20 Şubat 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

4 ULUS Ingilferenin silâhlanması Hükümete 400 milyonluk istiıkraz yapabilmesi için salahiyet verildi (Başı 1 incide) “ tında olduğunu ve bu yolun doğruca harbe gittiğini söylemiştir. B. Baldvin verdiği cevabta, İngilte- renin asla taarruz niyeti olmadığını, si- lâhlanmadıkça ne İngilterenin emniyeti, ne de dünya sulhu için faal bir rol oy- namanın mümkün olmadığını söylemiş- tir. Yeni bir Lokarno B. Baldvin demiştir : “— Hükümet Lokarno misakının yerine bütün Lokarnocu devletlerin iş- tirak edecekleri yeni bir anlaşma koy- mak ümidini kaybetmemiştir. Kolektif emniyetin gayesi şudur: İntizamı temin eden kuvvetlerin, inti- zamsızlık doğuran kuvvetlerden fazla olması... Ben bu düşüncedeyim,. İntiza- mr temin eden kuvvetler, hiç bir saldı- ranın harekete geçmesine imkân bırak- mıyacak kadar fazla olmalıdır..,, B. Baldvin İngilterenin emniyeti için fedakârlıkta bulunulması zaruretine i- şŞaret etmiş ve şunları söylemiştir : Almanyanın da müdafaası İngiliz silâhları, eğer yeni bir garb paktı ve buna dair bir anlaşma olursa, bu paktı diğer imzalıryanlar tarafından sebebsiz olarak yapılacak bir tecavüz halinde Almanyanın müdafaası için is- timal olunabilir ve lüzumu takdirinde istimal olunacaktır. İngiliz silâhiarı, Büyük Britanyanın kendi fikrince Mil- letler Cemiyeti paktı mucibince lüzum- lu talâkki ettiği bütün ihtimallerde te- cavüz kurbanına yardım için kullanabi- lecektir. İrak ile ittifak anlaşmamız ve Mesır ile proje halinde bulunan anlaş- mamızla birlikte bizim tasrih edilmiş teahhüdlerimiz işte bunlardan ibarettir. Miıntakavi paktlar Biliyorsunuz ki, biz, mıntakavi pakt- ları, çok büyük ehemiyeti olan vesika- lar olarak telâkki etmekteyiz. Şurasını kabul etmek lâzım gelir ki, bugünkü Milletler Cemiyeti, başlarıgıçta dikka- te alınan Milletler Cemiyetinden çok farklıdır. Bugün Milletler Cemiyeti dı- şında çok kuvvetli ve mükemmel suret- te silâhlı hir kaç millet bulunmaktadır. Bu vaziyette Milletler Cemiyeti i- çinde kollektif emniye't için çalışmaya uğraşanların yolun üzerinde güçlükte, iktihamt pek zor güçlüklerdir. Son yıllardaki durumsuzluğun v sebeblerinden biri Avupala, son iki üç sene içinde du- rumsuzluğun en büyük esebeblerinden bi- risini, Büyük Britanyanın taahhüdleri ve mesuliyetleri ile maddi kuvveti ata- sındaki müvazenesizlik teşkil etmiştir. Taahhüdlerimizin ve mesuliyetlerimi- zin, maddi kuvvetimizin bu derece yu- karısında olmasından dolayı çok güç olan vazifemizi, kollarımız daha kuv- vetli olsaydı daha kolay yapabilirdik. “Milli müdafaa ile kollektif emniyet arasında tezad yoktur. Eğer bugün Âv- rupada bir harb çıkarsa, bu harb bir ye- re inhisar etmiyerek bütün Avrupayı saracak ve o zaman dünyada insanların düşünebilecekleri şeylerin en dehşetli- si vukua gelmiş olacaktır. Eğer kuvvet- ler, aşağı yukarı biribirine müsavi oluür- larsa, 1914 senesi bu sefer tabit daha bü- yük fecaatle, tekrarlanacaktır. Kollektif emniyet fikri Kollektif emniyet fikri şudur : Ni- zam güden tarafın kuvveti o darece