27 Şubat 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

5AYIFA 4 Sovyetler..Birliği. ile| Türkiyerarasımda ilmt Ymmmrasehetler- Memleketimizisikildere ziyaret et - miş olan dil âlimletinden ve sovye: ilim- ler akademisi üyelerinden, Sovyetler'le Türkiye aratındıa münasebetleri dıklaş- tırmâ komisyomu veisi B”'Sâmoyleviç Türkiye'- Sövyetlet Bitliği'ildükmüme sebetleti bakkında Jurnsldö'Mosku gas zetesinde şu yazıyı neşretmiştir: İi büyük cümhuriyet,” Sövyetlerr Birliği ve Türkiye arasında' mevcud”ö- lan ve her gün birar dahâ * genişliyem dostluk münasebetleri 1ki” memleketin ilmi müesseseletiyle âlimlıri arasırıda sıkı bağ ntac et ti. Bu münasebetleri düzenlemek ve tepı vik etmek için Sovyetler Birliği (lit ler akademisinin koynunda ukademi Ü- yelerinden 20 ilkkânun 1034 Je ölmüş olan profesör Mar; akademi daimi di tibi V. Valgin; akademi başkan aiuavi. ni Kömarof; akademi şark — enetitlisli midürü Samoyloviç; akademi antrepo- loji ve etnografya enetitüsü — müdürü Meşçaninof ve daha birçok ilmi müer- seseler müdürlerinden mürekkep hüsu- W bir komisyon teşekkül tti Kömisyon, Türkiye Mahkrif Bakanı ve Sövyetler Birliği muhtelif ilmt inü- saseseleriyle âlimler tarafından — ilade edilmiş bütün temennileri çalışmalarına esas olarak aklı ve henliz çok kusa olan mevcudiyeti zarfında Türkiye'nin ilmi ve kültürel muhitlerinde büyük bir te- veccühle karşılanan bör faaliyet göster. meye muvaffak oldu. Komisyon, ilimler akaddemisi kütüp- bhanesinin yardımiyle Leniograd'ın-en büyük umumf kütüphanelerinde mevcud. olan Türkiye'yi alâkadar edecek kötüb- Jarı mübadele maksadiyle - Türkiye'ye göndermek için tesbit etti. Türkiyeyi tetkik edecek sovyet mülesseselerimin bu memleketten tedarik etmek istedik- leri kitabların da-bir Hetesi vticuda'ge- tirildi. Kamisoynun nezareti' altında şimdi Kazan'da da buna benzser bir çalışmaya başlanmıştır. ve pek yekında - Mösvove DDde Simferopol'da da başlanacaktır. : Akademi kamlayonu şimdiye kadar Türkiye'ye ikü-defadan üç yüz'eser gönx dermiştir ki: bunlar on bir dil. Üzerin dedir ve bu dillerden onu muhtelif türk : dehceleriylertürkçeyle ekraba solanıdile kerdendu. Şimdi de rusça ve gazlı- dillesiyde: yazılmış 125 çildlik yeni bir. parti göne derilmek üzere hazırlanmaktedır. Komisyon buna. karşılık Türkiyeden Türk Di! Derneğinin mevwcut. neşriya tını almaktadır. Türkiye kendisine bils: dirikniş olan bir Jiste mucibince Sow-. yetler Birliğine gönderilecek kitabları hazırlamaktadır. El yazmalarının mübadelesine gelina ee, akademi komisyonu şimdiye (kadar.. Türkiyeye nadir eleyazmalarından üçlü.. nün foto kopyesini göndermek fırsatır. Bı bulmuş ve Türkiyeden iki eserin fa. tokopyesini almıştır. Komisyonun-tas. lebi üzerine akademinin Türkiye şupe- #i törkçe el yazmalarının bir listesini çıkarmıştır Müzelerde teşhir edilen eşyaların mü- badelesi için kömisyon Sovyetler Birli- ğinin en büyük müzelerinden muhafa- za vüzleh eşyalatdan Türkiyeye göne di vilecek olatı! arın vücud bulması n sayısını ve Cins- ini tayin etmiştir. 'TTürkiye'nin onuncu yıldönümü “do- Jayrsiyle bunlardan büyük 'değerde bir koleksiyom Türkiye'ye bidiye editmiş- vir. 4 1934 de akademtüyelerimdei Sarnoy- loviç we-Meşçaninot İlünci | Türk Di? Kurultayı çalışmalarını iştirak ettilet:- Kongreye sovyet-c âlimderir tarafından verileh « apozları kongre üyeleri ve-başa ta Reisisümhur Kâmâl Atutürk olduğu halde sayın davleti adamlakır tarafından böyük birmtevcocühle kanşılandı.