30 Aralık 1934 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON BEŞİNCİ YIL. No: 4826 Aj!îmızî andımızdır. 30, İLKKÂNUN 1934 PAZAR Barselon: 29 — İhtilal sırasındâa tutuwup sorguya çekilen eski İspanya Cumurluk Başkanı B. Azana, bir suçu olmadığı anlaşı- larak koyverilmiş ve hapishaneden çıkar- ken kara ve deniz sülerince selamlanmıştır. Her yerde 5 kuruş Gündelik TÜRKÇE Her gün kullandığımız arab ve fars sözlerinden birkaçını sırala- yınız. Kendi kendinize bunlarla ne anlatmak istediğinizi sorunuz: göreceksiniz ki birçoğu ağzınız- dan gelişi güzel çıkıyor. Heıî bi- ribirine yakın arab ve fars sözle- rinin, anlam bakımından nerede birleşip nerede aıfrı.ldıklarım bir türlü kestiremezsiniz. Demek ki biz aşağı yukarı söy- leşip anlaşıyoruz. Konuşma sözle- rinde böyle olursa, yalnız yazıya bıraktığımız kültür sözlerindeki ka rışıklığın ne kadar büyük olduğu- nu kavramak güç değlldır. Onun içindir ki bir yazının üstünden on yıl geçtikten sonra, onu okurker_,, birçok parçalar.mm bilmeceleşti- Sini görmekteyız. g";ugı:ır:kötülüğü dilde kalmaz: Böyle bir dille kültür yaprlamaz! Sözler üstündeki gölgeler, birike birike, kafanın içini karartır. Li. seden çıkan çocuğun en kolay sandığınız sorular karşısında şa- şaladığını görünc_e,_ bunu, yalnız onun bilgi eksik.lığıne, çalışmaz.- İiğına vermeyiniz: Kör _balta ile kesilen agacta neden düzgünlük arıyorsunuz? —— | Bizim, bildiğimize en <_;_0k inan- dığımız konuların bile, üstünden altından biraz ğy_na_tılınca, bulan- dığını görmeklığımız de bundan- dır. Biz bulanık ];87-'3’01'“2; bullamk söylüyoruz: anlayış ve- anlatışı- nîı’;d:ki bulanıklığın — suçunu ba. şımızdâ değil, _dllmılzde arama- lıyız. Birçoıf _tül'klerın, eğer eyi fransızca bılıyorluıı, iuedikleri- ni eyi ve tam anlatmak için fran- sızcaya başvurduklarını- eskiden- beri görüp d“"mîk_î“xll- B_u. yal- nız, snob'luktan ötürü değildir. Eyi osmanlıca b"meı.(. dçı:nek, yapıca biribirine ters, uç_dılı eyi bilmek demektir. Türkçe ile arab ve fars dillerinin yapı uymazlığı- nmn ne kadar derin olduğu söz gö. türmez. Fransızlar için Oyle. bir yazı dili arayınız ki onu eyi öğ- renmek, fransızcadan baska rusça ve arahcayı eyi bilmek demek ol. sun ! k Şimdi şu söze bnkın_ız. t — Oğlum, bana bir müsellesi mütesaviyüssakeyn çizer misin? Daha on yıl önceye kadar ro- manlarımızı da bu dille yazıyor- duk. e çe i |. özlüğü ve Bu dil yalnız ulusal- öz! benliği değil, ulusal birliği de bo- zar: Bu dil bir ulusun başını ka. fal ıkarır. e ılılll(ctac;ıü;;ünce su olmalıdır: Dili- miz, bu melezlikten, bu yozluk- tan kurtulmalıdır. Bu _!c_urtuluş ge- rekliği, herkesin yüreğinde sarsıl- maz bir inan olduktan sonra, he- pimizin elbirliğinin zorundan ne kurtulabilir? Ya bu dili bırnkn.