25 Kasım 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

25 SONTEŞRİN 1935 PAZARTESİ eT V: n Gür S ĞÜ vaeç H L İK S ULUS T AA KUT e ,'.,f TTTT z SAYIFA 5 faydalı olur. BİR GAREZKÂRLIK (Başı 1. inci sayfada) Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Doktor Refik Saydam'ın on savaş bölgesinde 1934 yılı doğum ve ölürı sayı ve nisbetlerini gösterir bir istatistik elimizde idi. Bu ista- tistiği yazımızın içinde neşrediyo- ruz. İstatistik on savaş bölgesinde 3078 köyle bu köylerde oturan 1,094,433 nufusa göre yapılmış - tır. Doğum mikdarı 42,751 dir Ölüm mikdarı 19,282 dir. (Binde 39,062), ölüm mikdarı 19,282 dir. (Binde 17,0618). İm- di basit bir hesab ameliyesi ile 39,062 den 17,0618 rakamını ç- karırsanız geriye 21,0444 kalacak- tır. Demek ki on savaş bölgesinde binde 22 ye yakın artmakta oldu- ğumuzu biz, sayımdan evel bili - yorduk. Yeni sayım İsviçre federal is- tatistik bürosu müdürü Daktor Karl Bruşvayler'in idaresi altın Ş da yapılmıştır. Bu zat Anluta_- dan ayrılırken bize demiştir. ki: “Sayım, pek az memleketlerde bu kadar doğru ve dikkatle yapıl - maktadır.,, Şunu da ilâve ediyor- du: “Anadolu'da medeni hal bir dereceye gelinceye kadar, bu nis- bette artışınız devam edecek, son- ra hafifliyecektir..,, Halbuki biz Anadolu'da ekonomi, tarım ve endüstri gelişimi ile beraber, he- nüz, her şeyimiz gibi, pek eksik olan sıhhi teşkilâtlanmamızın iler- liyeceğini biliyoruz. Bunun için İsviçreli uzmanm nufus artışı için tasarladığı müddeti daha çok uzatmak lâzım geldiğine şüphe etmiyoruz. Şimdi aynı uzmanın nufus sa- yımı hall daki dan şu fıkraları alalım: “ Sayım neticesine göre 1927 se- nesindeki nufustan 2,6 milyon fazla- dır. Çok kuvvetli bir çoğalma, Fakat herhalde bu çoğalmanın bir kısmı 1927 senesi nufus sayımının o kadar mükemmel bir sürette icra edileme- miş olmasından da ileri gelebilir. Bu 16,2 milyon rakamı, tecrübe sayım- larına istinaden bir sene evel, benim ve istatistik dairesinin Başbakana söylediğimiz rakama takriben teka- bül etmektedir. Neticenin 16 - 165 man Başbakan gülümseyerek - (15,5 milyon çıkarsa memnun olurum) de- mişti. Bazı alman mecmua ve günlük gazeteleri nufus sayımı münasebe - güttüğünü beyan ettikleri için bu ufak vakayı zikretmek mecburiyetinde kal- dım. Siyasi maksatlarla sayım neticel, rine tesir yapmağa teşebbüs edilmek değil, böyle bir şey hatırdan geçme - Bütün bunlarla dostlarımızı memnun edecek izahlarda bulun - duğumuz kanaatinde isek de, kö- tücüllere hoşnudluk vermek — im- kânı olmadığı için, kendilerinin ancak hiddetlerini artırmış olaca- İstanbul'daki o fesad kumku- ması kimse, bir memleketin nufu- sanu anlamak için sayım - kadar, böyle sıhhat istatsitiklerinin ve her yıl alınan asker sayısının, aşa- ğı yukarı, bir hesab dayancı oldu- ğunu bilmesi lâzım gelir. Gelecek on yıl içinde her tarafı raylar ve şoselerle bağlanan, şehirleri, en- düstrisi, ekonomisi ve tarımı büs- bütün gelişen, 20,000,000 luk bir Türkiye'nin hakikat olacağına hiç şüphe yoktur. Bir taraftan büyük konusu ile, bir yandan Balkan - lar'daki dostları ile kendi bölge- sinin barış ve sükünunu sağlaj 2, baştan başa cihazlanmış böyle bir Türkiye'nin kuvvet, devam ve realitesine dayanmak, her halde boş hayallere kapılmaktan daha F.R.ATAY A Pekin, 24 (A.A.) — Şimali Çindeki ayrılma hareketi