ı Kozv ünakaşa edilen birçok mühim — ——— meoun olmuştur. “9 yazı, başlam nikayeline. kadap ori. Hnal düşünüş ve görüşlerle doludur. Sosr yal ve ökenomik alanlarda dzğerli akis- he yapacak bir eseri şöylece bir tahlil etmek imkânsızdı. Biz, yalnız eserin kaymetini takdir ederek okuyuculara takdim ediyoruz. Ve yazıcısını bu ese- Anük de gösterdiği muvadfâkıyetten do- İayı candah kütlüyoruz. İksan Abidin AKINCI Y;abancıgazete!erde ı;l;ud;_ıkl"i_n"ı__mıgi Yeni : andlaşmalar ve-Rusya 21 şubat 1935 tarihli Deyli Tüleğrat gazetesi yazdığı bir büşmakelede diyor ki: “Avrupa'tln . emniyetini — korurak için yapılanı.konışmalara - Rüsva'nız Londra ve Parise yolladığı nota yeni bir bız verdi. Rusya, bugünkü şartlar altında Avrupa'da barışım ve emniye- tin ancak mıntaka andlaşmaları İle -ko- runabileceğl. #ikrindedir. Rusya bugünkü günde-Lokarno and- laşmasının bir gelişmesi peklinde onu imzalayanların tevavvur ettikleri batı andlaştrasına daği, olucak. devletlerden birisl değildir. Diğer razaftan — Rusya Avrupanın batı tarafında barışın borul. mamasını gerçekten İeter. Rusyanın Avrupa işlerine bargı gökr- terdiği yakından alâkaevvela Uluslar Derneğinegirmesiyle, sonrarda bu müş- terek hareketi tanımasiyle kendini gös- sermiştir. ” Bir taraftan uzak batıda müşirll şart- larla karşıkarşıya bulunan Ruaya, batı- da bir tecride uğramanın ne türlü bir durum olduğunu Almanya'dan daha az tekdir etmiş değilir. HattâRusya do- gu andlaşınasına Üstü>örtülürbir fran- Sız - rüs ittifakı gözüyle bile bakmak- tadır. Böyle bir ittifaka rus gözüle işin teh- Mkelerini de hesaba katarak: — bakmak mümkündür. Rusyanın Londra'daki-setiri B. Ma- aki dün; Almanyanın -İmza sahibleriy- be müsavi haklara malik olarak müzake- rTeye çağrıldığını — söylemiş ve çember içinde kâlmanın eyi bir şey olmadığın: anlatmıştır. Rusya'nın kurmağa çalığtığı gruptan Almanyanın ayrı seçi durması bilhas- sa bu zamanda hiç de İstenecek bir şey ideğilditir Rüsya sonuyıllarda Türkiyewaarta- siyle balkanlarla ve küçük anlaşmalar-. Ja erkı münasebetler. tesis etmiş bulum. maktadır, Bundan dolayı Rusya - bir. tanaftan : Tuna andlaşmasi yle, öte tanaftan Fran- - sa ve İtalya vasıtasiyle-batı hava and- Jaşmasiyle alâladardır. Ondan dolayı |Rusya, Londra'da ileri sürülmüş olan dileğinde» — Almanya'yı:» ve doğudaki komşaularınında içine alan bir doğurand-ı. Jaşmasının kurutması dileğinde müşter rektir. Almanya muhtelif taraflardan muh- telif andlaşmalara çağrıldığı; halde bü- tün bu tekliflerin Berlin'de biribirine karıştırılmasıihtimalı haricinde değil- dir-Fâkatıne detolsaş Almanya, İrlgikk tere tarafımdan-ileri sürülen— teklifirn Avrupa emniyetini korumak için yapıl- dığına, bunun herbangisbir grupun men- faati' için yapılmadığına - samimiyetie kanidir. Eğer tü ingiliz bakanr Berlin'ir risi yaret edecek olursa o zaman,-almamlas tın ingiliz eyi dileklerini-bir kat daha eyi anlıyacakları. şüphesizdir. Seyahati: biraz daha doğuya dağımı uzatmak, Sövyet notasının bilhassa. li « zerine balmumu... yapaştırdığı | alman.. rus ihtilafınz halletmek bakımındanbü-. yük faydalar. werebilir. — ——— ——— | mescicler hakkında sovyet âlimleri 14 tafından teklif edilen svreti hallet kön- gece kabul edildi. Akâdemi kömisyonu; bundan” baş- ka, “Türkiye