ON YEDİNCİ YIL. NO: 5385 ündeli LOZAN 24 temmuz yeni Türkiye'nin en ehemiyetli bir günüdür. Dünya ta- rihi ve gelecek nesiller bugünün yaratıcılarını daima hürmetle caklardır. Çünkü Lozan müdhiş bir mücadelenin, sonsuz bir yaş güvenin emsal- Lozan her mil lir; Sevr ile haksız ola- rak idama mahküm edilen ve bü- ün bir âleme karşı istiklâl diye çır- pınarak ayağa kalkan bir milletin çetin mücadelelerden sonra her türlü yokluklar içinde kazandığı zaferin çok haklı bir mükâfatıdır. portresini bugün ve yarın çizmek ve ifade edebilmek hakikaten im- lde edilen büyük işlerin u- mumi esaslarını birkaç kalem dar- besiyle anlatmak istiyoruz. Asırlardanberi arsıulusal siya- set masasınm üstünde yatan hasta adam artık ölmüştür ve şark mese- lesi politika âleminin gündeliğin- den çıkarak siyasi tarihine malol- muştur. Dünya diplomatlarının Lo- e için kullan- dıkları adese yanlış ve şaşırtıcı idi, Bütün görüşler, bütün düşünceler bu yanlış mantıka dayanırdı. Has- lan osmanlı saltanatı ve sa- Sadece bu kâbusun yarat- faza etmiş olan türk milletini in- kişaf ettirecekti. Netekim öyle ol- Lozanda bütün dünya karşı- herkesle denk olmak yalnız bu idi. Lozan konferansın- da hakkımızı teslim ettirmek pek kolay olmadı. Konferans ikinciteş- 922 salı günü başladı. Ve 8 irdü. 4 şubatta konferans ke- ve 23 nisanda tekrar toplan- dı. Bu aylar zarfında türk heyeti murahhasasının gösterdiği sabır, metanet ve soğuk kanlılık hakika- 'ten her diplomat için merakla ta- kib edilecek şeylerdir. Konferan- sın raznamesi hakikaten bu kadar gürültülü olmağa değer maddeler- di. Artık (şarkıkarib) denilen ya- rı sömürge ülkesi kapitilâsyonlari- le, sultanlarile ve binbir türlü ihti- raslarile batıyordu. Bu batışın el- bette bir fırtınası ve elbette bir gürültüsü olacaktı. İşte bu kadar uzun ve heyecanlı müzakerelerden sonra Lozanda karşılıklı ve iki ta- rafa borç tahmil eden muahedena- me meydana getirildi. Lozan mu- ahedenamesi harb sonunda yapı larak iki tarafa borç yükleten ve ittifak devletleri zümresi ” içinde, Türkiyenin mağlüb telâkkisine meydan vermiyen biricik muahe- denamesidir. Bu muahedename ile yeni Tür. kiyenin varlığı tasdik edildi. Eski- den binbir ihtirasa zemin olan yer- den milletlerarasında yük- sek bir şeref ve haysiyet sahibi ve arsıulusal bir barış âmili olan av- rupalı, genç, ruhu ileriye doğru in- kilâb hamleleriyle atılan bir millet doğdu. Güksümüz kabarar günü anmak ve bugüni tini türkün hem hakkı hem de vazifesidir. N. A. KÜCÜKA fotografı | ta Halkevinde büyük bir tören yapıl- mış ve İsmet İnönünün Halkevine ar- mağan edilen fotografı da merasimle sılmıştır. Havanın müsaid olmaması rağmen saat 18 de Ankaranın bütün ile- ri gelenlerile ankaralılar Halkevini hıncahınç doldürmüşlardı. Törene hep birden söylenilen — İstiklâl marşı - ile başlandı. şubesi başkanı Hıfzı Oğuz Bekata, a- Şağıya kısaca koyduğumuz günün aç- ma söylevini verdi: Sonra dil, tarih ve edebiyat Hıfzı Oği Mutlü bir tesadüf neticesi olarak, Montrö dolayısile yapılan şenliklerden Bekata'nın söylevi 'üç gün sonra bugün de Loza ngününün kutlandığını, türk gücünün, harb mey- danlarından sonra Lozan'da da - tasdik edildiğini anlatan B. H. göyle devam etti. '— Montrönün bugünkü dünya siyaset Oğuz sözüne edeceğini Londra, 24 ÇALA.) — İyi haber al makta olan mahfiller, Lokarnocu - dev- letlerin verdikleri tebliğin ne şekilde olacağını dün sabahki toplantıda tesvit etmiş ve bu hususta aralarında mutabık kalmış olduklarını bildirmektedir. Öğ- leden ılan toplantıda bilhası İngilterenin Fransa ve Belçikaya olan yardım teahhüdleri hakkında görüşül B. Blum'un bu muvakkat teahhüdle- rin Brüksel konferansının akamete uğ: raması ve bu akametten — Almanya'nın Fransa'yı mesul tutması halinde dahi muhafaza edilmesi noktasında israr et Fransa ve Be ULUS |Lozan zaferinin yıldönümü dün Halkevinde büyük bir törenle kutlandı Başbakanımızın partice halkevine armağan edilen da dün merasimle salona asıldı Yukarda, solda; Başbakan İsmet İnönü'nün resmi, Halkevi salonuna asılırken. Sağda: Lozan gününün yıldönümünü kutlayan ankaralılar Halkdvinde. — A solda: İsmet İnönünün resmi, asılırken sevgi ve saygı ile seyfedenler. Sağda: Dr. Münip Hayri Ürgüblü, Lozan hakkı ndaki konfecana'ı verirken. âleminde eşi pek az görülen siyasi bü. 