şimdi Tientsin'de temerküz etmektedir. Dün akşam ilavelerle Hopei vilayetinde muhtar bir hü- kümet tesis edildiği ilân olun- muştur. Bir sıyasal komite - ki başımda Upeifu'nun düşmesinden sonra on yıldanberi Çin politika âleminden çekilip yıllarca Japonyada yaşa- mış bulunan general Şihsiyenyu- an vardır. Bir süel komite - ki başında çoktanberi ayrılma hakkındaki fi- kirleri malüm .bulunan general Şihyusan mevcuttur. Bir vilayet istiklalini ilan etti Bir dış sıryasa komitesi ki ba- şında Yungpao gazetesinin sahibi Korelili vardır. ' Bunlardan başka bir ekonomi işleri komitesi ve anti komünist vaziyet alma komitesi teşkil olun- müuştur. Pekinde sükün vardır. Buna karşılık Tientsin'de bir panik ha- vası esmektedir. Tokyo, 24 (A.A.) — Pekinden gelen bir telgrafa göre şimali Çi- nin askerlikten tecrid edilmiş böl- gesinin umumi — administratörü Yıngyouken bu mıntakanın muh- tariyetini ilân etmiştir. Yeni hükümet “şarkt Hopei komünist aleyhtarı muhtar komi- tesi,, adımı almıştır. Svenhbeden'in Asya seferi Berlin, 24 (A.A.) — Meşhur is- veçli kâşif Sven Heden Berlin ü- niversitesinde Asya seferi hak- kında bir konferans vermiştir. Bilgin, birçok milyon marka mal olmuş olan bu seferde elde e- dilmiş sonuçları saymıştır. Sefer heyeti tarafından vücuda getiril Kaırk beş ciltlik eserin basılmasını İsveç parlamentosu üzerine aldı miş olan haritalar, orta ÂAsyanın coğrafi teşekkülü hakkımda tama- mile yepyeni bir fikir verecektir. Sefer heyetinin tarihini, elde et- miş olduğu sonuçları ihtiva ede- cek kırk beş cildlik eserin neşri masarifini İsveç parlamentosu ü- zerine alacaktır. Moskova, 24 (A.A.) — B. Lit- vinof, İtalya hükümetinin 11.11 tarihli notasma cevaben bu ayın 22 sinde İtalyanın Moskova büyük 'elçisi Baron di Valentine'ye şu şi- fahi notayı vermiştir: İtalya büyük elçiliği notasın- da ,hükümetinin talimatına tevfi- kan, dış işleri komiserliğine, mil- letler cemiyeti ile konseyin ve a- samble tarafından teşkil edilmiş olan telif ve tanzim komitesinin i- 'talyan - habeş harbı münasebetile verdiği bazı kararlara karşı mülâ- haza ve itirazlarını bildirmiştir. İtalya hükümeti bu kararları ni- zamsız.ve haksız bulmaktadır. İ- fazla devletin iştirakile kollektif bir surette verilmiş olan kararlar hakkında Sovyet hükümetinin münferiden izahat vermesine ınti- zar edebilmesi muhtemel değildir. Bâhusus ki, bizzat İtalya bu te- şekkülün azasıdır ve bu teşekküle doğrudan doğruya her türlü suali sorabilir. Sovyetler birliğinin bu kararlara iştirakine gelince, Sov- yetler birliğinin Cenevredeki mü- messilleri her durum hakkında reylerinin ve Sovyetler birliğinin alınan kararlara iştirakinin sebeb- lerini kâfi bir açıklıkla izah etmiş- lerdir. Bu sebebler kısaca şöyle izah edilebilir: Sovyetler birliği yalnız İtalya ulusuna karşı hiç bir husumet bes- lemek şöyle dursun, bilâkis bu memleketle en iyi münasebat ida- me ve inkişaf ettirmek arzusu ile mütehassistir. Sovyetler birliği, devlet olmak sıfatiyle, İtalya - ha- beş anlaşmazlığıyla ve bunun ne- ticesile asla alâkadar değildir. Bu anlaşmazlığın münakaşasına ve bu hususta alıman kararlara mün- hasıran devamlı bir barış sıyasası- nı ifade eden, milletler cemiyeti a- zası olarak iştirak etmiştir. O mil- letler cemiyeti ki, kendisine, 10 uncu maddesi mucibince cemiyet azası