yük- sek olmalıdır ki, hiç bir saldıran her bangi bir tecavüze başlıyamasın, Eğer Milletler Cemiyeti evrensel bir hal a- lırsa, bu vaziyet, hakiki surette, tecel- N edecektir. Fakat bugün eğer kollek- tif emniyet bak dan taahhüdlerimiz rupa devleti ile derhal karşı karşıya gel- memiz mümkündür. Kollektif emniyet mucibince, bu çar- pışmanın bir kısmını ve her halde deniz çarpışmasını üzerimize almamız lâzım gelecektir. Hava bakımından da açık bulunuyoruz. Bütün bu sebeblerden do- layı, eğer Büyük Britanya tam rolünü ifa etmiyecek ve kendisini lâzım geldi- ği gibi müdafaa eylemiyecek ise, böyle bir kollektif ermniyet paktına girmemiz çok tehlikeli bir iş olacaktır. Bu müdafaa tekliflerinin arzedilme- sine sebeb işte bunlardır.,, Proje kabul edildi Londra, 19 (A.A.) — Avam Kama- rası, hükümete dört yüz milyon ingiliz lirasma kadar istikraz yapabilmesine salâhiyet verilmesini tasvib eden tekli- fi, 145 reye karşı 329 reyle kabul etmiş- tir. z Amerikanın donanması Vaşington, 19 (A.A.) — Deniz da- iresi direktörü Amiral Vilyam Lahi, de- niz bakanlığının B. Ruzvelt'e bir teklif yaparak Amerika donanmasının ingiliz donanmasiyle mutlak surette müsavi olmasını istiyeceğini bildirmiştir. Zira, İngiltere d kuvvetlendirdiği takdirde, Amerika da kuvvetlendirme- ye mecbur olacaktır. Bununla beraber Amerika, ingiliz yeni inşaatı hakkında resmi malümat almadan hiç bir teşeb- büste bulunmıyacaktır. Deniz silâhlarını artıran memleketler Londra, 19 (A.A.) —Siyam ve Fele- menk Hindistanı - yaui İngilterenin Sin- gapur deniz üssüne yakın olan iki devlet de ehemiyetli silâhlanma programları tesbit etmişlerdir. Siyam, teslihatına iki buçuk milyon ingiliz lirası yani büdce- sinin dörtte birini ve Felemenk Hindis- tanı da dört milyon tahsis etmiştir. Si- yam hükümeti Amerikaya mühim mik- darda seri bombardıman tayyaresi si- pariş ettiği gibi İtalyada 9 torpido ve Japonyada dördü deniza'tı ve ikisi top gemisi olmak üzere 10 gemi inşa ettir- mektedir. DİL KÖSESİ: “Fabrikalar muhtelif eb'adda tuğ- la imal ettikleri için başka bir yerden tuğla almağı taktirde ihtiyaç görül- miyordu. Çimento da aynı şekilde mü- teaddit evsaf yüzünden bir takım müşkilât ortaya çıkarıyordu.,, “İhtiyaç görülemiyordu,, bu mana- da kullanılmaz. burada “ihtiyacı gi- dermek veya karşılamak,, gibi bir ta- bir kullanmak lâzımdı. “Müteaddid evsaf,, ne demektir? “Müt htelif,, yerinde mi kullanılmış “ebad,, yerin- düra . HB 5 .. » de ölçü demek de daha uygun olur- du.,, ** k Semtlerinde kütübhane açılmasını istiyen bir okur mektubunu basan ga- zete kendi namına ilâve ediyor : “Alâkadarlardan Eyüp gençleri- nin bu dilekleri yerine getirilirse mem- lekete daha faydalı bir hizmet görül- müş olmaz mı diye soruyoruz... “Daha,, bir kıyas edatıdır. Halbu- ki burada “Daha faydalı,, vasfının ne- ye nazaran kullanrıldığı tasrih edil- yüksek ise, kendimizi müdafaa için ay- nı derece kuvevtli olmamız lâzım gel- mektedir. Eğer garbi Avrupada tecavüze karşı bir karşılıklı yardım paktı vücud bulur- sa, bu piıktm, sulhu temin edebileceği- nı sanıyorum. Şayed