12 Kasım 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

(uma 12 SONTEŞRİN # ..7 * 18 inci yıl « No. 58538 5 KURUŞ Başmuharrif İdare İtalya İngiltere ile anlaşmak Kö Ulus basımevi Çankırı Caddesi: Ankara Yazı iş. Müdürü Telgraf: Ulus - Ankara İstihsal davası ile Nasıl uğraşıyor ? Ekonomi ve istihsal münakaşaları köye kadar girmiştir. Bunun bir mi- #alini matbaamıza gelerek, toprak ser- vetlerini artırmak için bize fikirlerini Bi sar ve bahçeli köylü- in hikâyesinde bulacaksı Bir fasulye davasıdır: fakat iki köy hal! A, muvaffak olmak il- mışlardır. Hesabları şebbüslerinin ekono- Mmik değeri nedir? Şüphesiz bu sual- lerin cevabını, ancak, salâhiyettar ba- kanlıkların mütehassısları balledebi- lir, Bizi memnün eden asıl mühim Nökta, iktısadda ve ziraatte kalkınma Ülküsünün halk yığınlarına doğru na- G&l sirayet etmiş olduğuna şahid ol- maktır. Bu köylülerle ilk defa yazı masa- Mizin etrafında tanıştık. İki vatan- daştan biri Bor kazasının Kemerhisar köyü muhtarı Şakir Ünlü ve diğeri gene o köyden çiftçi Memiş Çayhan, tllerinde bir parça kuru ve bir parça Pişirilmiş fasulye vardı. — Bu fasulyeye Dilimusun fasul- yesi derler ve biz bunu ekip satarak îlldı 30-40 bin lira kazanırız, dedi. ler. Fasulyeden bu kadar parâ kazan- mak! Hemen biri ilâve etti: — Fakat 300-400 bin de, daha fazla da kazanabiliriz. — Maksadımız zerigin olmak, mem- leketimizi zengin etmektir. Bir gayeleri ve kendilerini bu gaye- Ye eriştirecek vasıtaları vardı. Bir ta- kım projeler hazırlamışlardı. Gözle- Tinde zekâ parlıyordu. Karşı karşıya oturduk ve an'ettık- larmı dinledik. ... Kemerhisar ve Bahçeli gibi bin ev- li iki büyük köyle gene bin evin nü- fusunu bir sahada toplayan diğer on küçük köy, Bor kazasının bağlık bah- çelik bir bölgesidir. Bu köylerin çok R€niş arazisi vardır, ve pamuk, limon, Portakal hariç, bütün hububat ve bü- tün meyva ve sebzeler bu topraklarda Yetişebilmektedir. — Köylerimiz Ulukaşla * Kayseri şo- #ası üzerindedir; Niğdeden 15 ve Bor- dan 5 kilometre içeridedir. Toprakla- Tımızın başka topraklarda bulunma- yan bir hassası vardır ki o da, demin ismini söyledi iz Dilimusun fasul. Yesini yetiştirmesidir. — Bu fasulyenin diğer fasulyeler- den farkı nedir? — Çok kolay yetişmesi, pişti; Man en az üç kere büyümesi, çok lez- zetli olması ve piyasada çok aranılma- tıdır, Pamukta, pancarda olduğu gibi tüc- tar ayağımıza kadar gelerek, fasulye- Miz daha filizlenirken bize avans ve- Tir ve biz hasadı tamamlayıp fasülye- Mizi satmağa hazır hale getirdiğimiz Zaman kilosunu 10- 15418 kuruşa kadar toptan alır. Fasulyemizin bir tek küsuru var- tr: azlığı... Fakat on misli, yirmi Misli mahsul alabiliriz; suyumuz ol- &a.. Topraklarımız geniştir. suyumuz de boldur; ancak bu suyu tarlalarımız- Za kadar getirip geniş topraklarımızı Sulayabilsek... — Bol olduğunu söylediğiniz suyu topraklarınıza kadar - getirmek teşeb- büsünde bulunmadınız mı? — Nasıl bulurmadık? Sualin cevabı hazırdı. Ceblerinden Bir kâğıd çıkardılar. 3 Bu kâğıdda, 1926 senesinde bir fen heyetine yaptırılmış olan bit sulama Projesinin hesabları vardı. İzah etti- r: — Civarımızda Kurban pınarı Ve Elmadecesi pınarları adında iki büyük tü kaynağı vardır. 3000 lira sarfede- Tek bir fen heyeti getirtip prnarların tuyunu ölçtürdük. İkisinden saniyede 600 litre su almabiliceği anlaşıldı. Bay Memiş, ezberlemiş olduğu SU :"bdan rakamlarını birer birer say> a: — Saniyede 600 litre, yani dakikada 36.000, yani saatte 2.160.000 litre, yani günde 51.840 ton Büse Bu,| — Peki, suyu köylerinize kadar ge- tirtmek için ne kadar para lâzum? Bay Şakir Ünlü projeyi önümüze serdi Projenin imlâsını dahi muhafa- ga ederek rakamlarını kaydediyoruz: 60000 dönüm araziyi sulamak içi: keşle göre af tesisatın umumi masrafı 570.070 — liradır. Fakat bun- dan — projede