21 Mart 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

21 MART 1936 CUMARTESİ SAYFA 3 SON DAKİKA : İngiltere, Fransa ve Belçika dış bakanları beyanatta bulundular B. Antoni Eden'in beyanatı Londra, 20 (A.A.) — B. Eden, avam kamarasında dış siyasa hakkımda bek- lenen beyanatını yapmıştır. B. Eden, 9 marttaki beyanatından sonra olan hâdi- seleri anlattıktan sonra milletler cemi. yeti konseyinin dünkü celse ile nihayet bulmadığını ve pazartesi günü tekrar toplanması muhtemel olduğunu kayde- derek, Lokarnc İ-vletleri arasında ce. reyan eden görüçmseter hakkında izahat vermiş ve sonra bir muhtıra halinde neş- redilen tekliflerden bahsederek ezcüm. le demiştir ki: “— Hükümetlerin hedefleri arsrulu. sal hukuka güvenin geri gelmesi ve Av. rupa istikrarının tekrar kurulması için teşebbüslere imkân veren bir durum ih- dasıdır.” B. Eden bundan sonra La Hey hk ine baş k teklifi ile sı. mnırın doğusunda muayyen bir bölgeye ni izah etmiş ve demiştir ki: *€— Başka birkarar sureti de, Belçi. ka, Fransa, İtalya ve İngilterenin Lo- karno paktından doğan hukuk vecibele. rine müteallik teklifler yapacağının te- yidi hakkındadır. Milletler cemiyeti kon. seyi intikal devresi içinde alınması dü- şünülen tedbirler hakkında bilgi ala. caktır. Almanyada bazı tavizlerde bulun- maya çağırılmıştır. Ren bölgesinin AlL manya tarafından süel işgali ile çıkan durum sebebiyle, parlâmentonun, Al- manyanın tavizlerde bulunmaya çağırıl. mış olmasını haklı göreceğine kaniim. Beş Lekarno devletinin aşağıdaki esas içinde görüşmelere başlamaları lâzım gelmektedir: 1 — 7 Mart tarihli alamn muhtıra- siyle yapılan tekliflerden bazıları hak. kında, 2 — Ren bölgesi statüsünün değiş- tirilmesi hakkında, 3 — Bütün Lokarno devletlerinin iştirak edebileceği karşılıklı yardım pakt. ları projeleri hakkında görüşmelere gi- rişmek. Görüşmelerin bundan sonraki safha. sı, B. Hitlerin diğer tekliflerini, emniyet meselesini, silâhların tahdidi meselesi- sebetler meselesini tetkik etmek için sebetler meselesini tatkik etmek için milletler cemiyeti idaresinde bir konfe- m Ç| Ka , V| K Nihayet maalesef istemiyerek nazarı itibare alınması lâzım gelen diğer hal de mutasavver müzakerelerin akim kalma. ve italyan hükümetlerinin Fransa ve göndererek böyle bir ihtimal halinde tutacakları hareketi bildirmeleri göz ö- nünde tutulmuştur. Bu mektubların metni beyaz kitaba dercedilmiştir. Alâ. kalılara tebliğ edilen teklifler bunlar- dır. Şimdi durumun düzelmesine hizmet için ne y ğa hazır bildir. mek alman hükümetine düşen bir iştir. Pek ciddi olan arsrulusal durumun ani bir tehlikesine karşı durmak ve Avru- pada devamlı bir sulh durumu sağlam lamak vesilesini bulmak idi. Hükümet gayretlerine devam ede. cel B. P. E. Flanden'in beyanatı Paris, 20 (A.A.) — B. Flanden meclis.e şu beyanatta bulunmuştur: «“— Muhizı kaygılarla geçen gün- lerden sonra, hükümet bugün size ba- rışın sağlamlaşurıldığını bildiriyor. Bu sağiamlaşma, hükümetin ilk gün- denlsari ilan etüği prensiplere ihanet T SAÇ un ur., x ” B. Fianden 7 marttanberi cereyan eden