29 Haziran 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

©N ALTINCI YIL. No: 4500 Gündelik ÇIKMAZLAR F.R. ATAY Geçeğen — muvakkat — kuram -— bünye — sıkın — zahmet — koruücak -- himayede olan yer — dengey kozi siklet. - aker- Japon endüstrisinin Asya pa- sarlarımı nasıl büyük bir hızla ele geçirmekte olduğunu okuyup duruyoruz. Sarı dalga, çoktan Sü- veyş kanalını geçerek, Akdeniz kayılarından Avrupa içlerine doğ- ru sokulmuştur. Japon dokumalarının Habeşis- tan'ı nasıl kaplamış olduğunu ya- na yakıla anlatan italyan gazete- leri diyorlar ki: “Bir defa japon- lar aynı kalite malı, avrupalılar- dan, yüzde 40, yüzde 50 eksiğine satmaktadırlar. Bundan başka ha- beşliler, avrupalılar, hele İngil - tere, İtalya ve Fransa'ya karşı, de- 'rin bir güvensizlik içindedirler. "Onlar için Japonya ekonomi ba- “kaamından kazançlı, sıyasa bakı- "mandan zararsızdır.,, Eskiden dış ve sü bakanlıkları- ni düşündüren sarı tehlike, şimdi Hüera ni badlaa kör- kusu olmuştur. Bu korkuyu artı- ran büyük bir sebeb de, tehlikenin geçeğen soydan olmamasıdır. “Japon üstünlüğü- şu dile dolayıp durduğumuz ekonomik - ve sosyal dumping'den gelmiyor. Japonya- İşçi ve işçilik kalitesi yüksektir. Teknik cihazları son derece iyidir.. İş görmekte ustadırlar. İşçi günde- Hiği azdır. Yen fiatı düşüktür: “Ja- -ponlar boyuna ilk-madde çektik - leri için buhran sıkını çeken mem- leketlerin iyi bir alıcısıdırlar. Fa- kat öbür taraftan japon önürdeş- 'liği birçok endüstrilere kapılarını AT CEP KILAVUZU ÇIKACAK Adımız, andımızdır Peridian - Mussuri - 28 CA A.) — UÜç- man Fred Key ve AÂl uçmu süre acuün rehe- runu 554 saat 41 daletia xçareak karmiş lardır. Her yerde 5 kuruş " Kılavuz için gelen öner - Ekonomi Bakanımız Rus-| gelerin gözden geçiril - ya gezisine çıkarken şef- mesi - bitmiştir. lerden direktif aldı Türk Dili Araştırma Kurumu Ekonomi Bakanımız B. Celâl Bayat Çağrı üzerine yakında Sovyet Rusya'da bir etüd gezisine çıka - cak olan Ekonomi Bakanı Celâl Bayar, öğle yemeğinde Başbakan İsmet İnönü'nün köşkünde cağrıli olarak bulunmuş ve Dış Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın da bulundu- ğu bu yemekte yapmak üzere bu - lunduğu gezi | etrafında Başbakan ile görüşmüştür. Perşembe günü Atatürk ile İs - bu yoölculuk sırasında da Büyük Şefin bu gezi etrafındaki yüksek direktiflerini almıştır. HL İstanbul, 28 (Telefon) — 10 temmuzda - Moskova'ya gidecek olan Ekonomi Bakanı Celâl Ba - yar'la beraber Sümer ve İş Banka- ları Genel direktörleri, Bakanlık kapamıştır. Sonra, japon malları- nın ucuzluğu, teknik medeniyetin, bir ilerleyişi olduktan başka, ge- niş halk yığınlarımın eskiden ala- madıkları birçok şeyleri edinme- lerini de imkânlı kılmaktadır.,, Ne yapmalı? Bir memleket, ken- di bacalarını ve işçilerini koru- mak için, Japonyaya karşı güm- rük savgasında bulunabilir. Fakat endüstrilerini dışarrsı için kurmuş olanlara göre mesele böy- le basit değildir. Afrika ve Asya pazarlarından ucuz malı koğarak yerine pahalı malı sürmek - silah 'zoru ile, yahut, eğer bu memle- ketler bir — devletin sömürgesi iseler, imparatorluk otarşileri yap- makla sağlanabilir. İngilizler, son imparatorluk konferansı ile, aşa- ğı yukarı, bu davayı güddüler. Ge- çen kıştanberi de Paris'te bir fran- sız imparatorluk konferansı çalış- maktadır. 