gösterilen toprak bend masrafı olup köylüler tarafından be- denen ifast — teahhüd — olunan 54 bin dört yüz lira ve hark ve kanal masrafı olup keza köylüler tara- fından bedenen ifası teahhüd - edilen 264.390 lira ki ceman 318.790 çıkımca geriye 251.280 lira kalır. Halbuki 1926 senesi ile 1937 senesi arasındaki yüz- de 30 fiat farkı olup tenaili lâzım ge- len 75.384 lira da tenzil olununca köy- lünün muhtaç olduğu para görülür ki 5896 liradır. — Muhtaç olduğunuz para 175.896 lira mıdir? — O kadar bir şey. Bu parayı bu- Yup tarlalarımızı sulayacak olursak &- lacağımız hasılatla borcumuzu — kısa zamanda ödiyeceğimizden eminiz. — Fasulye ile mi? — Bakınız! Dilimusun — fasulyesi haftada bir sulandığı zaman bire kırktan altmışa kadar verir. su altı topraklara ektiğimiz bu fasul- yeden senede 10,000 kiloya yakın ma: 17 sul alırız. Fakat dedik y Boya Sasulyasi dörekilir ve gene b Hİtı topraklarda bine 3004500 — mahsul (Somt 8 inci sayfada) İki taraflı vazife « Biz otarşist değiliz: fakat Tür kiye'de ekonomik şartları mevcud; ve milli ekonomi bakımından, yapılması kabil veya zaruri her şeyi yapmak — ve yaptırmak azmindeyiz.” 'Kendi kendine kâfi gelme” diye izah ettiğimiz otarşistlik, bazı rejimlerin da- vâsı olmuştur. Hattâ bu yüzden, bü- yükharbta olduğu gibi, en acı sı kıntılar yeniden başlamıştır. Her- memleketin kendi şart ve ihtiyaçları- na göre alacağı tedbir ve kararlara as- la karışmayız. Bizim milli zaruret ve menfaatlerimiz başkadır: cihan piya- saları ile alış verişte bulunacağız. Mal salacağız ve mal alacağız. Fakat üre- tim ve yoğaltım şartları elverdiği za- man, herhangi bir endüstriyi tesis et- mekte de kusur etmiyeceğiz. Türkiye yeni bir baca kurmakla, cihan piyasa- arndan berhangi bir malm daha müş- | terisi eksilmiş zannolunabilir: halbu- ki her yeni endüstri memlekette hare- kot ve refah uyandırıp, umumi — satın alma kabiliyetine derhal tesir etmek- te olduğundan, bilâkis, Türkiye'nin müşterilik değer ve kuvveti artıyor. Türkiye pazarına — dışardan her gün daha at dokuma giriyorsa da, her gün daha fazla elektrik malzeme- Si alıyoruz. * <4 veya zaruri her şey! ” sözü hamlede milli müdafaayı hatıra ge- Biz tam ihtiyaç olduğu zaman, bazı silâhlar için, bütüm satış kaptla- rının sımı kapanmakta olduklarını görmüşüzdür. Esasen bir takım mem- leketleri, ekonomik şartlar elverişli ol masa bile, bazt işlerde otarşiye sevk- eden sebeb budur: milli müdafan ih- tiyaçlarının temininde başkalarına tâ- bi kalarak gene tam bir emniyet hissi duymak imkânsızdır. » Türkiye gibi, ekonomi davâsını hiç kimsenin zararına olmuyan, bilâkis, kendisini enternasyonal alış veriş âle- minde daha kuvvetlendirici, makul usüllerle yürüten devletler hakkında, büyük piyasalar dikkatli davranmalı- d"'.'" Y,hıx satmağı, ve ihtiyacm cebirlerini veya imkânlarını kullana- rak istedikleri gibi satmağı değil, bol almağı, ve bu suretle, otarşizm davksı yerine interdöpendance davâsına hak kazandırmağı düşünmelidirler. Bugün | İKİNCİ SAYFAMIZDA : Ta Roma'da bir tebliğ çıkarıldi Büyük mes'elelerin halli için müzakere teklif ediliyor Cont Ciano İngiliz büyük elçisi ile mühim bir konuşma yaptı İngiltere ile İtalya arasındaki pü İspanya işi gelmektedir. Yukardaki resimde, İspanyadan Fransa- ya sığınan mültecileri görüyorsunuz Roma, 11 (A.A.) Stefani ajansı | cede olduğu kadar fazla beyanatta bu- KİKANAA AA a Hai ka” aşağıdaki notu neşretmiştir * Roma mesul mahfilleri ingiliz baş. vekilinin, Londra belediye reisinin zi- yafetinde söylediği nutku tebarliz et- tirmektedir. Bu mahfiller, önce, şurasını kaydey- lemektedir: Dünyanmn biçbir tarafında İngilte- 'na man yerinde değildir, hattâ bazen za- rar dühi vetebilir. Bu beyanatları, hü- kümette olanlar yapar, eskiden hükü- mette bulunmuşlar yapar, bundan son- ta hükümette bulunacaklar yapar, me- büslar yapar, lordlar yapar, azçok mü- (Sonu 8 inci sayfada) Orduatı müsabakaları Dün saat 16 da Orduevinde ordu atı müsabakalarına iştirâk edı :qylır'l. davetlilere bir çay ıiyıdchi verilmiştir. Çı.vdıı”:vol nrı::': 4 .'