8 SONKANUN 1937 CUMA YUGOSLAVYA - BULGARİSTAN! Büyük harbdan evel Balkan ya- rımadası sulh bakımından — Avruş mın en tehlikeli mıntakası idi. Bur” da büyük küçük Avrupa devletleri- 'nin menfaatleri çarpışıyordu. Çarlık Rusyasının nüfuz — mantakası vardı bu nüfuz ile mü- halinde idi. Fransa ile A'man- Balkanlara intikal etmiş: rus - fransız - ittifakı balkanlaşmıştı. Büyük harb da niha- yet Balkan davâsı yüzünden patladı Harbdan evelki politika dünya- , yirmi n yarımadasının karşı, bugün devletlerinden her birinin sir sulh ve sükün unsuru olmasında- dır. Büyük harkın derslerinden en çok istifade eden insanlar şüphesiz balkanlılardır. Bu derslerin husule getirdiği intibah 1934 senesi şubatın. da Balkan misakının imzasına mün- cer olmuştur. Bu misak, Türkiye, Yuna- mistan, Yugoslavya ve Romanya ara- zaman, bünün / an- mamlanacağı takdir edilmiş ve her memleketin hudud komşusu olan bu devletin de misaka - girmesi için kapı birakılmıştı. Bulgaristan, kendisine mahsus bir. takım düşüncelerle henüz Balkan sakma girmemiştir. Fakat birkaç gündenberi gelen haberler, bu kom- gu devletle dost Yugoslavya arasın. da bir dostluk misakı imzalanmak üzere bulunduğunu - bildirmektedir. Bulgaristanm Balkan misakma gir- mesine engel olan sebeblerden biri mühimi, bu iki devlet aras tilâftı. Filhakika — bu & daki Balkan misakının imzasından evel teşkil edilen Bulgaristanın dahil ol- “duğu Balkan birliği cemiyetinin bu Kalkması umumi masına dogrü atılmı adım olacaktır. Yugoslavya - Bulgaristan anlaş. masının Balkan misakıyle telif kabul etmiyen bir tarafı yoktur. Bilâkis, bu Ülemeti takviyeye yardım 'den sulhçu olan Balkan misakının hedeflerine uygundur. Yugoslavya, Bulgaristanla tiği müzakerelerin her — safhas edeceğin. Biriş dan misakı imza eden diğer üç dostunu haberdar etmiş ve itilâfı imzalamak için de onlarm muvafakatini almış- 'tır. Başta macar matbuatı olmak ü- zere, bazı gazeteler, Yugoslavyanın bu itilâfı imzalayınca, — reviziyonist devletler grupuna — gireceğini yazmak- tadırlar. Bu, yanlış bir görüştür. Yu- goslavya - bulgar paktı, — Yugoslav- iyanm Balkan paktından ayrılmasına değil, Bulgaristanın Balkan antantı- 'a girmesine yardım edecek bir köp- ü vazifesini görecektir. A. $. Esmer Prenses Juliana dün evlendi (Başı 1. inci sayfada) Alay, çok ihtişamlı oldu La Hay, 7 (A.A.) — Saraydan be- fediye driresine ve oradan kiliseye gi- den düğün alayının başında atlı bir po- Bis müfrezesi, bir topçu kıtası, ve mu- zika bir suvari bölüğü bulunuyordu. Bunların arkasından maiyet genç kızla- Fiyle şahidlerin bindikleri arabalar geli iyordu. Yeni evliler sekiz atlı ve altın yal- Gizli mükellef bir arabaya - binmişlerdi. Prenses ipekli beyaz bir esvab giymiş i- Gi. Başına giydiği tacın altından beyaz bir duvak sarkıyordu. Prens ikinci ma- vi hüsar alayı zabitlerinin gala ünifor marsını giymiş idi. Halk bu alayı ve kı raliçe Vilhelmina'yı şiddetle alkıştadı. La Hay, 7 (A.A.) — Sarayın bir ka- Tar amesiyle Bernhart'a Altes Ruayal ve Vollanda prensi ünvanı verilmiştir. lıı meti meselesi münakaşa ediliyor atilrn. $ ÇAA.) — B. İmakiğı Gine” gov'da söylediği bir nutukta demiştir ki: "— Gönüllü asker sisteminin muha- fazasma tamamen tarafdar