25 Temmuz 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 12 sahife 2 ncl sahifede: Siyasî IcmaL 3 üncü sahifede: Lozan muzafferiyetinin 14 üncü yıldönümü. 5 inci sahifede: Çanakkalede dünkü merasim. 6 ncı sahifede: Olimpiyad mektublan Ahmed İhsan. Siyaset Kahramanları Merasimle Karşılandı m • )HQ1 İSTANBUL CAĞALOĞLU rf ' O T R 109C Sajl. 4döl TelgraJ ve mektub adresi: Cumhurlyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbul, No 246 uUmBnBSI 10 I T H I Z İ3uO B T TU Telefon: Başmuhanir ve evl: 22366 Tahrtr heyetl: 24298 tdare ve matbaa kısmlle Matbaacılık ve Neşriyat Şirketl 24299 . 24290 umhu KEMALİZM Tfirk inkılâbı hakkında şimdiye kadar yazılmı; eserlerin en mükemmelidir. Fransız parlâmentosu reisi Herriot ve doktor Köprülü Fuad eser için birer mukaddeme yazmışlardır. Her gancin elinde bir tane bulunmalıdır. Yazan: Tekin Alp Monlröden muzafferane dönen Türk heyeti, Sirkeci garında istikbalciler arasında •• Dün tayyare ile sehrimize gelen Başvekil, Hariciye ve Adliye Vekilleri ve karşılayıcılarile beraber Yeşilköyde Dün büyük tezahüratla karşılanan Hariciye Vekilimize Sirkeci garında askeri resmi selâm Dr. Arns Ulu Ondere ve Başvekile izahat verdi Murahhas heyetimizin Avdeti münasebetile Haricî siyasetimiz Boğazların emniyeti, Yakın Şarktaki bUyUk sulh kütlesini yekpare çelik bir kale haline koymuştur. ış İşleri Bakanımız doktor Tevfik Riiştü Aras dün memleketimize, kazanılmış büyük bir harbin muzaffer kumandam gibi, döndü. Memleket Montrö konferansının Türk Başmurahhasını en haklı davamı zın hak edılmiş olması muvaffakiyetinin canlı timsali gıbi karşıladı. Yollarda onu ve arkadaşlannı hâmil bulunan tren et rafındaki tezahürler İstaabul kapılannda treni durduracak coşkunluk derecelerini buldu. Kendisine tevdi olunan ehemmi yetli vazifeyi hakkile görmek için pek iyi çalısmış olan doktor Aras memleketinde kendisini ihata eden bu sevgi ve memnuniyet halesine bihakkin liyakat kazanmıştı. Ona sorsanız, muvaffakiyetin sırn olmak üzere, Lozandanberi söyhyegeldıği sözleri tekrar ederek bu hususta kendi sinin Büyük Şeflerinden aldığı emirleri ve direktıfleri yerine getirmekten başka birşey yapmamış olduğunu söyler, ve bu sözde büyük bir hakikat hissesi yok değildir. Ancak emirleri ve direktifleri ye Tİne getirebilmekte de elbet marifet ve meziyetin kezalik büyük hissesi vardır. Onun için Başmurahhasımızı ve onun mesai arkadaşlannı sevgi ile kucaklamakta millet haksız değildir. Nitekim başta Dış işleri Bakanımız olduğu halde mu rahhas heyetimizi hiç şüphesiz Büyük Şeflerimiz de bütün bir samimiyet ve muhabbetle takdir etmiş olacaklardır, ve gene hiç şüphesiz murahhas heyetimiz bu pek yerinde teveccüh ve iltifatı pek haklı olarak en büyük mükâfat sayacaktır. Şahıslann kendilerine tevdi olu nan vazifeleri ifada muvaffakiyet derecesi elbet şahsî kabiliyet ve>gay retlerin miktar ve mabiyetile müte nasib olur. Montrö konferansı bizim için, dostlarımız için ve bütün diğer alâkadarlar için hakka ve hakikate mutabakatta insanlığa şeref verecek kadar parlak bir neticede karar kıl mıştır. Meselenin en yakın alâkadan ve hatta asıl sahibi biz olduğumuz için istihsal olunan muvaffalriyetten 'de bittabi en ziyade biz memnun, tnüteşekkir ve müftehir oluyoruz. Bu netice karşısında başta kendi murahhas heyetimiz olduğu halde pek haklı davamızın ihkakında bütün gayret ve müzaheretlerini esirgeme miş olan muhterem zatlann hepsine karşı kalblerimizin en derin köşele rinde en saf minnet ve şükran hisle rimizin şevk ve heyecanı içinde bu lunduğumuzu temin ederiz. Montrö konferansının Boğazlara ve filecek yeni rejim için vardığı parlak netice ayni zamanda sulha hizmet düşün celerinden ilham ve kuvvet alrnış olması hasebile müstesna bir asalet te kazanmıştır. Işin bu kısmında konferansa iştirak etmiş olanların sulh ülküsüne samimî iştiyaklan kadar yeni Türkiyenin hep bu gayeye müteveccih olan dış siyasasma itimadlarına dahi büyük bir hisse ayır mak lâzımdır. Filhakika yeni Türkiye Lozandan başlıyan yeni varlığının haricî [Arkası Sa. 3 sütyn itejı Montröden dönen heyetimize Sirkecide parlak istikbal merasimi yapıldı Hariciye Vekilimiz öğleden sonra Yeşilköye giderek tayyare ile Ankaradan gelen Başvekili karşıladı ve Floryada Büyük Şefle Ismet Inönüne izahat verdi Hariciye Vekili, Montrö dönüşü Büyük