24 Eylül 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

SAYIFA 4 Komşularımızda neler oluyor? YUGOSLAVYA'DA $ Yugoslav hükümeti bu yıl ar- sıulusal Laipzig panayırıma gir- Mmemiştir. Bunun sebebi de, al- man - yugoslav kleringinde Yıu- guılıvyı'ıııı Almanyadan alacak- d"bı'lndır ıı.h,“ için yeniden ga ça- lışmamak arzusudur. Buna karşı, geçen yıla göre daha büyük sayı- da yugoslav tecimerleri alıcı sıfa. tiyle gitmişlerdir. Bu tecimerlerin yaptıkları ziyaretlerden iki mem- leket arasındaki tecim ilgilerinin normalleşmesi beklenmiyorsa da bu hiç olmazsa tecim muvazenesi- nin düzelmesine bir işarettir. Yu- göslav gazeteleri, Yugoslavyanın Almanyaya fazla mal satacak yer - de ondan fazla mal almak suretile kilde işletilmesinin çok iyi olaca- ğını söyliyorlar. $ Yugoslavya'dan İtalyaya sa- tılan malların mikdarı gittikçe artmaktadır. Son üç ay içinde gönderilen mal mikdarı, geçen yıl » içimde gönderilen malların mec- muundan daha fazladır. Bu artı şın sebebi, İtalyanın doğu Afrika- sında yapmakta olduğu hazırlık- lardır $ Yugoslav hükümetinin isteği üzerine fransız hükümeti bu yılın üçüncü üç aylık devresi için Yu- goslavyanın Fransaya gönderece- ği elma kontenjanma 1500 kilo - daha eklemiş, dördüncü üç aylık devre için olan elma kontenjanını da 5000 kiloya cıkarmıştır. $ Bir yugoslav sosyetesi 1000 kental üzüm satışı için alman & koanomik çevenleriyle temasa gi- rişmiştir. Üzüm çıkatını artırmak için bu sosyete çıkat tecimerleri- ne, dışarıya satılan her yüz kilo üzüm başına 40 dinar verecektir. FUNANİSTANDA: $ Bazı romen tecimerleri yu- nan hükümetine tonu 107-110 şi- Tin Fiatla 40.000 ton buğday sat- mak istemişlerdir. Bu buğday yu- nan buğdayı ile birlikte iki ay ka- dar yetişebilecektir. Bununla ya pılan ekmeğin her kilosu 50-60 lef- * ta ucuza malolacaktır. Çünkü son günlerde arsıulusal piyasada buğ- day fiatı 138 şiline kadar yüksel. miştir. Yunan ekonomi bakanlığı arsıulusal — tecim d dayların memlekete girmesine izin vereceğe benzemediğinden, romen tecimerlerinin bu önergesi başbakana bildirilecektir. $ Yunanistanda Faler'deki u- çak fabrikası iymalatının iki mis- line çıkarılması dolayısiyle bu fab- rikanın ihtiyaçlarını gözden ge çirmek üzere hava bakanlığında bir komisyon toplanmıştır. İsmar- lanan yeni makinalardan başka, 3 milyon drahmilik makina daha ısmarlanmıştır. Böylelikle iyma- lat artacak ve maliyet fiatmı a- zaltacak. Öte taraftan bazı alet ve parçaların memlekette yapıl- ması mümkün olacaktır. Ayrıca da fabrikanın yanında biri kim- ya laboratuvarı ve fotoğraf kıs- mı, öteki de paraşüt tamir atelye- si için olmak üzere iki bina yap- Karılacaktır. Fabrika direktörünün verdiği bir vapora göre, fabrika- mrn yıllık iymalatı 35 den 60 uça- yükselmiştir ve durmadan ço- . Ufak bir kısımdan bütün yedek parçalar Yu- da yapılmaktadır. Yerli ların fabrikada kullanma de- i yapılmıştır. Bir ipek fab- da yerli ipekten paraşüt yapmak için hükümete başvur- muştur. Bu fabrikanın yaptığı pa- raşüt yakmda denenecek, iyi so- muc almırsa paraşütler de Yuna- ristanda yapılacaktır. İVaBaqcı gazetelerde okudukla AKDENİZ RGEMENV[-JİĞI rımı İtalyan — habeş anlaşmazlığı; İngiltere — İtalya anlaşmazlığı şekline girmek durumunu Bgösterince, zaman zaman ortaya atılan bir mesele yeniden birçok