1936 da ingilizler im- paratorluk konferansını yeniden toplayacaklardır. Koskoca ülkeler sömüren fransızlar bile İngiltere- -— min kendi koruncak ve sömürge- leri ile kapalı bir ekonomi bütün- 'lüğü yapmalarından korkmakta- dırlar: “Bir tek ulus, ne hakla, "dünyanm dörtte birini kendi asığ- larıma hasredebilir?,, diye” soru- yorlar. ; Avrüupalılar ingiliz imparator- luğunun büsbütün kapalı, yahut -aralık kapılarını kendi mallarına açtırmağa savaşıyorlar. Fakat her- hangi bir açık kapmın ancak sa- rı endüstriye yarıyacağını fh bil- mektedirler. Ya sömürgesiz, ya- hut sömürdükleri kıtaların az ol- duğunu söyliyen memleketler? inceleme, petrol ve elektrifikas - yon direktörleri gideceklerdir. Moskova büyük elçimiz İsmet İnönüyle görüştü Moskova Büyük Elçisi Zekâi Apaydın dün öğle yemeğinde Başbakan İsmet İnönü'nün köş - künde çağrılı olarak bulunmuş ve Başbakan ile görüşmüştür. Sömürülenlerin hatırını hiç sorma- yınız: onlar, zenginlerin avlakla- rında, dört yanı dikenli telle çev- rilmiş sürüler gibi, postlarının ki - min çeliği ile yüzüleceğine karar verilmesini bekleşip durmaktadır- lar. Dünya ekonomisi ve arsıulusal ilgiler yeni bir dengey üstünde tutununcaya kadar, boyuna harb olmasa bile, insanlar harb rüyası ile bulanmıyan rahat uyku yüzü görmiyeceklerdir. Genel Sekreterliğinden: “Karşılıklar kılavuzu,, üzerine gelen önergeler gözden geçirilerek gerekli görülen katma ve düzelt- meler yapılmıştır. Kılavuzda kar- şılığı gösterilmemiş sözler ile yeni karşılıkların şekilce birliği üzerine yapılmakta olan son irdellerin ar- kasralımır almmaz kılavuz biri *Osmanlıcadan Türkçeye,, öteki “Türkçeden Osmanlıcaya,, olmak üzere iki kısım “Cep kılavuzu,, ha- linde basılacaktır. (Karşılıklar kılavuzu) nun ki- tap şeklinde basma hakkı kurumu- muzca kanun yollarile alınmış ol- duğundan, başkalarının bu yolda kitab basmağa kalkışmaları ka - nuna karşı olacağını herkesin gö - zü önüne koymağı ödev sayarız. ——— . Habeşistanın bildiriği Londra, 28 (A.A.) — Deyli Telgraf'ın Adisababa'dan öğren - diğine göre, habeş hükümetinin yaptığı bir bildiriğ italyan asker - diği ve gelen kuvvetlerin italyan -sömürgeler'ain savgasına İüzum- İu miktarı çok geçtiğini bildirmek- te, Habeşistan'ın seferberlik hak - kında hiç bir hareket yapmadığı- nı sağlamakta ve eğer şimdi ça - lışmakta olan yargıç komisyonu Roma hükümetine hak - verecek olursa Habeşistan'ın İtalya'yı hoş- nud edeceğini ilâve etmektedir. lmparator uluslar sosyetesin - den durumu incelemesi için nötür görmen göndermesini istemiştir. Bildiriğ Habeşistan'da tutsak- lığın bulunduğ la beraber bunların özgürlüğü