hâkikında' ilmti araştırmalar İhaliyetitanzim etti; programına büyük savaştan Ünce “Türkiye ulusal ökonami tarihi üzerinde bir eser hazırlanmasını Pprogramına koydu, bu eser Leningrad- m sokiz müsteşriki tarafından hazırla- nacaktır: HĞi döst memleket arasında ilmi mü- klaştırmak gayesiy- i İlitler Akademisi ©e ve rusça olarak buktüsi bir mec- kararcvermi; vyetler Birliğiyle T" hüuriyeti arasında tec mi tabıtalar iki mem faatlerine ve barış davasına hizmet et- ye cüm- üs etmiş olan il- et halkinın men- mek Üzere gitgide daha küvvetlenmek ve dnİişkf etmek yolundadır. Sıyasal bir, örümcek-ağı 21 gubat 1935 taribli Deyli Meyl ge- zetesi. “sryasal bir Sörümcek, ağı, baş » lığı altında yazdığı bir başyazıda diyor- İkiz. *“Wransız ve ingiliz hükümetleri: Alı manya'nın Londta tekliflerine -verdiği cevab karşısında nasıl hareket edecek- lerini kararlaştırmakla meşgüldüzler. Bu hususta verilecek — karar uzun müddet geciktirilemez. Fransa ile İngiltere bahse mevru ol- duğuna- göre- ikisi. arasında -karşılıklı koruyucu bir birleşme anlaşması, esa- sen, yapılmış bulumuyor! Almanya'ya gelince, Fransa'nınsonunla ikonuşmala- rının uzatılabilmesi-için kargılıklı yar- dım esası Üzerindeki doğu andlaşması- ni kabul etmesini bir şayt olarak koş- tuğu anlaşılıyor. Bu andlaşmanın esasları Fransa, Al - manya, Rusya, Lehistan, Çakoslavalya,, Eatonya, Litvanya ve Latviya'nın ande. laşmaya girerek biribirlerinin smırlarık n ailahla korumaları. ve sherbangi bir. saldırıma karşı-birden yardıma. koşma- ları tasavvur.edilmişti. Akmanya, daha ilk günündenberi bu andlaşmaya aleyhtar bir durumu takın« mişoLehistan sisebunu şüphe ile kars gılamıştı. Ftansız gazetelerinde - zaman zeman büyük Btitanya'nın da bu andlaşmaya girmesi teklifi İlerir sürülünektedir. Onun için, kestirme olarak, ingiliz ulusunun ingiliz hükümetini impara- torluğu böyle bir sıyasalı örümcele ağır mın içine düşürmeğe neden bırakmadı- Kanı söylemek Tüzumlu olmuştur. Bu memleketin » Çekoslovakya'nın da bir tiyesi-olduğu« küçük anlaşma ile ne şekilde olursa olsun, yapacak hiç bir işi olmadığı gibi Rusyanın dışarı sıya- Gasz:lle de hiç bir alışımız,- verişimiz yoktur. | Bismark, İstanbulbiz alman nefetir nin Xemiklerine değrmez, Cemişti. 'Şipa- di bir taraftan 'ruslar- Hindistan'da bi İzica saleyhimizde b kadar çalışıpı: dux irurlarken bisim onlarım-sırırlarını ko- 'pıaıyı çğlırnımıı da' değmez. Bir Rüsya'dan çok uzaktayız ve o nun için berhangi bir. fedakârlık yap, mak.lüzüumunu duyamayız. İngiltere, Fransa ile> koruyucu - biri ”| anlaşma yapmağa hazırdır. - Fükat İngis Hzsuhkusu, doğu' Avrupasında! yapılacak yeni bir hâçlılar savaşına girişemes. : Böyle bir. sıyasayı impartorluğurteş: - kil eden hükümetlenden.hiçi birisi iy- gun bulmiyacaklardır.: Avrupa'da>dostlarımız, bizim-daima dominyonlarımızı gör önünde — bulun- durmak mecburiyetinde bulunduğumu- zu unutuyorlar. İngiliz ulusu, geçen gün: söylediği bir bildirideherhangi bir-savap patlak verdiği takdrde yeni Zelanda'nın ana- yurd olan dnigiltere'nin — yanr - başında bulunacağını — söyliyen yeni Zelanda Başbakanı B. Förbes'e münnetterdır, fakat dominyonları küçük anlaşmanve yahut Ruaya uğrunda bir. savaşa sürük-. lemek dürüst.bir. sıyana: değildir.. . d Yenişehir'de: « ÖR Kiralik: Bir aileye mahsus müs- takil geniş ve, biribirine geçme odaları havi. kiralık bir ev