düşünüşlere ve tasınlara yol açtı: Akdeniz egemenliği . . Akdeniz'e “bizim deniz,, diyen İtalya'ya karşı; Malta ve Cebelüttarık'daki kuvvetli üs- leri ve Akdeniz Filosiyle daima bir tehlike olan İngiltere, zecri td birler ortaya atılınca Anava - tan filosundan bazı gemilerle Akdeniz'deki durumunu kuvuvetler dirdi. İtalya'nın coğrafi duru- mu ve İngiltere'den üstün oldu ğu söylenen hava kuvveti karşısınd a Akdeniz egemenliği her za - mandan ziyade üzerinde du. naya değer bir konu olmuştur: Italyanın, coğrafiğ durumu bak - Mından Akdenizde çok Üstün bir yer aldığındap dolayı “Akdeniz — devleti, adını kazanmast lâzımgeldiğinde şüp- he yoktur. Adriyatik denizile Adalaı denizi, tamamiyle İtalyanın egemenli )i altındadır. Sicilyanın batı güney nok. tasiyle (Marsala) Tunusu körfezinin doğu kuzay noktası (Kap Bon yahut Ras addar) arasında 75 deniz mili ya- but 140 kilometrelik bir mesafe oldu. Buna göre, İtalya, deniz kuvvetleri eli. le Akdenizi ikiye bölmek kudretini ta- gımaktadır. Hattâ İtalyaya aid olan Pantelleria adası, hem denizaltı gemi. leri ve uçaklar için iyi bir dayanaktır. hem de Kap Born'dan ancak 45 deniz mili uzaklığındadır. Şu halde bugünün modern savaş araçlariyle yukarda adı geçen yolu kapamak ve Cebelüttrark boğaziyle Malta adası arasındaki bi- tün bağları koparmak pek kolaydır. İngiltere, Akdenizde üç önemli ve fstün yere sahiptir. Cebelüttarık, Mal. ta, Portsait yahut İskenderiye, daha sonra tamamiyle doğuda bulunan Kıb. rıs adası ve son olarak Filistinde son zamanlarda yapılan limanların en belli başlısı olan Hayfa. İngiltere, yüzlerce yıldanberi, ileri gören aryasasiyle Ü- *ün önemli deniz tecimi yollarını, ken. di eline ve kendi egemenliği altına al- maya çalışmıştır. İngilterenin, bütün limanlara - ve hattâ diyebiliriz ki, . bütün cski dünyaya malik olmak wu- retile dünya tecimi Üzerindeki başat durumunu hattâ büyük savaş bile değiş. tirememiştir. Bu yüzden bütün Akdeniz memle ketlerinin İngiltereyi bir sakhırgan sa. yarak onun baskısından kurtulmak iste, dikleri kolayca anlaşılır. Çünkü büyük Britanya, bugün bile Coebellittarık ve Portsaidi (Süveyş kanalı) kapatarak, bütün Akdeniz memleketlerinin gemi- lerini Atlas veya Hind denizlerine çık. mayı yasak edebilir. İngiltere bu sıra- da Hindistan yolunu güvenlik altına alan ve artık tarihiğ bir mahiyeti olan bir ananaya dayanmaktadır. Yukarda verilen izahlardan da an. laşıldığına göre, harp patlasa da İtal. ya Akdenizin doğusiyle bausını biribi- tinden ayırabilecektir, fakat buna kar. gı İngiltere bütün Akdenizi isole ede- bilir. Her iki hükümetin de bu ihtimali bir hakikate çevirmek için lâzımgelen araçları vardır. İtalyanın bugün takrl. ben 72 deniz altı gemisi, 1000 den faz. la uçağı, birçok küçük balonları, 60 muhribi, 45 torpidosu ve 45 motoru vardır. Sade bu kuvvetler, yukarda bah- si geçen barikadı yapmağa yeter. An. cak Haheşistanla harbedildiği takdir de uçakların en büyük kısmı oradaki cepbelere ayrılacaktır. Bundan başkı İtalyanın . biraz eski . dört dritnotu, bir uçak gemisi, 15 hafif ve 19 ağır kru vazörü ve yetecek mikdarda gereç ge. mileri de vardır. İngilterenin filosu, Fransa ve İtal- yaya nmisbet edildiği zaman şu sonuç elde edilir. 