28 Kasım 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. NO: 5511 ULUS | ADIMIZ, ANDIMIZDIR 28 SONTEŞRİN 1936 CUMARTESİ Son haberlerimiz üçüncü sayfada bA TARTEMR HER YERDE 5 KURUŞ Kamuıav'cıa nnlaııva ve İSI(GIİJEI'IIII Javasl Dün Kamutay'da Dış Bakanımız T. R. Aras, Fransa'nın iki teklifinden, Milletler Cemiyeti Konseyine müracaat hakkında olanını hükümetin niçin kabul ettiğini izah etti Bu münasebetle mebuslarımızdan bir kısmı, Türk milletinin bu mesele hakkında hassas dikkatine nutuklariyle tercüman oldular. Dış Bakanımızın beyanatını tasvib takriri ittifakla kabul edildi. Kamutay dün B. Fikret Sılay (Kon« ya) nın reisliği altında toplanmıştır. Yeni mebuslar BB. Fazıl Nazmi ve A- lâeddin Tiridoğlunun seçim mazbatala- rrı kabul ve kendileri yemin ettikten sonra ruznamenin, ikinci defa müzake- resi lâzım gelen maddeleri olan kambi- yo, esham ve tahvilât kaçakçılığının takibi hakkındaki kanuna ek lâyiha ile; Sıvas atölyelerine verilecek 2,5 milyon liralık tahsisata aid lâyihalar görüşüle- rek kabul edilmiştir. Bundan sonra Reis hükümetin San- cak hakkında beyanatta bulunacağını Umumi Heyete bildirdi ve celse yirmi dakika için tatil edildi. İkinci celse dörde ön kala açıldı ve Reis sözü Dış Bakanımıza verdi. Dış Bakanımızın izahları Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras (İzmir) — Arkadaşlarım, Bugün size İskenderun ve Antakya meselesinin ne halde bulunduğundan bahsedeceğim. Herşeyden evvel, hergün —— Donanmamız Faler yolunda €ilomuz bugün dost elen sularında olacak Londra, 27 (A.A.) Royter Ajansının Malta muhabiri bildiriyor : .-Mürettebatım ve subaylarımın disip- Hni, kibar tavurları ve döstça hareket- leri ve centilmenlikleriyle çok güzel bir intiba bırakmış ölan türk donanma» 81, altı gün devam eden bir ziyaretten sonra dün adadan hareket etmiştir. İn- giliz amiralı Pound ile türk — amiralı Şükrü Okan arasında dostca nutuklar teati edilmiştir. Valetta, 26 (A.A.) — Dün iki do- nanma futbol takımları arasında bir Maç yapılmış ve takımımız çok güzel bir oyun çıkarmış olmasına rağmen ye- hnilmiştir. Bununla beraber maçta hazır bulunan ingiliz amialr takımımızı gü- Zel ve centilmence oynundan dolayı tebrik etmiştir. Maçtan sonra amiral Oucen Eliza- Bette evvelsi günkü kürek yarışlarını kkazanan takımımıza galibiyet ve futbol takımımıza da bir hatıra kupası vermiş Ve tebrik etmiştir. ' Askerlerimizin mezarlarına çelenk Valetta, 26 (A.A.) — Dün öğleden Bonra amiral Şükrü Okan maiyeti ve Malta fahri konsolosumuz olduğu hal- de Maltada yatan türk askerlerinin me- #arını hususi olarak ziyaret etmiş ve bir çelenk koymuştur. Fahri konsolosu- Nuz da bir çelenk koymuştur, (Sonu 6. ıncı sayfada) bana rast geldiğiniz her yerde hep bu meseleyi sorduğunuzu düşünerek ne ka- dar sabırsızlıkla beklediğinizi bildiğim bu husustaki izahatımın biraz gecikdi. ğinden — dolayı mazur görmeni« zi rica edece- ğım, Büyük Şefia, bu meseleye da« ir sarih beyana« tını duyduktan sonra cumhuri- yet - hükümeti« nin bu işle, sıl can ve başla iştigal etmekte olduğunu lemeğe var mı? Harbı umümi felâketinin ba- şımıza — yığdığı ve — tasfiyesini neslimize bırak- nas söye lüzum tığı binbir türe lü elemli —hesablarını, — Moskova « da, Ankara'da, Lozan'da, ve onları takib eden konuşmalarda ve konfe- ranslarda, görüşerek ve eski anlaşmaz- SA B lıkların yerlerine sağlam dostluklar ika- me ederek, hallettikten sonra İskende- run ve Antakya mukadderatının henüz tatbikatta esaslı bir şekle bağlanmamış olması, türk milletini gece gündüz dü- şündüren tek milli mesele olarak ortada duruyor. Bu işin sona kalması nazarı- mızda ehemiyetinin diğer hal olunan iş- lerimizden farklı olmasından asla değil- dir. Büyük meclisin yüksek azâsına hari. ciyenizin takdim' ettiği bir ve iki numa- ralı beyaz kitablar, bu işle 1921 denberi Şaşmaksızın mütemadiyen iştiğal etti- ğimizi açık gösteren vesikalarla dolu. dur. Taahhüdlere riayeti seven ve isteyen Kamutayın dünkü toplantısında A ntakya ve İskenderun davasını tahlil eden dış bakanımız Tevfik Rüştü Aras na ehemiyet verdiği Fransa ile konuşmak suretiyle, bu