhlu, müstesna yaradılışların dışmda, hareketleri riyakârlıktan başka hiç bir sıfatla tavsif edilemiyecek insanlar, rahat yaşamak imkânını daima elde ettiler. Batıni doktrinlerin yolcuları, inanmadıkları şeylere inanır görünmenin faydalı ve hattâ lüzumlu olduğunu bile ileri sür- müşlerdi. (Takiyye) bu fikir ikiyüzlülüğünün resmi ve meşhur istılâ- hıdır. Halbuki tam manâsiyle adam, inandığı prensiplerle yaptığı hare- ketler arasında tam uygunluk olandır. Bir adamım bir mezhebi olur. Amelde mezhep diye ikinci bir yol olmamak lâzımdır. Çünkü iş ve ha- reket dediğimiz şey, inanılan esasların fiil halinde gerçekleşmesidir. Modern Türkiyenin ve onun realist rejiminin yetiştirmek istediği pro- totip, tek mezhepli adamdır. Kemalizm, iman ve amel birliğinin ifade- si, düşünüşle yapıştaki uygunluk ve samimiliğin doktrinidir. İki mez- hepli insan, bizden değildir. Hasan - Âli Yücel KAMUTAYDA Çocukların sinemalara girmesini meneden proje yeniden tetkik edilecek Kamutay dün, Tevfik Fikret Sılay (Konya) nın reisliğinde toplanmış- tır. Adananın İncirli köyünden Ay- dın aşiretinden İbrahim oğlu Hacı Alkuş'un ölüm cezasına çarpılması hakkında adliye encümeni tezkeresi kabul edilmiştir. İdare heyetinin, Kamutay 1937 yılı büdcesinde 31.502; ve Divanı Muhase- bat büdcesinde 800 liralık münakale yapılmasına dair. olan kanun projesi ile bazı maddelerin gümrüklerinin in- dirilmesi hakkında verilmiş olan hü- kümet kararlarının tasdikine aid ka- nun projeleri görüşülmüş ve kabul e- dilmiştir. Dün Kamutayın ikinci müzakeresini yaparak kabul ettiği kanun projeleri arasında türk gayri mübadillerine tahsis edilen malların vergileri hak- kındaki kanun projesiyle iskân kanu- nuna ek kanün projesi, İzmir telefon tesislerinin satın alınmasına dair hü- kümetle Şşirket arasında aktedilen müuükavelenin tasdiki hakkındaki ka- nun projeleri de vardır. Kırklareli mebusu doktor Fuad U- may'ın, çocukların umumit? sinemalara ve tiyatrolara girmelerinin yasak e- dilmesi hakkındaki kanun teklifi, ü- zerinde bazı tetkikler yapılmak üzere Adliye encümeninin talebi üzerine encümene verilmiştir. Kamutay yarın toplanacaktır. — Ziraat vekâletinde öğretici filimler gösterilecek Ziraat Vekâleti konferans salonun- da gösterilmeye başlanan öğretici film ler serisini görmek istiyenlerin adedi artmaktadır. Önümüzdeki ilk seriye ait bir liste- yi karilerimizin bu maksatla alâkasına arzediyoruz. Hergün tam saat 17,15 te projeksyona başlanmakta ve giriş ser- best bulunmaktadır . 26, 4. 1938 salı: Bir çöl münbit bir hale getirilebilir mi?, Kanada meyvaları, Kanada elması, 27. 4. 1938 çarşamba : Meksikada koyun kırkımı, Teksasta hayvancılık, Danimarkada modern zi- raat. 28. 4. 1938 perşembe : Hayfada portakal, Balık üretimi, A- merikada et. 29. 4. 1938 cuma : Bataklık ve sakinleri, şarap, Pamuk, 2. 