pakht bozulursa... Fakat şayed bu pakt bozulur ve biz de hu pakta girmiş bulunursak, karada ve havada birinci sınıf kuvvete bir Av- iş, ve belki de “bir hizmet daha görülmüş olmaz mı ,, denilmek isten- miştir. Cümlede noktalamaya hiç dik- kat edilmediğini de görüyoruz. ğ **& “Muhtelif vekâletlerden seçilecek birer zevat...,, Zevat, yanlış olarak cemi şeklinde kullanılmış. Esasen doğru olsaydı bi- le, “zatlar,, denilmesi daha muvafık olurdu. “20-2-1937 B. Metaksasın söyledikleri Balkan Birliği bu kaonfe- ranstan her zamankinden kuvvetli olarak çıkmığtır. Atina, 19 (A.A.) — Başvekil B. Me- taksas müttefik devlet hariciye nazır- larının hareketinden sonra basın dele- gelerini kabul ederek demiştir ki: “— Yunanistan da tıpkı üç mütte- fiki gibi, Balkan antantı konferansın- dan tamamiyle memnun olabilir. Bal- kan birliğimiz bu konferanstan her za- mandan ziyade kuvvetli olarak çıkmış- tır. Yunan milletine bu inancayı ver- mek ve bir sulh ve nizam unsuru olan Balkan ının hiçbir sarsıl- mıyacağı kanaatini izhar etmekle bah- tiyarım.” B. Metaksasın kabinede izahatı Atina, 19 (A.A.) — Atina ajansı bildiriyor: B. Metaksas bu sabahki Ba- kanlar meclisine, 15 şubattan 18 şubata kadar Atinada toplanan Balkan antantı konferansının neticesi hakkında malü- mat vermiştir. Bakanlar meclisi, Başvekil tarafın- dan takip edilmiş olan dış sıyasanın ye- rinde olduğunu parlak surette gösteren ve Balkanlar barışını memleketin ihya- sı için hükümet tarafından hazırlanmış olan programın müsbet bir surette in- kişaf ve tatbikine imkân verecek bir surette temin eden bu neticelerden do- layı kendisine müttefikan minnettarlı- ğını bildirmiştir. Konferansın kararları, başbakan ta- rafından milli müdafaa teşkilâtı için it- tihaz edilen mesud ve kati tedbirlerle birlikte konseyin müşahede ve tespit ettiği veçhile, bütün Yunanistanda em- niyet hissini takviyeye hizmet ve mem- leket ekonomik hayatı ile millet refa- hının faydalı bir surette istihalesi için icab eden havayı tesis etmektedir, Elen kıralı adaları ziyarete gidiyor Atina, 19 (A.A.) — Gazetelere gö. re, kıral TJorj yarın Averof zırhlısiyle Sakız, Midilli ve Sisam adalarını ziya- rete gidecektir. Kıral çarşamba günü dönecektir, Elen gazetelerinin yazdıkları Atina, 19 (A.A.) — Bütün gazeteler baş makalelerini Balkan antantı konse- yinin neşrettiği tebliğin tahliline hasret- mektedirler. Gazeteleri bu tebliğin ihti- va ettiği sarihlik ve katilik ile Balkan birliğine yeni bir kuvvet ve canlılık verdiğinde müttefiktirler. Proia diyor ki: o Kuvvetli bir sulh âleti olan Balkan antantı sulhun muhafazası yolunda sar- fedilen gayret'eri ancak kuvvetlendire- bilir. O sulh ki Balkanların inkişaf ve refahr için esaslı bir şarttır. İngiliz italyan anlaşması tebliğde akdeniz sulhu için ciddi bir garanti o- lTarak #ikırdiliyor. Türkiye ve Yunanis tanım geniş sahillere malik bulundukla- rr ve Yugoslavya ile Romanyanın da birisi Adriyatikte, diğeri de Karadeniz- de bağlı bulundukları bu denizin vazi- yeti bu suretle hiç değişmemiş oluyor. Filhakika tebliğ Balkan antantı dev- letleri ve diğer Akdeniz memleketleri için mesud olan bu hâdiseyi meskfüit ge- çemezdi. Fakat tebliğin en mühim kısmı bul- gar - yugoslav paktına aid olanıdır. Bal- kan antantı bu pakt hakkında resmen vaziyet almış oluyor. Balkan devletleri bu paktr antantın gayesine tamamiyle uygun ve binaenaleyh Balkanlarda su!