4 Haziran 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

e A HAZIRAN 1935 SaATa Adımız, andımızdır ndelik VASIP ÇINAR Bu betkede geçen yeni kelimelerin karşılıkları: seçkin — Mümtaz, uz « dillik — belâgat; savğamak — müda- Taa etmek; aytaç — hatip; genel sa « varnan — müddei umumi; yetki — salâhiyet; karşın — fağmen; anı — hatıra; erdemlik — fazilet; özveri — fedakârlık; yönet — istikamet. Büyük türk devrimi, çocukla - rından birini daha kaybetti. Hiç beklenilmiyen bu vakitsiz. ölüm hepimizi şaşırttı. Necati'nin, Re - şid Galib'in ölümü — karşısında duyduğumuz derin acıyı bir daha duyduk. Tabiatın bükülmez kolu karşısında içten duyduğumuz kin ve hiddet gözlerimizde damla ola- tak bir daha belirdi. Yapılacak hiç bir şey yok. Vasıf'ın ölümü bu dakikada bir hakikat, ve acı ile bir daha analım ki, korkunç bir hakikattir. Devrimci Atatürk — çocukları içinde Vasıf'ın karakteristik va - sıfları, bir yanar dağ gibi ateşli, bir ırmak gibi coşkun oluşuydu. Ru - hunun seçkin yaratılışı onun du - daklarından büyük bir uzdillik seli halinde akar ve herkesi ken - disine bağlardı. Türkocağında, üniversite toplantılarında, miting- lerde kendini göstermeye başlıyan bu eşsiz kapasite, Büyük Kamuta- yın yüksek kürsülerinde her gün bir parça daha açılıyor ve bir par- ça daha olgunlaşıyordu. Kendi nin son defa elçilik almazdan ön - ce Partiyi savgamak için verdiği söylevler kendisini birinci sınıf aytaç saydıracak dercede kuvvet- li yüksek ve derindi. Bundan baş- ka Vasıf herhangi bir mesele or - taya atılımca onu derhal kavrar ve gereken cevabımnı. da verirdi. Belki bu kendisinin diplomatlık kariyerinin en iyi vasıflarıydı. Belki kendisini çok genç bir yaş- ta Büyük Elçilik sandalyasına o turtan yüksek kapasitelerinden bi- risi de bu idi. Vasıf işte bu kapasitesiyledir ki Atatürk devriminin anlamını ta başlangıçta kavramış, aona bütün varlığiyle inanarak devrime karşı koymak istiyenler için kurulan “İstiklâl mahkemesinin,, — genel savamanlığını büyük bir yetki ile yapmıştı. Yaşımın çok genç olmasına kar- şın devrimde çok büyük ödevler almıştı. Medrese yıkılırken yobaz- lara karşı aldığı durum ve sağ - lamlık türk devrimi tarihinde anı- sı unutulmıyacak ve gelecek - türk nesilleri için bir erdemlik örneği olacak kadar büyüktür ve övülme- ye deeğr, Devrim yollarında bu kadar yiğit ve yılmaz olan bu gencin hususiğ ahlâkı da yüksek- ti. Vasıf çocukluğundan beri oldu ğu gibi görünen bir iİnsandı. kalbli idi. Ve herkesin iyiliğini is- terdi. Hayatında maddiğ şeylere hiç önem vermezdi. Tarihte gördüğümüz — bütün devrimciler gibi o da ideal uğrun- da hiç özveriden çekinmiyen bir insandı. Vasıf aramızda büyük bir boşluk birakarak — sonrasızlığa aktı gitti. Fakat Atatürk'ün dev - rimci bayrağı nlundı toplanan türk ulusu Vasıf — gi devrime inanmış daha pek çok ateşli dev - timciler yetiştirecek ve yurd bun- ların omuzlarında