21 Nisan 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

O BAYA Ş 2" ŞAPKA, ÇANTA, ELDİVEN ve ŞAPKA t levazımatmız! yalnız EN ŞAPKA z Mağazasndan alniz ÂAZLIK AÇIK RENK FÖTR VE HASIRLAR GELMİŞTİR Tasra icin sipariş kebul edilir. Sultan hamam 468 NLAR! İmzz Dü nkü Mecliste SALI 21 NİSAN 1942 * 4 HALİDE EDİB'in Şaheseri C. H. P. İlk sanat mükâfatmı kazanan SİNEKLİ BAKKAL Altıncı basımı çıktı. Ciltli 150 - “Tolgraf: TAN, İST, Telefon! 24310 24318, 24319 5 KURUŞ Ahmet Halit Kitabevi TANEVİLİ İstanbul Ankara Cad. No, 102 YEDİNCİ VA 2396 ea sema n aa men —- — — Batan Yahudi Vapuru Meselesi de Görüşüldü Ziya Gevher Etili LA FNM AF FRANSANIN VAZİYETİ Mareşal Petain'i Alman taleplerini kabule mecbur eden bir kaç sebep Vardır, Bir defa kendisinin devlet Teisi olarak kalması, Darlanın da memleket müdafaa — kuvvetlerinin bğslnda bulunması, Fransanın ye- ni ,Maceralara atılmasına engel teşkil eden iki büyük âmildir, Son- ;a Fransa açtır. Bu vaziyet, bir n’:i dtvle'ti sıfatiyle Fransayı Av- m’panxn diğer kısımları ile işbirliği. mür a tebur — etmektedir. - Üçüncü Mühim sebep de, Alman tazyikin- h'” €n ehven gartlarla çıkmak için Undan başka bir yol olmamasıdır, M. Zekeriya SERTEL ansanın vaziyeti günün ta de f?n miîhim meselesi olmak li LVd.m edıy_oı'. Başvekâlete gi İ aval kabinesini kurdu. Ge- k Mareşal Petain ve gerek Ti ânsız Şaşvekili evvelki akşam bu âü _ılı_a Fransız milletine eğişikliğin sebeplerini anlat. çar. Fakat bu beyanat dünya ef zİ"î_:'l!n_-':ıyd.ıı'ılatacalıı derecede va. değildir. Bir sene evvel Mare îğl Petaini düşürmek “için bazı afâılbat aldığı için kabineden çı. ip an Laval'in tekrar Başvekil 8© getirilmesine Fransız Mare - AA Dasıl ve niçin razı olmuştur dlşınğl Darlan niçin kabinenin Bi ba kalmıştır?. VichyFran « sılığ U vaziyeti kabul etmek kar ğ &t olarak ne gibi faydalar elde Miştir? Mareşalin ve Lavalin i- ü atından bu suallerin cevapla- I'E' çıkarmak mümkün değildir. akat bugünkü umumi duru . ve hâdiselerin' seyrine baka- z ıtîliıkarıallurıı'umı'yeyi düşündü- l'dbiliriz_s“ lerin cevaplarını bu. < î'fareşal Petainı yalnız Fransa- l Menfaatini düşünen bir dev. dadamı olarak, harbin sonuna nî'a;l'_ bugünkü vaziyetini koru . n için çalışıyordu. Ne Alman- îiklearafm-ı tutmağa, ne de mütte İi rle birleşmiye cesaret ede . n “yordu. Hangi tarafın harbi ka b ağ“agl belli olmadığı için, Fran biı-'m Mukadderatını iki taraftan meîge bağlıyarak tehlikeye düşür t €n çekiniyördu. Almanya ceği aşına Avrupa harbini bitire- mgğ';îı:nîîdığı müddetçe Fransa 4 8 ü gormüyordu_ışmğa da lüzum haî'g!:at Almanya bir ölüm dirim ine başlamak üzeredir. Bu bârPOEESnas'mda arkasında ikinci ST Phenin kurulmamasını te - a Çin her türlü tedbire başvur b dl““ğda geri kalmamak zorun Şi T. Bu maksatla Norveç sahil. T 1?