16 Aralık 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Perşembe 16 Ulus basımevi Çankırı Caddesi: Ankara İLKKÂNUN TELEFON 1937 Başmuharrir a ienmü Yazı iş. Müdürü — aB inci yle | Ydara - ADIMIZ o, SKURUŞ — | Telgrafi Ulus - Ankara ANDIMIZDIRM Ekonomi sayfası BUGÜN SANAT YARIN Hatay'da seçim işi Fransa ile beraber hazırlanmış ! akib edilen bu usulü milletler cemiyeti nezdinde protesto ettik Arttırma ve yerli mallar haf-|i tası münasebetiyle Maliye Müs- teşarı B. Cezmi Ercin dün akşam radyoda aşağıdaki nutku söyle- Miştir: — Sayın dinleyicilerim: Yıllardanberi güzel bir an'ane ha- linde devam eden arttırma ve yerli malı haftas: dolayısiyle bana da bir Vazife verdiğinden, Ulusal Ekonomi Ve Arttırma Kurumuna ve onun &: Yin genel sekreterine teşekklir et- Mekle söze başlamak isterim. Bu va- zifeyi, tasarruf fikrinin ve tasarruf eketlerinin artırılması ve kıymet- Memleketlerde Ve Bizde slmdiş Ve 'a lınmakta bulunmuş olan tedbirleri, kızaca söylemek suretiyle, ifa etme- ğe çalışacağım. Tasarruf nedir? Tasarruf, ilerde bir ihtiyaç çıxtığı zaman kullanmak maksadiyle, eşya Ve paranın derhal — sarfedilmesmesi, biriktirilmesi demektir. Tasarrufun tarihi . ve tasarruf bareket- Teri insanlık kadar eski ise de, tasar- Tuf tedbirlerinin başlangıcı olarak Para sistemine geçildiği devreyi ka, bul etmek doğru olur. Çünkü, ancak bu devreye girildikten sonradır ki, kendilerine yatırılan sermayeleri iş- letmek ve sahihlerine menfaat temin €tmek suretiyle, para biriktirilmesi- Di üçüncü şahıslar teşvik etmeğe baş- uşlardır. Bu işi, ya görünüşleri Veya şahsi servetleri dolayısiyle iti- Mmad edilen husust şahıslar, veya u- Mum? mücsseseler veya bizzat devlet erine almakta idi. Para biriktirilmesine ait tedbirlerin lerine, ilk çağlarda dahi tesadüf edil- Mektedir. Delphi Mabedinde bulunan : Esirlerin necat fidye- irllip idare olun- Makta ve serbest birakılacek olunları Verilmekte idi. Roma'da askerler âra - üdete göre de: Askerlerin he - İye olarak elde ettikleri paraların, Mensup oldukları kıtalara verilmesi ve Orada saklanması İcab ediyordu. Bu Süretle yalnız askerlerin sadakati te- Min edilmiş olmakla kalmayıp, ihtiyaç Sikınca ve vazife göremez bir hale gel- lerinde kendilerine lâzımgelen yar- a bulunulması imkânları da hazır- şoluyordu. Bankalar nasıl doğdu? Orta çağdaki hukuki emniyetsizlik ':—lkı.ının sonra, meselâ kuyumcular (* tarraflar gibi bazı şahıslar, para bi- ktirmek arzusunda bulunanlara kar- r“hllmet etmeğe bşladılar. Bu bare- kullollYaz yavaş para ve para yerine b ftları kâğıt ve senet ticaretiyle Üraşan müesseselerin yani Bankala - Yücut bulmasımı neticelendirdi. Hnlâ irci asırda daha fazla insani fi- b.lnif!c. halkın fakir tabakasına para Ü tirebilmek ve ihtiyaç ve — zaruret n Tda bu paralardan istifade ede - nı.