5, 1938 pazartesi : Belçikada keten, Şekerin tarihi, Bel- «çikada şeker. 3. 5. 1938 salı: Danimarkanın büyük sanayii, Tere- bentin, Makine yağları. 4. 5. 1938 çarşamba : Sütten çıkatılan maddeler, Roman - -yada muhtelif sanayi. B. 5. 1938 perşembe : T h ların d En l iyonu, Çiftçi- encümenlerinde Kamutay Encümenlerinde dü aşağı- daki mevzular müzakere edilmiştir : Arzuhal encümeninde : Encümene tevdi edilen arzuhaller- den ruznameye alınmış olanlar hakkın da vekâletlerden davet edilen salâhi- yetli müdürler dinlendikten sonra bu arzuhaller karara bağlanmıştır. Maliye encümeninde : Balıkesir mebusu Hayrettin Kara- nin, 3031 sayılı kanunun birinci mad- desinin değiştirilmesi hakkında kanun teklifi müzakre edilmiştir. R Büdce encümeninde : 1038 imalı yali gümrük ve inhisarlar, tapu ve kadastro, srhat ve içtimai mua- venet, hariciye ve nafıa büdcelerini müzakere etmiştir . Çağrı XDahiliye Encümeni bugün grup içtimamndan sonra toplanacaktır. X Bugün parti grup içtimarndan sön ra iktisad encümeni toplanacaktır. XBugün parti grup içtimamdan sonra maarif encümeni toplanacaktır. XMillt müdafaa encümeni bugün grup içtimamndan sonra toplanacak- tır. XArzuhal encümeni bugün parti grup içtimamndan sonra toplanacaktır. İstanbul köylerinde 20 ilk okul yapılacak İstanbul, 25 (Telefonla) — Vilâyetin muhtelif kaza ve köylerinde yeniden 20 köy okulu yapılması kararlaştırılmış - tır. Okullarımızın temelleri Cumhuri - yet bayramında atılacaktır. Kamufay | ŞEHİR HAYATI Rakamlarla Türkiye Yarınki şenlikler Çocuk haftası dolayısiyle her sene yapılan Çocuk Esirgeme Kurumu bah- çesi sporcularının eğlerice ve- müsaba- kaları bu sene hipodromda yapılacaktır. Spor şenlikleri yarın saat 16 dadır. Ço- cuk Esirgeme Kurumu, yavrularımızın şenliğine, bütün ankaralıları biletsiz ©- larak davet etmektedir. Program şu- dur: İstiklâl marşı, Piramid (Çocuk sara- yı), Jimnastik (kızlar), Jimnastik (er- kekler), Piramid, Söylev (Şeref Altun- ok), Top kaçtırma, İzci yarışı, 4 x 100 bayrak yatışı (büyükler), manialı ko- şu (ortalar), Bomba (ortalar), Heykel (küçükler), Halat çekme, .Danslar : Çin dansı, Kazaska, De- ğirmen, Zeybek tablo, Ağır Aydın, Se- petçi oğlu, Hafif zeybek, Erzurum ha- vası, Romen dansı, Bahar dansı. Kıymetli bir hariciyecimizi kaybettik Merhum Zeki Nebil Ertok Hariciye Vekâleti şube müdürlerin- den Zeki Nebil Ertok kısa bir hasta- lıktan sonra genç yaşında hayata göz- lerini kapamıştır. 1313 senesinde İs- tanbulda doğan ve mülğa hariciye ne- zareti müsteşar muavini Bay Mahmud Nebilin oğlu olan merhum, Lozan yük sek ti ktebiyle İstanbul huku- İhtiyarlar şehri Türkiyenin en çok ihtiyarlarının toplandığı şehir adını bilmek bize iyi faydalı şeyler öğretebilir: Evvelâ havası, suyu, uzun yaşatma imkân- ları en müsaid olan şehrimizin adı - nı; sonra da uzun yaşayabilmenin Türkiyenin 100 yaşını geçen va- tandaşlarının en