_1 blr“kat daha kuvvetlendir vi kll'. Butfin Avrupa sahillerin- Sirküvvetli müdafaa tedbirleri ndığı bildirilmektedir. Bunun- tetiki aber son zamanlarda müt.- kaç €rin Avrupada bir veya bir iht.în!ıî:ğtaya asker çıkarmaları ü artmıştır. Müttefikler ha esâya asker çıkarmıya teşeb. dim erlerse halktan büyük yar- olmaşsümwleri mümkündür. Hiç kerlma. Avrupgya müttefik as - Bda'i aSl'_ılkanl_dıgı takdirde, Fran timallaf dili bir kıyam olması ih- Bgü)ğ.den kaçırmamak İâ . & ©| - BASVEKİL DEDİ Kİ: "Bu İşte En Ufak Bir Mesuliyetimiz Yoktur. Türkiye Başkaları Tarafından Arzu Edilmeyen İnsanlar İçin Vatan Olamaz,, Ziya Gevher Etili, Anadolu Ajansının İslah Edilmesi Lüzumu Ankara, 20 (A.A.) — Büyük Millet Meclisi bugün Dr. Mazhar Germen'in reisliğinde toplanmış Kahve ve çayın inhisar altına alınması hakkındaki kanun lâyi- hasının muvakkat bir encümen - de tetkiki kabul edildikten sonra 1941 malı yılı muvazenei umumi yesine dahi| bazı daire bütçelerin de değişiklik yapılmasına dair iki kıta kanun lâyihasının müza- keresine başlanmıştır. Bu münakaleler arasında Ana. dolu ajansının Avrupadaki harp hali dolayısiyle yapmağa mec - bur olduğu geniş teşkilâtı karşı- lamak üzere hükümetçe verilme. sine lüzum gösterilen 50 bin lira nın münakalesine sıra geldiği va kit Çanakkale mebusu Ziya Gev- Üzerinde Durdu her Etili, esas itibariyle bilümum mMmünakelelerin aleyhinde olması- na rağmen bugün, bu fasla gelin. ciye kadar, hiçbirine itiraz etme- miş olduğuna işaret ettikten son- ra, ajansın milli bir müessese ol. duğunu, bu devletle beraber ku- rulmuş bulunduğunu ve memle- ketin en temiz unsurlarından te. şekkül ettiği halde son zamanlar da maalesef bevnelmilel bir uzuv haline gelmiye başladığını ve arasında garip garip bır çok şah siyetler türemiş olduğunu ve memlekete muzir addettiği bu insanların orada bulunması caiz olmadığını söylemiş ve Anadolu Ajansı vasıtasiyle matbuatta in- tişar etmiş olan bir telgrafı bahis mevzuu ederek demiştir ki: A73> Devamı Sa. 2 Sü. 1 _ M. Lava! Siyasetini An_lgH'ı "Almanya, Avrupada Mevkii Teklif Etmiştir., Fransaya, Tarihe Lâyik "Yeni Siyasetimize Temel Taşı Budur,, Vichy, 20 (A. A.) — Başvekil Laval, hükümetin siyaseti hak - kında radyoda bir demeçte bu - lunmuştur. Laval, bu demecinde bilhassa demiştir ki: “Bir taraftan amiral Darlan, mareşal namına askeri kuvvetle- re kumanda ederken ben de ma- reşalın emri ve yüksek otoritesi altında ve Fransa tarihinin en 'a. cıklı anında Fransa işlerini ted. vire memur edilerek tekrar karşı nızda bulunuyorum:! Çetin günler yaşıyoruz. Memleketimiz bolluk yerine yokluklarla karşılaşıyor. Esasen bütün milletler de ayni haldedir. Bu, harbin. kaçınılmaz neticesidir ve çarpışanlar bundan daha