14 Şubat 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

ULUS Maraş kurtuluşu B. Hasan Reşit Tankutun Halkevinde verdiği söylev Dün akşam, Maraş' Ankara Halkevinde tertib etti; Tevt aşağı aynen alıyoruz : Genç arkadaşımız. sütçü İmam'ın kahramanlığından bahsetti: Büyük kahramanlık hâdiseleri hızla- Fını her yerde ve her devirde daima Epopeler ister bir ferdi ister bir camiayı öğsün- ler onların terkibinde en bariz doktrin Hasyonalizmden almışlardır. milletseverliğindir. leviçrenin Gilla me teli'i, Jandark Siegirid (ve sütçü İmam) lar bir milletin iç benliğinde kabaran büyük heyecanın insan kesil- #niş timsallerinden başkaları değildir. Bu vasıftaki insanları bazı filozol- dar Surhomme diye takdim ederler. Ve bazı ideolojilere göre onlardaki kudre- 'tin Ve faziletin kaynağı - göklerdedir. Bu filezoflar doğruyu görememişlerdir. Bu sosyetelerin kanaati hataya istinad eder. Evet bu kahramanların âlemi kut- #al, bu kahramanlıkların kaynağı ilâhi- dir, Fakat bu âlem, bu kaynak ne gök- derde, ne şuur dünyasının ardında bu Tunur. O, küdretin ve faziletin kendi olan millette, milletin iç benli; milletçe kendini duyabilmenin derini iindedir, Maraş hâdiselerini hesap ve mantık- ha ölçenler akıllarını yitirirler, Çünkü orada ölüme koşanın önünde maddi bir Menfaat arkasında tehdidini en küçük mikyasta bile yerine getirebilir bir o- torite yoktu. Maraşlı elden çıkmış ser- veti için mi ayaklandı? Büyük bir men- faatin hırsına mı kapıldı? Ona ya dö- Hüşürsün, ya öldürürüm diyen mi var- Gir? Hayır. Bunların hiç biri ve hiç bir şekli yoktu. 1920 de Maraş 1920 de Maraş'ta coşan büyük heye- can Maraş halkının milletseverlik duy- Bgusundan başka bir şeye - dayanmaz. Onlar türk yurdunun sınırında ve sınır kapısında olduklarını biliyorlardı. Yu- karda büyük Türk yurdunun göbeğin- de bir kurtarcı vardı ki darmadağın öle muş milli iradeyi eşsiz bir tasarrufla toplamağa, parçalanmış milli orduyu yıldırım hiziyle yeniden yapmağa ça- Jışıyordu. Vatanı yalnız düşmandan de- Bil, her muzır şeyden kurtarmak tedbiz Jerini alıyordu. Maraşı çiğniyerek ge- Şecek olan düşman ordusu bu büyük işi geciktirebilirdi. Büyük bir hâdisenin kahramanı Ve Maraşta herkes bunu düşünüyor- du. Yüreği kabarmış ailelerin içinde bu #ızt vardı. Bütün Maraş bölgesinde ge- celerin uykusu bu kayguyu teneffus ediyor, rüyalar bu düşüncenin ıstırabı ile bulanıyordu. Erkek, kadın, yaşlı, 'gocuk her Maraşlı büyük bir hâdisenin kahramanı olmak istiyordu. Onun için- dir ki bir kıvılcım o büyük yangını yaptı. Bir sütçü İmam, bir bayrak hâ- Gisesi bütün Maraşı, bütün o mantakayı 'tek noktaya yöneltti. O nokta ölü. ü gösteriyordu. Evlât acısını, yoksul- Jukla, sefaletle dolu bir akıbeti göste- Tiyordu. Fakat bu noktanın ardında bir 'mokta dahâ vardı. Gülen, sevinen, ü- mitlenen, ışıklı, kutsal ve ilâhr bir nok- ta; milli gurur, milli kaygu, İşte Maraş eğer ölüme koştu ise yal- 'niz bunün için koştu. Bu yolda - ölen- derin dudağındaki handenin - manasın anlamıyanlar milli kayguyu ve mil gururu tanımamış bedbahtlardır. Milliyetçilik Hemşehrilerim, bu münasebetle mmilliyetçilikten de bahsetmek isterim. Avrupada 1848 ihtilâllerinden sonra u- mumi olarak millı hâkimiyete istinat e- “den nasyonalizm önemli bir ilim mevzu ol- (du. O mevzu bugün de bütün dünyada lemsarar büyük sosyal meselelerin ba- şında bulunüyor. (Sonu yarın) kurtuluş yıldönümü usu B. Masan Reşid Tankut güzel bir söylev münasebetiyle Maraş gecesinde, Maraş meb- ermiştir. Bu söy- Maraş kurtuluşu Dün gece Halkevinde merasim yapıldı Maraş kurtulüşunun 17 inci yıldönü. mü münasebetiyle Ankarada bulunan anaraşlılar, dün akşam saat 20 de Halk- evinde bir toplantı yaptılar. 