3: 3: 5. yani büyük Britan. yanın deniz kuvveti ayrı ayrı her bir memlekete nisbetle bir misli fazla ve takriben ikisinin yekünuna eşittir. Bun. dan başka İngiltereden yana olarak Cebelüttarık ve Malta, üssü bahrfleri- ni, ananavi denizciliklerini, — savaşçı ruhlarını ve artık tarihe karışmış sebat. larını da söylemek kabildir. Büyük Britanya bundan başka Ak- denizdeki egemenliği tamamen cline almasma yarıyan, Avrupanın iki en büyük savaş gemisine maliktir; bunlar da “Nelson,, ve “Rodney,, dritnotları. dır. Bu gemiler, — hiç bir düşmandan korkmıyacak kadar büyük — oldukları gibi, aynı zamanda taşıdıkları isme de geref vermektedirler. Gemide 40,6 san. timetrelik 9 top torpido müdafaası için 15,2 santimetrelik 12 top ve uçak mü- dafaası için de 6, 11 santimetrelik bir. çok makinalı toplar vardır. Mevcut ma kinalar 50,000 beygir kuvvetindedir ve geminin saatte 23,5 deniz mili almasını sağlar, gemi, alınan özel tertibatla ge. rek torpito ve gerek uçak hücumlarına karşı başarıyla göğüs gerebilir. Hiç bir Akdeniz devleti, bu büyük savaş gemilerile boy ölçüşebilecek bir gemi çıkaramaz. Demek ki het iki devlet de, bir yan. dan Akdenizdeki taşım durdurmak, öte yandan Akdenizle drşarısı arasındaki ir- tibatı kesmek için gereken araçları var. dir. Fakat İtalya, açık ve müdafaasız du ran limanların bombardıman edilmesin. den korkduğu gibi Habeşistanla harba Kirişitse Süveyş kanalının kapatılma. sından kaygulanmaktadır. Bu takdirde Afrikada çarpışan askerlerine fazla kuv- vetleri göndermek için ancak hava yo. Tuna baş vurabilir ki, bunun da doğu Alrikadaki ordularım ihtiyacını tama- men kapatmağa yeteceği şüphelidir, Za. ten daha bugün bile Mısırın üzerinden uçmak yasak edilmiştir. Buna karşı İngilterede Akdenizde. ki üstün yerinin kaybolmasından çeki- niyor. Malta, kuvvetli uçak hücumları karşısında büyük zararlara uğrıyacağı gibi Cebelüttarıkın kayalardan meyda. na getirilmiş istihkâmı, sıkr bir ağır topçu ateşine ancak çok güçlükle uzun zaman karşı koyabilir. İşte her iki devlet de bütün kuvvet- lerine kargın, bir iki zayıf noktalariyle biribirlerine kargı korku dolu bir du. rum almışlardır. Fakat eğer başka bir Akdenirz devleti, İtalyaya katışacak o. Tursa, o saman İtalyanın çok daha is. tün bir durum alacağına da şüphe yok. tur. Hava kuvvetlerine gelince, genel o- larak bunlardan beklenen başarının pek fazla mübalâğalı olduğu apaçıktır. Ze. hirli gazlar yasaktır. Fakat bu yasağın herkes tarafından tutulup — tatulmiya. cağı da belli değildir. Önce Avustur- ya — Macaristana ait olan Pola lima. nı, büyük savaş sırasında çok zaman a- ğır kalibrede (54 Eg.) 2000 bomba ile bombardıman edilmişti. Pakat hakikat. te elde edilen zararın değeri sıfırla e. Şitti. Hava silâhının o zamandanberi geliştiği kesindir; nitekim isabet im- kânı fazlalaşmış, bombaların yıkma ve patlama kuvveti önemli bir mikdarda arimıştır. Fakat buna — karşı müdafas tedbirleri de ilerletilmiş ve bu yüzden düşman uçakları ancak 2500-4000 met- reden hücum etmek zorunda olmuşlar. dır. Bununla beraber çok şiddetli çar. pışmalar olacaktır. Ancak gazlr bomba- lar, rüzgürların hiç dinmediği kış mev- siminde ,rüzgürların çok sakin olduğu yaz mevsiminden çok daba arz tehlike. lidir. Bugün İtalya, Akdeniz havalarına hakimdir, İngiltere ise ancak uçak ge. mileri aratı ile avcı ve bombardıman uçaklarını getirebilir. Bu gün 191 uça. ğt