Büyük Önderin çizdiği vönette yürüyecek ve yük- selecektir. Necik Ali KUÇUKA Kamutay'da Kültür Bakanlığında yeni direktörlükler kurulması kabul edildi Kamutay dün Nuri Conker'in başkanlığında toplanarak günde - liğinde bulunan kanunlar üzerin: de görüşmüş ve bu arada İran dev- leti ile 1932 yılı sonuncu teşrinin- de Ankarada imza edilmiş olan güven, nötürlük, ekonomik emek ndlaşmasını kabul etmiş - tir. Kültür Bakanlığının örgütleri hakkındaki kanuna ek olarak.ka- bul edilen bir kanunla da bir ar genel direktörlüğü, özel okullar, beden eğitimi ve izcilik, yayım di: rektörlükleri kurulmaktadır. Ar genel direktörlüğünün işle- ri okullarda ve okullar dışında dramatik sanatlarla; müzik ve plâstik sanat işlerinin ulusal ülkü- ye uygun olarak yürümesine ve yapılmasına, ulusun bu yönden ye- tişmesine ve yücelmesine çalış mak ve bu çalışmanın soysal eği - tim bakımından geregi gibi verim- li olması yollarını aramak ve gös - termek olacaktır. (Sonu 3. cü sayıfada) Aydın demiryolu Devlet hesabına çalış- maya başladı İsparta, 3 (A.A.) — Devletçe satım alınan Aydın demiryolların- da 1 haziran sabahından başlıya- rak servisler devlet hesabına ya « pılmktadır. Eğirdirden kalkan ilk ekspresin bayrağımıza sarılı Ata- türk fotografını taşıyan lokomoti- fi bayraklar, çelenkler ve güllerle süslü olduğu halde Halk Partisi başkan ve üyeleri, şarbay ve şar baylık üyeleri ve kalabalık lıılkm coşkun sevinçleri ve gösterişleri arasında İzmir'e doğru yol almış - tır. Tren kalkmadan önce beledi: * ye başkanı bir söylev vermiş, bu hattın Konya'ya bağlanması iste- ği Halkın içten gelen arzulariyle karşılanmıştır. Parti başkan ve üyeleriyle şarbay ve şarbaylık üye- lerinden 30 kişi devletimiz hesa. bına ilk biletleri kestirmiş ve Ku- leönü durağına kadar yolculuk et- mişlerdir. İl sımırı içindeki başka istasyonlarda da içtem gösterişler yapılmıştır. —— .. Her gün beş kelime Ulus baştanbaşa kılavuz kelimeleri ile çıkıyot. Türki- yede çıkan gazete ve dergile- re her gün verilen 5 er keli- melik listeleri de yazıyoruz. Bu listeyi Basan gazete ar- tık bu kelimelerin osmanlı- calarını kullanmıyacaktır. ON DOKUZUNCU LİSTE 1. — Tefevvuk etmek — Üsgel - mek, Üstolmak Faik, Mütefevvik — Üst, Üs- tün Tefevvuk — Üsgelme, Üst- olma, Üstünlük Örnekler: 1 - Düşmana yal - nız silâhça değii, kafaca da Üstolanlardırki har- bi kazandılar. 2 - Bu işte Ahmet, Mehmede Üsgeldi 3-Düşmanın üstün kuv- vetlerini dağıttık: 4- İstediğimiz türk gençliği- (Sonu 2. inci sayıfada) Meseleyi çıplak görerek ameli bir ta- kım tedbirlere varmalıyız ve türk hava kurumunu munlazam ve emin çelirlere dayanan bir kurul haline getir- ULUS :— meliyiz — İsmet İnönü Vasıf Çınarın ölümü Sovyetler Birliğinde derin bir acı ile karşılandı “İzvesüya,, diyor ki: “Vasıf Çınarla görüşmek fırsatını bul- muş olanlar, bu sevimli ve neşeli adamı her an anacaklar- dır, Sovyet kamoyu dost