hâdiselerin bir hulâ yap- mış ve beyanatına şu suretle devam etmiştir: “ — Görüşmeler, alâkalı hükümet- ler tarafından tasvib edilen anlaşma- larla bitmiştir. Esasen pek ziyade na- zik olan bir ekonomiyi tehlikeli bir hale koyabilecek olan zecri tedbirler tatbiki Lokarnoyu garanti altına alan devetlerle Belçikanın yardımına maz- mak isteniliyorsa, ekonomik salâhı da emr ktedir. Elde edilen neti- ce, bir ingiliz - fransız kompromisidir. Belçika başbakanı bu kompromiyi kolaylaştırmıştır. İngiliz kamoyu B. Hitlerin hareketi hakkında fransız kamoyu gibi hüküm veremezdi. İngi- liz kamoyun andlaşmaların metniyle fransız kamoyu gibi alâkalı değildir DIŞ HABERLER. Lokarno anlaşmasının metni Londra, 20 (A.A.) — Lokarno an- laşmasının birinci kısmı, Lokarno dev- letleri tarafından alınması gereken tedbirleri htevi altı ddedi İ- barettir. Maddeler şunlardır: 1 — Arsmulusal teahhüdlerin bir taraflı ihlâlinin takbihi. 2 — Lokarno devletleri, büyük kurmayların karşılıklı yardım şartla- rımın tatbikini temin edeceklerini bil- direceklerdir, 3 — Lokarno devletleri, Almanya hükümetini, fransız - sovyet paktının Lokarno andlaşmasiyle telifi mümkün olup olmadığı meselesini La Hey adâ- let divanına havale eylemeği ve La Hey divanının kararını kabul eyleme- ği vâd etmeğe çağıracaklardır. 4 — Bu arada, Ren bölgesine gön- derilip mikdarı alman hükümeti tara- fından tebliğ edilmiş olan askeri kı- talar fazlalaştırılmıyacak aynı zaman- da bu bölgedeki nazi kurumları ile hava kurumları bugünkü mikdarını geçmiyecektir. 5 — Lokarno andlaşmasına kefil olan devletlere mensup kıtalardan mürekkep arsıulusal kuvvetler Fran- sa - Almanya ve Belçika - Almanya sınırlarının şarkında ve 20 kil tre derinliğinde bir bölgeyi işgal edecek- lerdir. 6 — Almanya şark ademi tecavüz paktlariyle Almanyanın milletler ce- miyetine dönmesine aid görüşmeler hariç olmak üzere Hitler tarafından yapılan teklifler esasına dayanan gö- rüşmelere iştirak edecektir. Bu görüş- meler Ren bölgesi statüsünün yeni- den tanzimini ve Lokarno paktı yeri- ne geçen bir ingiliz - fransız, Belçika * italyan karşılıklı yardım paktının yayılmasını istihdaf edecek, aynı za- manda kurmaylar arasındaki muhte- mel anlaşmaları da ihtiva edecektir. ve ingiliz hükümeti bunu göz önünd tutmağa meburdur. Fakat fikir farkı, fransız - ingiliz işbirliğindeki samimi- liği asla bozmamıştır. İngiliz hüküme- ti Lokarno andlaşmasına sadık kal- mak niyetindedir. Bu hususta B. E- denden yazı ile aldığım garanti Fran- sada hiç bir ki inkâr edemiy ceği kadar mühimdir. Londra görüş- meleri ancak bir merhaleyi temsil et- ktedir. Al ya kendisine yapılan har olmıyacaktı. Bunun için tedil tekliflere iltihak etmeyi tercih ettik. Almanyaya bir davet yapıldı. Bu ka- bul edildiği takdirde, Avrupa barışı- nın sağlamlaşması için yeni bir ufuk açılmış olacaktır. Almanya bu daveti reddettiği tak- dirde, ingiliz hükümeti, durumun ye- ni bir tetkike tâbi l lâzım geleceği husasunda fransız hükümeti ayaı fikirdedir. B. Hitler müspet görünen teklif- ler yaptığı için Ren bölgesinin yeni şatosu