29 Aralık 1934 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

Bi ü Ku i y 4 İ . Bir " b ö -V T ğ ; ç ge. va İi J y SŞ SAYIFA 2 29 İLKKÂNUN 1934 CUMARTESİ Bay R. Pekerin Kütahya'da fırka sıyasasına dair mühim bir söylevi (Başı 1 inci sayıfada) ka listelerinde yer almıyan, fa- gene Cümhuriyet Halk Fırka- a mensub insanlara rey verdi. netice; bütün halkın fırka prensiblerini anlamada ve hükü- gıctı'ıı çalışmalarını takdir edip eğenmesinde ileriye doğru me- safe aldığını gösterir. Bu, fırka için oğunnlecek ve ulus birliği ba- kur g ilecek bir netice- dir. Şimdi yeni saylav seçimi ka- rarını almakla C H. F. kendisini belediye seç isbetle daha genel, daha geniş, köylüsü ve ken- dlisi dahil olduğu halde bütün memleket evladlarının takdirine, imtihanına arzediyor. Belediye seçiminde kentli — yurddaşlardan aldığımız takdiri kuvvetle umuyo- ruz ki yeni saylav seçiminde bü- tün yurddaşların yekünundan ala- cağız. Bir sıyasal fırka seçim işle- rinde çok ciddi, uyanık olmalıdır. Bu —kaideye uygunlukta çok titiz olmamıza rağmen niçin bu kadar güveniyoruz? Bu güveniş elbette sebebsiz değildir. Bir fır- kanın bütün iç çalışmalarında ve fırka hükümetinde, tutumlarında bütün yurd işlerinde esasen ulu- sun özüyle arabulmaz surette mü- temadiyen temastayız. Biz, bir de- fa her yıl mahalleler ve köylerde on binlerce fırka ocağında nahi- ye, kaza ve vilayetlerde biribiri- nin çalışmasını tamamlıyan kon- greler yapıyoruz. Her kongrenin yurdun idaresi ve ihtiyacları üze- rinde canlı konuşmalar yapılma- sı için her gün artan teşvikler ya- pıyoruz. Bu çalışma her yıl halk- tan merkeze doğru yurddaşların hakikt dilekleri ve iç duygularını toplamaya fırsat veriyor. Bundan başka kongrelerde, fır- ka programının devlet gidişinde esas olan ana çizgileri üzerinde halimize uygunluk noktasından — yeni tetkikler yapılması imkânı basıl olur. Fırka merkezi bütün bunları derinleştirdikten ve tet- kik süzgecinden geçirdikten son- ra her işin yapış değeri noktasın- dan hususiyeti ölçülüyor. ş Fırka saylavları meclisin çalışma aralıklarında; yurdun köşe bucaklarına müntehib seçimleri için yoklama ocaklar. dan yukarı fırka idare heyeti üyeleri a- rasında yapılacaktır. Bunun başka fay. dası, mühim seçimlerde yoklamacı ola. rak rey kullanmak hakkını kazanmak için fırka idare heyetleri seçimlerinde fırkaların daha dikkatli ve uyanık olma, larını temin etmesidir. Kadın yurddaş- lartmızın seçime sokulmaları, girdiğimiz yeni çalışma devrinin göz çeken bir hu. susiyetidir, fakat fırka yolundan fırkalı. ların reyini alarak seçilebilmek için ka . dınlarımızın hemen fırkaya girmeleri la- zımdır. Fırkamız ne cins, ne meslek üs. tüne bir ayırd yapmaksızın yurd politi. kasını ulusa mal etmek prensibini kova. lar. Bizim görüşümüzde bir tarafta bir takım profesyonel politikacrlar, öte ta- rafta hepsi kendi hususi işlerile meşgul tek tek vatandaşlar yoktur. Kadın ve erkek vurddaslar hekimlik, mühendislik avukatlık - gibi ve iş adam- lığı vazifeleri ve ev kadınlığını yapareken bü- tün bunlardan üstün müşterek yurd- severlik vazifesini, — sıyasal çalışma ile devlet idaresine iştirak vazifesi- ni bir tarafa bırakmazlar; her yurddaş kendi mesleği yolunda çalışırken ancak kendi şahst faydasını düşünmek mevki - inde bulunur. Halbuki bundan ayrı bir yürd için çalışanlar safr