aranıyor. Fiat, teklif ve tafsilâtın gazetemize F.'E.. remr'e verilmesi, 1—723 Kiralık. ev. Yenişehirde postane ya- nında beş odalı müstakil ev kiralıktır. Müracaat Yenişe- hirde kasap, Bây İbrabime hâalde 18 Nâ -—? Kutublara hücüm Ünlü kuzub kâşifi doktor Jan Şar- ko'nun, Lö Mura'nıt şubat sayısından a- Yınnuş bir yazısı: Sanıldığından fasla blmi düşünceli olan Kristef Kalomb, şöyle yasıyordur *Denizler aşmak rietiyen — bir kılmsa yeryüzünde tabiatın sırlarımı - bilmeli- dir.,, Yeryüzünün srlarını bilmek! İyte kutub mıntakalarının sırlaranı — öğren- meğe susamış adamları harekete geti- ren, bu-istektir. Fakat bu İstek, pratik bakımdan ba. zi şeylerle de küvvetlenmeseydi, seme- pesiz kalırdı. Kutublarda yapılan areş- tırmalar âlimler. dçin bitmem tükenmex : bir keşif kaynağıdır, fakat aynı szaman- da tabiatın çok gerçek zenginliklerini. de.değerlendirecek mahiyettedir. , — Onun için kutubmantakalarında yan pıaln araştırmalar - buğün de alâlen u- yandırmakta ve faydalarından. bir yoy kaybetmiş bülunmamaktadır. > İnsanlar, ovarılması güç-olan şişnal vecenub- kut- bu gibi yerlere varabilmiş olmalatına ve birçok köşiflerin çalışmaları , bu kadar osrarlı olan bu mıntakalar hakkında bi- ze epi geyler öğretmiş olmasınır 2 rağ- men, kutubları coğrafi bakundan eyice tanımaktan çok uzağız ve onların ancak kürenin fiziği, müknatısiyet, meteorolo- Ji ve tabil ilimler. bakımandan ruzi İlk olarak kutba: gidenler,. , Şakitony Piri, Nansen, Amundsen, Sot, Vilkine, Bayrd, gkenez. ve diğerleri, kutba.var. mamın mümkün olduğunu ve oraya var. imak için hangi yoldan gitinek -genekti. Rini bise göscerdiler, Bunların irinden giden ilmi selier heyetleri de kutublam rın, insanların ameli sonuclar, çakanak bileceği büyük sırlarını ortaya çıkar- yorlar. Buzlarla örtülü kutub denizlerinde balina avcılığının genişlemesi-ve bu av- sılığan yüzlerce milyon kazancı: getir- mesi bu 'sefer heyetlerinin — çalışmaları - sayesinde mümkün olabilmiştir;: xi bu da ilmi çalışmalarınameli tonuclar ver diği: hakitında çoj açık bir delildir. Eskiden Spitrbeng iosır bir toprak » telakiti edilirdi've günün birinde bures- larda geniş bir hayatın uyanacağı” kime- senim hatırına gelmezdi. Bügün- Splta berg yalmız bir turizm>menkesi: değil; aynı zamanda mühüm bir titaret've kud-i retli bir sanayi menkeri olmuştur: Buz tabakılarının valtında jcoloji &- limleri kömür, &ltem gibi hazineler bul muşlardır. Kutublarda bu gibi şeyler bulunma- #aydı bile, yalnız bu yerlerin meteoro- lojik şartlarının bilinmesi insanlığa bü- yük menfaatler temim ederdi; çünkü tay- yareciliğin ietikbali —iratubların - bave şartlarımın bilinmesine bağltdır. Fisik bakımdan birçok — garibelerin benüz ne oldukları — anlaşılamamıştır. Alimlerin bu-meseleleri kutublardar n raştırmalar yaparak halletmeğe uğraş- maktadıtlar.— Bilhâmıa - tabifyatçılarla jeologlar,: kutublanda" araştırmalar yas panların getirdikleri - kolleksiyonların senginliğini görerek . çok şaşmaktadır.. lar, Bu buluşlar bazan canlı mahlükları ve umumiyetle hayat hakkında yerleğp. - miş nazariyeleri altilet edecek mahiyet. dedir. Kâşiflef her yıl biribiri arkası» na birçok değerli müşajredelerde bulun- . mamış olsalardı. havayı nesimi elektri. - kiyeti ve miknalısiyet kanunlarının-be- -| 21 garibeleri belkiede hiç bir zaman bu-. Tanamıyacakıtı, Kutubiarda yakalarıp canlı, olarak... getirilen » mikroorganizm'lerin . tetkiki. ilmi araştırmalar için geniç ulukları açu. maktadır. Buzlar arasında - mlliyonlarca: yal içinde muhafaza olabilmiş bu eanir tanıyor olunabilir. mi? Zaten kutublardaki. ilmi araştırma- lar büyüklüklerine rağnen mahdud olan . bü. gibi meselelere münhasır kalmamak- ta, daha urzağa, dahâ yükseğe gitmekte- dir. Bü araştırmaların hayatın menşei- nin ve dünyanın yaratılışının büyük muammasını halle yardımı - olacağını ilâim-adamlarr umuyorlar. Bi meseleler katablarda araştırma- lar yapanlatım önürdevazık bir biçler #iBciya kadar yüzyrllör geçmiştir. Fa- | tıkları gayretleri İŞİR 27 ŞUBAT İ kat yalnız bu meseleleri mez, bunları hallevmek d€ ğişik sefer heyetlerinil sünden, kati hal işine çok.tesirli yardımlar yöl heayti tertib etmek çok Pi iştit. Benim idaremde 4908 takalarına giden sefer #? rafı 800:000 altın: Eraaktlki mundsen'den bir ay somff kaptan Skot'un sederil maloldu. Bu sayılar, fer heyetlerinin K Modern sefer heyetletin yonlarca dolara malcinitt” Sonuclar elde etmek İf İki sefer heyeti: tertilx Bir sıra sedez heyotleri gerektiri Ocun içimofa görme'k ürtemili yocua-bil den gayret yapmaları ı B mıştır. 1938 dermedekici! tub iyıli;, yapmak « içil Bu, 1888 dedüşünüsüp Y edilen muvaffakıyate © tirilezaemiş bir k alımmasıdır Ü ue lararasir vendikleri - sonuclarınci$) Bi eyi olrauştur. - Acun uai bütün medemt- ülinederi: bf saişlerdir Böyle'bir saker hey bir âlâmin ilmeçok inanm CCWABRCI Ve AM ınqıhı ci Değişik imasyorlar birib cunun -diğer etlariyler vasıtasiyl'e rabıtada' bülul kaç hafta müstesna olmak yılır devamincı ebedirbi? kar onları, dümyanın gert' dan ayıtır.'Vapurlar da Ş#imiz bu birkaç bafta sarfi rinle bir' yol açabilirler Beniem veşieik etmeği” V ğgim fransız istasyonu Gf0 ğu kıyısında, Sikorembi Sünt ralarda aşağı'yakarı: 1300 Bu adamlar avrupalıları” ise şaşılacalır bir şoy değildi kimolar kendilerine mah! evleri; medeniyetin vah, rüi ve teleizei tarafından temi” | tün eytliklerini- avrupatılaf elde etmişlerdir Bir kutub 'sefer heyetifif mast çok dakik bir çalışımı tublardaki içler Üzerinde © Tübeden beşka bir küşif bir$ lere de malik olmalıdır. ” bu münasebetler sayesirde gı galib gelebilir. Şimdi Kdit rinde birçok mükemmel lar bulunmasina rağmen, bU Bile' böyletlit. Farara tay telsiz, sski kâşiflerin bili laylıklardır. Bitçekları bana bu mezil ler olduğunu sordurlar. Bön yim: Kâşitin yorulmaz bir $ fakryete inanmağa, tahâmım nıkl: olmağa ihtiyacı yardıf” denizci biması, utub *denif” ) matı ve bürlar arasında vaP gidileceğini bilmesi gnıkl“' #urette iİlmi bakımdan eyi lı; işbirliği yapacağı kimse sa kendidimin -yapamıyacağlı pacak adamları seçmesini © 'Tipkı sefer heyetinin Ü Ahusasları dahilinde olan $8 bildikten başka sağlam bir nıkİr bir vücuda malik olmkl şeyden önce, şeflerine inanf İdanc, buşlıca gerek olafi 'nanç olmayınca en nfak bİT | felaket balini Alır. Fakat biteceğine inanırsa, en fecl bile yenmek imkârin: buluf: 1908 Genberi kutub idare ettiğim birgok sefer birçok defalar bütün iti: ben ve arkadaşlarım saatleref, san. günlerce felakete çok vasiyetlerde kaldık, Fakat pasağlam yurdummuzu — dön! emindik. İpancımız, marur tehlikelerden daha kuvvetli tımızı buna boreluyuş. Ankara Halkevi T miteskident 28 perşembe 20.30 da “Has Bahçe, nanacakltır. Gelmek istiyenler 27 günü saat J7.19 arasınd? j dırlar.