yüksek nisbet halin- de toplandıkları yer dört vilâyettir: Muş, Kars, Siird ve Van... Muş'ta 10 bin kişide 11 vatandaş 100 yaşını geçkindir. Kars, Siird ve Van vilâ- yetlerinde ise on bin kişide on va- tandaş 100 yaşını geçkindir. Nüfusuna göre 100 yaşını geçmiş olan en çok vatandaşm toplandığı yer Muş'tur: 59 erkek, 106 sı kadın olmak üzere 165 kişi... Fakat nüfusa göre olan nisbetle - ri bir tarafa bırakırsak 100 yaşımı bi- tirmiş olan vatandaşların toplu bir halde bulundukları yerlerin başında Kars vilâyetimiz gelmektedir. Kars- ta 140 erkek, 151 kadın olmak üze- re 291 tane asırlık hayatı aşmış va - tandaş vardır. Vanda 80 erkek, 70 kadın olmak üzere 150, Siirtte 58 erkek 69 kadın olmak üzere 127 yüz yaşını geçen vatandaş yaşıyor. Şimdi ihtiyarları en az olan vilâ- yetlerimize bakınız: Çanakkale, E- dirne, Konya ve Tekirdağ ihtiyarla- rrenaz olan vilâyetlerimizdir, Bu vilâyetlerimizde on bin kişiye yüz yaşında bir vatandaş düşüyor. Ankarada 44 ü erkek, 103 ü ka- dm olmak üzere 147 yüz yaşmı geç- miş vatandaş vardır ki on bin kişide 3 kişi 100 yaşını aşmış demektir. İs- tanbulda 49 erkek, 96 kadın olarak 145 vatandaş asırlık hayatı idrak et- miştir. Orada on bin kişiye yalnız iki v daş isabet etmektedir. Ve yekün olarak bütün Türkiyede yüz yaşmı geçmiş 2256 sı kadın; 3985 i erkek olarak 6241 vatandaş ya- şamaktadır ki, bütün nüfusumuza 0- lan nisbeti, on binde dörttür. Yani 2500 vatandaşa bir tane asırlık ha - yatı idrak etmiş talili isabet ediyor Pi z İt kundan mezundur. Mülga istişare oda- sı muavinliğinde bulunmuş ve 1339 se- ind karaya gelerek matl u- mum müdürlüğü fransızca mütercim- liğine tayin olunmuştu .- Duahare hariciye vekâletinde Çalış- tıktan sonra Atina, Moskova büyük el- çilikleri baş kâtibliklerinde Roma, Pa- ris ve Varşova büyük elçilikleri müs- teşarlıklarında bulunmuştu. Cenezesi bugün öğle üzeri Hacıbay- ramdan kaldırrlacaktır. Başsağı diler yakınlarının acılarını paylaşırız. Milli emlâk müdürlüğü Ankara defterdarlığı milli emlâk müdürlüğüne, mümeyyiz B., Sadri Sa- yın tayin edilmiştir. B. Sayın mektebten çıktıktan sonra muhtelif mal memurluklarında ve mal- müdürlüklerinde bulunmuş, — değerli bir gençtir. Yeni vazifesinde başarılar dileriz. Et şirketinin getirttiği ka- sablık hayvanlar İstanbul, 25 (Telefonla) — Et şirke- ti yeniden 1400 dağlıç ve kuzu getirte- cektir. Ay sonuna kadar hariçten kasab lık hayvan getirtilmesine devam oluna- caktır. B. Şefik Soyer LDuüyün yilli Bursaya aid muhtelif meseleler hak- kında alâkalı Bakanlıklarla temas et- mek üzere bir haftadanberi şehrimizde bulunan Bursa valisi B. Şefik Söyer iş- lerini bitirerek dünkü ekspresle vazife- si başına dönmüştür. Bilhassa; bir su, dağ ve kış sporları şehri olarak yeni tu- rizm tesisleri kurulması kararlaşan Bursaya aid inşa ve tesisler mevzuları üzerinde temaslar yapan