16 Eylül 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

AD IMIZ, ANDIMIZDIR 16 EYLUL 1936 ÇARŞAMBA Son haberler üçüncü sayfamızdadır HPN HER YERDE 5 KURUŞ -- — ON YEDİNCİ YIL. NO: 5438 Gündelik NURENBERG KONGRESİ N. A. KÜÇÜKA Hâdiselerle dolu olan içind_e yaşadığımız haftanın en e_lşemı- yetli hâdisesi herhalde Nüren - berg kongresidir. Nuyonı_l - s08- yalist partisinin mutad bir top- lantısı olan bu kongre geçen ylıl- lara nisbötle biraz daha gösteriş- li oldu. Kongrenin en kara!de_ı:ıs— tik cephesi hiç şüphe yok ki Fulı_- rer'in ağzından çıkacak s'öıleıîdı. Nasyonal sosyalist liderinin dün- ya meselelerini nasıl bir çerçeve- den gördüğünü ve nasıl bir usul ile incelediğini biliyoruz. Nasyonal sosyalizmin mukad: des kitabı olan “Mein Kampf” bi- zi bu hususta kâfi derecede ten- vir eder. Ancak bugünkü şartlar içinde Führer'in neler düşündü - ğünü öğrenmek cidden merak e- dilecek bir şeydi. Almanyanın bu eski ve tarihi şehrinde binlerce vatandaşın ve ecnebi memleket- lerden gelen heyetlerin huzurun- da söylenen nutkun en yeni kısmı genel savaşta ılmanlıfdışı ılıı_mn müstemlekelerin kendilerine — 1a- desini istiyen taraflıdır. Versay sulhunun ağır şartlarından zama- nın müsaadesinden istifade ede- rek dikkate şayan bir mehı_retlf kurtulan Almanyanın bu _wleğ_ı şimdiye kadar yıpılu_ı .e.ınrınkı— lerin şüphesiz ki en güçü olacak- tır. Hitlerizmin yahudi ve bol,o wik düşmanlığı Almanyanın bir bakıma göre bir iç meselesi - ola- rak telakki edildiğinden bu hu- susta yeni rejimin yapmış olduğu icraat ve almış olduğu - tedbirler bu sisteme karşı olan devletlerce sBadece teessürle — karşılanmıştı. Versay sulhunun askeri şutlın - nın de”” “rilmesi ve Ren'in işga- hi de hic bir devletin varlık ve hâ- kimiyetine doğrudan doğruya te- Birli olmadığı cihetle aşağı yukarı aynı müsamaha ile knrşılın_mış__lı. Fakat bu kere Hitler'in “eski müs- temlekelerimizi istiyoruz. Bunla- ra muhtacız. Muhakkak ıla.c_ı - Bız,, demesi arsıulusal politika âleminde yeni bir safha açmıştır. Baştan başa makinalaşmış ve nüfusu büyük bir süratle ilerliyen alman milletinin hammaddeler membaları araması ve inkişaf im- kânları düşünmesi belki kendi düsünüşleri bakımından tabit bir ak olarak görülebilir. Fakat bü- ".'k harbta kaybettiği ve a imiyet hakkı kalmadığı ülkeleri Mmuhakkak almağa kalkmak aca- ba arsmulusal sulhu tehdid etmez Mi? ve Almanya bu İıırdletl ya- Par mı? Herkes ve bilhassa bizim Bibi — sulhseverleri düşündüren nokta budur. İngiliz, fransız gaze- telerinin telgraf havadisi ola gelen haberlerine bakılırsa Hitle- rin nutku bu memleketlerde asa- biyetle karışık bir hayret uyan - dırmıştır. Bazı gazeteler bir harb tehlikesini bile çok yakım ıorı_nefı— tedirler. Bu işte zaman en büyük hâkimdir. Gelecek günlerin neler doğuracağını beklemekten bı.şkı çare yoktur. Biz her halde vuıy.e: tin inceliğini almanların çok - iyi takdir edeceklerine inınmı.k i6- teriz. Führer bu istediklerini kuv- Vete müracaat etmeden ve arsru- lusal korkumç bir karışıklığa - se- bebiyet vermeden de elde edeb'ı- kir. Her şeyden evvel herhangi bir hakkın arsrulusal yollarla aran- Ması imkânları mvcuddur. Bu me- sele dolayısiyle çıkacak yeni bir harbm yeni vasıtalarla yapacağı tahribatın dehşetini tasavvur. et- mek bile mümkün değildir. — Yeni bir harb Avrupa mşdanı- yetini