25 Şubat 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

28 ŞUBAT 1935 PAZARTESİ Yarı - sıyasal —e ÂAvustu rya işleri Avusturya Başvekili Sehusehnigs, salı devlet adamları ile konuşarak &' ya hareket etti, Fakat Fransa' - ;*' kaldığı müddetçe, çok mühim nokta - AT görüşüldüğü anlaşıldığı gibi, nişan - ar vermek, ziyafetlerde karşılıkir mana- Komutuklar söylemek, resmi tebligler Deşretmek gibi hareketlerden de bu zi - Yarete her iki tarafça da ehemmiyet ve Fildiği göze çapmaktadır. Hele bütün ansız matbuatının bir arada olarak Tansa — Ayvusturya dostluğundan bahsetmesi ve konuşmalara âdeta alkış tutması memleketin — savaşsrrası Münasebetlerinde ilk defa olarak görül- Mektodir. Dollfuse zamanında, bu gibi Parlak merasim ancak cenuba doğru Yapılırdı. $u var ki, bundan, Avuslurya politi- unın değiştiğine hükmnetmemek Çâ - Zandır. Değişen, Avusturya'nın kendi Politikası değü, fransız — italyan poli- tikasıdır. Ve hiç şüphe götürmez ki, üsehnigg'in bu seferki batı Avrupa- & türnesi, Roma anlaşmalarının tasar - uş bir zeylinden ibarettir. Hattâ de- nebilir ki, bu zeyl, dört noktalık Lon - dra anlaşmasında da nazarı itibara alın- Tiştir. Çünkü — Avusturya başvekili, Paris'ten Londra'ya hareket etmiş bu - ta olduğu gibi, “Tuna paktı,, nn Paris üzerinden Roma ile Londra'nın tasvibine iktıran,, ettiği de ayrıca ma- dur. ğ Bilmiyoruz, Habsburglar işi Paris'te halledilebilmiş midir? Tebliğlerde bun - dan bahis yoktur. Fakat bazı fransız ga- Zetelerinin müsaid bir ağız kullandıkları anlaşıldığı gibi İngiltere'de bu işin daha ük bir anlayışla karşılaancağı umul- Makta ve gene matbuat kane'ından da - ha müszaid mütalenlar işitilmektedir. Ve öyleye benzemektedir ki, bugünkü Avus- turya hükümeti Habsburgları getirmek- le Avusturya'da her gün - ilorlemekte Yan “nazist” hareketi önlemeyi um * Maktadır. Habsburglara, bir. “daux ex Machina” rolü veriliyor demektir, Gele- vekler, ve Avusturyanın büfün İç karı - #ıklıkları durulacak! Zaten Viyana sine- Ma studiolarının bu hususta ne kadar tanlabaşla çalıştıkları malümdur: — gün Beçmez ki Franziska Gaal, Marta Eg - Zert, Gustav Fröhlich gibi halk nazarın- da tutunmuş artisler, eski — Viyana'nın Habsburg romantiğini ve ihtişamını en ince usullerle yaşatmasınlar! ve bu yıl - dizların ipekli etek hışırtıları yahud ça- ka ve dolman sırmaları yahud kılıç şıkır- tıları, yanında, başvekillerin nutukları, Propaganda bakımundan, elbette ki so - luk kalır, Demek oluyor ki, Avusturya'nın iç - dürumünu siabilize etmek bakımından Habeburglar reçetesi, epiyce taraftar kazanmaktadır. Demek oluyor ki, Avusturya başve - kili Fransa'da iyi ağırlanmaktan başka, diş sıyasa bakımından — Avusturya'nın Azadlığını içsryasa bakımından da Habı- burglar formi'lünün “tetkike değer,, sa- Yılmasını müzakere edebilmiştir. Boakalım, Londra'da ne yapacak? Da- ha ş iden, ortada, Avusturya demir- Yollarının City'ye finanse ettirileceği söyleniyor. Bena karşılık, ingiliz sanav; Avusturya'dar sinaritfar alacakmış. Bu Plânm gerçekleşmesi umulur. Çünkü Vusturya, sevmave azadlığı bakımın - dan öyle bir duruma girmiştir ki, yaban- St setmayeler iştirakinin artıp - eksilme- tinin pek büyük bir ehemmiyeti kalma- Tuştır. Ayvusturya, devlet maliyesine Sarıncıya kadar, yabancı sermayeler icin İmilel bir plasman alanı ahruştur. Ş!. nokta yalnız işaret edilm Reğer Avusturya'ya yatmış yahud > —icak ""'myıler için yalnız kârlılık hesabla - k_ uygun düşmesi kâfi değildir. Bu tlilik hesablarına ilişik olarak bir de ;*“-" seya'ma sıyasasını olduğu. gibi utmağa