12 Haziran 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 6

12 HAZİRAN 1936 CUTEN SAYFA 6 - ULUS - Dünkabuledilen kanunlar arasında çeltik kanunu da vardır Kamutay ceza kanununun bazı maddelerini değiştiren ve 25 milyon küsur liralık fevkalade tahsisata dair olan kanunları kabul etti. Y (Başı 1. inci sayfada) mal satın almış olanların taksit bedel- lerinin tecili hakkındaki 2222 sayılı ka- guna ek proje; Göçmenlere ve ihtiyacı olan çiftçi- lere ödünç tohumluk ve yemeklik dağı- tılması hakkındaki kanunun birinci mad- desinde yazılı 1.000.000 liranın artırıl- Masına dair olan 2863 saytir kanunla ka- bul edilen had içerisinden bin ton buğ- dayın kızılay kurumuna verilmesi; 2314 sayılı kanuna iki madde eklen- Mmesi ve birinci maddesinin değiştiril- mesi; Vakıflar umum müdürlüğünce bazı inşaat için teahhüdler yapılması mezü- niyetine dair olan 2037 ve 2398 sayılı kanunlara ek kanun projesi; 25.780.000 liralık fevkalâde tahsisat verilmesi; , Çeltik ekimi; 'i Türk ceza kanunununpbazı maddele- rinin ve uyuşturucu maddelerin müra- kabesi hakkındaki kanunun 28 inci mad- desinin değiştirilmesi Hakkındaki kanun projelerini kabul etmiştir. Devlet şürasında boş olan iki azâ- İık için seçim yapılması'hakkında hü- kümet tezkeresi üzerine adliye ve dahili- ye encümenlerinden mürekkeb muhtelit encümeninin Devlet şürası kanununun üçüncü maddesi mucibince seçtiği 6 namzed için yapılan seçim neticesinde Sıvas valisi B. Hazımla: Maliye vekâ- leti hukuk müşaviri B. Salâhaddin in- tihap edilmişlerdir. * 4 & Maaş kanunünun 13, 14 ve 25 inci maddelerinin değiştirilmesine dair o- lan kanun projesinin evelki celsede gö- rüşülmesi sırasında 25 inci madde, “ika- metgâhı haricindeki garnizonlara sev- kedilecek yedek subaylara talim müd- detince aynen verilecek bir nefer tayı- nına aid,, olan fıkranın “ellerine az ma- aş geçenlere rütbe maaşına iblâğ edecek bir farkın verilmesi,, suretinde tadili yolunda bir takrir verilmiş ve madde encümene gönderilmişti. Encümen bu maddeyi “bir nefer ta- yını yerine nakden 10 lira verilmesi,, şeklinde tadil etmisti. Aradaki fark General Şefik (Denizli) söz aldı: “— Burada bahse mevzu olan daha fazla mektep muallimleridir. Mektep muallimlerinin eline 42 lira geçer. Hal- buki zabit maaşı 52 liradır. Fark olan bunu alsınlar. Bu şimdiki şekil bir ka- zanç değildir. Bir nefer tayını 7,5 lira- dır. Bizim şimdi verdiğimiz 10 lira ol- duğuna göre arada 2.5 lira fark vardır. Halbuki bu subaylar, bu şekilde dışar- da yemek yemeğe mecbur kalacakların- dan ziyan edeceklerdir. Bir zabit, ala- cağı 7.5 liraya bir iki lira ilâve ile kış- yada yemeğini pekâlâ temin edebilir. Bu wmaaş farkını vermekle beraber bir ne- 'er tayını da mı vermek taraftarısınız? Meselenin mahiyeti Enver Adakan (Balıkesir) — Bu yaninız bir para meselesi değildir: Bu mesele orduda ikilik doğurmamak; mu- vazzaf bir zabitle ,ihtiyat zabitleri ara- sında fark gö k ! lesidir. Kaldı ki, zabitler kıtada tabldotla iaşe ediliyorlar ve bazı hallerde bu; tayın bedelinden çok daha ucuz olur ve hattâ beş liraya kadar düşebilir. Bundan do- layı lâyihanın encümenden geldiği şe- kilde kahulünü rica ederim..,, Ve modde encümenden geldiği gibi kabul edildi. 