da vardır. Bu. gün Türkiyede — bu saflar Cümhuriyet Halk Fırkasının sinesinde arka arkaya sıralanmış duruyor. Sıyasal çalışma yü . kümünü alan kadınlarımız varlığımızda. ki kuvvet ve basiretlerini duyurmak için bu saflar içinde kendilerine ayrrlan şe - refli mevkii almağa koşmalıdır. Arkadaşlar, fırkamızın bir ana vas. fi olan inkrılabcılık hızı içinde durma- dan ileri gidiyoruz. Türk dili de, türk toprakları ve türk pazarları gibi ecne- bi istilasımdan kurtarrlacaktır. Soy adı almada göze çarpan coşkunluk, bütün ulusun eyi duyuş ve ileri anlayışında umudlar besliyecek bir ölçüdedir,. Arkadaşlar, hükümet yurdun her bakımdan ihtiyaclarına uyan bir geniş- likte çalışmaktadır. İç emniyet ve in. kılabı koruma işleri duygulu bir titiz- likle yapılıyor; bunun yanında dış iş- lerine hangi gün nereden — belireceği belli olmıyan harislere karşı vaziyeti- mizi koruyacak bir sıyasa, uyanıklık ve dikkatle kovalanıyor. Bütün dış â. lemle sulh ve anlaşma yolundayız, si- lahsızl bbüslerinde en geniş hüsnüniyetle çalıştxk, silahları eksilt- dağılıyorlar ve yıl içinde yapılmış ka- nunların tatbik şekillerini, yeni kanun- » lar yapılması ve düzeltilmesi lâzımge- len işleri gözden geçirebiliyorlar, mer- keze vazife başına döndükleri zaman meclisin fırka grupunda bütün bu gö- rüşlerle hükümetin düşünceleri karşı. laştırıİryor, işte bir yandan fırka teş- kilatının, öte yandan grupun biribirini tamamlayan bu çalışmaları, fırkanın ve hükümetin gidişi için faydalı olan is- tikameti çiziyor. Bütün bunlar ulusun, fırkanın ve hükümetin yarıyana ve içiçe çalışmasını ve bu çalışmanın yurd ihti- yaclarına uygunluğunu temin ediyor. Yaptıklarımızım eyiliğine ve doğrulu- Kuna güvenimiz bundandır. Arkadaşlar, yeni bir | la vilayet. ler umumi meclisleri seçiminin birden yennenmesi onandı. Biraz evel belediye i il işti, öte yan . dan yeni ıayhv ıeçum ile Türkiye Bü. yük Millet Meclisi yenileniyor. Fırka - nmm büyük kongresi de önümüzdeki ma. yısta y il k. Geçen kong denberi geçirdiğimiz dört yıllık zamanın verdiği tecrübelerden istifade edilecektir. Bu suüretle önümüzdeki baharda Türkiye Cümhuriyeti bütün çalışma unsurlarile ulus birliğinin yeniden emniyetini ka. sanmış bir halde taze bir kuvvetle ye«. ni çalışma amaçlarına doğru hız alacak « tır. Arkadaşlarım, fırka seçim usullerinde yeni bir yola girmiş bulunuyoruz. Bi. zim fırkacılığımz da, bu yönden demok . ratik ve halkcılığa, öte yandan birlik ve Beraberliğe ayrı ayrı yer verilmiştir. Se- çimlerde rey vereceklere danışmadan namzed gösterme tipini tecrübe ettik, netice eyi olmadı. Büyük bir çokluğun az insan üstünde hiç bir kılavuzluk ya- pılmadan reyleri- toplamasındaki - güç. Hük de meydandadır. İkisi ortası bir yol olırlk c rey Weklerinkühı “önce me . me yerine artırma neticesini veren bey- nelmilel çalışmalar tâ baştanberi milli müdafaaya verdiğimiz ehemmiyetin ne kadar yerinde olduğunu gösterir. İç ve dış politikada ve millt müdafaada oldu. ğu gibi ökonomi çalışmalarında da hü- kümetimiz hayaller peşinde koşmadan zayıf ihtimallere İnanmadan, uzak, rea- list ve pratik yollar almıştır. Güçlükler belirmeden ve yığın haline gelmeden onları önleyici tedbirler alındı. Milli Sanayi, türk parası, ticaret ve tediye muvazenesi vaktında korundu; bu ön- den görüş büyük fabrikalar açma dev. rine girmemizi