Türkiyeyi vuran bu acı kayıbı türk hü Moskova, 3 (A.A.) — Bütün Sovyet gazeteleri Vasıf Çmarın ölümünden dolayı duydukları de- rin acıyı uzun uzadıya yazmakta- dırlar. İzvestiya diyor ki: “Büyük elçi Vasıf Çınarın za- marisız ölümü Sovyet kamoyunu derin acılara boğmuştur. Dost cu- muriyetin soravlı, sıyasal — orun- taklığı işinde herkesin saygı ve sevgisini kazanmıştı. Vasıf Çınar- Ja görüşmek fırsatını bulmuş ©- lanlar, bu sevimli ve neşeli ada- mı her an anacaklardır. Zamansız bir ölümün bu genç ve yüksek dip- lomatı Soövyet Rusyanın içtem dostları ve yeni Türkiye özgenli- ğinin yorulmaz savaşçıları arasın- dan alıp götürmüş olduğuna inan- mak bize güç geliyor. Vasıf Çınar Sovyet Rusyanın ekonomik ve kültürel kuruluşunun her şubesi- ne yakından bir ilgi göstermekte idi, Sovyet sıyasa adamlariyle konuştuğu vakitlar Moskovaya ilk gelişinin birinci beş yıllık plâ- nının başına ve bu ikinci gelişinin — ——— Bayıömer Fehmi Noylanı da kaybettik Dün birdenbite kaybettiğimiz Çoruk saylavı Bay Fehmi Okurlarımıza değerli bir mem- leket çocuğunun ölümünü haber vermekle acı duymaktayız: Çoruh saylavı Bay Ömer Feh - mi Noylan dün, birdenbire ve hiç beklenmedik bir zamanda ölmüş- tür. Çalışkanlığı, yurdseverliği, er- demliliği ile herkesin sevgi ve (Sonu 2 inci sayıfada) Çağırı Kamutay Finans komisyonu bugün öğleden sonra, Parti toplantısından 300 ra Üyelerini toplantıya çağırır, .. * Kamutay işyarlar kanunu süresiz komisyonu bugün öğleden önce saat on- da toplanacaktır. Üyelerini toplantıya çağırır. HWR * Tüze komisyonu 4 - VI - 1935 salı günü saat 10 da toplanacaktır. ümet ve ulusu ile beraber duymakladır.,, ıllık plâna dayanan geniş gelişmeye rastladığını sık sık söyler ve türk-sovyet dostlu- ğuna büyük bir değer verirdi. Bu dostluğun iki devletin en çetin a- nılarında doğduğunu ve bu dost- Juktan ve iki ulusun başarıkların- dan her iki memleketin de her za- mandan ziyade öğünmeğe ve kı- vanç duymaya hakları olduğunu gösterirdi. Son zamanlarda Sov- yet Rusyanın birçok yerlerini ge- zerek Sovyetlerde yaşayış ve ku- ruş işlerini yakından öğrenmek is- Sonu 6 ıncı sayıfada de ikinci beş Ulus hava tehlikesini anlamışltır B. Fuad Bulcanın gaze - temize söyledikleri Hava tehlikesini bilen üye ya- zılmasına yurdun her tarafından hallıntızın gösterdiği ilgi dolüyi : sile Türk Hava Kurumu Başkanı B. Fuad Bulca gazetemize şunları söylemiştir: “— Hava tehlikesini bilenler, hiç arkası kesilmeden kurumumu- za başvurmaktadırlar. İstanbul' da çalışmağa başlıyan kurulların verimli bir sonuç alacaklarına şüp- hemiz yoktur. Halkımız, kendile - rine müracaat edilmesini bekle - meden içten bir heyecanla mektup, telgraf göndererek ve birçokları kurum merkezine kadar gelerek hava tehlikesine verdikleri önemi göstermektedirler. İl ve ilçelerimi- ze Üüç gün evel verdiğimiz talimat üzerine kamunlara kadar her yan- da çalışmanın başladığı