54 Çeltik kananu Çeltik kanun projesinde “çeltik ek- mek için izin almak istiyenlerden su- lar kime aid olursa olsun on ark başına mahalli komisyonlarca 30-60 kuruş alı- nır,,, hükmünü koyan Oonuncu madde görüşülürken Aka Gündüz (Ankara) söz aldı: “— Bu rim, ufak bir eksiklik vat? alınacak pa- ra kolayca ve tabit olarak alınan su pa- rasıdır. Bir de para harcayarak alınan sular vardır; ark yapılmıs,arteziven acıl- ddat d mış, motör konmuştur. Bu gibi hallerde asgari tarife tatbik edilse daha âdilane olur. Bunun için bir de takrir veriyo- rüm.,, Encümen de muvafakat ettiğindne B. Aka Gündüzün takriri kabul edildi. Emin Sazak (Eskişehir) sordu: “— Yeni bir vergi ihdas ediliyor. Bu vergi nereye sarfedilecektir? Rifat Vardar (Zonguldak) — Bu vergi, sulama ücretidir. Bu para çeltik işlerine harcanacaktır Ziraat encümeni mazbata muharriri Yaşar Özey (Manisa) — Bu doğrudan doğruya çeltik hususlarına sarfedile- cektir. Bir defa bendlerin tamiri; bek- çiler, mutemed heyetler ve komisyon lar var, Bütün bu masraflar buradan çı- kacaktır. Bu parayı vermediğimiz tak- dirde yapılacak bir çok esaslı işler ya- prlamryacaktır. Çünkü başka tahsisatı- mız yoktur. ' Emin Sazak (Eskişehir) tekrar söz aldı: “— Eğer dönüm başına alacağımız para ile çeltik ekecek adamın bendini, arkını yapacaksak buna imkân yoktur. Heyetin göstereceği tarifeler dairesin- de arkını, bendini yaptırmıyanlara çel- tik ekimine müsaade etmiyelim. Bu maddenin kaldırılmasını rica edeceğim. Yaşar Özey (Manisa) Encümen adı- na cevab verdi: “— Bu para kanunun ruhunu teşkil ediyor. Eğer bu para olmazsa çeltik zi- raatinin verimli bir şekilde yayılmasına imkân yoktur. Bu kanunla çeltik ziraa- tine geniş ve müsbet imkânlar hazırlı- yoruz. Sıhati bozan ark ve bendlerin kaldırılması, ancak para ile kabil ola- caktır. Emin Sazak (Eskişehir) — Fakat bunu niçin böyle vergi ihdas ederek ya- pacağız Çeltik ekenler, betd yapma- sını, ark açmasını bilirler. Bilmezlerse öğretelim. Onuncu madde aynen kabul edil- miştir. “ Çeltik komisyonlarının vereceği kararlar Bu kanunda yazılı para cezalarına çeltik komisyonlarınca karar verileceği ve bu kararların alâkalılar tarafından 7 gün içinde mahalli sulh hâkimine iti- raz olunabileceği hakkında olan 30 un- cu madde görüşülürken Galip Pekel (Tokad) — Dahiliye encümeninin çel- tik komisyonlarının vereceği kararların süratle tatbiki ve dolayısiyle otoritesi- ni artırmak için bu kararların temyiz edilemiyeceği hükmünü koyduğunu, çel- tik komisyonunun kararlarının sulh mahkemelerinin tasdikinden geçmesi- nin bu komisyonun prestiji üzerinde fena tesir yapacağını söyliyerek Dahi- liye ümeninin 7 inci madde olarak tesbit ettiği maddenin nazarı itibara a- İmmasını istedi. Ali Rıza Türel (Konya); bu mad- denin t inde iki ehemiyetli- sebeb olduğunu; bunlardan biri; bu işin ge- reken süratle yürümesi; diğeri de vu- kuu muhtemel haksızlıklara karşı ka- rarların adliyenin mürakabesine tâbi tutulması olduğunu;- ortada makamın yüksekliği ve prestijisi meselesinin bah- 8e mevzu olmıyacağını; zaten para ce- bulünü istedi. Büdce encümeni de aynı fikre iştirak etti ve teklif kabul edildi. Hüsnü Kitabecı (Muğla) Mahküm- ların nafra ve sair işlerde iki gün çalı- şıp mahkümiyetlerinden bir gün mah- sup edilmesi meselesine temas etti ve buna aid maddenin son fıkralarının kal- dırılmasını istedi. Adliye encümeni a- dına Fuad Sirmen (Erzurum) mahküm- lara verilecek cezaların nevilerini izah etti ve burada kabul edilen sisteme gö- re mahkümların evvelâ tek hücrede yat- 'maları, sonra ıslahr hal ettikçe derece derece cezasının hafifletileceğini, ni- hayet