30 Mart 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5
* Zimmet Genel masraflar : Maaşlar ve ücretler İdare masrafları Vergi ve harçlar Sair masralflar Verilen faizler Amortismanlar Safi kâr (Başr 4 üncüde) te ise de istihsal maliyetini düşürmek suretiyle bu mallarımızı milletlerarası serbest piyasalara satabilmek, umumi manfcatlerimize daha uygun olacak - ti Dış ticaretimiz: 936 yılında bütün mahsullerimizi iyi şartlar ve yüksek fiatlarla satmış bulunuyoruz, Dış - ticaretimizin seyri, sevinilecek bir tarzda inkişaf et - mektedir. İhracat ve ithalât:mız; mik- , &aT ve kıymet itibarile esaslı fazlalıklar göstermiştir. Kıymet bakımından dış ticaretimizin yekünu 184.685.000,— liradan 210.265.000 liraya çithalâtımız — 88.823.000 liradan 92.532.000,— liraya, ihracatımız ise 95.861.000,— liradan 117.733.000,— lira- ya yükseldi. 'Geçen yıl, ticaret muvaze- nemizde 25.000.000,— liralık lehimize bir fazlalık görüldü. Ekonomik bünyemizdeki feyizli in- kişafın elle tutulur bir delilini de, bu yıl devlet büdcesinde göze çarpan vari- dat fazlal:ğında görüyoruz. Bu son yıl- larda pek az devletlere müyesser olan büdce fazlalığı, mali kudret ve imkân - larımızı genişletecek mahiyettedir. İşlerimiz: 936 yılında bankanızın işleri, semleketimizin umumi vaziye - tinle olduğu gibi, geçen yıldan fazla bir inkişaf göstermiştir. Mahsullerimi- zin, süratle ve eyi fiatlarla satılmış bu- lunması seyyal banka muamele hacmi- ni genişletmiş ikrazattan yapılan tah - silâtta kolayl:ık temin etmiş ve umumi- yetle plasmanımız büyümüştür. Çabuk satışlar, ikrazat müddetlerini kısaltmışsa da, iş hacminin verdiği ha- reketlerle bu noksan telâfi edilerek memnuniyeti mucib kâr temin etmiştir. Aynı yılda piyasalarımızda iflâs ve konkordato vakalarının normalden aşa- B olduğunu bilhassa kaydederiz. Ekseri şubelerimizden bu yıl daha iyi neticeler aldık. Partisipasyonları - mızın mahdut randımanlarına rağmen geçen yıl bankacılık sahasındaki verim- li çalışmamız neticesinde, ayrıca dahili ihtiyatlar tefrikinden sonra; 1935 den fazla bir safi kâr elde ettiğimizi, mem- nuniyetle arzederiz. Bankac:lık sahasındaki işlerimizin yanında partisipasyonlarımızın verdiği netice umumiyetle daha dündur. Mem - leketin umumi menfaatini daima her şeyden üstün tutarak endüstride karşı- laşılan müşkülleri iktihama çalışıyoruz. Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi, bu yıl bazr mıntakalara ârız o- lan pancar hastalığı yüzünden az tan - dıman vermiştir. Geniş ve yüksek gö- rüşlü hü in aldığ: himaye ted- birlerile, bu şirketimiz 1936 bilâ da 76 6 1/2 kâr temin edebilmi Endüstri programından milli banka- larımızın almış olduğu Malatya men- sucat kombinasını kurmak vazifesini ba- şarmak üzere, Ziraat Bankası, Sümer - bank ve bankanızın müsavi nisbette iş - tirakleriyle kurulan şirket, faaliyetine başlamıştır. Bu kombina, zamanında çe- lışmaya başlıyacaktır. Kömür işlerimizden geçen yıl da normal neticeler aldık. Paşabahçedeki şişe ve cam fabrika - nız, ilk çalışma yılını muntazam faali - yetle başarmış, sadece amortisman be- delini ve masraflarını karşılamıştır. ümetimi osun- 30 -3 - 1937 — ULUS 31 Birincikânun 1936 Kâr ve Zarar Hesabı 1.591.629,84 431.065,37 £ 305,64 92971.81 Şişe ve camdan mamtfil eşya ihtiya - cımızın mühim bir kısmını, bu fabri- kamız muvaffakiyetle imal etmektedir. Her gün daha eyi şartlarla piyasaya çı - kardığı eşya, rağbet kazanmaktadır. Yalnız, mütemadiyen d len dam - ping fiatlariyle