26 Eylül 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2
SAYFA: 2 Parlamentolar konferansında müzakereler. Paşamızın Nutku. Meclis Reisi Közum Paşa Hazretleri — parlâmentolar konfaransını açarken mühim bir nutok irat buyurdular. inde ' muhtelif devletlerle yaptığı- İstanbul 25 (ALA.| — Mi- letler arası parlâmentolar birliği 30 necu koönferansı dün Yıldız sarayında parlak morasimle açıldı. Bu açılış celsesinde, burada bulunan mebuslar ve sefirler, sefare- tler erkânile yerli ve yaba- | ncı gözeteciler mümessilleri hazır bulunmakta — idi. Saat 14,45 de salonda bulunanla. rin sürekli alkışları arasında B.M. M. reisi Kâziım Paşa Ha- zretleri riyaset kürsüsüne çı. karak konferansın açış nut- kunu söylemiştir. — Sık sık alkışlanan bu nutukta Kâz- zım Paşa — Hazretleri me- mleketimizde bir çatı altın- da - toplanmış olan 30 dan Tazla — millet mümes- sillerini selamlıyarak dünya tarihinin çok ehemmiyetli bir davrinde bulunduğumuzu bilhussa —umumi harpten sonra bütün dünya efkârını beşeriyeti tahdit eden harp tehlikelerini bertaraf etmek çarelerini aramakla meşğul o'duğunu kaydetmiş, ve bu vaziyet karşısında — bütün dünya milletlerinin büyük bir ekseriyetini temsil eden ve insani bir kardeşlik ha- vası içinde serbest ve tere. ddütsüz çalışan parlâmen- tolar birliğinin — millet. lerin sulh —için olan bu müşterek tomayüllerine en yakın tedbirleri alacak bir mevkide bulunduğunu ve bu toplantının açık ve öğünme- ğe değer vasfının bu oldu- ğunu söylemiştir. Kâzım Pa- şa siyasi umdesi yurtta sulh, eihanda sulh olan lâik Tü- rkiye cümhuriyeti - toşkilâtı esasiye kanunun harp - ilân etmek hakkını münhasıran B.M. M. na vermek suretile Türkiyede harbi emri - vaki halinde çıkmasına ma- ni — olmayı - temin ey- lediğini — işaret ettikten, | mız — muahedelerde — hep sulhun idamesi fikrini kuv- vetlendirmek esaslarını gö- zettiğini söylemiş ve demiş. tir ki: — Diğer taraftan senele. rdenberi cihanı tazyik eden verdiği tahammül fersa ıstır- abı hafifletmek için burada ileri süreceğimiz mütaleala rın en müşkül ve — isabetli istikametleri — gözeteceğine şüphe yoktur. İşte böylece müzakerelerimizin boşeriye- tin refahı için dünyanın her tarafında yapılan tezahür- lere yeni — bir — hız vere ceğine eminim huzurumuzla çok müteşekkir - kaldığımız Türk milletinin sonunu hür- met ve muhabbetim ve Tür- kiye Roisicümhuru Gazi M. Kemal Hazretlerinin tahaasür ve selâmlarını iblâg ederim . Türkiye halkının hissiyatına tercüman olarak asil milletle rinize derin hürmetlerimi arze derken mesajmizde büyük muvaffakıyoet dilerim. Kâzım Paşa — nutkunü Gazi Hazretleri, tar- afından konferans — azasını selâmlıyan kısmı büyük te- zahüratla karşılandı. Geadhane ticareti meselesi Vaşington, 24 (A.A.) — Si- lâh ve cephane ticaretini tet- kike memur âyan komisyonu huzurunda vukubulan ve bir çok yüksek makam sahipl- erinin karanlık işlerde dah- lini gösteren beyanat hakkı- nda ecnebi devlet gefaretler. ineçok mufassal malümat vereceğini bildirmiştir. Ko. misyon buna dair Çin hük- ümetinden henüz bir talep karşısında bulunmadığını ve fakat istenirse mufassal ma- lümatın kendisine de varile- ceğini ilâva etmektedir. iktısadi bubranın milletlere | 'TÜRKDİLİ Konferans Dün de Hasan beyin riyaset e mesaisine devam etli. İstanbul, 25 |A.A.