bildiril mektedir. Vatandaşların göster - dikleri gurur verici hassasiyeti min- net duyarak anarım. Gazeteleri - mizin bu yoldaki kıymetli yardım- Tarı çalışmamıza büyük bir kuvvet ve kolaylık vermekte olduğundan onlara da candan teşekkür ede - rim.,, her halde, — B B Z — E z Her yerde 5 kuruş Kronik. Çaşıtlık Kelime karşılıkları: Gaşıt: Cas'u — Çoğunluk: Ekseriyet — Uyruk: Tebaa ATAY Son osmanlı vezirlerinden, eshi sadrazam ve hariciye nazırı Tev - fik Paşa'nın Venizelos hakkında- ki sözlerini şüphesiz okumuşsu - nuzdur. Venizelos 20 yaşında ikzn bizim Atina Elçiliğimize çaşıtlık eder, aylık alırmış. Ba.üşte iklibüyük penleş, vari Biri, Venizelos'un bir çant değil, Girid'i anayurda katmak istiyen bir yurdsever olduğudur. Venize - los ne yaparmış: İkide bir, halla saray ve hükümet önünde toplar, Girid'i istermiş. Sonra bizim elçi- liğe gelir, Girid'ten Yunanistan'a kaçan rumların adlarını bildirir, ve onları memleketlerine döndürür - müş, Biz de bunu kendimize hiz - mel sayar, üstelik de ona para ve- rirmişiz Venizelos Girid'ten bir tek rum eksilmemesine çalışmakta haklı idi. Göçü önlediğimiz, orada bü- yük rum çoğunluğunu alıkoyduğu- muz için, o bize değil, biz ona hiz- met etmiş oluyorduk. Demek o va- kitler Venizelos hem Girid hare - in başında, hem de bizim el - iğimizin tâ içinde idi. Venizelos'un politikacılığı hak- kındaki hükümleri kendi yurddaş- larına bırakırız. Fakat ihtiyar ve- zirin bu sözlerinde herhangi bir ülkü davası için bin bir oyunla ça- lışan bir komiteciyi küçülten bir şey görmediğimizi söylemek lâ - zımdır. İkinci büyük yanlış, yaşıyan bir devlet adamının, yaşıyan bir devlet adamı hakkında hizmet sır- larını söyleyivermesidir. Bunu da sayın ihtiyarın 92 yaşına bağışla - mak daha doğru olur. Venizelos kötü bir osmanlı uy- ruğu, Fakat iyi bir yanan ulusçu - su idi. Normandi Nevyork'ta Nevyork, 3 (A.A.) — “Notmandi, adradaki büyük ve yeni fransız gemisi eymur başkanının karısı ile 1200 yol- cuyu yüklü olduğu halde bugün buraya gelmiştir. Nevyork limanında bir uçak filosu gemiyi karşılamış ve güvertesine çiçekler atmıştır. Hava tehlikesini bilenler kurumu Dün saat 17,30 da Türk Ha - va Kurumu merkez kurağında B. Fuad Bulca'nın başkanlığında asil- bay ve asşarbayın da hazır bulı duğu toplantıda hava tehlikesini bilen üyelerin Ankara Kurumunu kurmak işi için bir komite ayrıl - mıştır. Komite ilk toplantısını, 5 haziranda, Cumuriyet Halk Parti- si il kurağında, din işleri başkanı Bay Rifat'ın başkanlığında yapa « caktır. Öteki üyeler şunlardır. BB. Vehbi Koç, Mümtaz Ök - men, Arif Çubukçuoğlu, Atlıoğlu Hilmi, Ankara saylavı Bay Rifat, Mühendis Bay Cemal Muhlis, Mi. mar Bedri, Eczacı Nurettin Arzu- man, Tecim Odasından eskişehir- li Hakkı ve Raşit, Kütahya sayla - vı Naşid Uluğ. #ürk hava kurumur başkanr Bay Fusd Bulcanın bazkanlığında âün yapılan toplamtıda faydalı kararlara varılmıştır.