150 kadar maraşlının ve bir o ka- dar da davetlilerinin bulunduğu bu top- Jantı çok samimi bir hava içinde geç vakte kadar devam etti. Toplantıyı maraşlı bir genç, hukuk talebesinden Necmi Doğuç açtı. Bundan sonra söz alan tertib heyeti başkanı B. Hasan Reşid Tankut güzel bir söylev verdi. Bu söylevi aynen ikin- ci sayfamızda bulacaksınız. Üçüncü olarak — B. Besim Atala) Maraş tarihi hakkında ilmi esaslara da- yanan ve bu güzel yürd — parçasının türklüğün bütün temiz bususiyetlerini muhafaza eden ve her manasiyle “türk" olan bir yer olduğunu tebarüz ettirdi. Maraş kelimesinin menşelerini izah ederken, arablardan, asurilerden — dar. gondan bahsetti. Türkiye coğrafyasının içinde Maraş coğrafyasını ve bunun hu- susiyetlerini izah etti. Bu sözlerden sonra dans edildi, da- yvetliler zengin büfede izaz olundular, Aarada maraşlı gençlerden mürekkeb ko. 'vo baharın ayları, ah nay'ım, Hevenk yolu türkülerini — ökudular. — İbrahim Yamaner'in Kozanoğlu ve Azmi - Rasi- min Hatay yaylası türküleri uzun uzun alkışlandı. En son muallim İhsan Maraş kurtu- luş savaşının göğüsleri kabartan mefa- hirinden bahsetti. Toplantı geç vakte kadar neşe için. de geçti. Kamutay çağrıları * Dahiliye Encümeni yarın saat on- da toplanacaktır. Esperanto Dünyadakı insan- iarın bir tek dil konuşup anlaşmalarını kendilerine edinmiş olan esperantocular Kongrenin, esperanto ile yazılmış 8000 vaeden kütüphanesini Viyanaya nak- letemk kararı şiddetli münakaşalara sebeb olmuştur. Bu münasebetle hatırlatalım ki varşovalı Dr. Zamenhof, 1887 de risale neşretmiş ve bunda âlemşümul bir dilin premsipleri ne olabileceği hakkında 12 sene devam eden tet- kiklerinin — neticelerini — bildirmişti. Doktorun Doktoro Esperanto (Ümid '€eden doktor) diye bu risaleyi imza- lamış olması, ileri sürdüğü dünya di- de esperanto ismini verdirmiştir. Avrupa hâlâ dünyanın ir, sözleri bir Avrupa çıkan bir yazının başlı Avrupa dünyanın merkezi Acaba, bu makaleni z edenlere, Nasreddin Hoca gi Istanbul lim:gnda İktısad Vekilimiz dün de devam etti tetkihlerine İstanbul, (Telefonla) — İs- tanbul limanının ulahını üze- rine alan ingiliz Aleksandr Jibe firamsının liman üzerindeki tet- kikleri devam etmektedir. Top- haneden Güzel Sanatlar Akade- misine ve Sirkeci'den Saraybur- nuna kadar denizden iskandil der yapılmasına - başlanmıştır. Tetkikler ay sonunda - bitecek, inşaat plân ve projelerinin ha- zırlanmasına başlanacaktır. Ekonomi Bakanı Celâl Ba- yar, bugün deniz ticaret mü- dürlüğüne gelerek - çalıştı yapılmakta olan tetkikler hak- kında izahat aldı. Bir motör- le fabrika ve havuzlara - gitti Havuzların — bugünkü vaziyeti ile ve yeni yapılacak tesisat ile meşgul oldu. Buradan tekrar deniz ticaret müdürlüğüne ge- lerek bazı direktifler verdi Bakanın tetkiklerinde yan- larında deniz müsteşarı B.. Sa- dullah ile Vekâlet Baş müşa- Von Der Porten de - vardı Vapur ücretlerinin indirilmesi etrafında İstanbul, 13 (Telefonla) — Tarife komisyonunun vapur ücretlerinden hiç bir tenzilât yapılmaması hakkındaki son kararı, bazı itirazlara yol açtı. Son kararda müstenkif olarak kalan komis- yondaki ticaret odası azaları, fikirleri- ni vekâlete bir raporla