taşıyabilecek altı büyük uçak gemi- sine maliktir. Sade en büyük uçak ge- milerinden olan “Glorisus,, ve "Coura, Beous,, elli ikişer uçak taşıyabilirler. Cebelüttarık ve Maltada bu gün 10 ve 15 uçaklık iki veya üç filo vardır. Bazı gemiler de uçakların inmesi veya bareket etmesine elveris'i bir şekilde hazırlanmıştır. Fakat t ..n'ar, bombala. rın isabetini anlamak üzere kullanıldı. ı için savaş kuvvetlerine dahil değil- dirler. Sıyasal bakımdan çok gergin ©0. lan şu son günlerde ve en böyük devlet adamlarının — sanksiyonlardan — açıkça bahsettikleri bir aırada, insanın aklıma. bu sanksiyaonların nasıl bir şekil alabi. leceği saali geliyor. Evvelâ kimyevi maddeler, gaz maskeleri, konserve, kö. Mür gibi savaşa yarıyacak bütün mad. delerin satışı durdurulacak, sonra yazı- nın başında adı geçen barikatlar yapı- tacaktır. Fakat İtalya, herhangi bir sanksiyo. ma baş vurulduğu takdirde bunun harb etmek için bir sebeb olacağını bildir. miştir. Bunun için yukarda denizcilik bakı. mından izah edilmeye çalışmlar bu me selenin en aktücl tarafı, mevzuu bahe devletlerin, hangi noktadam —daha ko- layca düşürülebileceğidir. Büyük Britanyanın Mı - sırdaki süel hazırlıkları ALIZAI eylül 1935 tazihli “Elihram,. (Kahire) denı Bugün Mıtır Bakanlar — Kurulu ö memli bir toplantı yapmıştır. Bu toplan- tıda italyan hükümetinin Mrsrr sınırla- gında asker yığması incelenmiştir. Mt. Bır Sü bakanı bu hususta önemli izah. Tar vermiştir. İtalyan hükümeti bu tedbirleri yal. nız sünusilere karşı almış — olduğunu söylemektedir. Bununla beraber İtalya bükümeti Trablusgarba durmadan as- ker yığmaktadır. Şimdiye kadar Trab- lusgarpta seksen bin asker toplanmış. tır. Mısır Bakanlar kurulu bu hususta gerek olan «üel tedbirleri almak kara. rını vermiştir. İngiliz Akdeniz filosu komutanı A. miral Şarl Morbis Mısır ordusu genel enspektörü general Forbis'in yanında doğu sınırlarını teftiş etmiş ve Mısır sü bakanı ile uzun uzadıya görüşmüş: tür. Miısirda bulunan yabancı - uyruları kendi elçilerine baş vurarak sehirli gaz maskesi istemişlerdir. Bu hafta içinde birçok harb uçakları (Bordvil) gölü üzerinde uçmakta ve Süveyş kanalı bölgesinde stüel deneçler yapmaktadırlar. İngiliz uçak gemisi Glorius Üç gün- denberi İskenderiye limanında bulun. maktadır. Bu geminin taşıdığı uçaklar Abukir uçak — istasyonundan uçak - tarla beraber Mısır göklerinde uçuşma. lar yapmaktadırlar. İngiltere son gün- lerde Abukıra 300 uçak göndermiştir. 11 eylül tarihinde birisi tel örgüle- ri diğeri de patlayıcı maddeleri taşıyan iki ingiliz gemisi İskenderiyeye gelmiş. tir. Bunlardan başka prens Line sosye. tesinden ve 300 nakliye otomobilini ta. şıyan başka bir gemi de gelerek yükü- nü boşaltmıştır. İskenderiyede bulunan Akdeniz H- »losundan gemiler dörder dörder het gün açığa çıkarak teftişte bulunmakta. dırlar. Romadan gelen haberlere göre, Takenderiye sularında büyük bir harb filosu toplamak, gündelik bir çok uçak. lar göndermek ve Malta adasının istih. kâmlarını ve süel kuvvetlerini artır. makla İngilterenin güdeceği İlk hedef Trablusgarbın alınmasıdır. İtalyan ge- zeteleri de İtalyanın her ihtimale karşı hazır bulunduğunu yarmaktadırlar. Büyük Britanyanın bugün Akdeniz. de toplanan harb gemileri 144 parçadır. Bunlardan başka İngilterenin kuzay denizinin ana vatan filosu da (Home #Hlcet) Cebelöttarık Hmanma gelmiştir. 