bir gün çalışmasının dört gününe sayılacağını anlattı ve madde aynen ka- bul edildi. Devlet şahsiyetine karşı işlenen cürümler Devletin şahsiyetine karşı işlenen cü- rümler bahsi görüşülürken : Berç Türker (Afyon) — Encümen- den bir sual soracağım. Devlete karşı iş- lenmiş cürümler gayet ağır cürümlerdir. Bunlar için bazı cezalar konulmuş. Bu cezalar hangi esas üzerine konulmuştur. Bunlar üç sene on sene ağır hapis 200 den 500 liraya kadar para cezası gibi ce- zalarla karşılanamaz. Bunların hepsi için azami ve tek bir ceza olmalıdır. Dedi. Adliye encümeni namına Fuad Sir- men (Erzurum) — Devlet emniyetine tacallük eden suçlar ceza kanununda yer almıştı. Fakat tatbikat bize gösterdi ki bazı hususat kanunun gösterdiği çerçeve haricinde kalıyor. Aynı zamanda devle- tin emniyeti hususunda da mühim tehli. ke teşkil ediyor. Bu sebeble adliye vekâ- letinin bu yoldaki hükümleri tamamen değiştirmek husuunda gösterdiği arzuyu encümenimiz şükranla karşılamış ve ay- nr*fikir dahilinde hareket etmiştir. Biz gerek halihazır kanunumuzdaki hüküm- leri ve gerekse medeni memleketlerin bu yolda harb sonunda almış oldukları ted- birleri nazara alarak yeni esaslar ve ce- zai müeyyedeler tesbit etmiş oluyoruz. Cezanın yapılan suçun nevine göre ağır veya hafif olması iâzımdır. Bugün her yerde bu esas kabul edilmektedir. Berç Türker — Bir azami ceza tesbit edilemez mi? Fuad Sirmen — Biz muayyen ceza- ları mümkün mertebe arttırdık. # İftiradan zarar görenler İftira bahsinde Berç Türker tekrar söz alarak iftiradan zarar gören kimse hakkında tazminatın mevzüuu bahsedil- mediğini işaret etmiş. Fuad Sirmen bir suçtan zarar görenin maddi ve manevi zararlarının tazminini her zaman istiye- bileceğini, tazminata dait $ hü- kümler bulunduğunu cevaben söylemiş- tir. Cocuk düşürmek bahsi Dr. Hasan Vasfi (Balrkesir) Fenni bir şekilde tesbit edilen bazı hayati za- ruretlere binaen çocuk düşürmek veya almak gibi müdahalelerin eürüm sayılıp sayılmıyacağını sormuştur. Fuad Sirmen, Çocuk düsürme suç. ları faslında cezanın arttırıldığını fakat fennt zaruretler için kanuna avrı bir sa- rahat konmadığını bunun bittabi süuç teş- kil etmiyeceğini ifade etmiştir. Bir ilâve 526 ıncı madde görüşülürken adli- ye encümeni ddeye “şapka iksası zasının verilmesi mesel mahkemeye aid bulunduğunu söyliye - rek sürati temin için de kararların tem- yiz edilememesi hükmünün konulmuş olduğu cevabını verdi ve madde aynen kabul edildi. Ceza kanununun görüşülmesinde Ceza kanununün bazı maddelerinin değiştirilmesi hakkındaki kanun projesi görüşülürken: “bu kanuna muhalif di- ğer ahkâm mülgadır.,, hükmünü koyan 36 ıncı maddenin müzakeresi sırasında adliye ü i bat; iharriri Sa- lâh Yargı (Kocaeli) maliye encümeni - nin koyduğu böyle bir hükmün ne hü- kümet, ne de diğer encümenler lâyiha- sında olmadığından bunun yerine adli- ve encümeninin 37 inci maddesinin ka- hakkındaki 621 numaralı kanunla türk harflerinin kahul ve tatbiki hakkındaki 1353 numaralı kanunun memnuiyet ve- ya mecburiyetlerine muhalif hareket e- denler üç aya kadar hafif hanvis kararı ve 10 liradan 200 liraya kadar hafif pa- va cezasiyle cezalandırılır... fıkrasının i- lâvesini istemiş teklif kabul edilmiştir. Kamutay bugün toplanacaktır. 