17 Ocak 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. NO: 5199 andımızdır Habeş cenub cephesinde kanlı bir harb General Graziani, Ras Destanın ordusunu püskürttü İtalyanlar Lendra, 16 (. gimali — garbisinde İ cereyan eden ve üç gün süren mu. harebedir. - Som: kaynaklarından ge- len haberlere göre, Ras Desta'nın 60000 kişi kadar olan ordusu, harebe meydanın da yüzlerce ölü ve General Graziani Buşbe DOST İRANDA... F.R.ATAY Pars ve Anadolu ajanslarını İran ve Türkiye haberlerini doğ rudan doğruya biribirlerine - ulaş- tırmak için, bir anlaşma yaptık- larını gazetemizde yazmıştık. Baş. bakanımız İsmet İnönü bu fırsat- la, “Biribirlerini tamamlamak i- çin daima yeni bir vasıta bulmak- tan,, iki memleket halkının ne de- rin bir. bahtiyarlık duyduklarını söylemiştir. İran Başbakanı sa- yın d Cam,aynr kardeş. İik sözleri ile, İsmet İnönüne ce- vab verdi. Par Dize İlk verdi Bi haber, Şahinşah Hazretlerinin, yanında kıraliçe ve kızları oldu. a halde, ilk öğretmenler mekte- havadisidir. Uzun müd- İsmet İnönünün dediği uzafler hükümdarının le hergün yeni bir terak- gösteren” dost İran milletinin esaslı ilerilikler gerçe- liğini öğreniyorduk. İranı ika ve ekonomi bakımından tam erkinliğine - kavuşturan, hü- dettenberi, kümdar - şef, bu erkinliği sağla- mak ve milletine, tarihteki yük- sek ve şerefli yerini, bugün dahi kazandırmak için değer biçilmez cehidlerde bulunmuştur. Tefek (Sonu 3. üncü sayfada) Amerihan de yeniden bir k ılhaç heye li biraktıktan sonra, şimdi tam - bir ricat halindedir. General Graziani, kuvvetlerini, - bir haftadanberi Davaparma ve Ganaledor- ya urmakları arasında toplıyarak yavaç yavaş Dolo'ya - doğru ilerlemekte olan Ras Desta kuvvetlerine karşı hemen ta. arruza beçmeği kararlaştırmış ve bunun üzerine bu büyük muharebe pazar günü başlar ır. Muharebeye giren — italyan yerli italyan askerleri ile ta- mamen motörlü anavatan askerlerinden kuvvetleri, terekküb etmekte idi. İtalyan tayyarele- vi, Ras Desta'nin karargâhını bombar dıman etmiş ve ayrıca mühtelif habeş Lavvetleri üzerine bombalar yağdırmız. makineli tüfek hücumları yapmıştır. İlk iki gün, habeşler, General Graziani kuv vetlerinin üstüste yaptıkları hucumlara şiddetle cevab vermiş ve toprağı karış karış müdafaa ederek çok yavaş süret - te geri çekilmişler ise de üçüncü gün, italyan tanklarının ve zırhlı otomobille- inin makineli tüfekleri harekete geçe vek Ras Detsa muhariblerine zayint ver- Deniz konfe ekildikten sonraki vaziyet 16 ÇALA.) — Vaşington- rildiğine göre, Japonyanın deniz konferansından çekilmesi Ame: Kartelanımaz tır. B. Norman Davis hükümetin gö rikada büyük teessürle rüşünü bildiren bir söylev vermi masının büyük bir kısmı Pasifik'de kalarak büyük manevralar yapacak- tr. Amerikan — mahfilleri, Japonya çekildikten sonra konferansın devam etmiyeceğini / soruşturmaktadır- lar. Vaşingtonda Amerika ile İngilte- bir. Ödeniz anlaşması olmadığı söylenmektedir. mite bundan sonra Amiral - Nagano- 'ya verilecek mektub müsvedder kabul etmiştir. Bu mekti der konferansa müşahid ke çağırılmaktadır. (Sonu 3. üncü sayfada) | | vası ve (Röşede) Amerika deniz bahanı Runçiman sında ni bombardıman ettiler dirmeleri üzerine hableş mü: fnası gev. ve nihayet çekiliş. bozgun ve ricat halini almıştır. General Gra: in niyeti, harekâ- ta durmadan devam Ştmek ve