- hun istikrarına hadimı olarak telâkki e- diyorlı_r. Elefteron Vima aynı suretle müta- lea yürütmektedir. Kudüste müsatleme Kudüs, 19 (A.A.) — Bugün öğleden sonra arablarla müfrit yahudilerden müteşekkil olan revizyonistler arasında bir müsademe olmuş, polis ve kıtat ateş etmeğe mecbur kalmışlardır. Alman son malümata göre krtaat ha- vaya ateş ettiği için ne yaralı ne de ölü yoktur. Daha evvel karışıklık esnasında bir kaç polis memuru yaral: nmıştır. Dünyanın Sahibi kimdir? Başlıca sömürgeci devletlerle geniş erazi sahibi devletler Almanlara sömürge verilme sinin leh ve aleyhinde neşriyat yaptığı şu sırada sömürgelerin genişliğini, bunlara kimlerin sahib olduğunu ve 1914 den ev vel almanların nerelerde ve ne kadar sömürgeleri olduğunu anlatan ş ukısa yazıyı Lu dergi- sinden alıyoruz: Sfön ürgeci lmparatorluklar İNGİLİZ İMPARATORLUĞU — Topraklarının satıh mesahası 35 mil- yon kilometreden fazladır, yani Avru- padan üç buçuk defa büyüktür. Anava- tanın mesahası ancak 241.000 kilometre murabbar ve nüfusu 48 milyondur (Ki- lometre başına 200 kişi). Dominyonla - rın mesahası ise 19.400.000, Hindistan imparatorluğu 4.700.000 ve Asya, Afri- ka ve Okyanostaki ingiliz mandası al - tınad bulunan topraklar 2.900.000 kilo- metredir. Asrl sömürgelerin mesahası ise 10 milyon kilometreye yakındır. FRANSIZ İMPARATORLUĞU — satıh mesahaları 12 milyon kilometre- den fazla toprakları ihtiva eder. Ana- vatanın mesahası ancak 550.000 kilomet- re murabbar (toparlak hesabla) ve nü- fusu ise 41 milyondur. Yani kilometre başına, aaşğı yukarı 75 kişi düşmekte « dir. Afrikadaki fransız mandası altın - da bulunan yerlerin (eski alman sömür- gelerinin) mesahaları 483.000 kilometre murabbardır. Fransanın bundan başka yakın şarkta (Suriye ve Lübnan) man- da altında toprakları vardır. BELÇİKA — Afrikada2 milyon kilometre murabbar genişliğinde sö- mürgeleri vardır. Vaktiyle Şarki Afri- kadaki almanlara aid bulunmuş olan (Deutsch Ost - Afrika) 54.800 kilo- metre murabbalık Ruanda Urundi ara- zisi şimdi Belçika mandası altına ko- nulmuştur. Belçika anavatanının mesa- hası 30.400 kilometre murabbar ve nü - fusu 8.100.000 dir; yani kilometre ba- şına 266 kişi isabet etmektedir. İTALYA — 310.000 kilometre mu- rabbar anavatan arazisinde 44 milyon nüfus, yani kilometre başmmna 133 kişi barındırmaktadır. Habeşistanın zab - tından önce italyan sömürgeleri Afri- ka'da 2.200.000 kilometre murabbar me- sahasında bir toprağı işgal etmekte idi ise de ekonomik faydası pek azdı. İtal- ya, Habeşistan zaferinden sonral mil - yon yüz yirmi bin kilometre murabba- lık zengin ve verimli araziyi kendine ilhak ederek genişlik bakımından dün- yanın üçüncü sömürge imparatorluğu oldu. PORTEKİZ — Afrika'da 2.080.000 kilometre murabbar