29 Mart 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON SEKİZİNCİ YIL. No: 5626 İskele resimleri indiriliyor Resimlerde yüzde 25-75 |politik vaziyet ucuzluk yapılıyor Ekonomi bakanlığı resimler için N Trabzondan güzel bir manzara Başbelkî Yılsonu Falih Rıfkı ATAY Martın bugünlerinde iş yılı sonlarının hesablarını gözden ge- çirmek fırsatını buluyoruz. Geçen gün şeker endüstrisinin, dün İş Bankası ve onun diğer çalışma kı- sımlarının 1936 faaliyetleri * neti- celerini gördük. Bunları, sırası ile, diğer milli endüstri, milli banka- lar ve şirketlerin raporları ve bi- lânçoları takib edecektir. Hepsinden aldığımız netice, bir kelime ile, müsbet'tir. Memleket- te iş hacmi gittikçe artmaktadır; mahsul - satılmaktadır; . bilhassa gerek hükümet teşebbüslerine, ye- ni endüstriye, gerek milli finans te- sislerine karşı halkın güveni kuv- vetlenmektedir. Şu küçük muka- yeseye bakınız: yalnız İş Banka- sının tasarruf sandığı hesabı 1922 de 12 bin 500 liradan geçen sene 22 milyon 600 bin liraya çıkmış- tır. 1937 yılına, bu faaliyetleri ge- lecek seneler için baş döndürücü bir hızla geliştirecek pek mühim kararlarla girmiş bulunuyc. --. Bu kararlar, bir taraftan, ihraç mahsullerini kalitece iyileştirmek ve mikdarca çoğaltmak, yani, baş- lıca istihsal işlerini makinalaştır- mak ve organize etmek, ve aynı zamanda, ve bu suretle, milli en düstrinin yoğaltım sahasını ala' I- diğine genişletmek “imkânlârını verecektir. Toprakta çalışan iyi ve bol istihsal ettiği, mahsulüni: satabildiği zaman, iç pazar, mil- li endüstrinin hem süratle i: 'cişuf etmesine, onun da kendi maliye! lerini ucuzlatmasına yarar bir ha- le gelecektir. Devletin köye yeni istihsal tekniği sokabileceğini bu- gün şüphe ile karşılıyanlar, 10 se- me evel de Anadoluya baca diki- leceğine de itimad etmiyorlardı. İnan ve azim sahibleri kazanmiş- lardır: çünkü onlar bir zarureti gerçeleştirmek için çalıştılar. İç yoğaltım hesablarına göre kurdu- ğumuz milli endüstriye, karasapan rençberliği temellik edemez: Köy- lünün elinden karasapanı ve üs- tünden rençber sıfatını alacağız Köy ağalığı rejiminden köylünün efendiliği devrine başka türlü na- sıl geçebiliriz? Yılsonu hesablarının ümid ve şevx verici neticeleri, bizi, gele- Başbakanlığa bir proje verdi e u (Yazısı 2, inci sayfada) Malaga ve Melilla bombardıman edildi Madridde hareket durdu Valensiya, 28 (A.A.) — Hükümet filosunun Malaga, Motril'i bombardıman etmiş olduğu hükümet tarafını ULUS ADIMIZ, ANDIMIZDIR Avrupada .w. V. gerg.