16 Eylül 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. Gündelik NURENBERG KONGRESİ N. A. KÜÇÜKA Hâdiselerle dolu olan içmd.ı yaşadığımız haftanın en e_hemı- yetli hâdisesi herhalde Nüren - berg kongresidir. Nuyunı.l * 508 yalist partisinin mutad bir. top- lantısı olan bu kongre geçen y_ılı lara nisbetle biraz daha gösteriş- li oldu. Kongrenin en kırı_kterı» tik cephesi hiç şüphe yok ki Füh- rer'in ağzından çıkacak sözlerdi. Nasyonal sosyalist liderinin dün- ya meselelerini bir çerçeve- den gördüğünü ve nasıl bir usul ile incelediğini biliyoruz. Nasyonal sosyalizmin mukad- des kitabı olan “Mein Kampf” bi- zi bu hususta kâfi derecede ten- vir eder. Ancak bugünkü şartlar içinde Führer'in neler düşündü - günü öğrenmek cidden merak & dilecek bir şeydi. Almanyanın bu eski ve tarihi şehrinde binlerce vatandaşın ve ecnebi - lerden gelen heyetlerin Iııtxunın— da söylenen nutkun en yeni kısmı genel savaşta ılnıılırdı.n ılır_um müstemlekelerin kendilerine — ia- desini istiyen - tarafıdır. Versay sulhunun ağır 'ınlırmdııı zama- nın müsaadesinden istifade ede- rek dikkate şayan bir meha kurtulan Almanyanın bu ııuı.i şimdiye kadar !ıpdıı ,ınrhıln. lerin şüphesiz ki en güçü olacak- hır. Hitlerizmin yahudi ve e wik düşmanlığı Almanyanın bir bakıma göre bir iç meselesi ola- rak telakki edildiğinden bu hu #susta yeni rejimin yapmış olduğu icraat ve almış olduğu tedbirler bu sisteme karşı olan devletlerce sadece teessürle — karşılanmıştı. Versay sulhunun askeri şartları - nn d “rilmesi ve Ren'in işga- li de hic bir devletin varlık ve hâ- kimiyetine doğrudan doğruya te- birli olmadığı cihetle aşağı yukarı fynı müsamaha ile karşılanmıştı. Fakat bu kere Hitler'in “eski müs- temlekelerimizi istiyoruz. Bunla- ra muhtacız. Muhakkak - alaca - Bız,, demesi arsrulusal politika âleminde yeni bir safha açmıştır. Baştan başa makinalaşmış ve nüfusu büyük bir süratle ilerliyen alman milletinin hammaddeler Mmembaları araması ve inkişaf im- kânları düşünmesi belki kendi düşünüşleri bakımından tabii bir ak olarak görülebilir. Fakat bü- Yük harbta kaybettiği ve artık ha- kimiyet hakkı kalmadığı ülkeleri Mmuhakkak almağa kalkmak aca- ba arsnılısal sulhu tehdid etmez Mi? ve Almanya bu yar Par mı? Herkes ve bilhassa bizim &ibi b:ılhıul;r'leri "ıwı...ıuı-ı Nokta budur. İngiliz, fransız gaze- telerinin tolgraf havadisi olarak gelen haberlerine bakılırsa Hitle- rin nutku bu memleketlerde asa- biyetle karışık bir hayret uyan * Mırmıştır. Bazı gazeteler bir harb tehlikesini bile çok yakın görmek- ledirler. Bu işte zaman en büyük hâkimdir. Gelecek günlerin neler doğuracağını beklemekten başka çare yoktur. Biz her halde vaziye- tin inceliğini almanların çok- İyi takdir edeceklerine iııuıııııl is teriz. Führer bu istediklerini kuv- vete müracaat etmeden ve arsıu- kusal korkumç bir karışıklığa se- bebiyet vermeden de elde edebi- lir, Her şeyden evvel herhangi bir hakkın arsrulusal yollarla aran- Ması imkânları mvcuddur. Bu me- aele dolayısiyle çıkacak yeni bir harbra yeni vasıtal yapacağt debşetini tasavvur. et mek bile mümkün değildir. — Yeni bir harb Avrupa medeni- yetini herhalde sonuna Alacahöyükte yeni- den çok değerli eserler bulundu İstanbul, (Telefonla) — 'Türk Ta- rih Kurumunun — Alacahöyükte devam