genişliğinde sö « mürge sahibidir. A in l ancak 92.000 kilometre, nüfusu ise 6.700.000 dir. (Kilometre başına 74 kişiğ HOLLANDA — y Sömürgelerinin mesahası 2.040.000 kilometre murabbar« dır. Anavatanın mesahasr 34.000 kilo - metre murabbar, nüfusu 8 milyon ve kilometre başına isabet eden nüfus mik- darı 232 dir. İSPANYA — Afrika'da 312.000 ki- lometre murabbar sömürge sahibidir, Anavatanın nüfusu 24 milyon ve me«< sahası 512.000 kilometre murabbaıdır. (Kilometre başına 47 kişi) Geniş sahaı memleketler AMERİKA BİRLEŞİK DEVLET. LERİ — Mesahası 7.850.000 kil murabbat ve nüfusu da takriben 125 mil yondur; kilometre başına 16 kişi isa «" bet etmektedir. Merkezi hükümetin bu« lunduğu bu araziden başka Amerika Birleşik Devletlerinin 1.630.000 — kilae metre murabbar genişliğinde — sömür« geleri vardır. SOVYET CUMHURİYETLERİ BİRLİĞİ — Aşağı yukarr 21 milyon kilometre murabbar genişliğinde yek « pare bir araziyi işgal etmektedir. Rus- ya'nın Avrupa kısmında (4.760.462 ki« lometre murabbar) 128 milyon ve her kilometrede 27 nüfus vardır; Asya kıs« mında ise (16.500.000 kilometre 37 mil- yon nüfus ve her kilometrede iki kişi barınmaktadır. Büyük devletler ALMANYA — Arazisinin mesaha- sr 470.000 kilometre murabbar ve nüfu- su 67 milyondur; yani kilometre başı- na 143 kişi isabet etmektedir. 1919 dan beri hiç bir sömürge sahibi değildir. POLONYA — 388.900 kilometre murabbar arazide 34 milyon nüfus sa - hibidir. (Kilometre başına 83 kişi) 1914 den evvelki Alman sömürgeleri Mesaha Kle. Şarki alman Afrikası 995.000 Garbi alman Afrikası 835.000 Kamerun 790.000 Togo 87.000 Afrika'da yekün 2.707.000 Yeni Gine ve Bismark adaları, Karomin, Maryan, Marşal 242.500 Samoa 2.600 Kin - Çu 500 Umumi yekün : 2.952.600 Nüfus Avrupalı Nüfus 7.750.000 5.300 4.100 260.000 14.800 12.300 3,850.000 1.871 1.650 1.000.000 370 320 12.860.000 22.341 18.370 600.000 1430 1,010 40.000 550 330 190.000 4.500 4.300 13.690.000 28.821 24.010 Sovyetler birliği ağır eadüstri komiseri öldü Moskova, 19 (A.A.) — Sovyetler birliği ağır endüstri halk komiseri Gri- goöri Konsttantinoviç Organikidze kre. mlindeki apartmanında kalb sektesinden ölmüştür, Kendisi ayni zamanda komünist par- tisinin merkez komitesi siyasi bürosu âzasından idi, Cenazesi törenle kaldırı- lacak ölüsü sendikalar evinde teşhir olu. nacaktır. Moskova, 19. (A.A.) — Bugün daha sabahleyin erkenden Moskova ve bütün sovyetler birliği derin bir matem içinde- dir. Fabrikalarda ve müesseselerde Or- conikidze'nin hatırası için mitingler ya- pilmıştır. Fransız parlamentosu Para kanununu Kabul etti Paris, 19 (A.A.) — Parlamento para y istediği şekilde ta- dilini 195 reye karşı 385 rey ile kabul etmiştir. 1.10-1936 tarihli para kanunu, bu ka nunun neşrinden evvel altın frank olarak tesbit edilen enternasyonal tediyeler hakkında kabili tetkik değildir. Bu hu- sustaki ahkâm, 1-19-1936 tarihinden İ- tibaren tatbik edilecektir, B. Mussolini Trablusa gidiyor Roma, 19 (A.A.) — B. Mussolini, martın 9 unda Trablusa gidecektir. D.“- 10 gün çenin şimali Afrika seyahati, kadar devam edecektir.