| — Pa- rlâmentolar — birliği konfo - ransı bu sabah Hasan bey | riyasetinde içtima ederek um umi katibin raporu etrafında muzakerelerine devam etti. arasında Gazınin büyük ese- rini hürmetle — anmışlar ve Türk milleti ve hükümetinin Muhtelif hatiplerin boyıııııtlın1 . odalıdır. Yangın kendilerino gösterdiği büyük misafirperverliğe — toşekkür etmişlerdir.içtima yarın devam olunacaktır. Murahbaslar öğleden sonra — müzelere ve — ca. mileri gezmiştir. Gece To- katlıyanda — belediye reisi murahhaslar — şerefine bir akşam ziyafeti verecektir Adanada geçim. Adana,24 (A.A.) — Şoehri- miz ticaret odasının tanzim ettiği sekiz aylık mukaye- seli bir rapora göre — beş nüfuslu bir ailenin 930 sene- sile 934 senesi geçinme si —arasında yüzde 37 noksanlık ve ucuzluk var- dır. Beş nüfuslu bir ailenin 930 daki aylık masrafı 110 lira 72 kuruş iken 934 te 75 lira 37 kuruşa düşmüş- tür. En çok azalış yüzde 47 ile gıda — maddelerindedir. Ev kiralarında da yüzde 17 ' Uzak Şarkta vaziyet gittikçe fe- nalaşıyor. Moskova, (ALA.) — Hükümet — Mongolistandaki vaziyet bazı şayialora göre bir takım Japon memurları Rusyanın nüfuzunun hâkim bulunduğu harici Mongolis - tana girmişlerdir ve o mın. takanın dahili Mongolistana iltica eden Ruslarin ileride Mançuariye ilerlemek üzere da- hili Mongolistan prensiple ittihat etmeğe davet etmiş- lerdir. Yazı Müsaakamız. * Gençler arasında bir güzel yazı müsabakası açacağımızı yazmıştık. Bugün müsabakaya girme şartlarını ve müsabakanın nasıl olacağını ypzıyorz: Gönderilecek yazılar. Gönderilecek yazıların «lezli küçük hikâye» vasfını haiz olmaları yegâne şartlır. Müsabakamıza iştirak eden gençlerden gönderecekleri «lezli küçük hikâyeleri» gazetemizin iki sütununu decavüz elmiyecek bir hacımda tertip etmelarini rica ediyoruz. Seçim heyeti * Gelecek yazıları tetkik elmekte bunlardan kazananları seçmekle edebiyat muallimleri, gazelemizin lahrip riyasetine yardımcı olacaklar ve rey vereceklerdir, Kazanacaklar Müsabakamız şöyle başlıyacaklır: Gönderilecek «tezli hikâye» leri on beş gün , sonra derce başlıyacağız. Bu hikâyeleri seçmekte okuyucularımız arasında ayrıca müsabaka terlip ediyoruz. ğniig olan elli okuyucum En güzel tezli küçük | Seçme heyelince birinciti yeyi yazan gence kazanacak hikâyeye rey muhtelif hediyeler dağılacağız. gazetemiz bir ( kol saati) hediye edilecektir. İkinci ve üçüncüye güzel birer dolma ka- lem, dördüncüden onuncuya kadar kıymetli birer kitap hediye fi , edilecektir. Bu Müsabakada okuyucularımızın nasıl rey kullanacaklarını ileride yazacağız Gençler, sizi kaleminizi tecrübeye davet ediyoruz.. Göndereceğiniz