24 EYLÜL 1935 SALL Biliyormusunuz BEee el $ Sarmısağın faydaları — Sar - mısak, çoğalması damarlarımızı katılaştıran kristalleri eritir ve da- mar tansiyonunu azaltır. Bundan dolayı arteryoskloroz ile ipetansi- yon'u olanlar sarmısak yemelidir- ler. Bundan başka, sarmısak kalb adaleleri üzerine doğrudan doğ- ruya yaptığı tenbiye dolayısiyle kanın gidip gelmesini hızlandırıp ayarlar. Sarmısak, aynı zamanda, kanı temizleyici bir maddedir. Bundan dolayı kadınların güçlük- le üst görmelerinde, yaşları iler- lemiş olanlarda, varis, basur me- mesi, romatizma gibi hastalıklar- da sarmısak yemek iyidir. Sarmı- sakta bir takım kükürtlü esans- lar bulunduğundan boğazları ci- ğerleri ve neles borularını temiz- Jer. Bu sebeble bronşit, tıknefes- Dik, amfizem ve hattâ veremin bazmı şekillerinde sarmısak yen- melidir. $ Maya iyeroğlifleri — Bal - timordaki Con Hojkins üniversi- tesi — profesörlerinden — Vily ı Geyts, ona altıncı asırdan kalma tapanyalca küçük bir kitab “bul: muştur. Bu kitabta mesela hayat, aşık, açlık gibi bir takım Maya ke- lime ve cümlelerinin ispanyolca karşılıkları vardır. Bu birkaç ke- lime ve cümlenin, Maya anıtları üzerinde yazılı iyerogliflerle kar- şılaştırılması, umulur ki“bunların deşifre edilmesini kolaylaştıra- caktır. $E vitamini ve kadınlar — Hayvan üretimindeki faydası bi. linen ve buğday filizleriyle yağ- lanarak hazırlanan E vitaminini verdiği 65 kadın üzerindeki ince- Temelerinden aldığı sonuçlardan bahseden Ontoryo üniversitesi profesörü doktor İrl M. Vatson, çocuk düşürmüş olan veya düşür- mek üzere bulunan kadınlarda bu vitaminin çok iyi etkilerini gör düğünü bildirmektedir. $ İkizlerde benzerlik — Dok- tor J. A, Freser Roberts'e göre ikiz çocuklarda tam bemnzerlik yoktur. İkiz insanlarda bazı za- manlar görülen benzerlik “cenin,,- in geç olarak ikiye bölünm. — den ileri gelmektedir. $ Romatizmanın sebebi — Ber- nard Şlezinger, Gordon Sinyi ve S. Rusel Emi'ye göre, ileri roma- tizma hastalığından ölmüş insan ların göğüs ve ciğer “ifrazatı,, nın mikrofotografileri, — suçiçeğinde görülen tohumlara benzer tohura- $ Son günlerde Viyana piyasa- sında bir sürü sahte yirmi — şilin- likler dolaşıyormuş. Fakat bu sah- te paralar, makinada basılmış & !- diğimiz kâğıd paralardan değil- dir. Her biri birer yüksek sanat eseridir. Viyana polisi aylardan- beri bu kalpazanlığın arkasında dolaştığı halde bir türlü kalpaza- m ele geçirememiştir. En sonra, birkaç defa canı yandığı için gözünü dört açan .r kasab geçenlerde böyle bir kâğ.d parayı getiren elli beşlik bir ka- dmı polise haber vermiştir. Polis kadmı sıkıştırmağa başlamış. İsin iç yüzü bir parça acıklıdır. — Vaktiğlerişleri yolanda » göder bir ayle, son yıllardaki buhran içinde kötü bir duruma yuvarlan- mışlar. Yüksek tahsil görmüş yir- mi beş yaşlarındaki kızları her yana başvurduğu halde, aç kal- mış. Güzel resim yapan kız, iki fırça ile bir pertavsız bularak an- nesine hiç haber vermeden gün- lerce uğraştıktan sonra kusursuz bir yirmi şilinlik kâğıd para yap- mış. Aç kaldıkları bir gün, anne- sini kandırmış ve parayı piyasaya sürdürmüş. 1932 martındanberi Viyana pi- yasasma el ile ve suluboya ile ya- pılmış olan bu kâğıd paradan 92 tane yirmi şilinlik çıkmıştır