herhalde sonuna erdirecek- Alacahöyükte yeni- den çok değerli eserler bulundu İstanbul, (Telefonla) — Türk Ta- rih Kurumunun Alacahöyükte devam etmekte olan kazıda yeniden çok zen- gin eserler meydana çıkarılmıştır. en mühim Sekiz metrede, bu yılım Bir bakır devri mezarı bulunmuştur. hükümdara ait olması muhtemel — olan bu mezarda altın “diyadem,, bakırdan geyik heykeli, insan idolü, dört.günu_ kursu, gümüş kaplar ve çok zengin tez- yinat eşyası çıkmıştır. Mevsimin müsaadesi nisbetinde ka- zıya devam edilecektir. Kurumun Trak- ya;'da başladığı hafriyat da ilerle- mektedir. Alpullu şeker fabrikası ci- varında açılan höyüğün üst tabakala- rında dikkate değer seramik parçaları bulunmuştur. — Finans ve Ekonomi Bakanlarımızın tetkik seyahatleri İstanbul, 15 — Finans ve Ekonomi Bakanlarımız BB, Fuad Ağralı ve Ce- lal Bayar bugün Atatürk ve İsmet İn- önüne tazimlerini arzettikten — sonra 'Tarr vapuriyle Zonguldağa — hareket ettiler, Vekillerimize İran - sefiri ile iki vekâlet erkânı refakat etmektedir. Vekillerimiz Zöngüudak'ta tetkiklerini bitirdikten sonra Karadenizin muhte- lif limanlarına uğrtyarak Erzurum yo- liyle Kars'a kadar gideceklerdir. Zabıta memurları- mız takdir edildiler İstanbül, 15 — İç Bakanımız bügün İngiltere Kıralı Majeste Edwvard V_Hl. in türk polisi hakkındaki takdir hisle- rini kendi takdir ve teşekkütlîriyle ve bir tamimle zabrta amirliklerine bil- tamimde bilhassa Çanakkale dirmiş ve iğir Müdürlerinin ve İstanbul — Emniyet ü gösterdikleri hassasiyet takdirle kay- dedilmiştir. DÜNYA EKONOMİSİNİN DÜZELTİLMESİ İÇİN Milletler Cemiyeti ekonomi konseyi- nin bulduğu çare Cenevre, 15 (A.A.) — Milletler Ce- miyeti ekonomi konseyinin raporunda dünya ekonomisinin ya ticaret müba- delesinin yeniden azaltılması ve yahut normal bir hale sokulması icab edecek oktaya gelmiş olduğu kaydedil- yeni bir milletlerarası bir n dikten sonra, konferans fikri red ve Milletler Cemi- yeti konseyinin görüşme lüıu.munu tet- kik etmesi teklif edilmektedir. Komisyon, başlıca genel olarak pa- ra ve ithalât tahdidatını bildirmekte ve her şeyden önce bir memleketin di- ger memleketten ihtiyacı olan şeyi sa- tın alabilmesinin, borçlunun — borcunu verebilmesinin ve turistin de canı iste- diği yere seyahat edebilmcıinix_ı temi- ni lâzımgeleceği bildirilmektedir, tir. Bu feci âkıbeti ve bu ağır me- suliyeti hiç bir millet_ üstüne al mamalıdır. Herkes sinirlerine d.ı. ha ziyade hâkim olarak her mil- let hayati meselelerini bile arsıu- lusal bir tesanüd - organı içinde halletmelidir. Bizim candan te- mennimiz budur. İSPANYA'DA SON SAFHA Hükümetin Valansiyaya çe- kileceği söyleniyor; Talave- rada harb devam ediyor Lizbon, 15 (A.A.) — Diario de Moivias gazetesinin husust muhabiri, Leon'dan bildiriyor: Madrid hükümeti, merkezi terkederek Valansiyaya çekil- mek niyetindedir. Talavera de la Rinadan bildirildiğine göre, albay Jak'ın kıtaatı Talaveranın şimalinde ve Avilanın cenu- bunda büyük bir muvaffakiyet kazanmıştır. Baiula, vatanper- verler tarafından işgal edilmiştir. İki düşman uçağı düşü- rülmüştür. Toledo'nun işgeali için oldukça kuüvvetli olan Me- kuedo mevziinin alınması kalmıştır. Bu mevzie hücum için de hazırlıklar bitirilmiş bulunmaktadır. İki tarafın birbirini tutlmayan — haberleri Paris, 15 (A.A.) — İspanyol hükümeti topçu kuvvetlerinin