2 Ekim 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2
SAYFA: 2 _,ııı SARSERAR UNU YA EENANE A CENEREKERE AA EURELEEENAN, TETKIKLER Amerikan edebiyat tarihine kuş bakışı.. Ha Yazan: KEÇECİ OGLU BİLMİ 1 Müstemleke devri edebiyatı (1607 — 1765) Müstemleke devri «1607» de gamesto uın'e yerleşen ilk İngiliz muhacirlerile boşlar. İngilteronin tamga kanunu ve mümessilsiz. vergi tarhetmesi gibi vesilelerle temleke halkında bürriyet fikirlerinin şahlanmasile nihoyet bulur. «1765», Bu bir buçuk asırda Milton, Dryden, Bun- yan gibi Elizabet dramatisileri en eyi eserlerini İngiliz edehiyatına ilâve ederken Atlas Okyanusunun ötesinde bulu- nan vahgilik diyarından -yani Amerikadan: Avrupaya Amerikada da edebiyat varımış; detirtecek kadar mühim bir gür veya fikjir leması geçmedi. Bu zaman zarfında Amerikada yazılan kitaplar hükümet idaresi, dini akide- ler veyahutta yeni keşifler hekkında bedil zevki tat- min etmekten uzak eserlerdi. Bu — bir buçuk içinde müstemleke halkı Avrupanın kürunu vüstaf zulmü- nden bıkmışlar usanmışlar tarihin zulüm ve haksızlık say. falarını kapayarak muzaffer ve hür bir hükümet kurma- ğa azmetmişler va hu büyük işe Allah tarafından kendi- lerinin memur eylediklerine iman etmişlerdi. Müstemleke devri edebiyatı Bu — devirde tanınmış birçok şairler, ve ilâhiyatçılar yetişmiştir. Fakat hepsi müli duyğuları terennüm etmişler zerre kadar be- şeri duyğulara alâka göstermemişlerdir. Şiir ve bed- üyat kaynağı olan coşkunluklara ehemmiyet verin emişler müstakbel — Amerikuya faydalı olabilecek yazılar yazmışlardır. Bunların çoğu dini ye — millli yiğitlik hakkında ve bazıları da yerli Hintlilerle yaptıkları muharebelere aittir Bu — devirde William — Byrd, Wiliam Bradford gibi vakanüvisler Cotton — Mather ve Ganatham Edivards gibi ilâhiyatçılar yetişmiştir. yakanüvisler de dini ve İhtilâl devri 1765 — 1800 İhtilal devri 1765 da tamğa kanunu ve müm- essilsir. vergi koymak yüzünden İngilizler aleyhine toplanan müstemleke halk,;nın -isyanile — başlar 1787 de kurulan — teşkilâtm kabulüne — ve Washıngtonun yeni millete reis seçilmesine kadar — devam eder. Bu karmakarışık ve fırtınalı devir, biribirine dü- şman iki fırtınanın fikir çarpışmaları - ile Devrin edebiyatı siyasi karğaşalığı — aksettiren ayna gibidir. İlk on sene içinde Amerikalılar ğüşun iki partiye ayrıldılar. bir ve — silâhla bo- Loyolists - — sadıklar kalmak — istiyorlardı. Patriots vatan sevenler — partisi istiklâl jiçin uğraşanlar doğruluğuna inandıkları ri korumak için gsilâhlanmış bulunan ve bu da ölmeğe hazır olan insanları, — Bunların Washington — bulunuyordu, Amerika kanı pahasına hürriyete ve — istiklâle kavuş tuktan sonra halk yine ikiye ayrıldı. Federalista -ittihat- çılar partisi- koyu merkeziyetçilerdi. Bunlar bütün birleşik hükümetlerin bir merkezden idare edilmesini istiyenlerdi. Anti "Foderaliste -:ttibatçılar aleyhtarları partisji- merkızi idare şeklima mutlakıyete gitmesinden korkan; salim de- mokrasi idare tarzını istiyen ve her mintakanın o mınta ka tarafından idare edilemesini arzu eden kimselerdi. partisi. ana — vatana bağlı hürriyet ve fik- uğur başında NASIL İKTİSATÇA YARI MÜSTEMLEKELİ- KTEN KURTULUP ERKİN BUDUN İK'TISADIN A GEĞİYORSAK DİL SAVAŞINA DA KÜLTÜR MÜSTEMLEKEL İĞİNDEN CIKIP BULUN BÜTÜ- | LÜĞÜNE GİDİYORUZ. asır | doladur. | yi (Üst tarafı birinci sayfada) ları arasında yapılmakta o lan mükâlemeler büyük bir dostluk havası içinde devam etmektedir. Belgrat,30 (A.A.)