ve batı devletleri arasındaki karşıdıklı yardım hazırlanmasına iş- tirakte bir mahzur görmediğini söy- liyen ©. Flanden, bu görüşmelerde B. Hitlerin tekliflerine lâyık oldukları ehemiyetin verileceği, hazırlanan pro- gramın başarılması için bir konfe- ransın top'antıya çağırılmasının kon- seye tavsiye edildiğini anlatarak de- miştir ki: “— Barısın kuvvetli bir surette teşki- Tatlandırılmecı silahlanma yarışının nihayet bulması ile kabildir. Keza bu iş, Avrupaya barışı zamân altma al- ve bir kül olan teklifleri reddettiği takdirde, hükümetlerimiz lüzüumlu gö- recekleri tedbirleri müştereken tes- bit ve tatbik için karar vermiş bulun- maktadırlar. Esasen milletler cemiye- Yeni istihkâmlar inşası men veya tah- did edilecektir. Lokarno anlaşmasının ikinci kısmı iki maddeden ibarettir. Bu maddeler- de milletler cemiyeti konseyi tarafın- dan yapılması gereken tavsiyeler kay- dedilmektedir. 1 — Programında kollektif emni- yet sisteminin tanzimini milletler ce- miyeti paktının 16 ıncı maddesinin tatbiki usulünü, ticaretin yeniden dü- zene konulmasını, şarka aid ademi te- cavüz paktlarmın akdiyle Almanya nın milletler cemiyetine dönmesi me- üteallik Hitler tarafından ti konseyi bu tedbirlerden - bazıları hakkında görüşmeye çağırılacaktır. Bu vaziyetin çıkmıyacağını, Alman yanın tekliflerimizi kabul edece - ğini ve B. Hitlerin sulhçu tekliflerini iyi niyetlerle dikkate almak teşebbü- sümüzün muvaffakiyetle neticelene - ceğini ümid ediyoruz. Fransa, bu gay- retlerin muvaffakiyetle neticelenme- sine çalışacaktır, Hiç şüphesiz tecrübe mübalegalı ümitlere kapılmaklığımı- za imkân bırakmamaktadır. Önümüz- deki ayların Avrupaya bir barış dev- resi şafağı açacağını ummaktayım. Fakat daha karanlık diğer ihtimalle- ri de bir tarafa bırakmak hakkımız değildir. Fransanın kuvvetli olmasını istiyoruz. Fransa, dostlarına güven- meden, emniyetini temin için her şe- yi yapmaya mecburdur.,, B. Van Zeeland'ın beyanatı Brüksel, 20 (A. A.) — Başba- kan B. Von Zeeland bugün öğleden sonra mecliste Londra müzakereleri hakkında şu beyanatta bulunmuş- tur: “— Barışm Ş4&:di kurtarılmış ol- duğunu sanıyotum. Ren statüsü ta- dil edilecektir. Artık gelecekte and- laşmaların ihlâline karşr garantiler vardır. Andlaşmaların nakzedildiği Londrada kabul edilmiştir.” B: Zeeland bundan sonra Alman- yaya hitap ederek Lokarno devletle- ri andlaşmasını kabul etmesini' iste- miş ve demiştir ki: “— Londrada her türlü kin fikri bertaraf ve objektif olmaya gayret edilmiştir. Devletler uzlaşmanın son haddine kadar gitmişlerdir. Eğer Al- manya kabul ederse - ki bunu san- miyorum - o zaman tekliflerini ta- savvur edilen fikir ve ruh içinde yap- madığını sanmak zarureti olacak- Ha? yapılan tekliflerin gözden geçirilme- sini ihtiva edecek arsrulusal bir kon- feransın toplantıya çağırılması. 