çabuklaştırdı. Dışarıya çıkarılacak toprak ürünlerini değer- lendirme sayesinde oldukça geniş bir fiat bulduk. Dış pazarları açan klering yolu ile de son yolunu almış, son yıl- dan satılmamış bir şeyimiz — kalmadı, hattâ ona ihracat mallarımız arasında bulunmayan buğdayın dış satışı geniş- liyor, buğday korumunun verdiği im. kânlarla yapılmakta olan silolar türk buğdayını piyasada fazla fiatla aratı. yor. Arkadaşlar, türk maliyesi vergilerde yurddaşın ödeme kabiliyetini zorlamı« yan bir çığırdan gitmektedir; bunun gi- bi devlet bütçesinde göze alınan işlerde ancak devletin gelir yekânunu geçmi- yen dürbinlikle ve hayata uygunlukla yapılıyor, Denk bütçe ve düzgün ödeme bugünkü türk maliyesinin şiarıdır. Büt- çe denkliği üzerinde devletin taassubla duruşu dünya buhranının doğurduğu umulmadık güçlükleri yenmemize imkân vermiştir. Arkadaşlar, her gün ıhtıyacm iste- diği tedbirleri almakta gecikmiyoruz. Bundan başka olarak en derin araştırma« larla, en eyi diye yaptığımızın hayata uymıyan taraflarını görünce her gidişte esas bildiğimiz yurd için ve ulus için faydalı olmak prenııpine sadakatle bağlı kalıyor. tedbirleri değiştirme vazifesin- 0 " ir tecrübeden DIŞARDAN GELEN DUYUMLAR | JAPONYA'DA Japonyada tevkifler 'Tokyo, 28 (A.A.) — Geçen temmuz ayında Saito kabinesinin istifasına se- beb olan suni ipek işine karışmış kim seler hakkında yapılan tahkikat bit - miştir. Eski büyük memurlardan on yedi kişi rüşvet almak, vazifelerini yap mamak, andlarına sadık kalmamak gibi suçların mücrimleri olarak mahkeme- ye verileceklerdir. Gazeteler, bu işten uzun uzadıya arasında bahsetmektedirler. Suçlular eski ökonomi bakanı Bay Nakajima, Eski demiryolları bakanı Bay Kuroda, Fu'muz bankası eski müdürü Bay Shi- mada ve suni ipek şirketi eski müdürü Bay Takagı bulunmaktadır. DAĞNIK DUYUMLAR Son tarak makinemiz de gönderildi. Moskova 28 (A.A.) — Leningrad- taki Marx fabrikası, Türkiye mensucat fabrikalarına aid son tarak makinelerini göndermiştir. Şimdiye kadar 155 maxi. KAT Ç Ş g $ i kur . mak ekzersizlerini yapmakta olan türk işçileri, bunları kurmak üzere yakında Türkiye'ye gideceklerdir, sonra hem maksadı korur, hem ihtiyaca daha eyi uyar hale getirildi. İç mah- sullerin dış pazarlarda satışla getirdiği kârın mühim kısmını mutavasstlardan kurtarmak, çiftçiyi mahsul kârından fazla ölçüde faydalandırmak için satış kooperatifleri layihasr yapıldı. Mahsu- lün fazla para ettiği zaman yapılmış BİRLEŞİK I)EVLETLER’IE İNGİLTERE'DE Tuhaf bir teklif Vaşington, 28 (A.A.) — Ame- rika Brezilya ile müzakere etmek- te olduğu karşılıklı muamele and- laşmasının tasdiki için şimdiye kadar hiç görülmemiş bir teklifte bulunmustur. Amerika hükümeti Brezilya'nın Vaşington elçisine müracaat ederek Brezilya parla- mentosunun 31 ilk kânunda dağı- larak ancak mayısta toplanacağı- nı ve bu andlaşma yakında imza edileceğinden mayısa kadar geri kalmaması için ana hatların par- lamentoya bildirilmesiyle şimdi- den tasdikinin mümkün olup ol- madığını sormuştur. Nevyork'ta soğuklar Nevyork, 28 (A.A.) — Son günler- de hüküm sürmekte olan fırtınalr so - ğuk yüzünden 23 kişi ölmüştür. Büyük Okyonas kıyılarında gemilerin seyri- seferi felce uğramıştır. Müthiş bir fır- tına şark havalisinde hasara sebebiyet vermiştir. Japon elçisi Londra'ya döndü. Vaşington, 28 (A.A.) — Amerika- da ve Avrupa'da Japonya'nın fevkalâ - de mümessili olan Bay Yoshido, tay - yare ile Londra'ya dönmüştür. Japon notası Vaşington, 28 (A.A.) — Uluşal me- hafilde bildirildiğine göre japon elçisi Bay Saito, Japonya'nın Vaşington de- niz andlaşmasını feshettiğine dair olan notasını cumartesi günü M. Hulle ve- recektir. FRANSA'DA çiftçi borclarının kolaylıkla - öd için devlet tedbirler düşündü. Tuz sa- tışı işlerini tanzim için en eyi yollar aranıyor. Bütün bu işlerin yeni mecli- sin işe başladığı aylarda kanunlaştırıl- ması için hazırlklar vardır. Arkadaşlar, son söz olarak söyliyeyim: Cümhuriyet hükümeti çalışmalarında ha- yale ve taklidçiliğe sapmadan yaşadığı günün bütün icablarına uygun, ulusun ihtiyaclarına tam karşılık olan tedbirle- ri her gün en dikkatli gözile aramakta, bulmakta ve bu yolda cesaretle, emni- yetle ilerlemektedir. Kütahya, 28 (Hususi) — Akşam fır. kada yüz elli kişilik bir ziyafet verildi, Kadm, erkek fırkacıların yanyana otur. duğu bir geniş sofrada Halkevinin de. ğerli reisi Halil Kadri Erdem bir söylev söyledi. Söyleyinde C. H. F. Genel Kâ- tibi ve arkadaşları için eyi duygularını söyledikten sonra Bay Receb Peker'e hi. taben dedi ki: “ — Ulu Önderimiz Atatürk'e söyle ki, biz Kütahyalılar Dumlupınar çocuk. larıyız. Murad dağının yalçın tepelerin. den gelen kurtuluş esincini içerek büyü- dük. Büyük Önderin açtığı ulusal ülkü yollarında güclü ve inançlı bir gönülle biz acunda Atatürk çocuğu olmaktan başka onur, bundan özge kıvanç duymu. yoruz, Devrimin ayrısız gayrısız bütün- lüğü içinde eriyen yüreklerimizi ona götür, ona armanlarımızı söyle, ona yan. gilarımızı anlat.,, Bu söylevden sonra Bay Receb Pe- ker, bir çok kere alkışlarla kesilen söy . levini söyledi ve oradan Ankaraya hare. ket etti. Bay R. Peker Uşak'tan geçti Uşak, 28 (ALA) — C. H. F, Genel Kâtibi Bay Reveb Peker dün akşam tre. nile Kütahyaya geçerken durakta me. murlar, Halkevi ve kurumlar mümes. silleri tarafından karşılanmışlardır. Tren durağa gelince Bay Receb Pe. ker trenden inerek karşılayıcılarla çe . şitli mevzular ve bilhassa spor ve genç. lik çalışmaları üzerinde görüşmüşlerdir, Görüşmeler çok samimi oldu. Halkın bir gece misafir kalması ar « xzusunu başka bir zaman için kabul etti. Tren kalkarken Bay Receb Peker tezahüratla uğurlandı. -Genclerden bir heyet değerli yolcu- yu uğurlamak üzere Afyona kadar git « Fransa'da radyoyla reklam yasak Paris, 28 (A.A.) — Posta ve telgraf bakanlığı halkın canını sıkmamak için radyoda reklam yapılmasını yasak ede. cektir. Paris için 500 milyon frank! Paris, 28 (A.A) — Yol işlerinde har. canmak üzere Paris şehrinin 500 mil. yon frank borc yapması için vali, bele- diyeye bir proje vermiştir, İSVİÇRE'DE Uluslar Birliği Çin'de tetkikat; yaptırıyor Cenevre, 28 (A.A.) — Uluslar der- neği genel kâtipliği, transit şubesi fransız müdürü ve Çin ile beraber ça- lışma komitesi kâtibi Bay Haas'ı bir iki ay için Çine göndermeğe karar ver. miştir. Bilindiği Üzere bu komite, son toplantılarında, Çin ulusal Gökonomi şürasile beraber çalışması için ayrı bir murahhasa şimdilik lüzum olmadığına karar vermiş ve alâkadar şube müdür- lJerinden birinin kısa bir müddet için çine gönerilerek başlanılan işin bitiril- Amerika'da bir tren kazsı oldu Coombus - Ohio - 28 (A. A.) — Bir yolcu treni yoldan