Alkazarın bombardımanına tekrar başlamış olduğu Madrid- den bildirilmektedir. Gene aynı kaynaktan hükümet kuvvetle - rinin Talevera cephesinde bir iki kilometre ilerlemiş olduk- ları, Teruel'in bombardıman edilmekte olduğu ve Oviedo cep- hesinde hükümet kuvvetlerinin muvaffakiyet kazandıkları da bildiriliyor. Buna karşı General Arandanın Oviedodan bildirdiğine göre Marksistler, Grados kasabasında ağır bir mağlübiyete LİL GREVİ BİTMEDİ Patronların aksine olarak işçiler hükümetin kararını kabul edecekler Paris, 15 (A.A.) — B. Salengro, gazetecilere beyanatta bus lunarak Lil dokuma sanayii âlemindeki anlaşmazlığı hallets mek üzere hükümetin bir hakem tayin edeceğini söylemiştir. — Hakemliğin Pariste mi yoksa Lilde mi yapılacağı henüz malüm değildir. Lil, 15 (A.A.) — Dokümacılar sanayii merkezi komitesi ve Lil ticaret odası reisi B, Thiriez, dün şimal prefesi B. Karl ile uzun uzadıya görüşmüştür. B. Thiriez, bu görüşmein sonunda gazetecilere şu beya- natta bulunmuştur : “— Hakem usulünü reddediyoruz. Kollektif bir anlaşma imzalamak hususunda hükümetle aynı fikirde değiliz. Bimun- la beraber görüşmeler kesilmiş değildir.,, Lil, 15 (ALA.) — Amele sendikaları sekreterieri umumit assamblesi, bir takrir kabul etmiştir. Bu takrirde dokuma en- düstrisi grevcileri için bir iaşe komisyonu kurulması derpiş edilmekte ve bütün mahalli amele sendikalarından her hafta bir saatlik çalışmalarının ücretlerini bu komisyona terketme- uğramışlardır. İspanyadan ayrılan amerikalılar Bilbao, 15 (A.A.) — Amerikan konsolosu, Amerika Hari- ciye nezaretinden almış olduğu emre göre, dün öğleden sonra 15 amerikalı lie 214 yabancıyı Kan torpido muhribine bindir- miş ve muhrib, liman torpillenmeden evel ,Fransaya hareket etmiştir. ... 'Toledo, 15 (ALA.) — Alkazar mahsurlarının Şili elçisinin tavassutunu reddetmiş oldukları bildirilmektedir. (Sonu 4, üncü sayfada) verir.,, leri taleb olunmaktadır. Takrirde deniliyor ki: “Patronların hükümete Karşı göstermekte oldukları İti- madsızlık karşısında assamble, hükümete güvenini bildirir ve sempatisi ile tesanüd hissini ifade ve iblâğ İçin Leon Blum yoldaşa mühim bir sendikalar delegasyonu göndermeğe karar Takrirde bir “teyakkuz kömitesi, kurulması da derpiş e- dilmektedir. Bu komiteye amele istekleri hareketinin tani serbestliğini temin ve faşist teşekküllerinin iftiralarına karşı işçiyi müdafaa etmek vazifesi verilecektir. * Lokarno devletleri- nin toplantısı geri . mi kalıyor? Londra, 15 (ALA.) — İyi malümat almakta olan mahfiller, Lokarnocular konferansının önümüzdeki birinci teş- rin ayının üçüncü haftasında burada toplanmasına ihtimal vermemektedir. İngilterenin Berlin ve Roma hükü- metleri nezdinde yapmış olduğu te- şebbüsler, Almanya ile İtalyanın kon- feransın bu kadar- — yakın bir - tarihte faydalr bir iş görebileceğine kail olma- dıklarını göstermiştir. Öğrenildiğine göre İtalya, Habe- şistan meselesi kati surette halledilme- dikçe ve İspanyanın vaziyetindeki ka- rarsızlık devam ettikçe konferans ruz- namesinin tanzimine imkân hasıl olmı- yacağı düşüncesindedir, Almanyaya gelince o da konferan- sın daha ziyade Ren meselesi ile uğ- raşmasını istemektedir. İngiltere ile Fransa, Almanyanın bu görüşü ile ©- nun Londra konferansındaki teklifleri arasında bir uymazlık görmektedirler, bu koönferansta — devletlere tetkikini Almanya, B. Hitler'in sulh plânının teklif eylemiş idi. İngiltere kabinesi toplanıyor Londra, 15 (A.