çok iztırap içindedir. Hükü met, acılarınızı azaltmak için bü- tün vazifesini yapacaktır. Güç ta lihinizi yenmek ve düzletmek ba kımından hiç bir tedbir ihmal e dilmiyecektir. Biz, ancak kendi. mize güvenebiliriz. Şu saatte Fransa, irade ve hayatiyetini gös termeğe mecburdur.., Laval, memleketi müdafaa için ay- ni feragat ve gayretle atılganlık gös- teren ve topraklarında çalışmak iste- yen köylülere hitap ederek, “şunu söy lemek isterim ki demiştir, iş dünyası yeni doğacak rejimden hiç bir zaman Ağ37 Devami Sa. 2 Sü. 6 -Amerikan - Harp Gemileri Japon;ı!n_ır_ı Şark Sahili Açıklarında Dolaşıyor Son Bombardıman Büyük Taarruza Bir Başlangıç Sayılıyor 6. Marshall ve Hopkins Amerikaya Döndüler Tokyo, 20 (A.A. — İmparator- uk umumi karargâhının tebliği: 18 nisanda bir düşman deniz bir- liği ile üç tayyare gemisi Japon. yanın şark sahili açığında görül- müştür. Ayni gün şimali Ameri- ka “b 25,, tipinde on kadar düş. man tayyaresi Tokyo ve diğer bölgelerin üstünden uçmuştur. Bu tayyareler münferiden - veya çift olarak uçmakta idiler. Bun- lar Çin istikametinde kaçmağa muvaffak olmuşlardır. Hasarat son derecede hafiftir. Â37 Devamı Sa. 2 Sü, 4 —HÂLMdÂdMÂH—H———————T——H İTALYADA - İÇ DURUM M. Mussolini Bir Çok Faşist Şeflerini Azletti Ankara, 20 (Radyo gazetesi) -- İtalyanın iç durumuna ait Bile- den dikkate değer haberler gel - miştir. Bu haberlere göre Mus. solini birçok faşist şeflerini azlet- milştir. talyada durumun iyi olmadığı halkın şimalt İtalyaya yapılan bombard d ü oldü ğu ve iaşe durumunun güaden güne bozulduğu haber veriliyor. Bundan başka İtalyan askerle . rinin şark cephesine gönderilme si de, söylendiğine göre. memnu- zıradır, Bi anları önlemek, ve N A” g îvarSa.zsü.s .' İ. » N K af niyetsizlik uyandırmıştır. İngiltereden dönen Amerika Genel Kurmay Başkanmı kahul ede- rek Londra müzakereleri hakkında izahat alan M. Roosevelt, son Amerika seyahatinde M. Churehil)j ile bir arada ( ASKERİ VAZİYET ) JAPONYAYA AKIN Bu Baskın, Keyfiyet İtibarile Tâbiyevidir, Fakat JaponHarekâtına TesiriBakımından Stratejik Bir Mahiyet Almaktadır r"“"'Yazan: Emekli Deniz Subavı “”””N, İ NECATİ YASMUTİ Japon tebliği, Tokyo merkez şehri | vukuunu nasıl büyük bir şaşkınlık ile Yokohama limanı dahil olmak ü- İile karşı'adığını gösteriyor, zere bir kaç Japon şehrinin Amerika tayyareleri tarafından — bombardıman edildiğini bildirdi. — Japonyanm eski Londra elçisi Şidenitsu'nun tradyoda Japon milletine yaptığı itidal tavsiye- si, Japon halkmın, ana vatanın tam bir emniyet içinde bulunduğunu zan- nettiği bir. strada böyle bir taarruzun *“Biz, iki ay evvelki bir yazımızda bir Japon deniz sözcüsünün “Amerika yüz bin tayyare — yapacakmış. Fakat bu tayyareler okyanus üstünde uçamaz- lar,,, tarzındaki