2 — Gerek 11 maddenin ve gerek andlaşmaların bir taraflı bozulması ihtimaline müteallik olarak 17 nisan 1935 tarihinde verilmiş olan karar- ların tatbikini temin edecek tedbirle- rin tayini. Bu anlaşmaya bağlı birinci vesika- da, alman hareketinin takbihine aid kararın metni yazılıdır. İkinci vesikada İngiltere ve İtalya tarafından Fransa ve Belçikaya hita- ben yazılı, Almanyanın bu anlaşmayı kabulden kaçındığı takdirde, alınma- sı münasib görülen tedbirleri muhtevi mektub münderiçtir. İTALYAN-HABEŞ HARBI Kanlı çarpışmalar devam ediyor. Negüsün eniştesi Ras Makonnen öldü Londra, 20 (A.A.) — Habeş kaynağından gelen haberlere gö- re, Aşangi gölü ile Amba-alagi arasında çok çetin çarpışmalar ya- pılmaktadır. Aynı haberler, im- paratorun kumandası altındaki kuvvetlerin hiç olmazsa şimdilik, italyan ilerleyişine engel olduğu- nu ihsas etmektedir. Habeş mahfillerinde söylendi- ğine göre, Ogaden cephesinde ya- pılacağı haber verilen italyan ta- arruzu; henüz hazırlık devresinde bulunmaktadır. Çetin ve kanlı muharebeler Royter Ajansının Adisababa muhabiri, çektiği bir telgrafta, Amba-alagi cenubunda çetin ve kanlı çarpışmalar yapıldığını ha- ber vermektedir. Bu haber Adis- ababa'da da teyid edilmektedir. İtalyanlar bütün kuvvetlerini harcıyarak Aşangi gölüne doğru ilerlemeğe çalışmaktadırlar. Fa- kat habeşler, çok şiddetli mukabil taarruzlarla bu ilerleyişe muvaf- fakiyetle engel olmaktadırlar. Habeşler, yerlerinde tutunmak- ta olduklarını söylemekte, fakat her iki tarafın ağır zayiata uğra- dıklarını da ilâve etmektedirler. İmparator bizzat kumanda ediyor Habeş kuvvetlerinin stratejiki bizzat imparator tarafından ida- re edilmektedir. Söylendiğine göre, habeş im- paratoru günde 20 saat çalışmak- ta ve italyan topcu ve hava kuv- vetlerinin günden güne şiddetle- nen bombardımanları karşısında katiyen sarsılmamaktadır. Dün cenubtan gelen üç italyan tayyaresinin Adisababa istikame- tinde uçtukları görülünce, çabu- cak tedbirler alınmış ve şehir bo- şaltılmıştır. Fakat bu arada tay- yarelerin geriye döndükleri tele- fonla haber verildiğinden şehir yeniden sükün bulmuştur. A Nİ a S D el Daggabur yeniden bombardı- : man edildi Yedi italyan tayvaresi dün Daggabur üzerinde : sonra bü- tün şimali Ogaden'de uzun bir ke- şif uçuşu yapmışlardn. Royter A- jansı muhabirinin Adisababaya gönderdiği bir telgrafa göre, İn- giliz kızılhaçına mensub olan dok- tor Melli ile yüzbaşı Stevens ve Tovnshend, Gouram'ın - italyan tayyareleri tarafından bombardı- man edilirken yaralanmışlardır. Hollandalı doktor Van Sehelen'de yaralanmıştır. İngiliz kızılhaçının uğradığı tecavüz Söylendiğine göre, ingiliz kr zılhaç mensupları, zehirli gazlar- dan zarar gören bir çok habeş askerlerini tedavi etmişlerdir. Mev zuu bahsolan üç ingiliz, bomba- larla tahrip edilen habeş kızılha- çı tayyaresinde bulunanların yar- dımına koştukları vakit, mitral- yöz ateşinin tesirinden kurtulmak için bir çok defalar yere yatmak mecburiyetinde kalmışlardır. Ar- F3 srulusal kızılhaçın delegesi B. Ju- — no'nun Royter muhabirine söyle- diğine göre, tahrip edilen haheş . tayyaresi, yaralı bulunan doktor Van Sehelen'i Adisababaya götür mekte idi. Ras Makonnen öldü Adisababa, 20 (A.A.) — De. caz Balça, harb meclisine iştirak etmek üzere tayyare ile Sidamo-” dan buraya gelmiştir. Şimal cephesi ordu kumar Jan- — larından Makonnen, italyanlara karşı askerinin başında bir hü- cüm yaparken ölmüstür. Habes s- tan, bir avrupalı talim ve terbiye- si görmüş olan iyi bir asker kay- betmektedir. Molkannen, impara- C_", Teknet, -.