yo- lunda ve öteki işlerde elde edilen ilerlemeler üzerinde ısrar etmek- tedir. İtalyada büyük süel “manevralar Roma, 28 (A.A.) — Yakında büyük süel kuvvetler manevralar yapacaktır. Gazete del Pololo diyor ki: “Bu manevralar, kuvvetler sö- mürgelerin korunması için doğu Afrikasına gittikleri halde, İtal. yanın süel etkisini tutmağa ve ana ülkedeki kuvvetlerimizin öğretim görmelerine yardım edecektir. yadısa k- lerinin gönderilmesine devam edil- Paşabahçede cam ve yişe Yafabrlkanı Ulusal Fabrikalar Zonguldakta sömikok Dünkü sayımızda beş yullık endüstri plânımızın Sümer Bank tarafından yönetilen fabrikaları - nın çalışma ve yapılış durumunu izah etmiştik. Bugün de ekono - mik kalkınmamızın en soravlı ve cam gibi, sömi-kok gibi, Ergani bakır gibi her biri kendi bakımın- dan büyük birer ulusal davayı ko- taracak olan ekonomik problem - leri üzerine alan İş Bankasının bu meseleler üzerindeki çalışmaları - nt okurlarımıza sunuyoruz. Yalnız bankacılık alanında değil, büyük endüstri işlerinde de kıvanç duy- duğumuz başarılar gösteren ulu - sal bankamızın yükendiği endüs- tri işleri üzerindeki hızlı ve değer- li çalışması, bize üstün sonuçla - rın çok yakın olduğunu müjdele - mektedir: Cam fabrikası: Cam fabrikamızın işletme ve yapım deneçleri başlamıştır. Bu ay başında açılma töreni yapıla- caktır. Nomal yıllarda memleketimiz- de cam yogaltımı 10 bin tondan aşağı değildi ve son 6 yılda cama : bullundurmak ö - ha addal Beş yıllık endüstri plânımızı tamamlıyan ve İş Ban- kası tarafındati yönetilen, fabrikalar ne durumdadır fabrikası verdiğimiz para 2,5 milyon lirayı bulmuştu. Cam için lüzumlu olan in leketimizde bol ve en iyi cinslerden olması, fabrikanın kurulmasında büyük * bir etke olmuştur. Fabrika bugün- 'kü durumiyle “3” ton cam yapa - bilecektir. İleride bir ilâve enste - “lasyonile daha “2” bin tonluk faz- “Ta bir yapım elde edilebilecektir. Fabrikamız şimdilik şişe, bar- dak gibi içi boş cam işleri yapa - caktır. Yapımın şişe ihtiyacını ek- -siksiz olâarak karşılıyacağı oran - lanmaktadır. Pençere camı yapa- cak olan enstelasyon ileride ilâve edilecektir. Sömi-kok fabrikamız pek ya - kında işlemeye başlıyacaktır. Zon- için pek elverişli olmakla beraber çok mikdarda uçucu maddeli ol - duğundan evlerde kullanılması yayılamamıştı. Halbuki 932 yılın- da gazhanelerde harcanan kömür mikdarı 43 bin ton iken, 933 de .bu mikdarın 60 bin tona çıkması memlekette yakılmak vasıflarını taşıyan kömürlere geniş yogaltun -kaynaklarınin kolaylıkla buluna - cağı kanağatını vermiştir. Zongul- -daktaki bir ton kömürden 69-70 kilo kok elde edilmektedir. Bun - dan başka bir ton kömür 200 - 300 metre mikâbı arasında hava gazı da sağlamaktadır. 933 de harcanan kok 80 - bin tonu bulmuştur. Yapılmakta olan fabrikanın damıtıcı fırınlarında - ki deneçler 60 bin ton kok verebi- leceğini göstermiştir. Ergani bakırı: Çalışmaya başlanabilmek için demiryolunun bitmesi beklenmek- (Sonu 5 inci sayıfada)