25 milyon küsür liralık fevkalâde tahsisatla neler yapılacak? Memleketin — müdafaa vasıtalarile Kültür ve Bayındırlık işlerinin takviye- si, sınat ve ziraf inkişafın tacili ve de- miryolları inşaatının daha kısa bir za- Kamutayın bugün görüsecekleri 1 — Devlet müesseseleriyle türkler veya türk sermayesiyle müteşekkil şir- ketler tarafından satın alınan buharlı gemilerle memlekette yapılan müma- sillerinin gümrük resminden istisnasına dair kanun lâyihası. Bu lâyihaya göre, bu gibi şirketler tarafından satın alınan buharlı gemiler- le Türkiyede bunlar tarafından yeni- den veya mevcud gemilerin bazı aksa- mından istifade etmek suretile yapıla- cak ve yaptırılacak buharlı gemilere lü- zumu olan tekne ve makine aksam ve teçhizatiyle kazan, levazımat:ve teçhiza- tı ve sair gemi alât ve edevatı ve demir- baş eşya ve mefruşatı yerli mallarından tamiri mümkün olanlar hariç olmak, faturaları İktısad bakanlığınca tasdik edilmek ve her gemi için bir defaya mahsus olmak şartile 1940 mali yılı so- nuna kadar gümrük resminden muaf olacaktır. Bu suretle Şirketi Hayriye- nin kendi fabrikalarında yaptıracağı ge- miler için hariçten getirteceği malzeme bw muafiyetten müstefid olacağı gibi, Van gölünde işletilmek üzere hariçten mübayaa edilecek veya dahilde yaptırı- lacak olan motörlü gemiler de bu hüküm- den istifade edeceklerdir. 2 — Cumur başkanlığı filarmonik orkestrası teşkilâtı ve orkestra men- suplarının terfi ve tecziyeleri hakkında lâyiha. 3 — Vilayetlerde bir seferberlik mü- dürlüğü - veya memurluğu ihdasına ve İstanbul ile Ankara vilayetleri kadro- larının genişletilmesine dair kanun lâ- yihaları. 4 — Mülga Seyrisefain idaresi me- murlarından olup da yeni” teşekküller- de istihdam edilenlerden vefat edenle- rin dul ve yetimlerine istihkak kesbe- decekleri tekaüd maaşı üzerinden ve mülga Seyrisefain idaresi tekaüd ni- zamnamesi hükümlerine göre maaş tah- sis ve bu maaşların istihkak tarihlerin- den itibaren mensup oldukları idareler- ce tediyesine dair lâyiha. Bu memurla- rın yeni idarelerde geçen hizmet müd- detleri Seyrisefain idaresinde aldıkları son maaş ile geçen fili hizmet addolu- nacaktır. 5 — Deniz yolları ve Akay işletme idarelerinin yaptıracakları gemiler için on milyon liralık tahsisat verilmesi hak- 'kındaki kanunun birinci maddesinin de- ğiştirilmesi hakkında lâyiha. Bu lâyi- haya göre sipariş bedellerinin taksitle- ri mutlak olarak on senede değil, en çok on senede ödenebilecektir. 6 — Belediyeler imar heyetinin fen işleri teşkilâtı hakkında lâyiha. Bu lâ- yihaya nazaran mezkür teşkilâtta kulla- nılacak mühendis, mimar ve memurla- rın ücretleri belediyelere dağıtılacak temettü hisselerinden verilecektir. 7 — İhtiyat subay ve askeri memur- lar & 14 üncü maddesinin de- ğiştirilmesine dair lâyiha. Bu lâyiha esaslarına göre, meslek tahsilini Türkkuşu teşkilâtında yapa - rak (C) brövesini almış olan orta mek- manda ikmali ile uzak yerlerin merke- ze ve birbirlerine bağlanması hususla- rının t i ve gelecek irlerin bir an evel müstahsil bir hale konabilme- leri içn muktazi mebaliğin temini mak- sadiyle hükümet Kamutaydan dün ka- bul edilen 25.780.000 liralık tahsisatı is- temek lüzumunu hissetmiştir. Bu tahsisat fevkalâde membhalardan elde edileceği tahmin olunan varidatla karsrlanabilecektir. Bu tahsisattan 1.750.000 lirası muha- cir iskân işlerine, 817,000 lirası Anka- rada yapılacak fakülte ve mekteplerle İstanbul Üniversitesinin inşaat, tamirat ve tesisatına 2,800,000 lirası Sıvas - Er- zurum demiryolu inşaatına, 490,000 li - rası Trabzon - İran hududu transit yo- lunun inşasına, 