ve bü düşük fiatlarla memlekete sokulmuş ehemiyetli stok- larla mücadele etmek mecburiyetinde kalındığına da işaret etmke isteriz. Sigorta ve reasürans şirketlerimiz memleket için faydalr çalışmalarına de- vam etmektedirler. Muhtelif mali esseselerle bankanız teşekküllerinden, Anadolu sigorta şirketinin, müştereken kurdukları “Ankara,, sigorta şirketi, fa- aliyete geçmiş bulunuyor. Bu mevzuda, geçen yıl alınmış bir tedbiri de zikretmeği faydalı buluruz. Halk-mızın mühimce bir kısmını aiâ- kadar eden “Feniks dö Viyen,, ve buna bağlı “Türkiye Milli Sigorta,, şirketle- rinin hali acze düştükleri malümunuz- dur. Bu şirketlerde sigortalı bulunan vatandaşların zarar görmemeleri için, başta “Milli Reasürans,, olduğu halde sigorta şirketlerimiz, hükümetimizin müzaheretine dayanarak, hayat sigorta sında milli servetimizin kaybolmasına mani olacak imkânları buldular, Milli sigortacılık sahasındaki müs- bet faaliyet, yurda faydalar temin ede - cek kıymettedir. 1936 yılı başlangıcında Türkiye İn- hisarlar İdaresi ve Ziraat Bankası ile mü- müştereken bir “Tütün Limited,, şir - keti kurduk. Şirket bir yıl zarfında tü- tün mahsulümüzden dışarı memleketle- re iyi satışlar yapmıştır. “İş Limited,, ve “Pamuk İş Limited,, şirketleriniz de bu yıl çalışmalarında muvaffak olmuşlardır. “Ergani Bakır Şirketi,,; 1938 ortala - rında bakır ihraç etmek üzere tesisatını ikmal ile meşguldür. Bankalar kanunu: ankalar kanunu, geçen haziran- dan itibaren meriyete girmiş bu- lunuyor. Banka işlerinde, kredi; nisbet, Timit ve şartlarını sıkı ve muayyen çer- çeveler içine alan bu kanun, milli ban- kacılık sahasında faydalı tesirlerini gösterecektir. Hükümlerinden bir - ço- ğunu, iptidadanberi teknik esaslara da- yanarak çalışt:ğı için; tatbik etmekte bulunan bankanız, kanuna intibak için zorluk çekmemiştir. 1936 bilânçomuz: M kinde; Aktifde; “kasa ve bankalar,, faslın- da görülen umumi disponibilite 26.320. 658. — liradır. Bankalar kanunu mu- cibince ayırdığımız “munzam karşılık kasası,, bu fasla ithal edilmiştir İbrazında tediyeli mevduat hesabla- rımızın 9ç 48 ini tecavüz eden disponi- bilitemiz geçen yıldan 9.862.079. — lira fazladır. uhterem — heyetinizin tasvibine arzettiğimiz. bilânçonun tetki. Hazine bonoları hesabı, 4.417.574. liralık bir kıymet göstermektedir. Bun- lardan bir milyonluk kısmının vadesi bir aydan kısa, iki buçuk milyonu bir yıl vadeli, altı yüz bin liralığı da iki yıl vadelidir. Milli endüstriye iştirak cüzdanımı- za; Malatya kombinası ve üzüm kuru- muna iştirakimiz hisseleri ilâve edil. miştir. Bu fasıl, 12.440.143, — liradır — Türk Lirası 2.136.672 |66 2.355.404 |19 214.729 |43 735.687 |04 Ticari senetler cüzdanımız; 4.562.101 lira artarak 11.735.922. — liraya yüksel. miştir. Esham ve tahvilât cüzdanı hesabı; cüzdanda mevcud valörlerimizi göster- mektedir. Geçen yıla nazaran; Emtea mukabili avanslarda 795.276 lirarlık bir fazlalık vardır. Esham ve tahvilât muk. avanslarda Senedat muk avanslarda 56.372. — Mütenevvi teminat muk. avanslarda 715.785. — » ki cem'an ... -922.478.. — liralık eksilme vardır. Borçlu cari hesbalarla açık kredi. lerde; geçen yıla nazaran 2.490.372. liralık artış görülmektedir. Bu hesabla- rın 8.333.824. — lirası doğrudan doğru- ya kontrolümüz altında bulunan müesse- seler lehine ve 5.003.081. — lirası da pi- yasaya açılmış bulunan kredilerdir. Kefalet mukabili krediler; 2.420.160. lira, sair muhtelif borçlular: 4.052.589. lira, ipotek mukabili