aid tedbirler listesi gelmekte - r.Bu son hususiyetten, Avusturya, 'dadan başka bir şey görmemeği artık “vad haline getirmiş bulunmaktadır. BURHAN BELGE — -— E?."l Piyangosu bugün çekiliyor Çocuk esirgeme kurumundan: Milli Tasarruf ve İktisad Kuru- Mü ile ortaklığa yaptığımız eşya L'.’i'llgo;u 25. şubat lü pazar- Çünü saat 14 de çocuk esirge- Me kurumu salonunda ııııou!' hu - Fürunda çekilecektir. - İstiyenler b tamabilirler. eli Bay Hikmet inkılâb ders- lerine devam etti İstanbul, 24 (Telefon) — Eski Kültür Bakanı Bay Hikmet İnkı - lâb derslerine devam etti. İngiliz- lerin İstanbula muhakkak surette hâkim olmak istediklerini ve bu- nun sebeplerini anlattı. Nihayet arabların, ermenilerin, ve fran - sızlarla italyanların vaziyetlerini tetkik ederek zaferden sonraki türk - rsu dostluğunu anlattı. Kibrit şirketinin hesabları tetkik ediliyor İstanbul, 24 (Telefon) — Kib- rit şirketinin geçen seneki hesab- ları tetkik edilmektedir. Tetkikler sonnuda ilk madde fiatlarında ve ücretlerde tenezzüller görüleceği tahmin edilmektedir. Ancak alâ - kadarlar bunun fiatlarda yeniden * tenzilâtı icab ettirecek ve muka - velede tayin edilen mikdara çı - kacak bir nisbette olmadığını söy- lemektedirler. Diğer taraftan kib- rit satışlarını gösteren 9 aylık is- tatistikler son tenzilâttan sonra i- rad nisbetinin yüzde on beş artmış olduğunu göstermektedir. İstanbulda difteri vakaları çoğaldı İstanbul, 24 (Telefon) — I - tanbulda difteri hastalığının ço - ğalması üzerine yarından itibaren ilk mekteblerde ve mahallelerde aşı tatbikine başlanacaktır. İlk mekteblerde bütün çocuklara ma- hallelerde 2-6 yaşındaki çocukla - rın aşısı yapılacaktır. B. Hamdi Etem için bir ihtifal yapıldı İstanbul, 24 (Telefon) — Türk asarı atika müzesile güzel sanat - lar akademisinin müessisi bay Hamdi Etemin ölümünün yir- minci yıldönümü münasebetile bu gün arkeoloji müzesinde bir ihti- fal yapıldı. Hamdinin kardeşi es- ki müze müdürü ve şimdi İstan - bul saylavı bay Halil, İstanbul va- lisi ve birçok saylavlar bulundu. Müze müdürü bay Akif Hamdi - nin meziyetlerinden ve türk asarı atika müzesinin nasıl yokluklar içinde büyük engellerle mücadele edilerek meydana getirdiğini an- lattı. İstanbulun iki aylık et sarfiyatı. İstanbul, 24 (Telefon) — Son iki ay içinde İstanbul mezbaha - sında — kesilen hayvan mikdarı 83950 dir. Tebliğ Dahiliye vekâleti matbuat u - mum müdürlüğünden tebliğ edil- miştir: İsviçre'de çıkan “Baseler Na - tional - Zcitung,, gazetesi “Frank: furter - Zeitung,, gazetesi Türki- ye muhabiri B, Aderholt'un vesi- kasının geri alındığını yazmakta- dır. Vesikası alınan — “Kölnische Zeitung,, un muhabiri B. Dapping- dir. Bu yanlış haber bu suretle tas- hih olunur, İstanbul valisinin ziyafeti İstanbul, 24 (Telefon) — İs - tanbul vali ve belediye reisi Bay Muhiddin Üstündağ İstanbuldan seçilen saylavlar şerefine bugün bir ziyafet verecektir. Tayyare cemiyeti başkan muavinliği İstanbul, 24 (Telefon) — Tay- yare cemiyeti başkan mauvini bay Şükrünün saylavlığa seçilmesi ü - zerine bu vazifeye İstanbul Şehir Maclisi üyelerinden bay Feridun tayin adilmiştir. Yabancı azlık mektebleri muallimlikleri İstanbul, 24 (Telefon) — Üni- versite fakültelerinde talebe bu - lunan gençlerin, yabancı ve azlık mekteplerine muallim olarak ta - yin edilmemesi bunların yerine a- çıkta olan maullim mektebi me - zunlarının tayini kararlaşmıştır. Sabahleyin mektebe geç kalan talebeler İstanbul, 24 (Telefon) — Bazı mekieplerde sabahları geç gelen talebenin mektebe alınmadığı ve geriye çevrildiği