ı.alıyız,_ ya türkçeyi bulmalıyız. Türkçeyi bu- Sız! lacağız! Falih Rıfkı ATAY 9 aelş ÇA « Irak Hariciye Veziri şehrimizde İrak Hariciye Veziri Nuri Paşa bu sa. bah saat 9,50 de eksprese bağlı hususi bir vagonla ve beraberinde kâtibi oldu « ğu halde şehrimize gelmiş — ve durakta Dışartişleri Bakanı Bay Tevfik Rüştü A. ras ile Dışarıişler Genel kâtibi Bay N“: man Mi oğlu ve Bakanlık birinci ve protokol daireleri müdürleri ve İrak elçisi ve elçilik ileri gelenleri tarafından | arşılanmıştır. Nuri Paşa, Ankara Palasa inmiş ve öğleden önce Dışarıişler Bkanı Bay Tev- fik Rüştü Aras'ı ziyaret etmiş ve bu zi- Yareti iade edilmiştir. Nuri Paşa öğle ye- meğini h işti 1 olarak otelde y Uluslar derneğinin yıllık bilançosu Şimdiye kadar alınan sonuclar umut verici dir Cenevre, 29 A.A) — Uluslar derneği genel kâtibliği yıllık çalışma bilançosu. nu neşretmiştir. Bu çalışma fazla bir nikbinlik göstermemekle beraber gele. cek yıl için büyük umutlar besletecek gi. bidir. Bu bilançoya, 1933 buhranlarından sonra 1934 yılı silahsızlanma görüşme. lerinin geri bırakılması ve uluslar arası mü b kaydettik. ten sonra Afganistan,Ekuatör ve Savyet lerinin zorl: ler Birliğinin uluslararası derneğine gir- mesi, Sar plebisitinin bir usul içinde ve bitarafane anıklanması ve nazik bir me. sele olan macar — yugoslav ihtilafının hallini memnuniyetle bildirmektedir. Teknik kurumlar faydalı işler gör. müşlerdir, buna binaen, bilanç tanziminden sonra, netice - Bay Beneş, nin hiç bir suretle umud kırıcı olmadı. ğını ve müsbet ve hayırlı küuvvet ve te. mayüllerin tahrib edici kuvvetleri mağ- lüb ederek felce uğrattığını söyliyebil. mektedir, Bu hayırcı kuvvetler arasın. da ön safta uluslar derneği buİun_makt- dır. 1934 yılındaki sıyasal işlere gelince, bilanço lâtin Amerikası meseleleri üze. rinde durmakta ve Peru — Kolombiya ihtilafının neticelenmesinden dolayı se. vincini gösterdikten sonra bütün üye - lerin silah ambargosunu kabul etmeleri suretile Şako ihtilafının da neticelen . mesi için yapılan gayretleri zikreyle - mektedir. En sonra uluslr derneğinin Çin'le yaptığı iş birliği takdirle anılmaktadır. Uluslar derneği, entelektüel işbirliği ça- laşmasında devam etmiş ve Çin hüküme. | tinin çinlilerin Avrupa ve Amerikada profesyonel yetişmelerini ökonomik ku- ruluşunun şimdiki ihtiyaçlarına uydur. mak üzere Nankin'de ve batıda tesis etmeğe karar verdiği yerleştirme büro. larının tesisinde muavenet eylemiştir. Bilançoda, senelik ve veteriner ese- rin takibi ve Çin milli ökonomi konse. yinin yol ve sü dairelerile birlikte çalı. şan muvasala ve trtnsit kurumundan da bahsedilmektedir. Geçen yıl gönderilen murahhas dok. tor Reigman uluslar derneği ile Çin a- r birliği hakkındaki ra. porunda bu işbirliğinin tesirli ve iyi n l? ç V| ş neticeler verdiğini bildrmştr. Keyf verici ve uyuşturucu maddeler ticaretine gelince, ndlaşmaların daha kati ve daha genel bir surette tatbiki sayesinde, meşru ticaret tedricen azal. mıştır, Şimdi uluslar derneği muzur maddelerin gayrı meşru ticaretini ya. saklamak için uluslararası bir mukave- le projesi anıklamaktadır. Bay Ş.Kaya, Bay R.Peker geldiler. Bu sabah İçeriişler Bakanı B. Şükrü Kaya İ buld Cümhuriyet Halk Fırkası Genel Kâtibi Bay Receb Peker Kütahyadan dönmüşler ve durakta say. lavlarla bakanlık