avanslarımız da 4.662.981 liradır. Menkullerimiz hesabına bu yıl ayır- dığımız itfa bedelinin tenzilinden sonra bu fasıl 248.230. — lira düşmüştür. Gayri menkullerimize; yeni krymet- ler ilâve olunmuştur. Bu fasıl 1.945.614 “Miradır. Bu yıl ayırdığımız 101.416. lira- hkitfa — tahsisatiyle birlikte, itfa be deli hesabı 613.905. — liraya çıkmıştır. İlk tesis masrafları bakiyesi; bu yıl 150.321. — liralık ortasında Ankarada Yenişehirde açtığı- mız bir ajans ile Ceyhanda açılan bir şu. be dolayısiyle 1" - miktar artmıştır. Bu fasıl için mevcut karşılıklara inzima- men, bu yıl ayırdığımız itfa bedelin. den sonra bakiye, 22.737. — lira kalmış- tır. Bu bakiyenin 1937 yılı içinde de tamamen itfası düşünülmektedir. Kefaletten dolayı borçlular; 5.969. 066. — lira artarak 24.916.538. — liraya yükselmiştir. Bu meblâğın 15.098.227. li. Tasını ecnebi bankaların hesab- ları teşkil etmektedir. Pasifde; ihtiyatlarımız 3.040.000. li- radır. 1936 bilânçosunda ayrılacak 210.000. — lira ile ihtiyatlarımız yekü u 1-1-1937 — tarihinde 3.250.000. — liraya çıkmış bulunacaktır. Muhabir bankalar hesabı 4.867.102. liradır. Mevduatta; 7.033.311. — lirası ibra. zındaki hesablarda olmak üzere10.187. 680. — lira bir fazlalık görülmektedir. Tasarruf hesablarımız, bu yıl 2.429. 849. — lira artmış; 22.620.293. — liraya baliğ olmuştur. Tediye emirleri geçen yıla nazaran 1.448.974, — lira artmıştır. Sair muhtelif alacaklılar 3.653.609. liradır. Geçen yılki bilânçomuzda görülen “Memurin tekaüt sandığı,, hesabr aldığı mahiyet itibariyle bu yıl cari hesablarr. mızın arasına girmiştir. 1936 yılmda elde ettiğimiz netice- den, lüzumlu ihtiyatların — tefrikinden sonra 735.687.04. liralık safi bir kâr ta.- hakkuk ettiğini memnuniyetle arzede- riz. Elde edilen bu kâr, tevziata esas ittihaz buyurulduğu taktirde: 735.687.04 lira üzerinden evvel emirde, bankalar kanuniyle yeni ihdas olunan “ilerde vukuu —muhtemel zarar karşılığı,, na mîy_lc ve ©o 5 hesabiyle 36.783.35 liralık ——— 5 —— Alınan faizler Alınan komisyonlar Muhtelif kârlar Banka hizmetleri mukabili alınan ücret ve komlsyonlar Kambiyo kârı Esham ve tahvilât cüzdanı ve iştirâklerden kâr Sigortadan kâr Geçen yıldan kalan kâr bir ihtiyatla nizamnamemiz hükümleri- ne tevfikan da o 20 hesabiyle 147.130. liralık ihtiyat tesis ettikten Ssonra 5.000.000. — lira sermayeye Yo 6 hesa- biyle birinci temettü hissesi olarak 300.000 liranın tefriki icabeder. Bunların yekünu olan 483.913.35 lira umum? kârdan tenzil edilince bakiye ka- lan251.773.69. liradan Yo 10 hesabiyle fevkalâde ihtiyata 26.086.65 lira /» 15 hesabiyle idare meclisi âzalarına 37.000 lira 7ç 60 hesabiyle ikinci temettü olarak hissedarlara 160.000 lira 76 10 hesabiyle beher hisseye 9 lira verebilmek üzere mü essislere 22.338. — lira tefrik ve tah. sisiyle kalan meblâğdan memurlarımı- za bir mikdar ayrıldıktan sonra bakiye 1.349.04 liranın gelecek yıla devrini tek- lif ederiz. 1936 yılı kârımızın bu şekilde tev- zii kabul ve tasdik buyurulduğu tak- dirde tamamı ödenmiş on liralık beher hisse senedine, /o 9,2 hesabiyle 92 kuruş | RADYO | ANKARA ı Öğle Neşriyatı: ğ 12,30 - 12,50 Muhtelif plâk neşriyatr, 12,50 - 13,15 Plâk: türk musikisi ve halk şarkıları, 13,15 - 13,30 Dahili ve harici haberler. Akşam Neşriyatı: 18,30 - 19,00 Muhtelif plâk neşriyatı, 19,00 - 19,30 Türk musikisi ve halk şarkıları (Ferid Tan ve arkadaşları), 19,30 - 19,45 Saat ayarı ve arabca neşri - yat, 19,45 - 20,15 Türk musikisi ve halk şarkıları (Hikmet Rıza ve ırkadaşlan'). 