çıktıktan sonra bir marşandiz trenine çarpmış makinist ile ateşçi ölmüştür. On iki kadar yaralı vardır. Kazanın yolun tahrib edilmiş l yüzünd kmış olduğu söy « lenmektedir. İSPANYA'DA Yeni Katalonya valisi Madrid, 28 (A.A.) — Katalonya ge- nel valiliğine tanınmış avukatlardan eski bayındırlık bakanı Bay Valladares tayin edilmiştir. Kompanis'in muhakemesi mesini genel kâtibliğinden rica etmişti. Avrupa'da barış İngilte- re'ye mi bağlı? Londra, 28 (A.A) — Bay Vikham Stid, (Fortnaythi) mecmuasında Avru. pa ve acunun sıyasal durumunu gözden geçırırken diyor ki: — Avrupada herhangi bir ihtilaf karşısında, İngiltere alacağı vaziyeti şim diden bildirirse uzak da olsa savas teh. likesi çok azalmış olur. ,, Bulgaristan'ın borcları Londra, 28 (A.A.) — Bulgar maliye bakanı Bay Todorof ile bulgar borcla« rında alakadar ingilir mümessilleri a- rasında bir uzlaşma yapıldığı resmen bildirilmektedir. Bulgaristanın ödeme kabiliyetini uluslar derneğinin maliye komitesi tayin edecektir. ALMANYA'DA Bay Hitler'e suikasd — , yapıldığı tekzib ediliyor.. Berlin, 28 (A.A) — Bay Hitler'e kar« şı burada suikasd yapıldığına dair dt« şarda çıkan duyumlar gülünc bulun « maktadır. Salahiyettar mahfeller Bay Hitlerin Berlin'de değil Bavyera'da ol« duğunu bildirmektedirler. Berlin'de bütün fransız gazeteleri toplattırıldı Paris, 28 (A.A.) — Havas A« jansınım Berlinden öğrendiğina göre dün Berlin'e gelen fransız gazetelerinin hemen hepsi polis tarafından müsadere edilmiştir. Sar'da çıkan gazeteler Sarreburuken, 28 (A.A.) — Alman« yadan ayrılmak taraftarı olan mehafil, noel anlaşmasını bozarak görünüşte tae | mamen Sarre gazetelerinin ve bilhassa katoliklerin Landes Zaitung gazetesi şeklinde bir takım gazeteler çıkarmışı — lardır. Bu gazetelerde alman aleyhtarı; birlik istiyen bir takım makaleler var « diır. Sar plebisitini 950 bitaraf murahhas idare edecek Sarbrüken, 28 (A.A.) — Soönkânu« nun on/üçllndc yapılacak plebisiti bitax raf 950 murahhas idare edecektir. Bunı Jarın 350 si isviçreli, 350 si holandali ve 250 si de lüksemburglu olacaktır| Plebisit komisyonu başkanı Bay Hanri seçilen 350 isviçrelinin Sar'a gelmesi işini hallettikten sonra buraya dönmüş: tür. i Bay Hinler yakalanmamış — Berlin, 28 (A.A.) — Nazi muhafazd teşkilatı başkanı ve sıyasal polis müs dürü Bay Hinlerin yakalandığma dair dışarda çıkan duyumların yarı resi kaynaklarda doğru olmadığı bildirile mektedir. Noelde Berlin'e gidenlerin SAYISI Fi Berlin, 28 (A. A.) — Berlin'in etrae — | fında ve civarında işleyen şimendifef ler iki günlük noel yortuları esnasındâ iki milyon 135 bin kişi taşımışlardır« Geçen yıl iki milyon 50 bin kişi ııakle# : mişlerdi. $ | MACARİSTAN'DA - Macar Dışarı İşler Bakanı bir kaza geçirdi ai Budapeşte, 28 (A.A.) — Dışarıişlet — bakanı Bay Kanya'nın otomobili başkâ bir araba ile çarpışmışsa da bay Kanya* ya bir şey olmamıştır, Öteki otomobile » de bulunan iki kişi yaralanmıştır, Bay Gömböş'ün Roma'ya ı gideceği doğru değil peşte, 28 (A.A.) — Bagbaw Ö *iReAk Madrid, 28 (A.A.) — Eaki Katal ya hükümeti başkanı Kompanis ile mü- /| şavirleri ikinci kânunun birinde bura- ya getirilecek ve şubat başlarında muha. keme adileçeklerdir. Generâl Gömböş ile eski başbakan kon -Bethlen'in yakında Romaya gidecek!€” rine dair yabancı gazetelerin verdiği d vumlar doğm değîldır.