ve fırka ileri gelenleri tarafından karşılanmışlardır, C. P. F. Ankara kurumu kongreleri Kadın üyeler fırkada faal işlere seçiliyorlar C. H. F. Ankara vilayeti ku- ruı.nlarımn ocak ve nahiye kongre- leri bitmiştir. Gerek merkezde ve gerekse mülhakattaki kongrele- rin en ziyade göz çeken tarafı sı- cak ve alâkalı olmakla beraber ay:anlaru'ı da bu kongrelere işti- raki ve fırkamızda faal yükümler almalarıdır. Nahiye kongreleri bittiği için k_azn fırka reisleri vilayet merke- zine çı_ığrılmıç ve idare heyeti re- is vekili Mümtaz Ökmen münte- Iııbı sani, saylav ve umumi mec- lis üyeleri seçimi üzerinde kendi- lerine iyzahat vermiştir. Bu cumadan itibaren Ankara kazalarında, kaza - kongrelerine başlanacaktır. Şimdiye kadar ya- pılan köy ve nahiye kongrelerinde vilayet idare heyeti üyeleri bulun- muş ve bu içtimalarda fırka pren- siplerini iyzah etmişler ve hükü- metin bir yıllık değerli işlerini an- latmışlardır. Evelki gün ve dün Ankara'nın beş nahiyesinde kongreler yapıl- mıştır. Bu kongrelerde kadın üye- ler de bulunmuştur. Çankaya nahiyesi idare heyeti- ne Bayan Lahika Manyaslı, Bay (Sonu 2 inci sayıfada) Anafartalar ocağında dün yapılan nahiye başkanları topıantısr, nutkunu söyleyişini göstermektedir. Menemen'de dikilen Kubilay âbidesinin, Cümhuüriyet Halk Fırkası Gener Kâtibi Bay R. Peker tarafından açıldığını yazmıştık. Kütahyadan dönen arka- daşımız bize yukarıya koyduğumuz iki güzel resimle bu âbidenin üçüncü sayı- famızda göreceğiniz fotoğrafilerini getirdi. Üstündeki resim âbidenin gün ba- tarken, görünüşü ve alttaki resim de sağnak altında, Bay R. Pekerin açrlış Ankara'da imza olunan Balkan andlaşması statü'sü ile balkan devletleri arasında ökonomik mü- " nasebetleri artırma yollarını araş- tırmak üzere tesis olunan ökono- mik konsey sonkânunun üçünde Atina'da toplanacaktır. Bu toplantıya türk ulusal komi- tesi üyesi olarak Trabzon Sayla- vı B. Hasan Saka, Ökonomi Ba- kanlığı Müsteşarı B. Faik Kurd- oğlu, Dışarı İşleri Bakanlığı Ti- caret İşleri Genel Müdürü B. Vedi, Türkofis Başmüşevirlerin- den B. Burhan Zihni ve İş Banka- sı Genel Müfettişi B. Sami iştirak edecektir. Komiteye eksper - sıfa- tiyle Türkofisin Balkanlar Masa- sı Tetkik Şefleri B. Huldi Sarhan ve B. Melih, Cümhuriyet Merkez Bankası kambiyo şefi B. Cabir, Balkan komitesi büro şefi B. Şina- 6i ve Dışarı İşleri Bakanlığı Mü- _Ballğ;ı; ökfo;ı(;n—ıikr konse);i topl:;ımyor dürlerinden B. Atıf refakat eyli: yecektir. Türk ulüsal komitesi üyelerin- den bir kısmı dün İstanbula ha- reket etmiştir. Bir kısmı da bugün hareket edecektir. Komite, 31 ilkkânun günü lf' tanbuldan kalkacak vapurla Ati- na'ya gidecektir. Bay R, Pekerin Kütahyadaki söylevi C, H. F. Genel Kâtibi ve Kütahya- saylavı Bay R. Peker'in evelki gün Kü. tahyada verip dünkü sayımızda çıkan söylevinde bazı telgraf muhabere yan. ışlıkları olduğunu dün ajansın verdiği mu tinle karşılaştırarakgördük. Bu yanlış. ları düzeltiyoruz: Söylevin sekizinci satırında “şimdi,, sözünden önce “bu konuşmayı,, de--