20.15 - 20.30 Sıhhi konuşma: Z. Tahir Burak (Gebelik hıfzıssıhhası), 20,30 - 21,00 Plâkla dans musikisi, 21,00 - 21,15 Ajans haberleri 21.15 - 21,55 Stüdyo sa. lon orkestrası (1 — Tosti Je veux mou- rire, 2 — Massenet La Navarraise, 3 — Kalman Die Csardasfürstin, 4 — Geor- ges Venus et Adonis, 21,55 - 22.22 Ya- rınki program ve İstiklâl Marşı. İSTANBUL Öğle Neşriyatı: ; 12,30 Plâkla türk musikisi, 12,50 Ha- vadis, 13,05 Muhtelif plâk neşriyatı, 14,00 Son. Akşam Neşriyatı: 17,00 İnkrlâp dersleri: Üniversite - den naklen (Yusuf Kemal Tangirşenk), 18,30 Plâkla dans musikisi, 19,30 Emin- önü Halkevi neşriyat kolu namına Bay Nusret Safa (Yeni çıkan eserler), 20,00 Belma ve arkadaşları tarafından türk musikisi ve halk şarkılarr, 20,30. Ömer Rıza tarafından arabca söylev, 20,45 Cemal Kâmil ve arkadaşlar ıtarafından türk musikisi ve halk şarkrları. Saat ayarı, 21,15 Şehir Tiyatrosu operet kıs- mı (Lüks hayatın 3 üncü perdesi), 22,15 Ajans ve borsa haberleri ve ertesi gü nun programı, 22,30 Plâkla sololar, ope- rat ve operet parçaları, 23,00 Son. Meksika coğrafya cemiyetinin bir müracaatı Meksika coğrafya cemiyetinden İz- mir ticaret odasına gelen bir mektupta İzmir mıntakasındaki fabrikaların resim- leri ile çalıştıkları işçi miktarı, işçinin yaşayış ve çalışma vaziyetleri hakkında malümat ve fotograf istenmiştir. Oda alâkalı fabrika ve müesseselere gönderdiği bir tamimde istenilen tograf ve malümatı, Meksikaya gö rilmek üzere odaya gönderilmesini iste- miştir. 8.735.679,19 254071,71 | — 3.989.750 (90 91.991 |33/ 357.428 25.601 |32 937.488 33.619 |56 | 6.912 |61 ı 3,4_93—3_; Ku beher müessis hissesine ise9 lira “kanu- ni vergileri tevkif edilerek,, 12 numa- ralı kuponlar mukabilinde 15 nisan 1937 tarihinden itibaren gişelerimizde dağıtıl maya başlanacaktır. Vefatını teessürle bildirdiğimiz i- dare meclisi âzasından B. Mahmut Soy- danın yerine, esas nizamnamemizin 28 in ci maddesi hükümlerine tevfikan, idare meclisimizce Kocaeli mebusu Bay İbra- him Süreyya Yiğit intihab edilmiştir. Keyfiyetin tasdikini dileriz., 22 mart 1934 tarihli alelâde umumi heyette uhdemize tevdi buyurulmuş olan, idare vazifesi bu yıl hitam bulmuştur. Yeni idare heyetinin ve yeni yıl müra. kiblerinin intihabiyle idare meclisi hu. zur haklarının tesbitini, 1936 mürakib- lerine verilecek ücretin tayinini; ve inti« hab edilecek idare mecslisi âzasının ban« ka ile muamele yapabilmelerini temin içi, ticaret kanunu hükümlerine tevfikari mezuniyet itasını rica ederiz. İdare Meclisi SPOR Ziraat Enstitüsü Sporculatı Geçen perşembe günkü nüshamızda Hukuk Fakültesi ile Ziraat Enstitüsü takımları arasındaki futbol maçr taf- silâtı arasında, enstitü talebelerini bi- hakkın gücendirecek bir fıkra çıkmış- tır. Bir maç galebe ve mağlübiyetini, mağlüb olanların okumaktan spor yap- mağa vakit bulamamaları, ve galebe e- denlerin de okuma vakitlerini spora vermekte oldukları ile tefsir etmek an- cak latife kasdi ile yapılabilir. Yoksa Ziraat Enstitüsü talebelerimizin kafa çaa lışmaları, sporcu gayretlerinden asla aşağı olmadığını biliriz. ——— ISTANBULDA Ulus tayyare ile her sabah İstanbula sevkedilmekte- dir. Sabahki Ulus öğleyin İstanbuldadır. İSTANBULDA ULUS SATILAN YERLER Köprüde: Kadıköy iskeles'nde Beyoğlunda: Haşet şubelerinde Bayazit meydanında: Aksaray Top- kapı tramvay yeri tütüncü Hamdi İshak Sultanahmet Ayasofya karşısında: Tramvay durağında tütüncü Kâmil. ı ş | | . ı i