bulunüyo- rüz. Memleket bu sistemiyle övünmek- tedir. Ve diğer milletlere bu sistemle il tiyaçlarımızı karşılayabileceğimizi göste- ecek vaziyetteyiz. İngilterede askerlik usulü hakkında Avrupa gazetelerinde tenkidler ve tef- sirler intişar etti. Deniz ve hava kuvvet- leri için yazılan gönüllü sayısı kâfidi Muntazam küvvetlerle kara küvvetler 'ne gelince, müracaat edenlerin sayısı le ihtiyaç arasında büyük bir fark var- dır. Fakat askerlik hizmetini daha cazib bir şekle sokmağa matuf projeler ihti- mamla tetkik edilmektedir.” YUGOSLAV KIRALİÇESİ MARİ'NİN TRENİNDE Bir şüpheli şahıs yakalandı Paris, 7 (A.A.) — Pazartesi denhofen'de, Yugoslavya kıraliçesinin gitmekte olduğu trende pasaportsuz yol- Culuk etmekte olan ” Yugoslavya tebaa- sından bir şahıs tevkif edilmiştir. Bu şahsın, kıral Aleksandır'i ve B. Bartu'yu öldüren Pavleviç ve “Ostaşiler” de münasebeti olup olmadığı araştırıl. maktadı B. Dögrel Torinoda bir nutuk verdi BELÇİKA'NIN BU NUTKU PROTESTO ETMESİ İHTİMALİ VAR Brüksel, 7 (A.A.) — Rekisist lideri B. Leon Dögrel dün akşam Torino rad- yosunda bir nutuk söylemiştir. verek bahsettiği B. Musolini'nin prog- ramına pek benzeyen reksistlerin prog- Tamını anlatmış ve bolşevizmin faşizm ve “min müşterek düşmanı olduğunu söylemiştir. Hatibe göre reksistler Bel- gikada siyasi cereyanlar dışında bir halk partisi tesis etmektedirler. B. Dögrel'in nutku Brükselden sara- hatle işitilmiştir. Belçika hükümeti B. Dögrel'in radyoda nutuk söylemesini menetmiş olduğundan Belçikanın Roma 'nezdinde bu hareketi - protesto edeceği tahmin edilmektedir. BELÇİKA'DA TEESSÜF... Brüksel, 7 (A.A.) — İtalyan hükü- metinin Belçika faşistleri reisi Dögrel'in radyoda nutuk söylemesine müsaade et- miş olması Belçika siyasi mahfillerinde e- sefle karşılanmıştır. Hususiyle ki Belçi. ka hükümeti, Romaya bildirmiş idi ki, Belçikada radyoda konuşması memnu o- lan Dögrel'in italyan radyolarında nutuk #öylemesi Belçikanın hiç de hoşuna miyecektir. Bundan dolayı Roma hükü- metinin bu hareketi dostluk dışı telâkki edilmektedir. Bununla beraber Belçika hükümeti keyfiyeti henüz Roma nezdin- de protesto etmiş değildir. Dögrel'in nutkunda şiddetli bir lisan kullanmamış olması hâdisenin mahiyetini hafiflettir. mektedir. DETORİT GREVİ BÜYÜYOR Detroit, 7 (A.A.) — General motors firmasının başka bir fabrikasındaki iş- çiler de grev hareketine iştirak etmiştir. Grevci amelenin mikdarı bugün 53 bine varmıştı ALMAN DOKTORLARININ HARB HAZIRLIĞI Berlin, 7 (A.A.) — Bundan böyle bütün alman doktorların harb halinde hizmet edebilmek üzere hususi bir ant- tenömana tabi tutulacaklardır. - Başlıca şehi tubbiye mekteb- leri ihdas olunacaktır. lerde husüsi h İngilterede askerlik/Alman hava bakanlı- ğı leh hududunda tayyare uçmasını menelti DENİZİ ÇEROSLOYARYI SANANA SADA Almanyanın tayyare uçuşunu yasak Odar nehri civarı ve Almanya - Polonya hududu Berlin, 7 (A.A.) — Hava işleri bakan- deh hududu ile Oder nehrinin sağ sa- hili arasındaki mıntakada tayyarelerin uçuş yapmalarını menetmiştir. Zannolunduğuna göre bu yasağın se- bebi, bu - mıntakada istihkâmlar yapıl- makta olmasıdır. Yunanistanda: kuvvetl Atina, 7 (A-A.) — Hükümet, içtimat muavenet tedbirlerini kuvvetlendirmek için $00 milyon