etmekte olan kazıda yeniden çok zem gin eserler meydana çıkarılmıştır. Sekiz metrede, bu yılın en mühim bakır devri mezarı bulunmuştur. Bir hükümdara ait olması muhtemel olan bu mezarda altın “diyadem.. bakırdan geyik heykeli, insan idolü, dört güneş kursu, gümüş kaplar ve çok zengin tez- yinat eşyası çıkmıştır Mevsimin müsaadevi nisbetinde ka- zıya devam edilecektir. Kurumun Trak- ya'da başladığı bafriyat da ilerle- mektedir. Alpullu şeker fabrikakır ci- varında açılan höyüğün Üst tabakala- rında dikkate değer seramik parçaları bulunmuştur. Finans ve Ekonomi Bakanlarımızın tetkik seyahatleri İstanbul, 15 — Finans ve Ekonomi Bakanlarımız BB. Fuad Ağralı ve Ce- lal Bayar bugün Atatürk ve İsmet İn- önüne tazimlerini arzettikten — sonra 'Tarı vapuriyle Zonguldağa — hareket ettiler, Vekillerimize İran sefiri ile iki vekâlet erkânı refakat etmektedir. Vekillerimiz Zongudak'ta tetkiklerini bitirdikten sonra Karadenizin muhte- Hf llmanlarına uğrıyarak Erzurum yo- liyle Kars'a kadar gideceklerdir. Zabıta memurları- mız takdir edildiler İstanbul, 15 — İç Bakanımız bugün İngiltere Kıralı Majeste Edxard VLL in türk polisi hakkındaki takdir hisle- rini kendi takdir ve teşekkürleriyle ve bir tamimle zabıta amirliklerine bil- dirmiş ve tamimde bilhassa Çanakkale ve İstanbul — Emniyet Müdürlerinin gösterdikleri hassasiyet takdirle kay- dedilmiştir. DÜNYA EKONOMİSİNİN DÜZELTİLMESİ İÇİN Milletler Cemiyeti ekonomi konseyi- nin bulduğu çare Cenevre, 15 (A.A.) — Milletler Ce- miyeti ekonomi konseyinin raporunda dünya ekonomisinin ya ticaret müba- delesinin yeniden araltılması ve yahut mnormal bir hale sokulması icab edecek bir noktaya gelmiş olduğu kaydedil. yeni bir milletlerarası dikten sonra, konferans fikri red ve Milletler Cemi- yeti konseyinin Tüzümunu tet- kik etmesi teklif edilmektedir. Komisyon, başlıca genel olarak pa- ra ve itbalât tahdidatını bildirmekte ve her şeyden önce bir memleketin di- ğger memleketten htiyacı olan şeyi sa- tın alabilmesinin, borçlunun — borcunu verebilmesinin ve turistin de canı İste- diği yere seyahat edebilmesinin temi- ni lâzımgeleceği bildirilmektedir. —T tir. Bu feci âkıbeti ve bu ağır me- suliyeti hiç bir millet üstüne ah mamalıdır. Herkes sinirlerine da- ha zi hâkim olarak her mil- ADIMIZ, ANDIMIZDIR İSPANYA'DA SON SAFHA H_üküızıetin Valansiyaya çe-|Patronların aksine olarak kileceği söyleniyor; Talave-|işçiler hükümetin kararını rada harb devam ediyor Lizbon, 15 (A.A.) — Diarlo de Molvias gazetesinin husust muhabiri, Leon'dan bildiriyor: Madrid hükümeti, merkezi terkederek Valansiyaya çekil- mek niyetindedir. Talavera de la Rinadan bildirildiğine göre, albay Jak'ın kıtaatı Talaveranın şimalinde ve Avilanın cenu- ULUS malüm değildir. bunda büyük bir muvaffakiyet kazanmıştır. Baiula, vatanper- verler tarafından işgal edilmiştir. İki düşman uçağı düşü- rülmüştür. Toledo'nun işgali için oldukça kuvvetli olan Me- kuedo mevriinin alınması kalmıştır. Bu mevzie hücum için de hazırlıklar bitirilmiş bulunmaktadır. İki tarafın birbirini tutlmayan — haberleri Paris, 15 (A.A.) — İspanyol hükümeti topçu kuvvetlerinin Alkazarın bombardımanına tekrar başlamış —olduğu Madrid- den bildirilmektedir. Gene aynı kaynaktan hükümet kuvvetle « rinin Talevera cephesinde