.'ıî."fı'.':'.l'î:." ını::ı.bıkodı birinci, ikinci ve üçüncü gelenlere mükâ- Yarın Atlıspor kulübünde ekibinkendi aralarındı ü di abı ları yapılacaktır. Bu müsabakalardaki mania dl-ııdn. "T:ı-m?:n'f:lı:: gıı_-nbı günkü müsabakalara nazaran daha yüksek olacaktır. Yukarı- daki resmimizde bu müsabakaya girecek olan yüzbaşı Eyub'un güzel bir atlayışını görüyorsunuz. Orduevinde verilen çay ziyafetine ald resim 8 inci sayfadadır. İngiltere ve âsi İspanya İki taraf da birbirine! memurlar gönderecek! fakat bunların diploma- tik salâhiyeti olmıyacak Londra, 11 (A.A.) — dış işler ba- kanlığından aşağıdaki resmi tebliğ heşrolunmuğştur. : Büyük Britanya hükümetiyle gene- ral Frankonun idaresi altında bulunan topraklardaki makamlar arasında da- ha memnuniyet verici bir temas — te- sis edere kher iki taraf topraklarında (Sonu 8 inci sayfada) / İstikraz tah yirmisinde 96 7 gelirli, Sıvan - Erzurum de- miryolu istikrazı tahvillerinin 4.5 milyon İiralık dördüncü tertibinin emisyonu bu ayan 20 inci günü başlı- yacak ve ilkkânunun beşinci günü **L | Bugün 7 inci sayfamızda Edehiyat ve sanaf Yarın aynı sayfada Çocuk Cocuk masalları, hikâyeleri bilmece bulmacalar eğlenceler fıkralar Ve güzel resimler yyare piyangosu numaralarının tam İistesi istiyor Beş aylık vergi tahsilatı Geçen seneye göre 19.044.998 lira fazlalık var Finans Bakanlığı, vilâyetlerden telgrafla malümat almak suretiyle 1937 finas yılının birinci teşrin 937 ayı sonuna kadar — beş aylık devlet tahsilatını tesbit etmiştir. Beş aylık tahsilâtımız 84532420 lirasr sabıka, 112.001.420 lirası haliye olmak üzere ” 121,393.840 İira Geçen senenin aye nr aylarına göre 937 yılının beş aye İrk tahsilâtr 19.044.998 lira bir faslas lik göstermektedir. 1037 yılı başıne dan beri mülhak büdce ile idare edike meğe başlanan orman genel direktörlü. güne devredilen devlet ve hususf ore manlardan tahsil edilen mikdar ile umum! büdcedeki varidat içerisine alınmıyan 1,958,135 liradan ibaret te- berrular da beş aylık tahsilât içerisi. ne âlmmamışt: Birinci teşrin 1937 sonu İtibariy. (Sonu B inci sayfada) Sivas - Erzurum demiryolu villeri ayın çıkarılıyor . a Demiryolu inşaatından güzel bir görünüs akşamına kadar devam edecektir. Sıvas - Etzurum hattının İnşasına tahsis edilen istikrazın bu tertibi de, evelkilerde olduğu gibi, Türkiye (Sonu 8 inci sayfada) — * Fıkra Taassub İslâm ümmetçiliği devrinden kak ma iftiralardan biri, türk halkının taassubuna aid olandır. Biz balk ile temas ettiğimizden beri bunun ne kadar esassız olduğunu anlamışızdır. Fakat “Plevne müdafaası” hak- kındaki eserini tefrika etmekte oldu- gumuz ingiliz zabiti daha 1877 de bunu görmüştür: “Padişah gâvurlara karşı mukaddes cihad ilân etmişti. Kumandanlar ve imamlar, askerin di ni gayretini dalma körüklemek isti. yorlardı, fakat türk askerinin dini ta- assubu çok daha ar şahlanır ve, umü mf kanaat hrlâfına, ondaki vatan seve gisi daha büyüktür.,, ğ e Cumartesi günü 12 sayfa Ankara ilâvesi Ankara ilâvemizde baş- şehrimize dair çok güzel yazılar ve nefis resimler bulacaksımız F e v der, - Fatay — T Ayar ingilir türk uıııııırî;r"—. “Mukaddes Cihad” modası — geçi olduğuna dikkat ettiklerini yazıyı ".. battâ okuyup yazması ol: bile, siyah bir sancak çıkarmak âdf tinin tekrarından ibaret olan bu fay- dasız hörekete bıyık altımdan — gülü- yorlardı.,, Türk halk orduları, kurtulüş da- vâsında, istilâ kuvvetleri ile hatiyye kuvvetlerine karşı aynı Prnç ve isyan ile saldırıyordu. Taassub vehmini sö- müren menfaatçiler; türk kurtuluşu. nu bir PH» geciktirdi. 4 4