bildireceklerdir. Tenzilât istiyen Anadolu ve Adalar halkı da alâkalı makamlara müracaat e- deceklerdir. Erzincanın kurtuluş yılı bugüh kutlandı İstanbul, 13 (Telefonla) — Bugün, Erzincanın kurtuluşunun 19 uncu yıl- dönümü Eminönü Halkevinde kutlan. Bir müsamere verildi. ve nutuklar söylendi Arkeoloji enstitüsü talebeleri Kayseriye gidiyorlar Arkeoloji/ enelitüsü talebelerinden TF M riye giderek tarihi eserler — üzerinde tetkikler yapacaklardır. “Inanmıyorsanız, ölçünüz!,, cevabmı verebilmek için mi yazısma bu başlı- üt koymuştur? Tabii anladınız: Avrupa — manevi nüfuzu bakımından dünyanın merke- zidi Acabat uyar ve ete imsak ederlerdi; fakat karnaval eğlenceleriyle meşhur Av- rupa şehirlerinde bunun tamtersi gö- rülmütşür. Son günlerde de, Avrupa gazeteleri, karnavalın hemen hemen unutulmuş olduğunu kaydederek geç- miş günleri teessürle anıyorlar. Av- Tupa, neşesini bu dereceye kaç kaybetti! Elimizden giden mevzular İpekli kadın çoraplarina Ekonomi 14-2.1937 ——« Hayvancılığımızın inkişafı Mer'a ve çayırlar için bir kanun hazırlandı Ziraat Vekâletince hazırlanan mera ve çayırlar hakkındaki kanun projesi mütaleaları alınmak üzere alâkalı bakanlıklara gönderilmiştir Vekâlet lâyihanın hazırlanması sebeblerini esbabı mucibe lâyil da şöyle izah etmektedi çorapları Ekonomi Bakanlığı normlarını tesbit etti Bir çok şikâyetleri mucib olan ipek- li kadın çoraplarına, Ekonomi Bakanlı #anca norm ve vasıflar tesbit edildiği ni haber aldık. Fabrikalar, bundan böy- le, muayyen normlar üzerine ve vasıfe Jarını müşteriye ilân etmek — suretiyle gorab imal edecek ve müşteri de kendi sine hangi kaliteden mal verildiğini lerek çorab satın alacaktır. Bu gibi çorablar için tesbit edilen e- saslar şunlardır : 1 — Her çorabta imal edildiği fab- rikanın markası, ne cins ipekten yapıl- dığı, numarası, incelik derecesi kayde- dilmiş Bulunacaktır. 2 — Norm esasları; a — Makinelerin cinsine göre zaru- zi sağlamlık unsuru olan ipliği kullan- mak, b — Kullanılan ipeğin suni yüksek veya adi kaliteden veya halis ipekten olmasını temin etmek, €© — Burun ve topuklar küvvetli ol mak, d — Sağlamlık bakımından dört ne- vi çorab imal etmektir. Birinci nevi çorablar en hatasız ve dördüncü nevi çorablar en fazla dar olacaktır. Bu tedbir tatbik mevkiine konulduk- 'tan sonra, ipekli kadın çorapları hak- kındaki fena intibam yavaş yavaş orta- dan kalkacağı umuluyor. 'TEŞEKKÜR — Çocuk Esirgeme Kurumundan: Bundan önce kurumumuza evini be etmek süretiyle fakir ve kimsesiz yavrulara büyük bir şefkat eseri göse termiş olan Bayan Cemile bu defa da Anakucağındaki yavrularımız için 250 kilo pirinç teberrü etmiştir. Kurumu- muz bu hayirsever yurddaşa - teşekkür etmeği borç bilir. bakanlığı norm tes- bit etti. Artk bu goraplar ayağa ge- girilirken parçahar mıyacak, parçalansa da hangi fabri- kanın malı olduğu bilinecej müşterinin karşısında, şikâyetini din. liyecek bir müessese bulunacak. Ankara belediyesi şehirdel rin bahçelerinde kümes hayvanl beslenmesini yasak etti. Artık şehirli- bir horozun feryadlariyle uyanmaktan - kurtula- caklar. Biz de bunlardan artık bu sütun- larda bahsedemiyeceğiz. İki elimizden gitmiş olmakla beraber pa- ramızı ve beynimizin rahatını düşü- 'nerek bu ikâ karardan biz de memnu- niyet duyuyoruz. Bası ilânlar Gazetelerde “Başmızı dinlemek çin,, , yahud “Ev kadınlarına dair,, , veyahud “Çekilmez ıstırap,, gibi müp- hem yazılara — rastlıyorsunuz. Oku- yorsunuz. En