25 Şubat 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

25 ŞUBAT 1935 PAZARTESİ SAYIFA 3 Yarı - sıyasal x—— Avusturya işleî'i : Avnıluryı Başvekili Schuschnigg, fransalı devlet adamları ile * ş Londra'ya hareket etti, Fakat Fransa' - l'" kaldığı müddetçe, çok mühim nokta - âr görüşüldüğü anlaşıldığı gibi, nişan - âr vermek, ziyafetlerde karşılıklı mana- h nutuklar söylemek, resmi tebligler Neşretmek gibi hareketlerden de bu zi - y_il'?te her iki tarafça da ehemmiyet ve- rildiği göze çapmaktadır. Hele bütün Nsız matbuatının bir arada olarak Tansa — Ayusturya dostluğundan setmesi ve konuşmalara âdeta alkış İ“îmeıı, iki memleketin savaşsurası Münasebetlerinde ilk defa olarak görül- Mektedir, Dollfuss zamanında, bu gibi Barlak merasim ancak cenuba doğru Yapılırdı. Şu var ki, bundan, Avusturya politi- mın değiştiğine hükmetmemek lâ - zmı.dır. Değişen, Avusturya'nın kendi p."lllikaıı değil, fransız — italyan poli- tikasıdır. Ve hiç şüphe götürmez ki, h"tchnigg’în bu seferki batı Avrupa- S1 turnesi, Roma anlaşmalarının tasar - l“""! bir zeylinden ibarettir. Hattâ de- nebilir ki, bu zeyl, dört noktalık Lon - dra anlaşmasında da nazarı itibara alın- Mıştir. Çünkü —Avusturya başvekili, âris'ten Londra'ya hareket etmiş bu - Unmakta olduğu gibi, “Tuna paktı,, nın K #ris üzerinden Roma ile Londra'nın tasvibine iktıran,, ettiği de ayrıca ma- lümdur. ı Bilmiyoruz, Habsburglar işi Paris'te halledilebilmiş midir? Tebliğlerde bun - dan bahis yoktur. Fakat bazı fransız ga- Zetelerinin müsaid bir ağız kullandıkları anlaşıldığı gibi İngiltere'de bu işin daha büyük bir anlayışla karşılaancağı umul- Makta ve gene matbuat kanelından da - ha müsaid mütalealar İşitilmektedir. Ve Syleye benzemektedir ki, bugünkü Avus- turya hükümeti Habsburgları getirmek- le ÂAvusturya'da her gün ilerlemekte dlan “nazist” hareketi önlemeyi um - Maktadır. Habsburglara, bir “deux ex Machina” rolü veriliyor demektir. Gele- cekler, ve Avusturyanın bütün İç karı - şıklıkları durulacak! Zaten Viyana sine- Ma studiolarının bu hususta ne kadar canlabaşla çalıştıkları malümdur: gün Seçmez ki Franziska Gaal, Marta Eg - gert. Gustav Fröhlich gibi halk nazarın- tutunmuş artisler, eski Viyana'nın _Hıhıburg K tiğini ve en ince usüllerle yaşatmasınlar! ve bu yıl - dızların ipekli etek hışırtıları yahud ça- ko ve dolman sırmaları yahud kılıç şıkır- tıları, yanında, başvekillerin nutukları, Propaganda bakımından, elbette ki so - luk kalır, Demek oluyor ki, Avusturya'nın iç - durumunu stabilize etmek bakımından H'hıburglar reçetesi, epiyce taraftar kazanmaktadır. Demek oluyor ki, Avusturya başve - kili Fransa'da iyi ağırlanmaktan başka, dış sıyasa bakımından — Avusturya'nın azadlığını içsıyasa bakımından da Habs- ırglar formülünün “tetkike değer,, sa- Yılm düzekeca edebilmiztir, Bakalım, Londra'da ne yapacak? Da- ha $“adiden, ortada, Avusturya demir- Y.Mİarının City'ye finanse ettirileceği Söyleniyor. Bırna karşılık, ingiliz sanavi” Av“!*urya'dır sibarişler alacakmış. Bu Plânımn gerçekleşmesi umulur, Çünkü Vusturya, sevmaye azadlığı bakımın - dan öyle bir duruma girmiştir ki, yaban- S1 sermayeler iştirakinin artıp - eksilme- Sinin pek büyük bir ehemmiyeti kalma- TMuştır. Avusturya, devlet maliyesine Varıncıya kadar, yabancı sermayeler icin Ynelmilel bir plasman alanı olmuştur. ' nokta yalnız işaret edilm 1 Avusturya'ya yatmış yahud > * cak nî'maye!er için yalnız kârlılık hesabla - kirll:ı uygun düşmesi kâfi değildir. Bu ik hesablarına ilişik olarak bir de ğ Yüstürya'nın sıyasasını olduğu - gibi '_'t""lğu aid tedbirler listesi gelmekte - f:' Bu son hususiyetten, Avusturya, _'_Ydadan başka bir şey görmemeği artık *-ad haline getirmiş bulunmaktadır. BURHAN BELGE —- . D iht Aeğer Esya piyangosu bugün çekiliyor Ç?c“k esirgeme kurumundan: M'"î Tasarruf ve İktısad Kuru- ü ile ortaklığa yaptığımız eşya E,y:n_z““ 25. şubat 1935 pazar- günü saat 14 de çocuk esirge- umu salonunda noter hu - :ll_'und. çekilecektir. - İstiyenler bi DÜ YU Kalb AKR Bay Hikmet inkılâb ders- lerine devam etti İstanbul, 24 (Telefon) — Eski Kültür Bakanı Bay Hikmet İnkı - lâb derslerine devam etti. İngiliz- lerin İstanbula muhakkak surette hâkim olmak istediklerini ve bu- nun sebeplerini anlattı. Nihayet arabların, ermenilerin, ve fran - sızlarla italyanların vaziyetlerini tetkik ederek zaferden sonraki türk - rsu dostluğunu anlattı. Kibrit şirketinin hesabları tetkik ediliyor İstanbul, 24 (Telefon) — Kib- rit şirketinin geçen seneki hesab- ları tetkik edilmektedir. Tetkikler sonnuda ilk madde fiatlarında ve ücretlerde tenezzüller görüleceği tahmin edilmektedir. Ancak alâ - kadarlar bunun fiatlarda yeniden * tenzilâtı icab ettirecek ve muka - velede tayin edilen mikdara çı - kacak bir nisbette olmadığını söy- lemektedirler. Diğer taraftan kib- rit satışlarını gösteren 9 aylık is- tatistikler son tenzilâttan sonra i- rad nisbetinin yüzde on beş artmış olduğunu göstermektedir. İstanbulda difteri vakaları çoğaldı İstanbul, 24 (Telefon) — Is - tanbulda difteri hastalığının ço - ğalması üzerine yarından itibaren ilk mekteblerde ve mahallelerde aşı tatbikine başlanacaktır. İlk mekteblerde bütün çocuklara ma- hallelerde 2-6 yaşındaki çocukla - rın aşısı yapılacaktır. B. Hamdi Etem için bir ihtifal yapıldı İstanbul, 24 (Telefon) — Türk asarı atika müzesile güzel sanat - lar akademisinin müessisi bay Hamdi Etemin ölümünün yir- minci yıldönümü münasebetile bu gün arkeoloji müzesinde bir ihti- fal yapıldı. Hamdinin kardeşi es- ki müze müdürü ve şimdi İstan - bul saylavı bay Halil, İstanbul va- lisi ve birçok saylavlar bulundu. Müze müdürü bay Akif Hamdi - nin meziyetlerinden ve türk asarı atika müzesinin nasıl yokluklar içinde büyük engellerle mücadele edilerek meydana getirdiğini an- lattı. İstanbulun iki aylık et sarfiyatı. İstanbul, 24 (Telefon) — Son iki ay içinde İstanbul mezbaha - Tebliğ Dahiliye vekâleti matbuat u - mum müdürlüğünden tebliğ edil: miştir: İsviçre'de çıkan “Baseler Na - tional - Zeitung,, gazetesi “Frank: furter - Zeitung,, gazetesi Türki- ye muhabiri B. Aderholt'un vesi- kasının geri alındığını yazmakta, dır. Vesikası alınan — “Kölnische Zeitung,, un muhabiri B. Dapping- dir. Bu yanlış haber bu suretle tas- hih olunur. İstanbul valisinin ziyafeti İstanbul, 24 (Telefon) — İs - taniml vali ve belediye reisi Bay Muhiddin Üstündağ İstanbuldan seçilen saylavlar şerefine bugün bir ziyafet verecektir. Tayyare cemiyeti başkan muavinliği İstanbul, 24 (Telefon) — Tay- yare cemiyeti başkan mauvini bay Şükrünün saylavlığa seçilmesi ü - zerine bu vazifeye İstanbul Şehir Meclisi üyelerinden bay Feridun tayin adilmiştir. Yabancı azlık mektebleri muallimlikleri İstanbul, 24 (Telefon) — Üni- versite fakültelerinde talebe bu - lunan gençlerin, yabancı ve azlık mekteplerine muallim olarak ta - yin edilmemesi bunların yerine a- çıkta olan maullim mektebi me - zunlarının tayini kararlaşmıştır. Sabahleyin mektebe geç kalan talebeler İstanbul, 24 (Telefon) — Bazı mekieplerde sabahları geç gelen talebenin mektebe alınmadığı ve geriye çevrildiği anlaşılmıştır. Ân- cak bu