drahmi daha ayırmaya karar vermiştir. Bu tahsisat, sigaralar üzerine konacak yeni bir resim ile dahil- de posta ve telgraf ücretlerinin artırı mast ile elde edilecektir. B. FRANSUVA PONSE BERLİNDEN AYRILMADI Berlin, 7 (A.A.) — Bazı gazetelerin yazdıkları haberlere rağmen fransız el gisi B. Fransuva Ponse Berilnden ayrıl- mamıştır. Elçi, kor diplomatiğin B. Hi der tarafından kabulü tarihi olan ikinci kânunun 1 inci pazartesi gününe kadar hareketini geri bırakmıştır. DIS$ HABERLERİMİZ Fransada mecburi hakem usulü tatbika başlandı Paris, 7 (A.A.) — Mecburf hakemlik usulü tatbik edilmiş olduğundan Li de- mir endüstri fabrikaları grevi dün bit miştir. İş pazartesi başlayacaktır. Lil, 7 ÇALA.) — Maden - işçilerinin grevine filen nihayet veren hakem ka- rarnamesi tebliğ edilmiştir. Grev nöbet- çileri bu akşam kaldırılmıştır. Bu ayın Tl inde işçiler tekrar çalışmaya başlaya- caktr. İngilterede nufus azalıyor BU VAZİYET KAYGI UYANDIRMAKTADIR Londra, 7 ÇALA.) — İngilterede do- Humun gittikçe azalması ingiliz makam- larını ciddi surette meşgul etmektedi Bir kaç zaman evel bir mütehassısın bil. dirdiğine göre önümüzdeki yüz sene için- de İngilterenin ve gal eyaletinin nufusun- daki iniş endeksi 40 milyon 500 bin ile 20 milyon arasında yer alacaktır. Lond- rada cografya cemiyeti tarafından tertib edilen bir konferansta Sir Villiam Rev- sidge de bu meselenin büyük ehemiye tini belirtmiştir. Bütün bunları bahse koyan Morning Post gazetesi, İngilterenin büyük bir devlet sifatiyle bugün elinde tuttuğu mevkün tehlikede bulunduğuna işaret et- mekte ve buna çare bulunmas Tüzümü- u ileri sürmektedir. Aksi takdirde İn- giltere asırlık ananesine ve mevkiine ve- da etmek zorunda kalacaktır. DANTZİG - POLONYA LİMAN ANLAŞMASI YENİLENDİ Varşova, 7 (A.A.) — Dantzig lima- 'nanın polonyalılar tarafından kullanıl- ması hakkındaki Polonya - Dantzig an- laşması 31 ilkkânun 1939 tarihine kadar uzatılmıştır. Dantzig'in bundan sonra Gidinia manının rekabetinden müteessir olmıya- cağı anlaşmada tasrih edilmektedir. Diğer cihetten, Dantzig makamları Polonya firmalarının Dantzig firmaları gibi muamele görmesini istemektedirler. SON DAKİKA Karışmazlık meselesi hakkında almanya cevabını - bildirdi Berlin, 7 (A.A.) — Alman Ajansı Haber aldı daki frar büyük elçilerine verilmiştir. Bu cevab, İtalya hükümeti ile birlil göre, bildiriyor: İspanyaya gönüllü gönderilmesinin meni hakkın- sız ve ingiliz notasına Almanyanın cevabr bugün ingiliz ve fransız ikte tanzim edilmiş ve İtalya hükümeti de cevabını Roma'daki ingiliz ve fransız elçiliklerine vermistir. Alman cevabının metni şudur: 1. — Alman hükümeti her şeyden öz Londradaki karışmazlık komite olan masınt hayretle - karşıladığını ince ingiliz ve fransız — hükümetlerinin görüşmelerinden dışarı çıkarak komitede aza r devletlere doğrudan doğruya husu: beyan eder. bir müracaate lüzum görmüş ol- 2. — Alman hükümeti, bu yeni demarşın İspanyada gönüllü meselesinin Al- manyanın hatası neticesi olduğu intibamı vermesini protesto etmek zaruretin- dedir. Almanya ancak aşağıdaki şartlar içinde karışmazlığa muvafakat edecektir: 1. — Alâkalı bütün devletler aynı he 2. — Bu mesele ile alâkalı bütün m: 3. — Almnacak tedbirlerin