—- Yugos lavya Ajansından: Kral Aleksandrın Sofyada yaptığı seyahate matbuat sayfalar dolusa yazı tahsıs etmekte ve bu iki hâdisenin iki kardeş millet arasındaki mukarenette yapacağı ehe- mmjyetli tirmektedir. Zağrepte - çıkan gazetesi diyor ki: Novosti Yugoslarya ve Bulgaris tan arasında samimi bir dostluğun tecssüsüne artık biçbir mani kalmamıştır. İki memleket henüz halledilme miş bazı küçük meselaleri uygun siyasi hareket birliği tesis edildikten sonra sağ- lam bir ittifak kazanmış olacağız. —erzDaRiane — — ' Amerikada Buhran | (Üst tarafı birinci sayfada ) yükse- | Bu sebeple arzuları ktir. Hakikat şudur: Birleşik Amerikada on milyon işsiz vardır. Roosevelt hükümeti- nin ikticat sahasındaki sist- emleri şiddetli bir mukave- mete maruz kalmaktadır. Roosevelt tarafından teş- kil edilen kalkınma komitesi | azaları arasında büyük bir ihtilâf zuhur etmiştir. Son Haberlere göre önü- müzdeki kış mevsiminde Bi- leşik Amerikada — işsizlerin adedi hoer ay yarım milyon çoğalacaktır. Açlık ordusunun - birleşik Amerika devletlerinden ma- kina medeniyetini - tadil ve tebdil etmesini talep edece | Bi gün uzak değildir. tolü tebarüz et- | | adi, Helvacı ıı' fıııııııııı—ıııııııııı-ıııı SAZRCEMANE CA ASA RRER MN NU GU aA Ha NU MA SERAN ŞEHİRVEMULHAKATTA Lise, Ortamektepl Susığırlıkta Aza s_ğçim i. Furkamizn gösterdiği namzetleri Susuğırlık. 1 (Muhabirim- izden) — Ocak, — Nahiye ve Kaza heyetlerinin — yaptığı toplantıda Belediye azu namzetleri İtimada mazhar olacağı ku- vvetle tahmin edilen nam- zetlerin isimlerini bildiriyo- rum: Ahmet Tovfik — bey, Sait zade Hüsnü bey, Ali Kesım bay, bakkal Halim — Efandi, bakkal Hamit Fikri efendi, fabrikacı Mustafa efendi, Üm itelili Mehmet efendi, Mus- tafa Niyazi efendi, Abdürrahim efendi, Ali Riza efendi, keresteci Şaban efe ndi, Hacı imam oğlu Al; ef- endi, Hafız — İsmail efendi, Kapeklerli Rahmi bey, Kara Ali zade — Ahmet Mütoahhit —Osman ofendi, Kasap başı zade Nuri efen- di, Kahveci Hüseyin O. Re- cep efendi, Kunduracı Muh- arrem efendi, Kasap Hamdi | efendi, Tatar oğlu — Muhsin | efendi, Veysel ağa 0. Ahmet| efendi, Hacı hatıp zade İzzet | efendi, Hacı Salih efendi, leyman efendi, Kasap Ziyı efendi, Terzi Celâl dendı. | Eozacı Asaf bey, H. Fettah zade Hüseyin — Avni efendi, Kepeklerli Hamit Şükrü efe. zade Hilmi ef. | endi. Ali Haydar hey Maarif Vekâleti talim ve terbiye heyeti — azasından Ali Haydar bey Ankaradan şehrimize gelmiştir. Maaş: verildi. Muvazenei — umümiyeden maaş alan memurlara dün teşrinievel maaşı vorilmiştir elendi, | Bayram O. | Kunduracı Sü- | | FzlaTehacüm Va " Ürtamektebe iki yüz yirmi i efendi müracaat eli Jardan ancak ellisinin müracaatı kabul eli tespit edilmiştir. | Bakkal | Erkek orta mektebimiz