ı.':,.k imkânları araşt Ştir. Tasarruf sn Bulması bu gayeni tahakkuku için ol Müştar, ““ Sayenin tahakkuku için o ü Tasarruf sandıkları kurmâk - süre- , şilkın fakir tabakasına yardım et- Arttırma ve yerli mallar haftası Maliye müsteşarı radyoda bir konferans verdi Tasarruf fikri nasıl doğdu, hangi devirleri geçirdi, Lozandan sonra inkişaf eden ekonomik kalkınmamızda bugünkü vaziyet ÜN fikri ancak 18 inci asır sonlarına “E"' tabakkuk etmiş olduğu halde, 4 kredi vermek suretile bu tabaka: Taye etmek fikri, daha orta çağın | Hatay seçi kayıdlar Ankara, 15 (AA.) — Anadolu A- jansırın haber aldığına göre Millet- ler Cemiyeti tarafından Hatay'a gön- osmAbKK, &i darlığı | derilen komisyon intihabatın - sureti İ Berg mürrşlni B çart | ea ha B adai v l KAT mat ırlamış ve ler Ce- fakir tabakarım kendi kuvvetleriyle bu | mi;:::“î(::_'q; e d tarafından tas- darlığı atlatmaları hususunda yaraım (i L A n eriyete girmek cevar , SRCeyündiz üzere kâtibi umumiliğe tevdi etmiş- tir. |ezatay?' da manidater. hükümet sin. | kamlariyle dalm! temas halinde bulu- narak hazırlanmış olan bu proje Mil- letler Cemiyeti devairi “tarafından gayri resmi surette ve yalnız malü- mat husulü için Türkiye hükümetine bildirilmiş ve konsey reisinin tasdi- kinden sonra mandater — hükümete, tatbikatına geçilmek Üüzere resmen YZ sdüsmeği MAÇekün Vüzen elyct müuştur, Milletler Cemiyeti — kararlarınım tam olarak tatbiki için intihabatın cereyan tarzı ehemiyetle nazatı İti- bara alınacak bir merhale teşkil etti- ği halde bu intihabatı tanzim eden talimatnamenin alâkadar devletler- den biriyle daim! termas ve müşavere halinde bulunarak hazırlanmış olma- sına mukabil “aynı derecede alâkadar ikinci devlet olan Türkiyeye gayri (Sonu 6. ct sayfada) zamanlarında hâkim bulummımı Maliye Müsteşarı B. Cezmi Ercin Hükümeltimiz kaf'i, ihtirazi üzerinde mi talimatnamesi serdeftiğini bildirdi Milletler Cemiyetinin umumi görünüşü 'Fransız kurmay hey'eti bu sabah şehrimizde Milletler Cemiyetinin Hatay hakkındaki kararı üzerine imzalanmış slan türk - fransız muahedesinde derpiş edilen kurmay - temaslarında bulunmak üzere Ankaraya doğru yola çıkmış olan fransız askeri heye- ti dün Toros ekispresiyle Türkiye sınırından geçmiştir. inde bulunan heyet bu sabah saat 8 de General Hutzinger'in reisl şehrimize gelmiş bulunacaktır. AMERİKAN VE İNGİLİZ GEMİLERİNİN BOMBARDIMANİNDAN SONRA Ruzvelt'in mektubu üzerine Japonya imparatorluk karargâhının tebliği Hâdisenin yanlışlık yüzünden çıktığı bildirilmektedir Tokyo, 15 (A A.) — İmparatorluk u- mumi karargâhının deniz şubesi tara- fından — neşredilen ve Yangtze hüdise- leri hakkında resm! iazahat veren bir beyannamede japon- ların Çin vapurları gördüklerini — zan- nederek taarruz et- miş oldukları bildi- rilmektedir. — Tay- yareler, bozulan çin kuvvetlerinin baki» yesiyle Yangtze neh rinin menbarna doğ- Tu yol almakta olan vapur ve kayıkları takib etmek emrini almışlardı. Beyannamede ne- tice olarak — şöyle denilmektedir; İngiliz ve Ameri- ka harb gemilerine karşı yapılan bu ta- arruzların tamamiy- le arızi ve tesadüfi Japonya'da şahsiş eti mukaddes telâkki edilen imparator bir şekilde yapıldıklarına şüphe yok-| çarpacak mahâllerde tur. Bu sabahki japon matbuatı, göze hariciye neza- reti ile deniz makamlarının tebliğle- ( Sonu 6. mncı sayfada ) İngiltere Tokyoya bir nota gönderdi Eden'in Avam kamarasındaki söylevi Japonlar da