vali, Bursaya bir çok yeni varlıklar kazandıracak ne- ticeler elde etmiştir. Nüfus müdürleri arasında değişiklik İç Bakanlık nüfus müdürleri arasın- da yeni değişiklikler yapmaktadır. Bu değişiklikler şarktaki nüfus müdürle - rinden bir kısmı garb vilâyetlerimize, garbtaki nüfus müdürlerinden bir kıs- mr da şark vilâyetlerimize tayin edil - mektedirler . Çocuk haftasının 3 üncü günü de eğlenceli geçti Dün bir balo verildi, baraja gidildi Eveli gün Halkevinde çocuk haftası dolayısiyle Maarif Cemiyeti tarafından verilen müsamere dünde tekrar edilmiştir. Resmimiz piyesten güzel bir sahneyi gösteriyor Çocuk haftasının üçüncü günü dün çocuk balosiyle başlamış, Çubuk barajında bitmiştir. Çocuk Esirgeme Kurumu genel merkezinin küçük çocuklarla okul ta- lebesi için Halkevi salonunda tertib ettiği çocuk balosu dün sabah saat dokuzda başlamış ve öğleye kadar de- vam etmiştir. Güzel bir caz ve zen- gin bir büfe ile süslenen bu balo da büyük bir rağbet görmüş ve yedi sekiz yüz çocuk şen ve neşeli bir kaç saat geçirmiştir. Bir taraftan balo devam ederken, öte taraftan da Ankara sinemalarında okul talebesi için güzel filmlerle sırf talebeye mahsus parasız sinema se- ansları yapılmıştır. Bu sinemalar ta- lebe için cumartesiye kadar her gün devam edecektir. Dün, bayram haftasının en heyecan Ir kısmı öğleden sonra başlamıştır. Ankara şoförlerinin yurd sevgisi ve yurd çocuklarıma karşı beslediği de- ğerli duyguların eseri olarak kırk tak- si ile yirmi otobüs ilk okullar tale- besinden sekiz yüz çocuk ile üç dört yüz küçük çocuğu Çocuk Esirgeme Kurumu genel merkezi önünden ala- rak önlerinde askeri mızıka bulundu- ğu halde büyük bir alay halinde sa- at üçte (Keçiören) deki Anakucağ canlı havaları, talebenin heyecanlı marşları arasında Keçiörene ulaşan bu çok gösterişli alay Keçiören spor meydanında Keçiören ilk okul talebe- si tarafından alkışlarla karşılanmış- tır. Burada arabalarından inen bin- lerce şen çocuklar Keçiören okul ta- lebesini de alarak önlerinde mızıka olduğu halde (Anakucağı) müessese- sine çok güzel bir intizam ile gitmiş- lerdir. Bu ziyaretin çok yüksek ve çok büyük bir hedefi vardı. Üzün za- mandanberi Ankara ilk okullar tale- besi bu ziyaretin sevinç ve rubu ile yaşıyor ve hazırlanıyordu. Her okul talebesi çocuk bayramının çok yük- sek manâsını hatırlayarak, bu bayra- mı ana babadan mahrum olarak çocuk Esirgeme Kurumunun bu şefkat yu- vasında geçirmekte olduğunu, onların da kendi kardeşleri bulunduğunu dü- şünerek bu kardeşleri ziyaret etmek, onları kucaklayarak bayramlarını kut lamağa karar vermişler, bunu öğret- menlerine söyliyerek kabul ettirmiş- Fen sömürgeleri İtalyan orduları Habeşistanı is- tilâ ve fethettikten sonra Negüs'ün memleketi bir italyan sömürgesi Ol- du. Hitler'in “Mücadelem,, adlı ese- rinde vâdettiği şeylerin bir çoğunu gerçekleşmiş gören Almanyanın