anlaşılmışlır. An- cak bu şekilde talebe senenin üç- te birini doldurmakta ve sene s0- nunda imtihana alınmamaktadır. Kültür Bakanlığı mekteplere bir tamim göndererek geç gelen tale- belerin sınıfa alınmasını ve yal . nız bu gibiler hakkında ayrıca ta. kibat yapılmasını bildirmektedir. Heybeliada elvarındaki kaza muhakemesi Istanbul, 24 (Telefon) — Bu yaz Heybeliada açıklarında bir motör devrilmiş ve üç kişi ölmüş- tü., Yapılan mhuakeme neticesin- de motörün kaptanı İsmailin suçu olmadığı anlaşılmış ve İsmail be- raet etmiştir. Hava durumu Ziraat vekâleti meteoroloji mü: essesesinden alınan malümata gö- re ,son 24 saat içinde cenub A -» nadolusunun —Adana çevresi ya- ğgışlı diğer yerleri yağışsız. fakat kesif bulutlu ve kapalı geçmiştir. Bu çevrede ölçülen yağmur mikdarı bir milimetre etrafında - dır. Trakya Ege mıntakaları ile orta Anadolunnu batı kısmı bir alçak tazyik dalgası içine girmiş bulunmaktadır. Baudan ötürü taz- yik dalgası içine girmiş bulun - maktadır. Bundan ötürü brualar - da hava bir gün evvele nazaran 10 derece etrafında yükselmiş - tir. Orta Anadolunun doğu kısmı ile doğu Anadolusunun hava vazi- yetinde bir değişiklik yoktur. Ka- radeniz kıyılarında hava açık va- ziyettedir. Ve sıcaklık derecesi bir gün evvele nazaran üç derece et- rafında yükselmiştir. Yurtta en düşük suhunet sıfırın altında Karsda 23, Erzurumda 15 derecedir. En yüksek sıcaklık Bursada 21, Adanada 19, Anka - rada bugün saat 14 de 9 derece kaydedilmiştir. Seyhan ve Ceyhanın taşması çok zararlı olmadı Adana, 24 (A.A.) — Seyhan ve Cey- han nehirlerinin taşması, bazı köyleri- mize yayılması ve zarar derecesi hakkın da son duyuklar gelmiştir. Bu duyuklara göre Seyhan suları üç köye aid - olarak beş bin hektar genişliğinde tarlalara ya: yılmış ise de köylülerimiz — elbirliğiyle hendeklar açarak biriken suları denize akıtmışlardır. Her iki nehir normal du- ruma inmiştir. Himayei hayvanat cemiyelinin konferansları İstanbul, 24 (Telefon) — Hi- mayei 'anat cemiyeti mekteb- lerde konferanslar vermeğe baş - Tamıştır. Bu konferanslarda hay - vıdıılıı'ı iyi bakılması anlatılmak- tadır. İzmirde köycülük faaliyeti İzmir, 24 (ALA.) — Vilâyet köycü- lük bürosu, köylerin iymarı için beş yı- hık bür program hazırlamıştır. Bütün köy- lere gönderilecek olan bu iymar prog- ramının tatbikine derhal her köyde baş- lanılacaktır. Bundan başka köylerde eh- Hi hayvanların fenni bakımca üretilmesi ve bunlardan azami istifade temin olun- ması tavşancılık ve faydaları ve tavşan- cılardan ne gibi istifadeler temini kabil olduğu, fidanlılık meyva hastalıkları ve bunlarla yapılacak mücadelenin şekli gi- bi bir ever de köylere dağıtılmak üzere bastırılmaktadır. Vilâyet köy bürosu köylüye azami şekilde yardım etmek ve faydalı olmak için tedbirler almaktadır — ——— — ——— ——— —— Y L 3 Sömer Bazkın, Hakimiyeti Milliye meydanındaki taşhanı Satrn ararak oraya modern bir orna yaptıracağını biliyoru ankanın, hugün Ziraat Bankası ve eski Emlâk Bankası binalarında dağınık bir halde çalışan büroları ile Yerli mallar pazarı bu yeni binada toplanacaktır. Yukarıya koyduğumuz ktakı Ankaranın en işlek meydanını “olan yeni Sümee Bank'tır. gok güzelleştirecek , DU YAK KOL A R vi Duvcencis'nan La Fugue adlı esarim den Hüseyin Suad tarafından Sevgilisi İçin diye tüzkçeye adapte edilen piyesi oynadı. Neden Duvernois? Tercüme etmek değil, hattâ vakit geçirmek maksadiyle okumak için bile fransız temaşa muhar- rirleri arasında onu seçmek aklına gel - mezdi. Duvernoiş basit fransız seyircisi için yazan, hiç bir zaman