yazılar on beş Teşrinievele kadar - kabul edileceklir. On beş 4 ,Tq'rlnitwl&nuimbakanuz başlamış bulunacaktır 26 EYİ ıf i İ ŞEHİRVEMÜLHAKATTA Macarlar | Dil Bayramı Dil bayramını bugün bW) Macarlar | Köyünde güpe gündüz bir | er yandı. Küpelerin Macarlar köyü nde bir yangın çıkmış kos koca bir ev gübe gündüz yanmıştır. Yanan ev Muharrem oğlu Hasana ajt ve sekiz ev — sa- hibinin tavul kümesinde temizlemek üzere — yaktığı ateşten çıkmış darı sapları- nın — tutuşmasile evin her tarafını birdenbire ateş kapla. miştir. Evle — beraber evin bütün eşya ve zahiresi de yanmıştır. Yangında bir kast olma dığı anlaşılmıştır, Ovaköy panayın Ovaköy panayırı pek ra- gbet görmüştür. Panayıra yakın vilâyet, kasaba ve na- hiye ve köylerden pek faz- la hayvan getirildiği gibi hariçten de çok celep gel- miştir. Dün panayırda hara- retli alış veriş olmuştur. Maarif müdürümüz Vilâyet maarif müdürü Va- sıf bey vazifesinde gösterdi- ği ehliyet ve muvaffakıyet- ten dolayı Maarif Vekâletince bir derece terfi edilmiştir. Vilâyetimiz maarifini muvaffakıyetle idare eden Vasıf beyi bu münase- betle hararetle tebrik ederiz Bir kavganın tahkikatı Dün sabah Vicdaniye ma- hallesinden İsmail oğlu tek arabacı İsmail ile — şapkacı Hidayet efendi arasında çık- #n bır kavğada İsmail Hida- yet efendiyi döğmüştür. Za bıtaca tahkikata girişilmiştir. —— eee — sevinçle kutlulayacağı? Bugün dil bayramıdır. Bü- yük gün için Halkevi tarafı- ndan hazırlanan — programı basıyoruz: Büyük Dil — kurultyının ilk toplandığı gün olan 26 eylül Türkiyede dil bayramı olarak kabul edilmiştir. Mi- Ni kültürün özü olan bu sa yaşın — memleketimizde de canlı bir halde kutlulanması için halkevimiz bütün yurt- iaşlardan bayrama — iştirak etmelerini rıca eder. 1—26 eylül çarşamba günü bütün evler ve dük- kânlarla resmi binalar bay- rakladonanacak ve — gece eleotrikle her yer ışıklana- caktır. 2 — Üğleden sonra aaat 14 de mektepler, cemiyetler ve halk hükümet önünde toplanacak, önde bando ol- duğu halde ellerinde öz Tü- rkço yazılı levhalar taşı - yarak ve kurultay — marşını söyliyerek hükümet cadde- si yolile Ali Hikmet paşa stadyomuna gelecektir. Or- ada dil savaşının inkılâpta- | ki yer ve değerini anlatır nutuklar söylenecek ve şiir- ler okunacaktır. Stadyomdan sonra . alay rat yaparak dağılacaktır. 3 — Gece Halkevinde bir Önümüzdeki cuma günü Türk Dili ( Üst tarafı birinci sayfada) rmek ezimini duymuştur. Bunun içindir ki budunumu- zun bu yüzden çekmedi- ği bun kalmamış, yurd - un her yönü bir bozunt uya dönmüştür. İşte öz dil dönenmesi dil — birliğini ku- racak, Türk ulusunu daha kuvvetle biribirine bağlıyac- aktır. Yüce önde her sav . aşta olduğu gibi öz dil sav- aşında da budununu omacına ulaştıracak ve Türk dili acanun en ulu bir dili olacaktır. M. Cevdet Bu yazıdaki karşılıklar: Döneneme — inkılâp Yat — yabancı Onatma — düzeltme Önder — lider. Budun — millet Cimüçen — muzaffer Baskan — zafer. Üykü — ihmal Ezim — mecburiyet | Başına buyurğan — istiklâl Yitirmek — kaybetmek. | Özel — evel Acum —— dünya Ulus— millet Amaç— hedef Kap— imkân Kanlık — saltanat Tıltay—âmil Çağ—devir Kez—defa Yılan—felâket - Yönstaraf, cı | Gerek — Tez (tegese) 19. Yaltırık | (DÜnelmek İstanbulda yapılacak Türki- ye atletizm birinciliklerine irmek üzere miıntaka atlet irincilerimiz dün İstanbula yollanmışlardır. Gençlerimize mıntüka at- letizm başkanı başkanlık etmektedir. Giden sporcularımızın isimleri şun- lardır: Koşucular: Yüz metre ko- şucusu İdmangücünden Ah met bey, 200 metre koşucu. su K. İdmanbirliğinden Sami bey, 400 metre — koşucüsu İdmnanbirliğinden Melih Niyazi bey, 800 metre — birincisi K. Idmanbirliğinden Tevfik | bey, 1500 metre — koşucusu Idmanyurdundan Ali bey, 500 metre birincisi Atoş Mehmet bey, 4X100 - bayrak takımı — Saffet bey Ayd—ış verec ( Ünt tarafı üçüncü sayfada) —Prensip, 13 Güvenli Emin, 14. Açar — miftah. | anahtar, 15. Gömüç — Defi- ne, 16. Bitik — Kitap, 17. Lâzım, 18. Kongu — Nur, ziya, şua, 20. Alan Saha, meydan, 21 Neş- vünema bulmak, 22. — Özel Bvel, özellik —evellik, kı. dem. 23. Okan - azamet sa- hibi, Azumuşsan mabasına y mabut adıdır, ki buradan Okyanos sözü — ulınmıştır. Bahrimuhiti atlasi. 24. Batı | —Garp, 25. Yalçın — Cilâl Halkevi önüne golip tezahü- | Atletizm Birincilerir Wıntaka — atletizm - birincilerimiz — mıntaka müsahakalarına girmek üzere dün İstanbula Ve Şevki bay | müsamere verilec! samerede öü Türkdö © manlıcayı — ka ş piyes temsil edilecek * irler okunacak konföf” rilecektir. 4 — Gece saat © mektepliler ve halk rekkep bir fener lacak; alay şehri * ve Evkaf oteli © zeybek oyunları tır. 5 — Halkevine, önüne, askeri mü ediye meydanına VE — mektebi önüne kofü” “dyolarla İstanbul v& radyo istasiyonlarıNt lecek konferanslar nletilecektir. 6—Öz Türkçe değorini gösterir b “iğler yaptırılarak ŞEt? tarafına yapıştırılact” T—Merkez kaza ? niden gelecek — birt” yurtdaş miting ve # eye ve dil bayramınt eri namına iştirak 8—Çarşamba 48 ük çocuklar Türkçe at yazılı rkese dağıtılacak V€ | zetler bayram günü lerde taşınacaktır. 9— Vilayet dahilint” tün mekteplerde 0 & inkilâbından bahi 4 (bu takım İdmangücüf, yazi, Ahmet, — ve İbrahim müteşekkildir), * bayrak koşusu b İdmanbirliği — (Samiı gut, Suat ve Tevfik V Atma ve atlama * [ ri: Tek adım ikincis! | 0) gücünden Niyazi V?? adım birincisi İdın den Melih Niyazi sek atlama birincisi » birliğinden Ali heyı € ma birincisi İdman?” den Şevket, cirit © rincisi İdmanbirliğitt zi bey, gülle atma K. Idmanbirliğinden bey.. Gençlerimize mu' dileriz. ciltmek — EhlileştirP $ 1s Sahip, Malik. 29 — İstilah, -tabir,30* g ifade, 31. Soy — (ç 32. Soysal — Medenl | 33. Kez—Kerre, * Diltüre—Dil prensibl * | rum — Cemiyet ? 36. Irdek — Matlepi İ talep etmek, 97. çbhe, 38. Onarmak etmek. 39, Kıtında , Huzurunda, 40. Sef mtoz, Güzide 4. K 42. — Görekli — | ler, — Malzeme, riklik — Ciyadet, $ 44. Eriklik — Özdek — Asıl ( e