şekilde talebe senenin üç- te birini doldurmakta ve sene s80- nunda imtihana alınmamaktadır. Kültür Bakanlığı mekteplere bir tamim göndererek geç gelen tale- belerin sınıfa alınmasını ve yal - nız bu gibiler hakkında ayrıca ta- kibat yapılmasını bildirmektedir. Heybeliada civarındaki kaza muhakemesi İstanbul, 24 (Telefon) — Bu yaz Heybeliada açıklarında bir motör devrilmiş ve üç kişi ölmüş- tü. Yapılan mhuakeme neticesin- de motörün kaptanı İsmailin suçu olmadığı anlaşılmış ve İsşmail be- raet etmiştir. Hava durumu Ziraat vekâleti meteoroloji mü- essesesinden alınan malümata gö- re ,son 24 saat içinde cenub A - nadolusunun Adana çevresi ya- gışlı diğer yerleri yağışsız. fakat kesif bulutlu ve kapalı geçmiştir. Bu çevrede ölçülen yağmur mikdarı bir milimetre etrafında - dır. Trakya Ege mıntakaları ile orta Anadolunnu batı kısmı bir alçak tazyik dalgası içine girmiş bulunmaktadır. Bnudan ötürü taz- yik dalgası içine girmiş bulun - maktadır. Bundan ötürü brualar - da hava bir gün evvele nazaran 10 derece etrafında yükselmiş - tir. Orta Anadolunun doğu kısmı ile doğu Anadolusunun hava vazi- yetinde bir değişiklik yoktur. Ka- radeniz kıyılarında hava açık va- ziyettedir. Ve sıcaklık derecesi bir gün evvele nazaran üç derece et- rafında yükselmiştir. Yurtta en düşük suhunet sıfırın altında Karsda 23, Erzurumda 15 derecedir. En yüksek sıcaklık Bursada 21, Adanada 19, Anka - rada bugün saat 14 de 9 derece kaydedilmiştir. Seyhan ve Ceyhanın taşması çok zararlı olmadı Adana, 24 (A.A.) — Seyhan ve Cey- han nehirlerinin taşması, bazı köyleri- mize yayılması ve zarar derecesi hakkın da son duyuklar gelmiştir. Bu duyuklara göre Seyhan suları üç köye aid olarak beş bin hektar genişliğinde tarlalara ya- yılmış ise de köylülerimiz elbirliğiyle hendekler açarak biriken suları denize akıtmışlardır. Her iki nehir normal du- ruma inmiştir. Himayei hayvanat cemiyetinin konferansları İstanbul, 24 (Telefon) — Hi- mayei hayvanat cemiyeti mekteb- lerde konferanslar vermeğe baş - lamıştır. Bu konferanslarda hay - vanlara iyi bakılması anlatılmak- tadır. İzmirde köycülük faaliyeti İzmir, 24 (A.A.) — Vilâyet köycü- lük bürosu, köylerin iymarı için beş yıl- lık bir program hazırlamıştır. Bütün köy- lere gönderilecek olan bu iymar prog- ramının tatbikine derhal her köyde baş- lanılacaktır. Bundan başka köylerde eh- li hayvı fenni bak üretilmesi ve bunlardan azami istifade temin olun- ması tavşancılık ve faydaları ve tavşan- cılardan ne gibi istifadeler temini kabil olduğu, fidanlılık meyva £ lıkları ve bunlarla yapılacak mücadelenin şekli gi- bi bir eser de köylere dağıtılmak üzere bastırılmaktadır. Vilâyet köy bürosu köylüye azami şekilde yardım etmek ve faydalı olmak için tedbirler almaktadır Düşünüşler. Sanat aşkı Raşid Rıza tiyatrosu dün akşam Hen- ri Duvernois'nan La Fugue adlı eserin- den Hüseyin Suad tarafından Sevgilisi İçin diye tü:zkçeye adapte edilen piyesi oynadı. Neden Duvernois? Tercüme etmek değil, hattâ vakit geçirmek maksadiyle okumak için bile fransız temaşa muhar- rirleri arasında onu seçmek aklına gel - mezdi, Duvernois basit fransız seyircisi için yazan, hiç bir zaman vasatın üstüne çıkmamış ve hele şimdi daha ölmeden lmaya başlamış ve eskimiş bir edib tir. 1926 da yazılmış olan La Fugue 1935 de ölüdür. Fransız sahnesinde öl - müş olan bu eseri genç türk tiyatrosun- da diriltmeye çalışmak neye yarar? La Fugue, gerçek, usta bir piyesçinin elin- den çıktığını gösteren ölçülü bir yapıya, muvazeneli bir yürüyüşe maliktir, fakat noksan olan temeldir. Eser, baştan