bir iki kilometre ilerlemiş olduk- ları, Teruel'in bombardıman edilmekte olduğu ve Oviedo cep- hesinde hükümet kuvvetlerinin muvaffakiyet kazandıkları da bildiriliyor. Buna karşı General uğramışlardır. İspanyadan ayrılan amerikalılar Bilbao, 15 (A.A.) — Amerikan konsolosu, Amerika Hari- ciye nezaretinden almış olduğu emre göre, dün öğleden sonra 15 amerikalı lie 214 yabancıyı Kan torpido muhribine bindir- miş ve muhrib, liman torpillenmeden evel ,Pransaya hareket etmiştir. ... Toledo, 15 (AA.) — Alkazar mahturlarının Şili elçisinin tavassutunu reddetmiş oldukları bildirilmektedir. (Sonu 4, üncü saylfada) * Lokarno devletleri- . / : nin toplantısı geri . mi kalıyor? Londra, 15 (AsA.) — İyi malâmat almakta olan mahfiller, Lokarnocular konferansının önümüadeki birinci teş- rin ayının Üçüncü haftasında burada toplanmasına ihtimal vermemektedir. İngilterenin Berlin ve Roma hükü- metleri nezdinde yapmış — olduğu te- şebbüsler, Almanya ile İtalyanın kon- feransın bu kadar — yakın bir. tarihte faydalı bir iş görebileceğine kail olma- dıklarını göstermiştir. Öğrenildiğine göre İtalya, Habe- şistan meselesi kati surette halledilme- dikçe ve İspanyanın vaziyetindeki ka- rarsızlık devam ettikçe konferans ruz- namesinin tanrimine imkân hasıl olmı- yacağı düşüncesindedir, Almanyaya gelince o da konferan- sın daha ziyade Ren meselesi ile uğ- yaşmasını istemektedir. İngiltere ile Fransa, Almanyanın bu görüşü ile o- nun Londra konferansındaki teklifleri arasında bir uymazlık görmektedirler. Almanya, bu konferansta — devletlere B. Hitler'in sulh plâninın — tetkikini teklif eylemiş idi. İngiltere kabinesi toplanıyor Londra, 15 (A-A.) — Bu haftanın sonuna doğru kabine görüşmeleri ce- reyan edeceği bildiriliyor, Deyli TTelegraf gazetesine göre, bu görüşmeler Pilistin'de örfi idare — ilâ- niyle alâkadardır. Morning Post gazetesi, bakanların Avrupa durümü ile ve sonra beşler konferansı hakkında Almanya ve İtal- ya ile yapılacak görüşmelerle uğraşa- çağını ve B. Eden'in Milletler Cemi- yeti ıslahları hakkında gelecek hafta vereceği nutku harırlıyacaklarını bil- dirmektedir. Royter Ajansı, Lökarno konferan- smın en çabuk ikinci teşrinde toplan- masının şimdi tabakkuk etmiş olduğu- nu bildiriyor. Arandanın Oviedodan bildirdiğine göre Marksistler, Grados kasabasında ağır bir mağlübiyete verir.,, Takrirde bir “teyakkuz komitesi, kutulması da d dilmektedir. Bu komiteye amele istekleri hınkul:lr:l:-.. serbestliğini temin ve faşlst teşekküllerinin iftiralarına karşı işçiyi müdafaa etmek varifesi verilecektir. % Nuremberg Kongresi Kapanırken Hitler bir nutuk daha söyledi Alman ordusuna verilen yeni bayraklar ——— — ©0| — 4 Nuremberg, 15 (A.A.) — Havas a- jJansı muhabirinden : 1935 senesinde olduğu gibi nasyonal sosyalist kongresinin son günü orduya tahsis edilmiştir. 