ğ.",ğ..e_'. vE) v TP a ANERY A £ torun kız. kardeşlerinden biriyle evli idi. Uzlaşma gayretleri neticelenmezse dört Lokarno devletine düşen karşılıklı vazifeler Londra, 20 (A.A.) — İngiltere ve İtalya delegeleri Fransa ve Belçika" delegelerine verecekleri mektubun metni şu olacaktır: *“Yukarda zikredilen anlaşma ile varılmak istenil laşma için yapı- lan gayretler akim kaldıysa hüküme- 1. — Bu suretle ihdas edilecek o. lan yeni durumu karşılamak için icab eden tedbirleri hükümetinizle birlik- te hemen gözden geçireceğiz. Konseye verilen Londra, 20 (A.A.) — Konseye ve- rilecek olan karar sureti projesinde şu maddeler vardır: 1. — Alman hükümeti bir taraflı icraatiyle meşru haklar kazanmış ol- mamaktadır. 2. — Arsıulusal durumdaki karar- sızlığı artırmış olan bu bir taraflı ha- olarak yapılmış olan tebligat hakkın- da malümat almaktadır. reket Avrupa emniyeti için bir tehdit Konseyin gizli toplantısı Lokarnocuların teklifleri pazartesi Londra, 20 (A.A.) — Konsey bugün öğleden sonra alman heye- ti mürahhasasının da iştirak ettiği bir gizli celsede pazartesi günü saat 16 da Lokarno devletlerinin teklifleri hakkında görüşmelere başlamıya karar vermiştir . Konsey azasından bazıları, hü- kümetlerinden talimat alabilmek için daha uzun bir mühlet istemiş- görüşülecek lerdi. Muhtelif delegasyonlar, Lo- tetkike ihtiyaç gösterdiği kanaati- ni göstermişlerdir. Azanın gözden geçireceği meselelerin çokluğu sebebiyle ve bilhassa Edenin ar- zusu üzerine bir kaç defa geçikti- rilmiş olan 13 ler komitesi pazar- tesi günü Saat 10,30 da toplanarak son İtalyan - habeş — durumunu gözden geçirecektir . 2. — Müştereken karar verilecek tedbirin tatbiki için hükümetinize muavenet edeceği Hakkında inanca vermeye mezu- num, Hükümetim, tahrik edilmeden va- ki olacak bir taarruza karşı memle. ketinizin emniyetini garanti altına al- mak için istişarede hulunmak hakkm- da hükümetiniz tarafından yapılar — vâde karştı mümkün olan bütün ted- birleri alacaktır.” karar sureti projesi karno devletleri tekliflerinin uzun olarak görülmektedir. Konsey, alınacak ameli tedbirleri tavsiye etmek üzere bir komisyon ku- racaktır. Fransız - sovyet paktı hak- kındaki alman görüşü La Hey divanı- na verilecek, alâkadar taraflar diva- nın kararına başeğeceklerdir. Son fıkra ile, konsey Belçikağ Fran- ş sa, İngiltere ve İtalya namına yapılan — B ve Lokarno andlaşmasından kendil - ri için doğan hukuk ve vecibelerin meriyette kalmasına dair olan beya- nat ile gene bu dört devlet hükümeti tarafından Ren bölgesi hakkıcdaki hükmün ihlâlile Versay andlaşması- nın 46 ıncı maddesine göre gözden geçirilmiş olan tedbirlere müteallik BB. Şuşnig ve Valdeneg- de Romaya gittiler Venedik, 20 (A.A,) — B. G&-ı & böş ve Şuşnig saat 10,«5 de bura: — ya gelmişlerdir. Biraz sonra Re- — maya hareket etmişlerdir,