vasatın üstüne çıkmamış ve hele şimdi daha ölmeden unutulmaya başlamış ve eskimiş bir edib tir. 1926 da yazılmış olan La Fugur 1935 de ölüdür. Fransız sahnesinde öl - müş olan bu eseri genç türk tiyatrasun- da diriltmeye çalışmak neye yarar? La Faguc, gerçek, usta bir piyesçinin elir- den çıktığını gösteren ölçükü bir yapıya, muvazeneli bir yürüyüşe maliktir, fakat moksan olan temeldir. Ever, baştan başa, anlaşılması ve hak verilmesi güç bir psi- kolojik esasa istinad ettirilmiştir. Zihin bu esasın realiteye uygunsuzluğu dücü » cesine takıldıklan sonra vakanın deve « lopmanında rastlanan bazı muvuffak ve güzel sahnelerden bile hakkiyle zevk alınamıyor. Pekaz ömrü kalmış olduğu kendisina söylenmiş ve buna inanmış olan bir has- *ta adam, çok sevdiği karısının kondi ölü- münden sonra yaşayamıyacağını ve inti- har edeceğini tahmin ettiği için karısını kurtarmak maksadiyle onun aşkını öl - dürmek istiyor ve bunun için de bir ça- re buluyor: yabancı bir kadınla kaçmak. Fakat tabiat bir mucize göstleriyor: has- ta iyileşiyor, evine döndüğü zaman La- rısını tamamen değişmiş ve kendisine lü- kayd buluyor. Piyes burada bitse gene iyi, fakat mutlaka bir “happy end” bul - mak icabetmiş olacak ki bir dakika son- ra karısı ona kollarını açıyor ve - perde bu mesud tablo üzerine iniyor. Fransız muharrirleri arasında ince bir psikolojik meseleye dayanan santiman'al movzular bulmak yarışı vardır. Bu vadi- de her gün yeni bir keşif yapınak imkân- sız olduğuna göre piyesler ekseriya böy- le gülünc ve sakat temeller üzerine bina ediliyorlar, Fakat şunu da ilâve edelim ki fransız sahne edebiyatının gerçek de- | gerleri hiç bir zaman zamanın modasına uymak gayretiyle bu neviden hatalara düşmezler . Piyesin ikinci perdosi, bapı ve sonu düşünülmeden, müstakil olarak ele alı - nırsa güzeldir. Ve bu perdede Raşid Rı- xa ile Şaziye bize çok zevkli dakikalar yaşattılar. Her rolünün icabına göre de- Kişmesini ve temsil ettiği şahsiyetin ka- lıbında erimesini bilen Şaziye muhak - kak kâ en iyi kadın sanalkârlarımızdan biridir. Raşid Rıza'ya gelince, bu perde de gösterdiği muvalfakiyeti ve bu mu - vaffakiyeti elde etmek için harcadığı büyük gayreti ancak takdirle anabilirim. Henüz tiyatromuzda mimiğin rolü lâyıkâyle anlaşılmamıştır. Ve bunun içindir ki pek çok roller bir. kıraatten ileri geçemiyor. İşte Raşid Rıza mimiğe ehemmiyet verilmediği takdirde pek ko- lay olabilecek rolünü temsilinde bu un- sura tam manasiyle yerini vererek en güç ve yorucu rollerinden biri haline kaydu. Diyebilirim ki şimdiye kadar t- yatromuzda Raşid Rıza'nın bu sahanoda gösterdiği kadar kuvvetli bir mimik ka - bülyetine rastlamadını Salon hemen hemen boştu. Ve bu boş salon karşısında, Raşid Ruza, temsil ettiği trajik sahnenin bütün acısını ve ıstırabını ruhunda - toplamış - ve yüzi bu istiraba — tercüman olarak — bütün imkânlariyle oynuyordu. Yanaklarından sızan yaşlar, belliydi ki, bazı kadın ar - tistlerin hiç bir iç burkuluşu olmadan bol bol akıtabildikleri gözyaşlarından de gildi. İçten geliyor ve gerçek bir iç tra - jedisinin ifadesi oluyordu. Ve ben, işte © zaman, yorucu ve hayal inkisarlariyle dolu uzun bir meslek hayatından son - ra da, hakiki bir aktörün ruhunda, sana- tına karşı ne büyük bir aşk yaşayabile- ceğini anladım. Yaşar Nabi NAYIR * Çallk;;a—nm balosu 28 şubata rastlıyan önümüzdeki per- şembe günü Lozan Palas - salanlarında Kalübü balosuna iştirak etmek ietiyon erin çokluğundan dolayı bu balonum Evkaf Apartımanı salonlarında verilece- Gi kulüp idare heyetinden bildirilmekt>- dir.