ışinlıgınıX kaybedivor Paris, 28 (Hususi) — Bugün ba- kanlar heyeti Blumun başkanlığında toplanmıştır. Bu toplantıda dış işler bakanı İvon Delbos İspanya hâdisele- ri ve iç işleri bakanı da polis teşkilâ- tınım tensiki hakkında izahat v. mis- tir. Ekselsiyor şu satırları yazıyor: “Paskalya yortusu Avrupada his- solunur gevşeklik doğurmuştur. Büu gevşeklik Avrupa meselelerinin hepsi hakkında aralarında tam bir görüş bir- liği olduğunu bildiren Fransa ve İngil- tere dış bakanlıkları tarafından da te- yid edilmektedir. Fransa ile İngiltere İspanya harbını bir sulhla neticelen- dirmek üzere tam bir anlaşma ile gay- retler sarfetmeğe devam etmektedir- ler.” (Bu hususta dün aldığımız diğer tel- graflar üçüncü sayfamızdadır.) Melilla,, neşredilen bir tebliğde bildirilmektedir. Cumhuriyetçi harb gemiltri, Kartaca- daki hareket üslerine dönerken âsiler tarafından bombardıman edil- miş ise de isabet olmamıştır. Faaliyeti bilhassa atrmış olan cumhuriyetçi tayyareler âsilerin Madrid cephesindeki mevzilerini ve Siragoza, Hueska, Teruel, Al- mieevar, Belşit ve Viveloebrio şe- hirlerinin askeri hedeflerini tesir- li surette bombardıman etmişler- dir. Üç kişi öldü Cebelüttarik, 28 (A.A.) — Bilinmi- yen bir harb gemisi, dün bir din alayı yapıldığı sırada, Malaga'yı 30 dakika bombardıman etmiştir. Üç kişi ölmüş, bir çok kişi yaralanmıştır. Guadalajara'da hareket durdu Madrid, 28 (A.A.) — Havas ajansı- nın muhabiri bildiriyor: Görünüşe göre, Guadalajara cephe- sinde hareket durmuştur. İki düşman ordudan her biri zorlanması güç stra- tej bakımından ehemiyetli mevkilere gekilmişlerdir. Bu mevzilerin çoğu ke- narları dik ve sarp kayalıklarla dereler- de seçilmiştir. Mitralyöz — yuvalariyle korunan bu mevziler geçilmez birer ka- le halindedir. Hükümetçilerin — tayyareleri, - faali- yetle tarassut servisiyle işbirliği etmiş- tir. Bir çok noktalarda gizlenmiş olan tayyare topları menzillerinin uzunluğu sayesinde âsi tayyarelerin yaklaşmasına mani olmaktadır. cek seneler eskisinden bin kat da ha azim ve cesaretle, milli inkişaf kararlarını basarmağa çağırıyor: tarım ve endüstri usulleri birbiri kadar modern ve teknikli, köyü ve fabrikası birbiri kadar ileri ve medeni, toprağı ve bacası biribiri- ni tamamlıyan zengin Türkiyedir ki bize istediğimiz büdceyi, iste- diğimiz milli müdafaayı verec &, bu devlet üstünde yaşadığı coğ- rESiarcm HL Eeürebemi- yetinin kendisinde aradığı maddi manevi kudreti tahakkuk - ettire- cektir. Yeni mebuslar dün seçildi Boş olan Kayseri ve Gaziantep Vilâ- yetleri saylavlıkları için dün yapılan seçimde Cumhuriyet Halk Partisi nam- zedleri Maliye Vekâleti Müsteşarı B, Faik Baysal ve Hariciye Vekâleti Ge- nel Sekreteri B. Numan Rifat Mene- mencioğlu ittifakla seçilmişlerdir. Ankara canlı bir 2 incide Kooperatifçilik cemiyeti kongresinde tesbit edilen / te UMUMİ vzE B mühim dilekler HER YERDE 5 KURUŞ spor günü yaşadı Başbakan İsmet İnönü koşu birincisine mükâfat verirlerkem Milli küöme maçları F. bahçe Gençlerbirliğini 1 e karşı 2 ile yendi İzmirdeki maçta Doğansporla Beşiktaş bir bire beraber kaldı Dün Ankara canlı bir spor günü yaşadı. Milli küme maçları için gelen Fes nerbahçe takımı ile Gençler birliği karşılaştı. Stadyom bu münasebetle hınça« hınç kalabalıktı. Fenerbahçe Gençler birliğini bire karşı iki ile yendi. Bun« dan evel atletler arasında Kros