16 Ocak 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2
SAYIFA £ Yarı - Sıyasa! İnsanlık çok karışık fakat karışık “elduğu kadar da büyük bir devir ye- myor. Bir kere, hangi memlekete baksa- miz, orası ya yaptığı inkılâbı sağlam turtmakla meşguldür, ya a başlamış olduğunu iddia belli başlı faşist memleketleri bir ta- yafa bırakalım bagün, Polonya, Avur- turya ve Bulgaristan gibi memleket- ğ yaptıklarına - kani> “dirler, Amerika'da Roosevelt' “gününden bugüne kodar, ne biçim bir vejim olduğu hususunde çok — kimse- “demokrasi ile telifinde de hiç bir. görülmemiştir. Fransada, — bütün bir genclik bir inkılâbın lüzumuna kanidir. Kimisi bunu sağdan kimisi soldan beklemektedir. Mühim olan, böyle bir şeyin beklenmekte olması: dır. Ya japon faşizmi? Ya “japon yadedilen japon e- Ya bütün sıyasal adelelerini ya- — pan ekonomik doktrinler ve usuller? ! Bütün banlar, bize gösteriyor dünyamız 1914 deki sakin ve (i »e İngiltere mihverine göre ayar edi Ömiş olsun) ahenkli dünya değildir. y demaler d mederler embir yalistler ve antümperyalistler sağ ce- reyanlar ve sol cereyanlar, eski fütu- hatın elde tutulmasiyle yenilere giri- “ gilmesi yahut yenilere mani olunması “man için konsonlarla vokaller ö tabü bir seri teşkil ederler Haa çah değrı l demektir. Zaten Fiziyoloji sa- h maenen izakle d bürla karşılaştırmaktadır. Me- selâ nıuı-)ı- meseleyi şöyle an- tıpkı vokaller gibi ses boru- alacağı muhtelif vaziyetle- e tâbidir. Bu boru, biri ön ve biri arka bölüm olmak üzere iki kı- Tunun tamamiyle kapanmasına ka- dar gidebilir.” (6). — Bu sözler bize teşekkül — itiba- siyle konsonla vokal arasında hiç fark olmadığını ve netice ola- konsonun vokalden — doğmuş iyoloji itibariyle de bir mani bulunmadığını büyük vuzuhla yöstermektedir. Bu esası bir kere tesbit ettikten “sonra, vokalden istihale eden ipti- İ6) Tullio, ayni eser, “Ronson- faslı, $. 409. ULUÜS 16.SONKANUN 1*0e > Beliren bazı noktalar bu suyan ortuk kaynamağa başladığı | ae günteren fokurtulardır. | T rhiden mecmuaların dışına çıke- | | mnyan fikirler, bugün bütün - yeryü zünde, herhalde uzun sürecek bir mü- cadeleye girişmişlerdir. Eskiden dış bakanlıkların arşivl | vinden çıkamıyan politi Cenevre'de açıkça konuşulmaktadır. dar. Hattâ o kadar ki, Forcign Office pelitikasının büyük bir perdesi- vre'de, açık havada oynamış lar, bugün bazı partilerini ilgilendiren doktrin: | ler bugün, kocaman devletlerin göv- delerine girerek bunları harekete ge- | tirmektedirler. nız Roosevelt gibi bir devlet adamı, herkesin beklediği nutkuna, unsur olarak meleri seçiyor: 1. Ekonomi bakımından bünyevi bir kriz geçiriyoruz. Bunu önlemek , her memleketteki otokratik az- dıklara karşı tedbirler almalı 2. Dünya barışı tehlikededir. Bu- u önlemek için otokratik rejimlere tdbirler almalıyız. faşizm birer emri vaki tehlikede; Bunun üzerinde de artık düşünmemiz are bulmamız zamanı gelmiş- ve demokre Amerika gibi bir devletin baş da bulunan bir adamın böyle fi mecmuası gibi konuşması da gösterir ki, dünyamız, gerek ekonomi, gerek syasa, gerek iosyal davalar bakımın. dan çok mürekkep ve çok çapraşık bir dünyadır. Ve besbelli bir şey ki, bu dünyayı daha birkaç yıl öncesine | kadar ancak kendi nazari da işçal edebilen davalar, bugün, yol- | darını sökerek bütün devlet adamla- Bu müellifin yaptığı tertipte bu sesler (a), (i), () ana - vokalle riyle karşılaşıp şöyle bir silsile teş. kil etmektedir: A—ek t — 'sd U—pb Bu tertipte birinci seriyi teşkil 'eden (a) vokaliyle (g) konsonu, “Güneş - Dil” kanununun bize ilk vokal olarak gösterdiği (a) ile, bu- 'nun tekerrüründen - doğmuş ilk konson olarak kaydettiği (&) den başka bir şey değildir (8). (Trombetti) nin (g) şeklindeki ana konsoniyle “Güneş - Dil” fo- netiğinin (&) şekli likle yamuşaklık sır pek ehemmiyetsiz bir fark var- dır. Bu küçük fark, aynı bir sesin muhtelif şekli arasına münha- bariyle, bu derecesine vermek bile fazla- Şu noktaya da dikkat etme- Hdir ki, yukarda gördüğümüz li- saniyat ve fiziyoloji esaslarına gö- re, vokalden çıkan iptidai bir kon- somun hem vokla, hem konson ro- hünü oymıyabilecek, yani aynı za- manda hem konson, hem vokal o- bir ses olması â bu şerait (g) de değil, lı) şeklinde vardır. Onun için “Güneş - Dil” kanunu (Trom- betti) nin bu husustaki noksanını ikmal etmiş demektir. İtalyan âliminin kurduğu sis temde yeni Türk kanununu teyit edem kasusiyetlerden biri de, kon. tevafukunda den (-g-k) ve saire serisinden (7) Trombetti, “Elementi di Glossologia”, s. 608. (8) Türkçeye has olan (ğ) kon- | kası ölçü müfettiş İÇ HABERLER İSTANBUL TELEFONLARI Afgan Hariciye Ve inin gezintisi İstanbul, 15 (Telefonla) — Afgan hariciye veziri ekselans Serdar Moham med H ında Kâbil büyük elçimiz Memduh Şevket ve Afganistanın Anka- elçisi Ahmed Han olduğu halde, bu- gün şehirde bir gezinti yaptı. Vezir bu arada erki eserler, yark eserleri ve Ayasofya müzelerini gezmiş ler ve büyük bir alâka göstererek izahat almışl Süleymaniye camiini de ziyaret eden ekselana Serdar Mohammed - Han, 'on yedide otele dönmüşlerdi Belediye zabıtası kadrosu İstanbul, 15 — Belediye zabıtı in daimi encü - yaptı. Teklif kabul edi — Tirse bu kadroya sivil olarak 100 memur madıkları için bu ileri sürmektedir. Haliç vapurlarının muayenesi İstanbul. 15 — Son muayenede vapurlarının çoğu çürük çıktı. Tamirleri ve havuzlanmaları hayli pahalıya mal olacaktır. Tetkikler so- nunda Halicte tramvav servislerini tanzim ederek vapurculuk — işinden tamamiyle vazgeçmek de mümkün- dür. Sahte ölcüler İstanbul, 15 — Marmara mınta- çe tartı âlet- lerine sahte damga vurarak piyasa- ya süren bir şebeke aleyhine tahki- kata başladı. di Kızılayın Yârdımtarı İstanbel, 15 — Kızilay İstanbal il mektebindeki fakir talebeye daha çok eei verebllkedişi hidğirken sabiyıle parü Satılan yumurtalarımız İatanbul, 15 — Son hafta içinde dış pazarlara 555 küçük, 163 büyük sandık yamurta gönderildi. Geçen hafta gönde rilen 1492 sandıktır. Bir kadın aklını kaçırdı İstanbul, 15 — Dün gece Fatihte E- yatmış olarak bulunmuş, polisler ta- rafından otomobille ubbı adliye götü- rülürken yolda ölmüştür. Bir talebenin ölümü etrafında 15 — Kız lisesinden bir t üste tatbi gazete haberini sıh zib etmiş ve bu talebenin aşıdan değil üremiden olduğunu söy- demişt Ticaret odasına madalya İstanbul, 15 — Selanik — sergisi İstanbul ticaret odasına bir madalya cetvelde gördüğümüz gibi (Trom betti) de küçük bir takdim ve te- farkıyle hemen aynı esası/ te- yit etmektedir. Fazla olarak ital- yalıklı sesleri bu iptidai fonemler tertil 'ne dâhil göstermemesi de, “Güneş- Dil” fonetiğinin bu ses zümresini sonunun varlığı Avrupa dil âlim- lerince malâm olmadığından on- larana kök konsonlarını daima bunun en yakını olan (g) ile ifade etmektedirler. Halbuki (ğ) kons sonunun da Avrüpa dillerinde yal: ruz yazılı şekli yoktur. Uzatma te- lâffuzlarda sadası mevcuttar. '€n son kategöri gösteren esasiyle karşılaşmaktadır. Tabif bütün bunlar, (Ağ) kö- künün fonetik bakımından ne sağ- İam esaslara istinat ettirilmiş oldu- Bunu eri vazıh şekillerle gösteren deliller demektir. İsmail Hâmi DANİŞMENT | Kamutayın Dünkü toplantısı Kamutay dün toplanmıştır. 195 yı 4 müvazenci umümiye kanununun 14 üncü maddesinde değişiklik yapılması 'ma dair olan kanan - projesiyle, Evkat Umum Müdürlüğü merkezinde idare en- cümeni ve stanbul, Beyoğlu, Usküdar evkaf müdüriyetlerinde ihale - ve tefviz komisyonları kurulmasına ve vazifesine dair olan kanun projeleri hükümetin ix deki üzerine geri verilmiştir. 