türk mıntakasının; müm- kün olsaydı biran bile mahrum olmasına rıza göstermiyeceği; hüriyet ve istiklâli- Dış işleri bakanı B. Tevfik Rüştü Arasın izahlarımı heyecan ve dikkatle dinliyen Kamutayın bir köşesi Türkiye cumuriyeti hükümeti, dostluğu- ne, komşuları olan Suriye ve Lübnanla birlikte tekrar kavuşmasını bekliyordu. Arzettiğim beyaz kitablardaki vesi- kalara şöyle sadece bir göz atanlarca a- 3 yân olsa gerek- tir ki her vesi- kada ve her vesi- le ile bu görü- şümüzü — tasrih- ten asla fariğ olmadık. Son günlerde * teati edilen: notalar muhteviyatı. bu hakikati açık göstermektedir. İskenderun ve Antakya me- selesi hakkında Paris büyük el- çimiz marifetiy- le Fransa hükü- metine — verilen 9 teşrini evvel 1936 tarihli no- tada: Milletler cemiyeti konseyinde tarafımdan ve Fran- sa hariciye müsteşarı M. Vienot tarafın. dan yapılan beyanata işaret edilerek Frarisa hükümetinin Suriye ve Lübnan Ai Bugün İç sayfalarımızda: IKINCI SAYFADA: Hatay haberleri — İç haberler. ÜÇÜNCÜ SAYFADA: B. Stalin'in raporunun mabadi — İspanya ihtilâline ait haberler — Son dakika — Diş haberler, ALTINCI SAYFADA : B. Bela Bartok'ün gazetemize be- yanatı — Alman - Japon anlaşma- sının akisleri ile yapmakta olduğu muahedelere mü- masil bir muahedenin İskenderun ve An- takya mıntakaları türk ahalisi ile de mü- zakereye Fr n de olup olmadı- ğı hakkında ne karar ittihaz edeceği so- rulmuş ve bu sualin iradında âmil olanm esasatı hukukiye mücmelen ifade edil- mişti. Bu notamıza Fransa hükümeti 1i0 teşrinisani 1936 da cevab vermiştir. Bu cevabın ihtiva ettiği başlıca noktaları hülâsaten arzedeceğim. 1 — Fransa hükümeti 1921 itilâfna- mesi çerçevesi dahilinde müzakereye a. mâdedir. 2 — İtilâfname ahkâmını, Fransa İs- kenderun sancağına Suriye devleti çer«' çevesi içinde bir hususi idare bahşetmek suretiyle tatbik etmiştir. 3 — Fransa, 1921 tarihli Ankara iy- tilâfnamesini, 25 nisan 1920 tarihinde kendisine Suriye için verilen mandaya is. tinaden yapmıştır. 4 — 1922 tarihli manda yasası Suri- ye ve Lübnan namiyle andığı iki devlete karşı Fransanın, bunları istiklâle doğru götürmesi ve bu memleketlerin her han- gi bir suretle parçalanmasından ve ki- ralanmasnıdan vikayesi gibi vecibelerini tesbit etmiştir. 5 — Fransa hükümetinin, Ankara i- tilâfnamesinin İskenderun sancağına mü- tedair hükümlerini tatbik için aldığı ted. birler bu manda yasası esasları dahilin- dedir. 6 — Mandater sıfatı ile şimdiye ka« dar deruhte ettiği teahhüdleri Suriyeye devrederken Fransa hükümeti, gerek Su« riye ile yaptiğı bir anlaşma sırasında ve (Sonu 4, üncü sayfada) Fikra: YARIŞ Fransız hükümetinin yeni milli mü« dafaa büdcesinin rakamını dünkü nüs« hamızda okumuşsunuzdur. Bizim paras mızla 660 milyon küsur lira! 19 uncu asrın en büyük harbların- dan birinin fiatı! Çünkü yeni cihazlarla makine asrıe nın âaskerini donatmak, bir ortaçağ şö- valyesini tepedemtırnağa zırhlamak pas hasına geliyor. Geçen sene Almanyada iken en küs çük-tezgâhlardan en büyük fabrikalae ,ra kadar, bütün-alman tekniği kudres tinin milli müdafaaya hasredilmiş ols duğunu duymuştum. Ora büdcesinin ne olduğunu bir Hitler, bir de Şaht bi« lir. Zengin İngilterenin kendi fabıikas larına ısmarladığı harb vasıtalarının kıymetini ise, altın külçeleri ile ölçe mek İâzım. Bu yarış, Taymis sularında seyrete tiğimiz kik yarışlarını andırmadığı gi- bi, yeni bir barbı, ingilizler dahi, An- dr& Maurois'nın bir romanında Kolonel Bremble'in yaptığı üzere, asla bir fud« bol maçına benzetemiyecekler. Doğrusu, büyük devletler arasında yarışa son katılanlar, silâhsızlanma da« vasında samimi idiler. Bu davada sami- mi olmalarının sebebi, finans kabiliyet« lerinin azlığından gelmediğini şimdi anlıyoruz. Çünkü zaruret gelip çattıe gında,tayyareyi hangar hangar, harb gemilerini filo filo sipariş etmekten çekinmediler, Acaba, bir harb herkes için mutlak ve korkunç bir felâket olduğu muhake kak olduğu zaman mı, devletler harb meydanı yerine Milletler Cemiyeti sa« lonuna gelecekler? Nihayet bu silâhlar ateş alacaksa, ne müthiş harb! İşleme» den duracaksa ne pahalı sulh! — Fatay