yapıldı. Takım itibariyle Ankara birinci geldi. Birihciye Başbakan İsmet İnönü mükâfatlarını kendi elleriyle takdim etmek Jutfünde bulundular. Diğer tğraftan tertib edilen bisiklet yarışları çok güzel geçti. Müuhafız İGücü atlıları Çubuğa kadar gidip gelme 90 kilometrelik bir yürüyüş yaptılar. Dünkü spor faaliyetine aid bütün tafsilâtı ve resimleri altıncı sayfa- mızda bulacaksınız. İçbakanımız dün Ankaraya döndü Bir müddettenberi Diyarbekir — ve çevresinde bulunmakta olan İç Bakanı- mız ve C, H. P. Genel Sekreteri B. Şük- rü Kaya dün sabah saat 6,55 de şehrimi. ze dönmüş ve Ankara istasyonunda bir çok kimseler tarafından karşılan- mıştır. Kömür sergisi için hazırlıklar ilerledi F Enternasyonal kömür sergisinin kurulduğu sergi evi bınasının yeni dikilen çamlar arassından görühüşü 23 nisanda açılacak olan kömür ve kömür yakan vasıtalar enternasyonal sergisinin hazırlıkları çok ilerlemiştir. Sergievinin yanında yapılmakta olan büyük pavyonların inşası bitmiştir. Ser- gide gösterilecek eşyadan bir çokları gelmiştir. Yeniden bir çok tanınmış fir- malar iştirak için müracaat etmişlerdir. İleri endüstri memleketlerinin bu sa: hada en güzel eserlezinin teşhir edilece- ği sergiyı bütün vatandaşların girebil- meleri için nafia bakanlığı, tenzilâtlı şimendüfer tarifesi tatbik edecektir (Beşinci sayfamızda kömür sergisi- ne dair güzel bir röportaj bulacaksınız.) Fıkra Parçalanmalar Avrupa gazetelerinden birinde oku- duk: “Vilno üniversitesindeki — talebe grevi meselesi halledilmiştir. Bundan böyle yahudi ve sosyalist talebeler amfiteatrların sol, ve nasyonalist tale- beler de sağ sıralarında - oturacaklar- dır.” Vaktiyle bizde şeriat medreseleri ile sivil mektebler, türk çocuklarını hemen hemen ana kucağında iki kıs« ma ayırırlar, ve onları ölecekleri güne kadar boğuşmak üzere yetiştirirlerdi. Vilno'nun sağ ve sol talebesi, mek- teb sırasında bile aynr kimya veya he« sab dersi okumak için dahi birleşemi« yyor: onları bir de hayatta tasavvur e- diniz! Belki de mekteb sınıflarını par- lamento cenahlarına ayırmaktansa, kız ve erkek mektebleri gibi, ayrı ayrı, be- yaz ve kızıl müesseseler açmak daha doğru olur. Çünkü şimdiki vaziyet devam eder- se, meselâ ekonomi hocaları Tiberalizm mesleğinden bahsederken : — (Sağdan alkışlar, soldan gürültüleri..) Yahut, sosyalist mesleklerden bah- sederken: — (Sağdan ayak gürültüleri, soldan alkışlar) Gibi demokrasi garabetleri de gör« müş olacağız. Talebeler mektebte bü- tün meslekleri doğru dürüst öğrense- ler de, imtihan ve doktora verdikten sonra cereyan seçseler daha iyi olmaz mı? Bazı memleketlerde kışla - mekteb usulü şahsiyetlerin inkişafını ne kadan menederse, böyle grevli ve partili mek- teblerden de adam ' çıkarmak o ka- ayak dar güç olsa gerektir. Disiplinli hürriyet veya hürriyetli disiplin, hangi tabiri isterseniz onu be- ğeniniz, fakat bu iki mefhumu kaynâş- tıran sistemi hepimiz tercih ede- lim. - Fatay KÜTÜPHANE