1831 yüle hazine umum hesabına aid mutabakat beyannamesinin sunalduğu: a dair olan kanun projesi okunarak x bul edilmiştir. İkinci görüşülmesi vapı hacak maddeler arasında Ordu mebisi Hamdi Yalman'ın, askeri tıbiye mek bir defaya mahsus olmak üzere teçhizar bedel veri'mesi hakkında kanun proje Bakanlar Kurulu Dördüncü umum müfet- tişliğin kurulmasını kabul etti Anadolunun doğu kısımlarında ve bilhassa şark halkının mütekâsi bulunduğu Dersim çevresinde ida- re ve inzibat işlerini esaslı surette tanzim ve hükümet mürakabesinin daha yakından ifasını temin için den kurulacak Bingöl ve Tun- celi ve birinci umumi / müfettişlik mıntakasında ayrılacak Elaziz vi- lâyetlerini ihtiva etmek ve 27 teş. rinisâni 1927 tar ile muayyen vazile ve. Tlk olmak üzere 1164 kanunun birinci maddesine daya- narak bir dördüncü umumi mü- fettişlik kurulması bakanlar kuru- hunca kabul edilmiştir. Dördüncü umumi müfettişlik de uhdesinde bulunmak üzere Tunceli valiliğine sekizinci kolordu korm tanı Abtullah Alpdoğanın tayini tasdikten geçmiştir. Kış olimpiyatlarına gidecekler İstanbul, 15 — Almanyadaki kış olimpiyadlarına İstanbul şehri adına üç kişi iştirak edecektir. Bunlar dağ: bü azaları arasından seçil Biştir. İzmit posta, yaplamadı İstanbul, 15 — Ugur vapuru karaya oturan Tayyar vapurunun yolcularını almak için Lapsekiye gönderildi. Bu yüzden bugün İz- mit postası yapılamamıstır. İki sahtekâr yakalandı İstanbal, 15 — Sofya türk konsolos. kuğunun imzasını taklid eden romen te Hazsından Jeeef ile Ludvik isminde bir alman yakalanmışlardır. Alman bu sah tekârleği Jozef'in seyahatini kolaylaştır İtalyaya sattığımız afyonlar İstanbul, 15 — İtalyaya üç partid. 'yedi bin kilo afyon gönderildi. İtalya » 'yon bedellerini kambiyoya yatıracal Muğlada damızlık boğalar: Muğla, 15 ÇALA.) — İlimizde öküz şoyunun düzeltilmesi için boz ırktan zzi öüncs dekne Va gae Kçlü v Alınmıştır. Bu boğalar caktır. B. Hereb Peker. şam Ankaraya hareket etti. iler ve dostları tarafından uğurlan Para kararnamesine bir fıkra ilâvesi 11 numaralı para kararnamesinin İtalya ile olan ticaret anlaşması İtalya ile aramızda mevcud. Ücaret ve kliring anlaşmasının müddeti betmek üzere olduğundan yenilenmesi için mü- zakerelere başlanmıştır. Tarım enstitüsünde konferanslar Ankara Yüksek Tarım Ensösusü profesörleri tarafından aşağıda gusce rilen sıra üzerinde bir seri konicane verilecektir. Enstitü bu konfe sarları dinlemek üzere gelecekleri meninuru 1), 29 şubat Dr. Stummvoli (Kitap: lar ve kütüphaneler), 14 mart Prof. Zaha (Mayi hava hakkında), Zi mart Prof. Gerngros (Buhran zaman darı, kimyevi tekniğin terakkisi âmi- 28 mart Dr. Süreyya Tahsin (Hayvanların hastalık âmi ssanlarla münasebeti), 4 ni- san Prof. Spötter (Kan yakmlığı), 15 nisan B Ömer Hamdi (Türkiyede e- tin derecelere taksimi ve bunun et pi- yasasına tesiri) Düzeltme Dünkü gazetemizde Afgan dış serdar Mohammed Ha nın gazetecilere verdiği beyanatı en İstanbul telefonu haber ne küçük bir hata karışmıştır. “Ek- selans Mohammed han, sorulacak suallere cevab vermeye hazır. ol- duğunu söylemiş ve Türkiye Afgan İran ve Süriye arasında esasları işleri veziri kararlaştırılan ademi tecavüz pak- ti etrafında” cümlesinde Süriye değil İrakın mevzubahis olduğunu okurlarımız. tabii anlamışlardır. Bununla beraber herhangi bir yan- lış anlamaya yer kalmaması için ir dileverek düzelti Hukuk Ümini Yay| ma kurumunun ara Halkevinder konferanslardan sekizincisini BUGĞÜN SAAT ONBEŞTE C.H. P. Halkevleri müfettişi B. Alâeddin Tekmen verecektir İŞEE sa B KS EE HOASA ÇEREE YN e