beyanatı münasebetiy- le, Amerika — tayyarelerinin bir gün Ad3” Devamı Sa, 2 Sü 3 Japon adalarmıa karşı yapılan ilk bombardımandan sonra, Amerikan küuvveflerinin, Pasifikte Japonlarım eline düşmüş bulumnan başlıca Amerikan adalarıma karşı umum! bir harekete girişmeleri ihtimali çoğalmıştır. Yuka- rıki resimde bu adaların en mühimlerinden biri olan Guam'ım baş şehrini görüyoruz. Guam üssü, Japon ada- larına yakınlığı dolayısiyle de Pasifik harekâtında hususi bir ehemmiyeti haizdir. Denîzt'larbî Almanlar 21 Ticaret Gemisi Daha Batırdı Malta'ya Son Hava Akını Çok Ağır Oldu Çıkan Büyük Yangınlar Sicilyadan Görüldü Berlin, 20 (A.A.) Almar orduları baeşkomutanıığının teb - Mği: Alman denizaltıtacı muhte . hf harp salıalarında yeni ve bü - yük muvaflakıyetler kazandık'a. rını bildirmektedirler. Şimal, Amerikanm şark sahılı açığında ve Karaip dasız'nde ce man 150 tön tonluk IR düsman gemivi batırılmıştır. Bir denizaltımız Kurasao'da Bu'lenbv petrol depolac'na taar.- ruz etmiş ve top ate iyle depc- larda yaljpın çıkarmıştır. Şimal buz denizinde denizaltılarımız tayyarelenim yardımı il, cem'an 12 bin tonluk iki düşman vapuru ile bir pıtrol gemisini batırmış. lardır. Bu gemiler ka.' 2 halin- de gitmekte idi. Kafilesin İ:ğer gemileri eğır hasara uğrcet miş - tır. Refakat destroyerlerine de K37 Devamı Sa. 2 Sü. 1 Birmanyada Japonlar Şimale İlerliyor Müttefik Kıtalar Yeni Mevzilere Çekildi Vaşington, 20 (A A.) — Ofi: A- merikan radyosu şunları bildiri.. Oor: Birmanyadan gelen son haber ler, müttefikler durumunun git- tikçe daha vahim bir şekil aldı- ğanı bildirmektedir. Japon kuv - vetleri, Çin ve Britanya kuvvet- lerinin mukavemetini kırarak bu kuvvetleri şimale doğru sürmeğe muvaffak olmuşlardır. Çinliler Japon ilerlemesini getiktirmek için ümitsiz bir mukavemet 35s- teriyorlar. İrravadi vâdisinde; savaş bütiin şiddetiyle decamı etmekte, Bi tanyalılar günde ortatama hesa; la 8 kilometre kadar çekilmekte- dir. Britanyalılar mevzilerini an. cak “yakıp yıkma,, s'yasetlerini tatbika imkân verecek müddet müdafaa ediyorlar. * Yeni Delhi; 20 (A A;) — Birman- yada doğu kesiminde şiddetli çarpıs- malâr yapilmaktadır. Bir noktada ge- ri sürülen Çin tüvvetleri yeni mev- zilere çekilmiye Mecbur kalmıştır, laşe Teş'silâtı Yurdun İaşe İşlerini Tanzim İçin Kurulan Yeni Umum Müdürlükler Faaliyete Geşçiyor 'ŞARKeçEPHİĞ Kafkasya Sahilleri Bombalandı G. V. Leeb'in Yerine Şimal Örüdeki Grupu Kumandanlığına General Von Küchler Getirildi .Von Küchler Berlin, 20 (A.A.) — Alman tay yareleri Kafkasya sahillerini bom bardıman etmişlerdir. Bir Sevyet petrol gemisi hasara uğratılmış. tır. Hava muharebelerinde 22 Sar yet tayyaresi düşürülmüştür Ağman hava kuvvetleri hiç bir tayyare kaybetmemişlerdir. Sovyet tebliği Moskova 20 (A. A.) — Sovyet gece tebliği: 19 nisan günü cep- hede önemli hiç bir değişiklik ol mamiştir. 