'nın pek kısa bir tereddüdten sonra der- hal tanıması ve tasdik etmesinin sebeb- derini dünyanın bugün içinde - bulun- duğu şartlarda değil, Daha çok asil ve kahraman - türk milletinin Lozanda dünya diplomatlarile kafa yuruşturan türk zekâ - ve iradesinin Ve Lozandan sonraki milletçe kal- kınmamızın büyük tesirinde aramalıdır. Tecavüze uğrayan türk izzetinefsi- 'nin ,türk gücünlün (türk zekâ ve irade- sinin nelere müktedir olduğunu; ve 1- sayfamızdadır | 4 -— | ADIMIZ, ANDIMIZDIR. —HER YERDE 5 KURUŞ gA (Sonu 2. inci sayfada) 25 TEMMUZ 1936 CUMARTESİ Son haberler üçüncü Montröden dönen heyetimiz. İstanbulda büyük tezahürterle karşılandı —| Yugoslavya, İrak ve Afganistan başbakanları ve İsviçre elçisi başbakanımızı kutladılar İstanbul, 24 (AA.) — Montrö kon feransına iştirak eden türk deleğasyo- 'nu bu sabah saat 7.50 de ekspresle şeh- rimize gelmiştir. Sirkeci istasyonu baştan başa - baye raklarla donatılmış ve gerek istasyon içinde, gerek dışında binlerce halk el- lerinde bayraklarla - delegasyonumuzu. karşılamıştır. Reisicumur namına yaver Cevdet heyetimizi karşılamıştır. leri selâm resmini yapmıştır. Ha- riciye vekili kendisini karşılıyanlarla Börüştükten sonra doğru Perapalasa gitmiştir. İstanbul valisi Muhittin Üstündağ, İstanbul komutanı general Halis, aske ri akademi kumandanı general Ali Pu ad, merkez kumandanı, emniyet direk- törü, sefirler ve konsoloslar karşılama şiminde hazır bulunmuşlardır. Gkeri mızıka ve asker, polis müf- Başbakanımız Adliye bakanımızla bir- likte dün tayyare ile İstanbula gitti Başbakanımız beraberlerinde Bayan İnönü ve adliye bakanımız B. Şükrü Saraçoğlu olduğu halde dün sabah tay- yare ile İstanbula gitmişlerdir. Başbakanımızı Bakanlar ve bakan- fıklar ileri gelenleri uğurlamıştır. B. Şükrü Kaya da gitti İç bakanı ve C.AHLP. Genel Sekreteri B. Şükrü Kaya da dün akşamki trenle İstanbula gitmiştir. Montrö'den dönen delegasyonumuzun başkanı B.T.R. Aras Başbakanımızla Irak, Yugoslav. ya ve Efganistan başl ları arasında teati edilen telgraflar Montrö boğazlar konferansının mu. vaffakiyetle neticelenmesi” dolayısile Yugoslavya, Irak, / Efganistan başbas kanlarile İsviçrenin Ankara sefiri B. Hanri Martinden başbakan İsmet İnö- 'nüne gelen tebrik telgrafları ve bunlar ra verilen cevablar aşağıdadır: (Sonu 2. inci sayfada) İspanyol ihtilali feci bir safhaya girdi Ölenler 20,000den fazla; kıtlık tehlikesi baş gösterdi Madrid'in ilersindeki dağlarda hükümet kuvvetleriyle âsiler çarpışıyorlar İtalya, Londra toplantısını - hasmane bir hareket sayıyor İngiltere, verdiği askeri teminatı idame aya bildirdi miş oldüğu öğrenilmiştir. Söylendiğine göre İngiltere Hükümeti, fransız talep- lerini kabul etmiştir. Berlin ve Roma'd.ki İngiltere, Bel- çika ve Fransa büyük elçilerine konfe rans tebliğinin birer nüshasını Roma ve Berlin Hükümetlerine tevdi etmeleri ve bu hükümetleri Brüksel konfer na iştirak etmeğe davet eylemeleri için talimat verilmi halyanlar, Londra toplantısını hasmane bir h; sayıyor Roma, 24 (A.A.) — Siyasi mahfiller, (Sonu . üncü sayfada) -ATLAS DENİZİ v BARYEL Pa Si CEZAİR UKSA z FRANSIZ. FASÇLAAAZ Tipanga gekirlerini e iayanl YÜK eliğük çentıl (Aelire Pantu (Yazısı 3. üncü sa harita