sön - satırlara / gelince anlıyorshnuz ki bunlar birer ilândır. Yazılardaki başlıkları vuzuhsuz bulduğunuz zaman okumağa en son satırlardan başla, ipekli kadın ihasın- Memleket hayvanlarınm. islâh ve soğastumalarında — başlıca oyar yan mera ve çayırlarımızın bakım ve islâhı işlerinin esaslandırılması ve teşe kilâtlandırılması, hayvan yetiştiricili. #imizin ve bunların gelirlerinin - yük- seltilmesi için lâzım gelen en mühim işlerden biridir. Memleketin istihsal ve müdalaa kudretlerinin en mühim rü- künlerini teşkil eden hayvanlarımızın cüsseli ve v irilme- sinde biricik faktör olarak ele alınan mera ve çayırlarımızın tabit olarak iyi bir gıda haline konulmaları, yün ve tif- tiklerin nefasetini bozan dikenlerden, türlü hastalık ve haşerelerin kaynağr sayılan zararlı otlardan ve su birikin tilerinden âri bulundurulması ehemi- yetle ve başarılması lâzim gelen bir Mevzu çerçevesine sokulmuştur. Mem- leketin iktısadi kalkınmasında ehemi- yeti olan ve servet menbar olabilecek mera Ve çayırlarımızın temizlettiril- mesini, ıslâhını ve yeni ve fenni mera- lar ve çayırların tesisini mümkün kıl- mak üzere bu lâyiha hazırlanmıtır. imli olarak yetiş Projenin esasları Lâyihanın esaslarına göre ehli hay- vanların islâhı ve çoğaltılması bakımın. /dan mera ve çayırlara verilecek istika- meti tayin etmek ve onları fenni bir kontrol altına almak Ziraat Vekâletinin vazifelerinden olacaktır. Vekâlet ça- yır ve meralarda yapılması icab eden nafi tadilâtı münasib gördüğü - vilâyet ve kazalardan başlıyarak bütün memle- kete tatbik edebilecektir. Muhtelif mın takalarda mera ve çayırlar yapılacak ve bu iş için vekâlette bir çayır ve me- a şubesi ihdas olunacak ve ayrıca me- a ve çayır encümeni teşkil olunacaktı Vekilek vilâyet 16 kazalarda kontrol ve çoğaltma istasyonları kura- caktır. Bu istasyonlar otlar üzerinde tetkikat yapacak, çiftçilere parasız ve- 'ya münasib fiatlarla tohum dağıtacak tır, İlerde ayrıca bir de çayır müfettiş- liği ihdas olunacaktır. Çayır ve mera sahibleri arazilerinde buulnan — zararlı, zehirli ve dikenli otların tohum vermelerine meydan bı- rakmıyacaklardır. Ferdler, cemiyetler 've köylü halk kendilerine aid mera ve gayırlarda mevcud bütün muzir otları mahvetmeye mecbur olacaklardır. Zira- at Vekâleti alâkalıların fenni bilgiler ni arttırmak için münasib göreceği ilk, Orta ve yüksek kurslar açabilecektir. Mera ve çayır kanununun hükümlerine muhalefet edenler veya bu hükümlere riayet etmiyenler 10 liradan 100 liraya kadar para cezası, yahut 10 günden 100 güne kadar uzayabilecek hapis cezasiy- de cezalandırılacaklardır. Kanunun tat. bik şeklini göstermek üzere ayrıca bir talimatname de hazırlanacaktır. IHAVA Soğuklar şiddetini kaybediyor Meteoroloji / enstitüsünden verilen malümata göre dün şehrimizde hava u- mümiyetle bulutlu ve rüzgürle geçmiş- tir. Fasıla ile şiddetini artıran lodos Tüzgârının en fazla sürati saniyede 9 metreyi geçmemiştir. Dün şehrimizde suhünet sıfırın / üstünde 12 dereceye kadar yükselmiştir. Yurdun cenub A- nadolusu ve Ege mintakasiyle Kars, Elâziz ve Kırklareli çevreleri yer yer yağışlı geçmiştir. Yağışlar Karsta kar diğer yerlerde yağmur şeklinde olmuş- tur. Dün suhünet yalnız Diyarbekir ve Karsta sıfırın altına düşmüştür. Suhu- net Diyarbekirde 1 ve Karsta 6 derece kaydedilmiştir. En yüksek sıcaklıklar ise Antalya ve Adanada 16, Manit 17, Yalova ve Bursada 18, Dörtyolda 19 dereceye kadar yükselmiştir.