JŞefe arzı tazimat eaıyor Ispanyada harb bütün şiddetile devam ediyor Hükumet te, asiler de muvaffakiyet iddia ediyorlar. Fakat ihtilâlci ordunun Madride girmek üzere olduğu anlaşılıyor Foto «Cumhuriyet* Florya Deniz köşkünde, Hariciye Vekilimiz Atatürke ve Başvekil tsmet tnönüne Montrö Konferansı safhalarım izah ediyor Dün îstanbul gene heyecanlı bir gün yaşadı. Montröde Türk siyasî zaferini yeni bir muahede ile tesbite muvaffak olan heyetimiz sabahleyin şehrimize döndü, büyük merasimle ve sevinc tezahüratile karşılandı. Heyet hududa girdiği dakikadan iti baren halkın büyük tezahüratile karşılaşmıştır. Hariciye Vekilimizle diğer murahhaslarımızı getiren Semplon ekspresi Sirke ciye gelirken, her zaman olduğu gibi Küçükçekmece istasyonunda birkaç dakika durmuştur. Reisicumhur Başyaveri Ce lâl ve Floryada bulunan meb'uslar trene giderek Hariciye Vekilimizle diğer mu rahhaslarımıza «hoş geldiniz» demişler, kendilerini tebrik etmişlerdir. rimizi çok samimî bir heyecanla selâm lamışlar ve alkışlamışlardır. Sirkecide Yedikulede Heyetimize Yedikulede askerî mera sim yapılmıştır. Tren burada yarım saat kadar beklemiştir. Çok kalabalık bir halk kütlesi ve civar fabrikalar işçileri trenin etrafını sararak Vekilimizi ve delegele Mukavele imzalanırken YUNUS NADt Montröde tarihî dakika: Türkiye Hariciye Vekili doktor Tevfik Ruştü Aras Boğazlar mukavelesini imzalarken [İmza merasimine aid resimlerle arkadaşımıs Muhiddin Bergenın guzel bır yazLsı 6 ncı sahifenuzdedar] Sirkeci garı bayraklarımızla donatıl mıştı. Garda Atatürk namına yaver Cevdet, îstanbul yalisi, Perti ve Belediye reisi Muhiddin Üstündağ, İstanbul kumandanı General Halis, Yüksek Erkânıhar biye Akademisi kumandam General FuSan Sabastiyen sokaklarında ihtilâl kurbanları ad, Merkez kumandam General Fehmi, din 20 kilometro yakınlanna muvasalat Londra 24 (HuGeneral Ibrahim, Emniyet Müdürü Saetmişlerdir. lArkası Sa. 7 sütun 4 te} susî) İspanya dan alınan haberler Madrid hükumeti Fransadan silâh ve üç mmtakada hü cepane satın almak istemiş, fakat Hakumet kuvvetleri riciye Nezaretinin müsaadesi olmadıkça ile asiler arasında bu arzunun is'af edilemiyeceği cevabı kanlı muharebeler karşısında bulunmuştur. cereyan ettiğini bilEski diktatörün oğlu dirmektedir. Bu Ispanyanın eski diktatörü Primo di mıntakalar şunlar Reveranm oğlu 12 bin faşistin başında dır: olarak Madride yaklaşmıştır. 1 Madrid ci Ası kumandanlannMuhtelif membalardan gelen haber dan General Mola v a n ler Madridin anbean asilerin eline düş2 San Sebastiyen mıntakası, mek üzere bulunduğunu bildırmektedir. 3 Barselonun garbindeki havali. îngiliz ve Fransız gemileri Her üç mmtakada da asilerin oldukAnkara 24 (Telefonla) FevkalâŞimal cephesine gelince: San Sebasde içtima dolayısile Mecliste yapılan ha ça mühim muvaffakiyetler elde ettikletiyen sokaklarında kanlı musademeler ri anlaşılmaktadır. zırlıklar ikmal edilmektedır. Meclis Kâoluyor. Oradaki 40 îngiliz tebaası în Hükumet kuvvetleri kaçışıyor tibi Umumıliği yaz tatili dolayısile me Madriddeki Amerikan sefiri bugün giliz konsoloshanesine iltica etmişlerdir. zunen muhtelif yerlere gitmiş olan MecAmerika Hariciye Nezaretine gönder Bu sabah Sen Sebastiyen limanmda 2 înlis memurlarını da çağırmıştır. diği bir telgrafta şunlan bildirmekte giliz muhribile 1 Fransız torpitosu de Başvekil ve Hariciye Vakili Grupta yemirlemiştir. dir: ni Boğazlar mukavelesi münasebetile i «Madridde vaziyet çok vahimdir. Oklahoma adındaki Amerikan kru zahat vereceklerdir. Umumî içtima öğ Payitahttaki bütün Amerikan tebaalan vazörü, Amerikan tebeasının himayesi leden sonra 14 te yapılacaktır. Meclisin sefarete iltica etmişlerdir. Madrid civa ni temin etmek üzere îspanyol sulan ertesi günü de toplanacağı ve bu içtima rında asilerle çarpısan hükumet kuvvet na hareket etmistir. larda Boğazlar mukavelesinin tasdikın leri mağlub olarak perişan bir halde Barselonun garbinde ise asiler bu » dan baska yapılacak tahkimatla alâkalı Madride doğru kaçıyorlar.» gün yeni muvaffakiyetler elde etmişler bazı kanunların da çıkanlacağı anlaşıl Diğer bir habere göre, General Mo dir. Şehrin bazı kısımlarınin asilerin e~ maktadır. lArkası Sa. 8 sütun l de] lanm kumandası altındaki asiler Madri Millet Meclisi perşembe günü içtima ediyor Hazırlıklar bitti, meb'uslar Ankarada toplandı