bu süret- İ l zakuer x.;In...a tehdidinden tamamen kurtulmağıf Çalışmakt Bu süretle General Graziani büyük bir emniyet içinde merkez cenahtan hakiki hedefleri olan Harrar ve Cibuti / demiryoluna — doğru yörüyebilecektir. (Sonu 3. üncü sayfada) — BN Radi B. Laval'e itimat reyi vermek istemedi <e Fakat B Laval g aldı al parti: itimad re Laval ve Heryo Paris, 16 (ALA.) — Radikal - so5- list parlamento grupu hükümet a- karşı 62 7 müstenkif veyle kararlaştırmıştır. vardır. Grüp bu mesele hakkı Ki radikal - sosyalist faya davet olunmuyacak- Paris, 16 (ALA.) — B. Laval, Her- ye ile bu sabah görüşmüştür. Iyi ber alan mahfillere - göre iki bi merkez komitesi ve görüşmeleri çıkan siyasi vazi- sişlerdir. (Sonu 3. üncü sayfada) Adaa ekte 120 Ku (“Habeş - talya harbı leri izah eden yazıyı beşin ci sayfamızda okuyunuz.) sözüne karşı “Komut” ve “Komu İki tarafın herb kuvvetleri Heryerde 5 kuru; B.R. Pekerin dünkü inkılâb dersi B. Peker tam bir istiklâlin şartlarını anlattı : İstiklâl mevzuu / üzerinde konuş: Peker ekonomik — e işaret ederek İstanbul / üniversitesindeki dersini/ | verip dün şehrimize gelen C. H. P. Genel sekreteri B.R. Peker mevsimir altında olmamak. Ya- — ni bir devlete kendi yaşayışı ulusun gi nevi toprak veya fabrika istihsalle- rini yapmak icab ediyorsa © ulus di- a yabancı hiç bir ulusun kaye — dı altında olmamalıdır. Gene bir ulus kendi. yurdünün . bayındırlığı, yürd ti için yollar, binalar, köprüler, yandırlık iş- yalnız kendi düşüncesile ken- dirile mukayyed olmalı, başka, Dün Halkevinde inkılâb dersini veren R. Peker sabahleyin İstanbuldan Ankaraya dönmüştü. Halkevindi üçüncü inkılâb — dersini seçkin bir dinleyici kalal 'nünde vermiştir. Komı ııtan Kumandan zlerinin Etimoloji. Morfoloji, Fonel ve Semantik bakımından analizi 1. KOMUTAN “Kumandan” yerine “Aoma- “Komutan” kelimesi, Türk Dil Kurumunun yaydığı “Karşılıklar Kılavuzu” ile yeniden canlanı öz Türk kelimesidir etimolojik şekl zini yapalım: (D () () (0 le sayılmıştır: ok $ om Put -t an “Gayrete getirmek, şevk ver | — (1) Ok: Doğrudan doğruya ana mek, tahrik etmek, tehyiçet | kökün yerini tutan birinci derece — mek.” (. Burada Bu manaların hepsi de Kuman- ük, kuvvet, kudret, — danlığın “icaplarını - gösteri iyet, sahiplik, efendilik” tir. — Türkçeye |— (2) Öm: Ana kökün manasını — “Kumanda” | kendisinde tecelli ve tecessüm et- — tiren süje veya objeyi gösterir e- saşlr bir söz unsurudur. (3) Üt: Yapıcılık, yaptırıcılık, yapılmış olmaklık - anlamlariyle 'ana kök mefhumunun manasını ta- mamlıyan ektir?” 4 (1) Osmanlıcadan Türkçeye sör Karşılıkları Tarama Dergisi, . 245, 713. 734, 771 ve 1100. | (Ok y om 4 sahipliğin, — efendiliğin, icra ve infaz edilmş ol- dür. “Ku- | manda”'nın manası da bundan başka ş | mnanda, emir vermek ve bülüm sürmek kudretini haiz olanın bu küdreti tatbik ve icra ile verdiği €mir veya o emri vermesi demek- dr. (9) An: Yukarıki söz mefhumu- 'nun yalnız süje üzerinde kalma- yıp etrafına taştığını, yani emi verenin kendi muhiti üzerinde emirinin nafiz olduğunu gösteren ektir. (Ok - em < ut ; an — Oko mutan) sözünde, fonetik icabı, baş vokal düşerek kelime son morle- lojik şeklini almıştır: KOMUTAN. - Sayfayı çeviriniz — 2) Osmanlıcadan — Türkçeyailli Cep Kılavuzu, s. 170 Dürlüğetlin Ormanlıcaya Cepiktilakazu, s. 175 197. aşlıklı, askeri düşünce