başa, anlaşılması ve hak verilmesi güç bir psi- kolojik esasa istinad ettirilmiştir. Zihin bu esasın realiteye uygunsuzluğu düşü - cesine takıldıktan sonra vakanın deve - lopmanında rastlanan bazı muvaffak ve güzel sahnelerden bile hakkiyle zevk alınamıyor. Pekaz ömrü kalmış olduğu kendisina söyl iş ve buna i ş olan bir has- ta adam, çok sevdiği karısının kendi ölü- münden sonra yaşayamıyacağını ve inti- har edeceğini tahmin ettiği için karısını kurtarmak maksadiyle onun aşkını öl - dürmek istiyor ve bunun için de bir ça- re buluyor: yab bir kadınla kaçmak Fakat tabiat bir mucize gösteriyor: has- ta iyileşiyor, evine döndüğü zaman ka- rısını tamamen değişmiş ve kendisine lâ- kayd buluyor. Piyes burada bitse gene iyi, Fakat mutlaka bir “happy end” bul - mak icabetmiş olacak ki bir dakika son- ra karısı ona kollarını açıyor ve perde bu mesud tablo üzerine iniyor. Fransız muharrirleri arasında ince bir psikolojik l dayanan mevzular bulmak yarışı vardır. Bu vadi- de her gün yeni bir keşif yapmak imkân- sız olduğuna göre piyesler ekseriya böy- le gülünc ve sakat temeller üzerine bina ediliyorlar. Fakat şunu da ilâve edelim ki fransız sahne edebiyatının gerçek de- gerleri hiç bir d uymak gayretiyle bu neviden hatalara düşmezler . Piyesin ikinci perdesi, başı ve sonu düşünülmeden; müstalil olmenk el ah ” nırsa güzeldir. Ve bu perdede Raşid Rı- za ile Şaziye bize çok zevkli dakikalar yaşattılar. Her rolünün icabına göre de- ğişmesini ve temsil ettiği şahsiyetin ka- lıbında erimesini bilen Şaziye muhak - kak ki en iyi kadın sanatkârlarımızdan biridir. Raşid Rıza'ya gelince, bu perde de gösterdiği muvaffakiyeti ve bu mu - vaffakiyeti elde etmek için harcadığı büyük gayreti ancak takdirle anabilirim. Henüz tiyatromuzda mimiğin rolü lâyıkiyle anlaşılmamıştır. Ve bunun içindir ki pek çok roller bir kıraatten ileri geçemiyor. İşte Raşid Rıza mimiğe ehemmiyet verilmediği takdirde pek kö- lay olabilecek rolünü temsilinde bu wa- sura tam manasiyle yerini vererek en güç ve yorucu rollerinden biri haline koydu. Diyebilirim ki şimdiye kadar ti- sında kesilen hayvan mikdarı 83950 dir. KiT i Sı"ı"mer Bankın, Hakimiyeti Milliye meydanındaki taşhanı Satın ararak oraya modern bir prna yaptıracağını blli;aru. - ankanın, bugün Ziraat Bankası ve eski Emlâk Bankası binalarında dağınık bir halde çalışan büroları ile Yerli mallar pazarı bu yeni binada toplanacaktır. Yukarıya koyduğumuz kroki Ankaranın en işlek meydanımı -olan yeni Sümee Bank'tır. çok güzelleştirecek yatr da Raşid Rıza'nın bu sahnede gösterdiği kadar kuvvetli bir mimik ka - biilyetine rastlamadım. Salon hemen hemen boştu. Ve bu boş salon karşısında, Raşid Rıza, temsil ettiği trajik sahnenin bütün acısmı ve ıstırabını ruhunda - toplamış ve yüzü bu ıstıraba — tercüman olarak — bütün imkânlariyle oynuyordu. Yanaklarından sızan yaşlar, belliydi ki, bazı kadın ar - tistlerin hiç bir iç burkuluşu olmadan bol bol akıtabildikleri gözyaşlarından de ğildi. İçten geliyor ve gerçek bir iç tra - jedisinin ifadesi oluyordu. Ve ben, işte © zaman, yorucu ve hayal inkisarlariyle dolu uzun bir meslek hayatından son - ra da, hakiki bir aktörün ruhunda, sana- tına karşı ne büyük bir aşk yaşayabile- ceğini anladım. Yaşar Nabi NAYIR Çankayanın balosu 28_"* rastlıyan önümüzdeki per- şembe günü Lozan Palas salonlarında serilmesi kararlaştırılan Çankaya Spor Kulübü halosuna iştirak etmek istiyen- erin çokluğundan dolayı bu balonun Evm . I. | & .- | ği kulüp idare heyetinden bildirilmekte- dir. , : | " YA <n & S a PK 7