18 Nisanda 14 Alman tayyaresi tahrip edilmiştir. * Londra, 20 (A. A.) — Salâhi yetli kaynaktan öğrenildiğine gö re, general Von -Köchler, Alman ların doğu cephesi üzerindeki şi mal orduları gurupunun kuman danlığına tayin edilmiştir. Şimdi Şimal gürüup kumandanlığını yap makta olan Von Leeb azledilmiş. tir. Tabanca İle Oynarken Bir Adam Vurulidu ve Hastahanede Öldü Dün saat 14 te Sirkecide benzinci Rıfatım yanında — çalışan 30 yaşında Muharrem Kara, hamal Sami ile Siliv- rili Saidin yazıhanesinde otururlarken Sâmi masanin gözünden bir tabanca çıkarmış ve oynamiya başlamıştır Bir aralık Muharrem tabancayı iste- miş, Sami vermemiş ve şakalaşmıya başlamışlardır, Bu sırada tabanca pat- lamıştır. Kurşun Muharremin karnıma saplanmış ve bağırsaklarını delmiştir. Yaralı, hastahanede ölmliştür, İaşe işlerinin plânlı bir şekilde yürütülmesi için iaşe müsteşar « lığı teşkilâtının genişletilmesine lüzum görülmüş ve bu hususta. ki koordinasyon heyeti kararı ic- ra vekilleri heyetince de kabul e« dilerek resmi gazetede neşredil. miştir. n Buü karara göre, iaşe müsteşar« lığı, memleket iaşe işlerinin tan- zimi, idaresi ve mürakabesiyle mükellef olmak üzere, ticaret ve. kilinin emrinde bir müsteşar, bir müsteşar muavini ve merkez ve taşra teşkilâtından ibarettir. Teşkilâtta: İaşe işbirliği heyeti, iİaşe, teftiş ve mürakabe heyeti, daimi müşavere heyeti, tesbit ve ihtiyaçlar, tedarik ve dağıtma, fi yat ve mücadele işleri, istihlâk KA7 Devamı Sa, 2 Sü. 4 Xız Talebenin E(ıy_afeii Kısa Etekli Elbise ve İpek Çorap Giyilmesi Menedildi Ankara, 20 (TAN) — Maarif Vekilliği, kız talebenin nasıl gi- yinmesi lâzımgeldiği — hakkında ilk, kiız ve muhtelif orta okullar la. liselere, kız enstitülarine, ak- şam kız sanat ve ticaret okulları na bir tamım gündermiştir. Bu tamime göre, talebenin ipek ço . rap, yüksek ökçeli iskarpın ve kı sa etek elbise giymeleri <yasak- tır. Etekler, diz kapağı tam ola- rak örtecektir. Saçların tanzimin de aşırı tuvaletlerle &ıvrılmiş saç gibi yakışık almıyan mübalâ galı süslenmelerle tırna« boya « maya müsaade edilmiye:ektir. Macaristanda Yahudiler Hudut Harici Ediliyor Başvekil, 800,000 Yahudinin Hicret Edeceğini Bildirdi Budapeşte, 20 (A.A.) — Başve- kil M. de Kallay şöyle demiştir: “Eğer Macaristan Avrupanın gelecekteki kurulmasında söz sa- hibi olmak istiyorsa, yalnız kon- ferans masasına oturmak değil, fakat mücadeleye de iştirake mec burdur.,, İç siyaset bakımından söz söy. liyen Başvekil, Yahudilerin, faa- liyet sahalarının büyük kısmin- dan uzaklaştırılmaları lâzım gel. diğini kaydetmiş, meselenin hal- ledilmesi için 800,000 Yahudinin AĞ7 Devamı Sa. 2 Sü. 2