280,000 lirası aynı yolun motorize edilmesine, 300,000 lirası Çar- şamba ovasının kurutulması, Van, Ig - dır, Erzincan, Erzurum su işlerine, 175. bin lirası İstanbul rıhtımlarının tamiri- ne, 700 bin lirası yaş ve kuru meyvala- rın ıslahına, mütebakisi de $ mü- fettişliklerin inşaatr işlerine ve milli müdafaa emrine tahsis olunmuştur. Kamutay bugünkü toplantısında aşağıdaki kanun projelerini görüşecektir teb mezunları ihtiyat subay olabilecek- lerinden bunlar her sene bir ay pilot uçuşuna tâbi tutulacaklardır. 8 — İstanbul telefon tesisatının tesel- lüm ve işletme muamelelerine dair lâ- yiha. Bu lâyihaya göre İstanbul telefon servisi umum müdürlüğe bağlı bir mü- dürlük tarafından ifa edilecektir. Bu kanunun neşrinden itibaren bir ay zarfında Nafıanın hazırlıyacağı ve bakanlar heyetinin tasdik edeceği yeni tarife tatbik mevkiine konacaktır. 9 — İstanbul telefon müdürlüğü 1936 büdcesi ve kadrosu. Bu' müdürlüğün maaşlı memurları lâyihaya merbut bir cetvelde gösterilmiştir. Ücretli memur ve müstahdemlerin kadroları bu seneye münhasır olmak üzere Bakanlar Heye- ti tarafından tesbit olunacaktır. Müdü- rün asli maaşı 90, muavinin 80, santral- lar âmiri, şebeke âmiri ve muhasebeci nin 70, işletme servisi âmirinin 55, lira olarak tesbit edilmiştr. 10 — Dahiliye Vekâleti merkez teş- kilât ve vazifeleri hakkındaki kanu - nun bazı maddelerinin değiştirilmesi - ne ve kanuna bazı hükümler ilâvesine dair lâyiha. İngiliz sualleri B. Eden Avam Kamara- sında beyanatta bulundu Londra, 11 TA.A.) — Liberal mebuslardan Mander ile işçi mebus - lardan Corc Garro, Avam Kamara- sında B. Eden'den Almanya'ya gön- derilmiş olan sualname hakkında be- yanatta bulunmasını ve bilhassa Al- manyanın hangi tarihte ceavb ver - mesi ihtimali olduğunu bildirmesini isetmişlerdir. B. Eden, iki hükümet arasında teati edilmiş olan vesikalarla yapıl - mış olan konuşmaların kısa bir tarih- çesini yapmakla iktifa etmiş ve Al- manya hükümetinin yeni fransız ka- binesinin kurulmsamndan önce cevab vermek niyetinde olmadığını 26 ma- yıs tarihinde Sir Flips'e bildirmiş ol- duğunu hatırlatmıştır. “ — Acaba alman hükümeti, in- . giliz hükümetinin kollektif emniyet meselesinde belli başlı bir hattı ha - reket kabul etmesini mi bekliyordu?” suretinde B. Mander tarafından soru- lan suale B. Eden, şu cevabı vermiş- “ — Bu suallere cevab verilme - mesi için hiç bir sebeb göremiyorum.., —- B. Van Zeeland Yakında Belçika kabinesini kuracak Brüksel, 11 (A.A.) — Kabine bun.- ranı artık bitmiş sayılmaktadır. B. Van Zeeland'ın bugün yeni kabine listesini kırala vermesi beklenmektedir. Eski ka- bine azâlarının bir çoğu yeni kabinede yer alacaktır. Sosyalist lideri Vander- veld'in başbakan muavinliğine, gene sos- yalist Spak'ın da dış işleri bakanlığına getirileceği söylenmektedir. : Fransa bankasının nizam- “namesi değiştirliyor Paris, 11 (A.A.) — Büuğgün, yarın, B. Oriol parlamentodan, Fransa devlet bankası esas nizamnamesinin değişti- rilmesini istiyecektir. Bu, bankanın se.'mcye'mikîları. ak- siyonlarının şeklini, temettüüh sureti tevziini, ihtiyat sermayesinin idare tar- zını, hissedarların temsilini ve saireyi 11 jerminal tarihli kanun ile tayin ve tesbit eden ana hükümlerinin değişti- rilmesini gerektiren muazzam ve güç bir iş olacaktır. B. Oriol divanı muha: sebat azalarından ve hukuk mütehassıs- larından mürekkeb bir heyetle beraber bu meseleyi gözden geçirmektedir.