Şehrimiz 1lise, — muallim mektebi, kız ve erkek orta mekteplerde dün te- drisata — başlanmıştır. Bu yıl orta mekteple- re fazla tehacüm vardır. Liseye seksen altı, — erk- ek orta mektebine iki yüz yirmi beş —müracaat ya- pılmıştır. -Bunların sinin isteği | rilememiş en yerine — geti- eyi — derce- | hep - | eli uz yedi, orta ancak - elli talebe ştir. Gerek lise * kse orta mektebe & edenlerin hemen b ve orta - derecede Mekteplerin — bifi nıflarına birer şüu ilâve edilmek sul taleplerin — isaf ümit eılılmektodn 'Dün Akşam Çarş Kanlı Bir Vaka Ol! Mehmet isminde hir kahveci dıuıı bir - kahveti kahveciyi yaralıdır. Kahvecinin yarası ağı Dün akşam çarşıda kanlı bir vaka olmuş, Mehmet ad- | h bir kahveci kahvesine ge len Rüstem adlı diğer bir kahveciyi bıçakla iki yerin- den yaralamıştır. Vaka Es - kiciler arastasında Mehmedin kahvesinde cereyan etmiştir. Hacrishak yazı Müsabakamız. Gençler arasında bir güzel yazı müsabakası açacağımızı yazmıştık, Bugün müsabakaya girme şartlarını ve müsabakanın nasıl olacağını ypzıyarz: Gönderilecek yazılar. Gönderilecek yazıların «tezli küçük hikâye» vasfını haiz olmaları yegğâne şartlır. Müsabakamıza iştirak eden gençlerden gönderecekleri «tezli küçük hikâyeleri» gazelemizin iki sütununu tecuvüz etmiyecek bir hacımda lerlip etmelarini rica ediyoruz Seçim heyeti Gelecek yazıları tetklk etmekte bunlardan kazanunları - seçmekte edebı'yfıl muallimleri, gazetemizin tahrip riyasetine yardımcı olacaklar ve rey vereceklerdir, Kazanacaklar Müsabakamız şöyle başlıyacaklır: Gönderilecek âtezli hikâyev leri on beş gün sonra derce başlıyacağız. Bu hikâyeleri seçmekte okuyucularımız arasında ayrıcu bir müsabaka lertip ediyoruz. Seçme heyelince birinciliği kazancak Rikâyeye rey vermiş olan elli okuyucumaza ıııııhlrlıf hediyeler dağılacağız. En güzel tezli küçük hikâyevi azan gence gazetemiz bir ( kol saali) hediye edilecektir. İkinci ve üçüncüye güzel birer dolma ka- lem, dördüncüden onuncuya kadar kiymetli birer kitap hediye edilecektir. 'Bu müsabakada okuyucularımızın nasıl rey kullanacaklarını ileride yazacağız Gençler, sizi kaleminizi tecrübeye davet ediyoruz.. Gönderecediniz yazılar on beş Teşrinlevele kadar Teşrinievelde müsabakamız başlamış bulunacaktır kabul edilecektir. On beş sine gelmiştir. Rü hoşluğun tesirile ksekten atıp tulm! | mıştır. Kahveci: — Müşteriler r olanlardan — İit8) uyor, yüksek sesle * ma.. Diye ricada b devam — * Bunun üzerine çok makta nca Rüstemin üzerint?” ve bıçağını hasmınif mahallesinde | tür. Fakat Rüstem © kuhvecilik yapan Rüstem | geç vakit Mehmodin kahve- | | enen Mehmet bıçiğ ne iki defa — saplati) lar içinde sermiştir: lerhal Memleket has! kallırılmiştır. Yarasi * Kahveci Mehmet sonra zabıta tarafi0t | kalanmıştır. —— Orta mektep p Orta mektop p Vilâyet namına alınt? 1-belerin dün Türk ' tihanlar, yapılmıştır seksen kadar — efel iştir. İmtihanlara b yarın davam edilecek” parşembe günü b”ı tr —C İlk mekteplef Vilâyet ilk tedri | sinin kararına tevfikt haniyo, Susığırlık- Dursunbey, Erdek * kazalarile pahiye deki ilkmektepler? | itibaren derslere b?