hâdisenin mes'ullerini ceza olarak Japonyaya gönderdiler! Londra, 15 (Hususi) — Başvekil Çemberlayn ile hariciye na- zırı Eden dün akşam Yangtze'de bombardıman edilen ingiliz gemileri hakkında görüşmüşlerdir. Kabine bu sabahki toplantı- sında Japonyaya verilecek notanın metnini tasdik etmiştir. Diğer taraftan, İngiltere'nin Uzak Şark'taki filosunu takviye etmeği düşündüğü söylenmekte- dir. Avam Kamarası azaların- | dan birçokları da bu fikirdedir. Avam Kamarasında Büğgün toplanan Avam Kamari bu mesele ile meşgul olmuştur. Baş- vekil Çemberlayn Çin hâdiseleri hak- kında sorulan bir suale cevab olarak İsunları söylemiştir: î .'— Avam Kamarası, Uzak Şark- j taki ingiliz menfaatlerinin bimayesi İingiliz hükümetinin daimi düşünce mevzuunu teşkil etmektedir. Bu hu- susta bugün başka bir söyliyeceğim 3 yoktur.,, Bundan sonra B. Eden muhalefet lideri B. Atlee'nin dün sorduğu sual- |lere cevab vermiş, Japonyanın İngil- tereye verdiği notanın metnini oku- ( Sonu 6. ıncr sayfada ) Atatürk'ün teşkkürleri Riyaseticamhur Umumi Kâ- tipliğinden : Sekizinci arttırım ve yerli ma- h haftası münasebetiyle yur- dun her tarafından, Atatürk'e, vatandaşların samimi duygula- rını ve ekonomi alanımdaki uya- niklik ve ilerleme severliğini gösteren bir çok telgraflar gel- mektedir. Bundan çok müthas sis olan Atatürk, teşekkürleri- nin Anadolu Ajansı vasıtasile iletilmesini emir buyurmuşlar- dır. ! Sporcular! Ulus sayfalarında birkaç güne kadar son zamanlar sporlarına aid en güzel bir eseri tefrika etmeğe başlı- ların bile zevkle okuyacak- ları bu eserin ismi şudur: Spor esrarı Bu tefrika türk spor gençli- ğine Ulusun en güzel bir he diyesi olacaktır. * Bir hikâye kadar tatlı ya- zılmış olan bu kitab spor mütehassıslarını faydalan « dırdığı kadar seyirci ve he- veskârlar tarafından da lez- zetle takib edilecektir. Harakiri Bilmem bazı telgrafların hoşlu- | ğu üzerinde siz de benim gibi dalıp gidiyor musunuz? Bunlardan biri di- yor ki: “Eğer Nankin alındıktan son- ra, çinliler gene mukavemette devam ederlerse, Japonya harb ilân etmeğe mecbur kalacaktır.,, Bir telgraf da şu: “Japonlar Pe- kin'de 2 aded eski Çin Cumhur Reli- sinden, 3 aded eski Çin başvekilin- den, $ aded oski maliye nazırından ve 4 aded eski devlet nazırından yeni bir Çin hükümeti kurmuştur.,, Eğer sıfatlara bakacak olursanız, japonlar Çin'e 94 100 bile değil, 9ç de 200 çinli bir hükümet hediye etmiş. derdir. Mogolistandaki eserleri türk olduğu kadar! Japon istilâsının ora- yı da Cengiz'in torunu vasıtası ile idare etmekte olduğunu biliyorsunuz. Mançuko'yu bir imparator, Çin'i iki cumhut reisi, ve Mogolistanı Cen- giz torumu ile yedenler, bir amerikan topçekeri ile üç petrol gemisini ba- tırsalar ne çıkar? Bu, maiyet kıral - ların yer öperek selâmladığı — türk Başbuğlarınım, Viyana'ya giderken, Tuna üstünde bir iki kayık delmele- rine benzer! Yalnız bu fetih oyunlarının için- de Asya kurtuluşu diye bir vehme | kapılanların sevinçlerine ne isim ver- moli?O ismi de, hüküm süren moda- ya göre, japoncadan seçelim: Hara- kiri! Yeni kendi davalarının karnını ya- rarak... - Fatay