olarak bütün devletlere sıya- sal istiklâllerini ve toprak bütün- lüklerini temin eder. Ve 16 ıncı maddesi mucibince de bütün aza- sına bu prensiplerden birinin bo- zulması halinde bazı vazifeler yükleten bir statü kabul etmuht İtalyan notasına Sovyetler Birliğini verdiği cevap” istisna teşkil etmesi ve Milletler cemiyetinin diğer azaya verdiği bütün haklardan istifade etmeme- si lâzım geleceği durumunu hak- sız addeder. Sovyet hükümetinin noktai nazarı, cemiyetin bütün a- zasının taarruz halinde ırk ve di- ğer sebebler mevzuubahs olmak- sısın, hukuk müsaviliğinden , isti- fade etmeleri lâzım geleceği mer- kezindedir. Sovyet hükümetine gö- re, 12 inci maddenin ihlâli tesbit -edildiği andan itibaren, Milletler cemiyeti azasından her biri, huku- ku hükümranisine rağmen 16 ıncı maddeden çıkan vecibelerden in- hiraf hakkmı haiz değildir. Telif ve tanzim komitesinin hukuki ma- |hiyeti,her ne olursa olsun, bu ko- mitenin cemiyet azası için 16 ıncı maddenin manasında mün- demiç mecburi zecri tedbirleri tez- yit değil, tahdid etmiş olduğunu itiraf etmek lâzımdır. Sovyet hükümetinin mümessil- leri Cenevrede bu telâkkiye göre reylerini vermişler - ve sovyet hü- kümeti cemiyetin bütün azası ta- rafından aşağı yukarı müttefikan kollektif bir surette ittihaz - edil- miş olan tedbirlere iştirak etmiş- tir. türlü bir hattı hareket, milletler cemiyeti prensiplerinin ve emniyetin kollektif bir Surette tesisinin inkâri, gelecekte taarruz- ları teşviki ve genel barışım idame ' yetahkimi eserinde beynelmilel tesanüdün tebarüzü imkânının in- kârı demek olurdu. O genel barış ki; S-eyet hükü- meti sıyasasının temelini teşkil e- der ve Sovyet hükümeti de bu ba- rış için milletler cemiyetine gir- Sovyet hükümeti italyan hükü- / metinin, şimdiki şerait içinde ye- ni tehlikeler başgöstermesini me- nedebilecek bütün tedbirlerin itti- hazı hakkındaki beyanatını mem- nuniyetle karşılar ve kanlı anlaş- mazlığın mümkün olduğu kadar çabuk nihayetlenmesini ve bu an- laşmazlığın bütün neticelerinin tasfiyesini temenni eder. Âynı za- manda Sovyet hükümeti, beynel- milel vazifesini yapmasının Sov- yetler birliği ile İtalya kırallığı a- rasında bundan sonraki dostane münasebatı müteessir etmiyeceği- bi ' Yurdun bayındırlık işleri üzerinde (Başı 1. inci sayfada) işliyeceği gibi bilhassa şark ve ce- nub istikametlerinde de faaliyete başlıyacağız. Bu hususta yeniden dört tayyare satın alınmak üzere- dir. İlkbahardan itibaren faaliye- te geçilecektir. Bundan başka coğrafi va- ziyet itibarile memleketimiz tel- graf ve telefon işleri için şarkın mühim bir geçidini teşkil ettiğine göre İstanbul ve Ankaradan şar- ka ve cenuba doğru muhtelif isti- kametlere, belki memleketin bü- tün vilayetlerine şamil bir telefon şebekesi kurulması mukarrerdir. İstanbul telefon şirketine dört sene sonra tediyat yapacağımız- dan bu tarihe kadarki safi varida- tı bu işe hasredeceğiz, ki senede dört beş yüz bin İiradır. Telgraf hatlarımızı dahi esaslı surette şarka ve cenuba doğru 1s- lah ederek bu tarafların telgraf muhaberelerine emniyetli bir vası- ta olmağa çalışıyoruz. Bu da bir iki sene içinde olacaktır. Meclisten geçirdiğimiz kanun- la devlet muhaberat ve nakliya- tından ücret almağı temin ettik. Bu para ile bu işi yapacağız, Asri bir devletin bu gibi modern vası- talarla