şimdiki isteği sömürgedir, Bu itibarla sömürge bahsi için günün mevzuudur diyebiliriz. O ka- dar ki sömürgecilik politikacılar- dan ilim ve fen adamlarına bile sira- yet etti: Baksanıza, Doktor Aleksi Karel, Fransanın Bretanya sahillerinde bulunan Sen Jldas adasını satın al- masından sonra Lindberg'de o ci- vardaki İlyek adasını almıştır. Anladığıma göre bu iki fen ada- mı bu iki sömürgede sun'i kalb için ham maddeler arayacaklardır. - T. İ Musahhih arkadaşlara teşekkür ! Bir dişçinin büyük bir keşifte bulunduğunu iddia ettiğini, fakat bunu kimseye anlatmıyarak sırrı- I'te elektrik. Mlay ÇeRA T O S CA e A nı kendisile beraber mezara 'ö'. Uoumullaur türdüğünü anlatan bir fıkramda dün, eski bir şaire aid ve aruzun: Mefailiün mefailün mefatlün mefailün Veznile yazılmış olan : Bizim şeyhin keramâtı olur menkul ken- dinden. Mısramı yazmıştım Musahih arkadaşlar, eksik ol- masınlar, bu asırda aruz veznile yazılmış bir mısrar olduğu gibi bı- rakmayı muvafık görmemişler ve mısraı hece veznile bir beyit hali- ne koyup şöyle yapmışlar : Bizim şeyin kerameti Olur menkul kendinden, .. Vakıa birinci mısra 8, ikinci mısra yedi heceli olmuş ama ziya- nı yok, her yanlışımız bu kadar ol- Reval ! i Osmanlı tarihinin yakın çağla- rında bir takım uğursuz tarihler vardır: 31 mart gibi. Bu 31 mart, hatırınıza takvimin bir yaprağı ü- zerinde yazılı herhangi bir günü değil, kanlı bir kaytaklık hareke- tini anlatır. Aynı şekilde uğursuz yer isim- leri de vardır: Reval gibi. Çünkü bu Reval'de meşhur bir mülâkat yapılmış ve burada osmanlı topraklarımın pay- lJaşılması konuşulmuş, idam bera- tına imza konulmuştu. Hatırlandığı zaman insana se- vimsiz gelen bu Reval ismi, dün- den beri, üzerindeki uğursuzluk l dan silkinmiş bul ) Çünkü Reval, türk güreşçileri- nin kuvvet ve muvaffakiyet gös- terdiği bir kasaba olmuştur. Bir semer hikâyesi ! İzmirin Kemalpaşa kazasında Ydi C KAKAAANA NON UKUK AA AAA KA KUKOA K AAA AA AAA NU U AAA KUKODKO KKK AAA UUKU AU KUKU AUK A UDO UY UKUNU KUKU lllllllllIIİIIIIIIIIIllllllIIIIIIllllllllİlllllllIllllllllllllllllllllllllll Ören köyünde ihtiyar bir kadın, eşeğini bir erkeğe satmış; zavallı hayvan bü yeni sahibinin de bir hayli yükünü taşıdıktan, bir çok cefasını çektikten sonra bir gün nalları ğikivınnîş. Ölen eşeğin nesi kalır? Dari dünyada kala kala, bir eski seme- ri kalmış. Adam da yeni bir eşek ele ge- çirmiş ve eski semeri tamir için se- merciye vermiş, Semer çok köhne bir şeymiş, İçi kırpmtı, paçavra ve çaputlarla dolu imiş. Semerci bütün bunları boşaltıp bir tarafa atmış. Sahibi ise bu paçavraları a- lp geri g niş. Bi içinden ne çıksa beğenirsiniz? Tam altı yüz lira. Bu çap n Her zaman Nasraddın hocanın “buyurun kürküm,, hikâyesi doğ- ru çıkmıyor. demek. Mühim olan zarftan ziyade mazruftur. Şimdi, bana öyle geliyor ki Ören köyün - de her eşek sahibi semer