ÂA.) — Bu haftanın sonuna doğru kabine görüşmeleri ce- reyan edeceği bildiriliyor, Deyli Telegral gazetesine göre, bu görüşmeler Filistin'de örfi idare — ilâ- niyle alâkadardır. Morning Post gazetesi, bakanların Avrupa durumu ile ve sonra beşler konferansı hakkımda Almanya ve İtal- ya ile yapılacak görüşmelerle uğraşa- cağını ve B. Eden'in Milletler Cemi- yeti ıslahları hakkında gelecek hafta vereceği nutküu hazırlıyacaklarını bil- dirmektedir. Royter Ajansı, Lokarno konferan- sımın en çabuk ikinci teşrinde toplan- masının şimdi tabakkuk etmiş olduğu- nu bildiriyor. Nııremberg Kongresi Kapanirken Hitler bir nutuk daha söyledi Alman ordusuna verilen yeni bayraklar Nuremberg, 15 (A.A.) — Havas a- jansı muhabirinden : 1935 senesinde olduğu gibi nasyonal sosyalist kongresinin son günü orduya tahsis edilmiştir. Muharebe talimleri,. 400 tayyarenin, bir çok süvari, topçu ve piyade alaylarının kısmen atlı ve kıs- Nurembergde B., Hitlerin önünde geçid resmi men motörlü oldukları halde iştirak et- meleriyle yapılan askeri nümayişler... İşte dün yüz bin kişinin seyretmiş oldu- ğu manzara bu idi. Heyecan içinde bu- YKAAARAAAAAAAAARAAAARARAAAARA A Bugünkü gündeliğimiz de Nürenberg nutkünu tahlil et- mektedir. Son posta ile gelen ingiliz ve Ffransız gazetelerinin de aynı hâdiseyi inceliyen ma- kalelerinin tercümelerini okur- larımız dördüncü sayfamızda bulacaklardır. KAARARRARAAKARARARARARRARAARARA lunan halk, bilhassa tayyarelerin görün- düğü ve obüslerin patladığı anlarda al- kışlamaktan ve “Selâm sana zafer, se- lâm sana zafer” diye bağırmaktan geri durmuyordu, Bu nümayişlerden sonra askeri kıta- lar, bir murabba teşkil etmişler ve orta- ya “bayraklar taburu” çıkmıştır, Bay- rakları Döberritz'in zabit vekilleri taşı- yordu. 1913 Üün eski Prusya bayrakları ve imparatorluğun sararıp solmuş sans cakları yanında ortalarında demir hağ ve piyadeler de dört köşesinde birer u« fak gamalı haç bulunan piyade bayrake ları görülüyordu. Donanmanın bayrakla rı mavi, beyaz, tayyarelerinki kırmızı, beyaz ve portokal rengi idi. Bu bayrakr lar, yeni cüzütamlara dağıtılmıştır. Saat 20 de B. Hitler bir nutuk söylie ; yerek ezcümle şöyle demiştir: “— Dünyada hiç bir memleket yok-« tur ki Almanyanın şimdi bulunduğu ha- le gelmiş olmasına eseflensin. Çünkü Al. manya, kendisi taarruza uğramadıkça hiç kimseye taarruz etmiyecektir. Führer, devamla demiştir ki; — Biz, ideallerini yabancı memleket.. lerde neşretmeğe uğraşan — misyonerler değiliz. Fakat başkalarının da bizim iç işlerimize karışmalarını istemeyiz. B. Hitler, bundan sonra demokratik hükümet şeklini tenkid etmiştir. Muma- ileyh demiştir ki: — Sön on beş sene içinde garb de- mokrasilerinin istediği şekildeki “bey- nelmilel kardeşlik” in hakikt kıymetini ölçmek için birçok fırsatlar elde etmiş- tir. Bu demokrasilerin size muhabbetle- ri olup olmaması pek o kadar ehemiyet- li bir şey değildir. Alman milleti, eski alman demokrasisinin nail olmuş oldu- ğu sempatilere talib değildir. | Demokratik milletlerin bize karşı — pek az tevcecüh hisleri beslemeleri ka- dar tabil bir şey olamaz. Bizim de oto- trieye dayanan rejimlere sahib devletler hakkında muhabbet ve sevgi — besleme- (Sonu 5, inci sayfada) * B eit