400 tayyarenin, bir çok süvari, topçu ve piyade alaylarının İsemen atlı ve kit- K ";- I y Nurembergde B. Hitlerin önünde geçid resmi men motörlü oldukları halde iştirak et- meleriyle yaprlan aâzkeri nümayişler... İşte dün yüz bin kişinin seyretmiş oldu- ğu manzara bu idi. Heyecan içinde bu- YAAAAAMANAZ Bugünkü gündeliğimiz de Nürenberg nutkunu - tahlil et- mektedir. Son posta ile gelen ingiliz ve fransız gazetelerinin de aynı hâdiseyi inceliyen ma- kalelerinin tercümelerini okur- larımız dördüncü sayfamızda bulacaklardır. AAAAAAAAAARANARI 16 EYLUL 1936 ÇARŞAMBA Son haberler üçüncü sayfamızdadır LİL GREVİ BİTMEDİ kabul edecekler Paris, 15 (A.A.) — B, Salengro, gazetecilere beyanatta bu. lunarak Lil dokuma sanayii âlemindeki anlaşmazlığı hallet. mek üzere hükümetin bir hakem tayin edeceğini söylemiştir. Hakemliğin Pariste mi yoksa Lilde mi yapılacağı henüz B Lil, 18 (A.A.) — Dokümacılar sanayii merkezi komitesi ve Lil ticaret odası reisi B. Thirtez, dün şimal prefesi B. Karl ile vzun uzadıya görüşmüştür. B. Thirlez, bu görüşmelin sonunda natta bulunmuştur : *“— Hakem usulünü reddediyoruz. Kollektif bir anlı a aşıma tmzalamak hususunda hükümetle aynı fikirde değiliz. Bunun. la beraber görüşmeler kesilmiş değildir.., Lil, 15 (A A.) — Amele sendikaları — sekreterieri umuüml | assamblesi, bir takrir kabul etmiştir. Bu takrirde dokuma en- düstrisi grevcileri için bir iaşe komisyonu kurulması derpiş edilmekte ve bütün mahalli amele sendikalarından her hafta bir saatlik çalışmalarının ücretlerini bu komisyona terketme- leri taleb olunmaktadır. Takrirde deniliyor ki: “Patronların hükümete Kkarşır göstermekte — oldukları İti- madsızlık karşısmda assamble, hükümete güvenini bildirir ve sempatisi ile tesanüd hissini ifade ve iblâğ için Leon Bl n yoldaşa mühim bir sendikalar delegasyonu göndermeğe karar Muharebe - talimleri,. HER YERDE 5 KURUŞ gazetecilere şu beya Tunan halk, bilhassa tayyarelerin görün. düğü ve obüslerin patladığı anlarda al- kışlamaktan ve “Selâm sana rafer, se- lâm sana zafer” diye bağırmaktan geri durmuyordu. Bu nümayişlerden sonra askeri kıta. lar, bir murabha teşkil etmişler ve orta- ya “bayraklar taburu” çıkmıştır. Bay- rakları Döberritz'in zabit vekilleri taşı- yordu. 1913 Ün caki Prusya bayrakları ve imparatorluğun sararıp solmuş sane cakları yanında ortalarında demir hağ ve piyadeler de dört köşesinde birer u« fak gamalı haç bulunan piyade bayrake ları görülüyordu. Donanmanın bayrakla vE mavi, beyaz, tayyarelerinki kırmızı, beyar ve portokal rengi idi. Bu bayrakr lar, yeni cüzütamlara e Saat 20 de B. Hitler bir nutuk söylüe — yerek ercümle şöyle demiştir: “— Dünyada hiç bir memleket yok- tur ki Almanyanın şimdi bulunduğu ha- le gelmiş olmasına eseflensin, Çünkü Al. manya, kendisi taarruza — uğramadıkça hiç kimseye taarruz etmiyecektir. Führer, sözüne devamla demiştir ki: — Bir, ideallerini yabancı memleket.. lerde neşretmeğe uğraşan — misyonerler değiliz. Fakat başkalarının da bizim iç işlerimize karışmalarını istemeyiz. | B. Hitler, bundan sonra demokratik — hükümet şeklini tenkid etmiştir. Muma- — ileyh demiştir ki: İ — Soön on beş sene içinde garb de- mokrasilerinin istediği şekildeki “bey- nelmilel kardeşlik” in hakikt kıymetini ölçmek için birçok fırsatlar elde etmiş- tir. Bu demokrasilerin size muhabbetle- Ti olup olmaması pek o kadar ehemiyet- Ki bir şey değildir. Alman milleti, cski alman demokrasisinin nail olmuş oldu- —| Bu sempatilere talib değildir. İ Demokratik milletlerin bize karşı ! | pek az tevecclih hisleri beslemeleri ka- dar tabii bir şey olamaz Bizim de oto- trieye dayanan rejimlere sahib devletler ".' hakkında muhabbet ve sevgi — besleme- (Sonu 8. inci sayfada) x tü aati