sökmek- le meşguldür. Köyün semercisine de gün doğmuştur! ler. Böyle bir bayram ziyaretinin ha- tırası olmak üzere her talebe kendi harçlıklarından arttırdığı para ile o- yuncaklar almış, elbiseler hazırlamış, kendi elleriyle, sarmaştıkları Anaku- cağı kardeşlerine vermeğe koşmuş - lardır. Alay Anakucağı parkına girince müessese müdürü Dr. B. Hâmid Os- man ve Başhemşire Bayan Emine ile hemşireler ve (Çocukbakıcı) okul ta- lebesi müessese çocukları tarafından sevinçle karşılanmışlardır. Ziyaretçi talebe ve çocuklar müessesenin geniş bir meydanında öğretmenlerinin yan- larında yer alarak müessese çocukla- rına intizar etmişlerdir. Güzel bir in- tizam ile her okul talebesi öğretmen- lerinin yardımiyle getirdikleri yüz- lerce oyuncakları çocuklara kendi el- leriyle vererek bayramlarını kutla- mışlar ve yavruları sevindirmişlerdir. Talebe tarafından kardeşlerine o kadar çok oyuncak getirilmişti ki ço- cuklar bunları kollarında ve kucakla- rında taşıyamıyarak bu geniş saha or- taSINA, tmrilen teş altemretor Antrale mecbur kalmışlar ve burasını baştanı başa doldurmuşlardır. Hem çocukları kocaman bir oyuncak yığını karşısın- da bulunduran bu cömerdlik âbidesi, hem orada hazır bulunanlara göz yaş- larr döktürürken, çocukları da sevinç ve neşe çığlıkları içinde bırakmıştır. Ziyaretçilere müessese kardeşleri ve hemşireleri tarafından ayran ik- tam edilmiş, mızıka müteaddid par- çalar çalarak Keçiörenle Anakucağın- da unutulmaz bir gün yaşatılmıştır. Buradan çocuklar taksilerine ve o- tobüslerine binerek Çubuk barajına gitmişlerdir. Baharın güzellikleri a- rasıtıda barajın muhtelif yerlerini zi- yaretten sonra alay tekrar Çocuk Sa- rayı önüne dönmüş ve buradan okul- larına dağılmışlardır. Binlerce neşeli türk yavrusunun çok asil ve nezih bir niyet ve duygu ile hareket ederek gösterdiği bu şef- kat ve sevgi hamlesi bu seneki çocuk haftasının en manâlı ve muvaffakı- yetli gününü yaşatmış, ve çocuk mef- humunun memleketimizde ne kadar yükseldiğini göstermiştir. İstanbulda yeni Ticaret Odası binası İstanbul, 25 (Telefonla) — Ticaret odası fenerler idaresinden alacaklı bu- lunduğu 25.000 lirayr da ilâve ederek | zahire borsasının bulunduğu bina üze- rinde bir oda binası yapacaktır. Dün hava kapalı geçti Dün şehrimizde hava kapalı geç" miştir. Günün en düşük ısısı sıfrrın üse tünde 9 en yüksek ısı da 22 derecedir. Yurdun Trakya, Kocaeli, Eğe V? orta Anadolu bölgelerinde hava kapalf ) diğer bölgelerinde bulutlu geçmiştir * 24 saat içindeki yağışların karemet reye bıraktıkları su mikdarları Siirddt 22, Vanda 24, Trabzon, Sinop ve D? yarbakırda bir kilogram kadardır. Yurdda en düşük ısılar sıfırın ÜY tünde olmak üzere Eskişehir ve Sinop” ta 7, Edirne Çanakkale ve Sivasta ** Çorlu ile Kayseride beş derecedir. En yüksek ısılar da Antalyada 2i Kayseride 23, Islahiyede 25 Adanad? 30 derecedir.