mücehhez olması lâzımdır. Telefon ücretlerine, muhabere tesisatına mutedil bir şekil vere- ceğiz. Yakmda İstanbul telefonumu- zun mübayaası formalitesi bite- cektir. Bu kanun meclisten geçe- cektir. Afyon - Antalya hattının İs- partaya kadar olan kısmını ve Af- yondaki âbidelerle asri mezar- lhığı İsmet İnönü yakmda açacak- tır. İstanbulda bulunan şirketlerin vaziyeti idart, iktısadi vaziyetimi- ze uyması esastır. Bunun için dik- kat ve alâka ile çalışıyoruz. Şark demir yollarının mülkiye- ti devlete aittir. Memleketimizde şimendifer siyasetine bu kadar bü- yük ehemmiyet vererek yüz mil- ileri adımlar atılmaktadır ferinin eski bir ruhla ve kölme vesaitle daha fazla kalmasına ef kârı umumiyenin müsait bulunma- dığımı hissediyoruz. Bunun devlet hatlarına ilhakı zamanının geldi. ğine benim de kanaatim vardır. İ- cab eden tedbir ve teşebbüslerde bulunmak üzereyiz. Bu hususta İstanbul belediyesi lâkalanırsa icab eden teşebbüste bulunacağız. Afyon - İsparta yolunun açılması İsparta, 24 (ALA) — Afyon — 1& parta demiryolunun açılma — töreni yaklaştığı için bütün yol ve bina kaıs sımlarında gür bir çalışma devam et mektedir. Bozanönü — İsparta de « miryolu 12 inci kilemetreye gelmiş dar bir mesafe kalmıştır. Biten de « miryolu üzerinde amele ve malzema trenleri işl iktedir. C iyet dev. rinin çelik sıyasasının yurdun bu kös şesinde de belirmesi bütün vatandaş-. ları sevinç içinde bırakmıştır. İspar « talılar tören için şimdiden geniş öl « çüde hazırlıklar yapmakta ve bu bü yük günün kutl için bir “ve tecim teşekkülleri ve kutlama ko- mibel lahilind ı lar. * Zonguldakta Celal Sahir günü Zongeldak 28 (AA) — Saylamımi Celal Sabir'in ölümü Zonguldaklıları içe — ten acılandırdı. Bu gece halkevinde Ce « lal Sahir yecesi yapıldı. Bütün Zonguk DARE e ”n Ü taraları ve devrime hizmetleri amıldı, Eserleri okundu. Yüce K a, Par. tiye, Türk Diline, aylesine başsağı tel . yazıları çekildi. Bu gece — Zonguldağın yonlar sarfederken şark şimendi- İKİNCİ TERTİB 4.500.000 liralık İtibar kıymeti: 20L. Yüzde Yedi Faizli Sıvas - Erzurum İstikraz tahvillerinden alınız! Artırmalarda, eksiltmelerde başabaş kabul edilir en sağlam gelirdir. Kayıd müddeti y 5 Biridcikânunda Bitiyor. İhraç fiatı: 19L. Avusturyada kırallık taraftarlarının çalışmaları Viyana, 24 (A.A.) — Havas a- jansı aytarı Avusturyada impara- torluk taraftarlığı hareketinin te- diden 25 belediyenin Arşidük Ot- to'ya vatandaşlık hakkını vermiş oldukları rivayet edilmektedir. İmparatorluk taraftarları, Vi- yanayı imparatora sadık komun- lar arasına koymak için çalışmak- tadırlar. Başbakan, 20 teşrinievel tari- hinde Otto'nun doğumunun yıldö- nümünü kutlamak için yapılan di- ni âyında hazır bulunduğu gibi Prens Staremberg de saltanat ta- Kra, rakkisini anlatmaktadır. Daha şim- aa D lenei e M | ha ziyade hariçten gelmektedir, yet almamakta ise de Fransa - bil- kassa küçük itilâfa karşı tesanü- dünü göstermek maksadile - dai- ma bu işe muhalefet etmektedir, Pariste bir sovyet ilim heyeti Paris, 24 (A.A.) — Buraya bi Sovyet ilim heyeti gelmiştir. Hes yetin başında ekonomist Assinki& btılunmaktadır. Çeliuskin seferi« nin şefi profesör Smit de heyet üs yeleri arasındadır. Sovyet âlimles ri Pariste konferans verecekle' ve Sorbonda şereflerine verilecek “ir kabul töreninde hazır bulunacak- 5,