tamamen yattı hareketi takib edeceklerdir. e selelerin halline derhal çalışılacaktır. tatbiki için her devlet ispanyol toprak- larında ciddi ve fili kontrol kurmalıdır. Alman hükümeti bu yolda müzakerede bulunmak üzere komitedeki delegesi- 'ne talimat verecektir. Bu hususta bir ya serbestisini tekrar alacaktır. anlaşma hasıl olmadığı takdirde, Alman- Cevablar verildi Roma, 7 (A.A.) — Fransız ingiliz notasına İtalyanın cevabı bu akşam Fran- sa ve İngiltere Büyük Elçiliklerine verilmiştir. Ras İmru Roma, 7 (A.A.) — Royter: bir adaya gönderiliyor Musolini'nin emriyle Adisabab'dan Roma'ya getirilecek olan Ras İmgınun ital- yyan adalarından birine gönderileceği bild-ı rilmektedir. Ras İmru Adisababa tayyare meydan ından hareketinden evvel Grazlani söyle- diği bir hitabede mukavemete devam et tmenin faydasız olduğunu kaydetmiştir. Hatırlardadır ki cenub cephesinde kazanılan yegâne büyük habeş zaferini Ras İmru kazanmıştı. SAYFA 3 — —. Basın özetleri FRANSAYA BİR HİTAB niyetlerimize ve fransız ” dostluğuna verdiğimiz kıymete rağmen, bizim e esef ettiğimi icelere varırsa bunun mesuliyeti doğrudan doğruya Fransaya râci olacağını hatırlatıyor. 'TÜRKÇE KUSURLARI Başmuharririmizden / sonra, Peya- mi Safa da, gazetelerde göze batan dil hatalarından ve icad edilen acayib türkçeden, haklı olarak, şikâyet edi- yör. POSTA TASARRUF SANDIKLARI Hemen her medeni ” memlekette Posta tasarruf sandıkları meveud. dur. En ufak kasabalara ve hattâ ay- rıca köylere varıncaya kadar her yerde, postahaneler, halkın küçük tasarruflarının toplanması ve faizli olarak işletilmesi husununda tıpkı bankaların vazifesini görürler. Ban- kaların bulunmadığı yerlerde bu teş- kilâtın göreceği ehemiyetli rol ve memlekete temin edeceği munzam tasarruf yekünu aşikârdır. Alâeddin Cemil, cumhuriyette posta tasarruf sandıkları kurulduğu takdirde mem- leketimizin bu teşkilâttan temin ede- ceği faydaları izah ediyor. MÜŞAHİD Hakkı Suha Gezgin, Kurunda, enternasyonal meselelerde müşahid ve hakemden duyduğu tabii hoşmud- kaydederek, ızlığa uğradığı zaman. larda böyle müşahidlerin - harekete geçtikleri çok görülmüş olmakla be- raber, müspet neticelerin ” böyle te MUSİKİ KÜLTÜRÜ / Son Postada Muhiddin ıın.. sahibi olmaya il her şeyden evel halk kütlelerinin terbiyesi almış olması icab et- tiğini söyliyerek, mekteblerimizde musiki derslerine kâfi derecede ehe- meselâ Alman- yada lise mesunu kimselerin bir no- tayı okuyarak şarkı söyliyebildikle- Fi halde, türk çocuklarının mektebde çok insan vardır... Halbuki milli he yecan denilen şey ancak bu şarkı- SANATTA SAMİMİYET Açıksözde Sedad Veysi, bizde ede- i tenkidlerin hemen daima eserler- yor. Samimiyetin, muvaffakiyeti için mut- hak şart olmadığı muhakkaktır. Fa- kat samimiyet bir kusur da değildir, ve edebiyata pek çok şaheserler zandırmıştır. Bu itibarla muharrir yazısını şöyle bitirmesi ifratı tenkid İNGİLTERE'DE YAPILACAK HARB ENDÜSTRİSİ FABRİKALARI Londra, 7 (A.A. — Vulviç fabrikası- 'nın yerine gelecek olan dört yeni mü- himmat fabrikasından Şarley fabrikası- mun inşası için en aşağı dört milyon in- Biliz lirası sarfedilecektir. İnşaat iki se- nede bitecek ve yeni fabrika başlangıcta 3 bin amele ile işe başlayacaktır. eeei NS