10 Temmuz 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

PERŞEMBE 10 TEMMUZ VI Hakikatle Propügandayı Nasıl Avırt Etmeli ? Herhangi bir zaman kendi kendin Bu b ajans i da lâyık mudır? Bu haberi böyle hir ?6 merkezin ete ok: larını ve haberi kendin. ederseniz, bir dereceye kâ- nizi propagındıdan kur- tarabilirsiniz, kendi M. Zekeriya SERTEL arp ilerledikçe propaganda da şiddetini arttırıyor ve hâkikatle propagandayı birbiri den ayirdetmek güçleşiyor. Hal- buki herhangi bir hadise hakkın- da sıhhatli bir fikir edinebilmek için propagandanın tesirinden kurtulmamız lâzımdır. Bugün biz gazetecilerin en bü- yük vazifemiz, propaganda ile hakikati birbirinden tefrik etmek ve okuyucuya mümkün olduğu haberin doğrusunu vermi- ye çalışmaktır. Fakat bu vazife mizi tam bir şuurla yapabildiği mizi iddia etmek biraz safdillik olur, Gazeteci, her taraftan gelen binbir propagandanın içinde ya- Sar. İyi gazeteci bu propaganda- Jar içinden hakikati bulup çı karmakta az çok mümarese &a- hibidir. Buna rağmen onun da bazan propagandayı hakikatten &yari edemediği vâkidir. Bizimnoksan bıraktığımızı ka. in tamamlaması, yani onun da propaganda ile hakikati birbirin- denayırmasını bilmesi lâzımdır. Haberler, muhtelif kaynaklar- dem gelir. Bu haberlerin bir kıs- zuma doğrudan doğruya devl propağında nezaretlerine bağlnajanslar verir. Almanyanın resmi propaganda ajansı D.N.B.; Sovyet Rusyanın 'Tass, İtalyanm Stefani, İngilterenin Reuter, Ja- Demeli, Vichy hüküme. tinin O. F. L dir. Resmi tebliğ- ler haricinde bu ajansların ver- diği haberleri ihtiyatla telâkki etmek lâzım gelir, Çünkü bunlar ancak mensup oldukları propa- ganda nezaretlerinin kontrolle- Binden geçen haberleri verirler, Propaganda mezaretleri de ancak neşrinde fayda gördükleri haber. lerin verilmesine müsaade eder- ler, Binaenaleyh gazetede bir ha- beri okuduğunuz zaman bu ajans lardan biri tarafından verildiği- hi görürseniz, o haberin bir pro- Paganda maksadiyle neşredilmiş »labileceğini gözönünde bulun- durmayı unutmayınız. Bunların haricinde devletlerin Propaganda vasıtası olarak kul- landıkları gayri resmi ajanslar vadır. Meselâ son günlerde, Stok- bölmden ve Vichy'den Alman - Sovyet harbine ait bir takım ha- berler alıyoruz. Almanlar D, N B. vasıtasiyle neşretmekte mah- rur gördükleri haberleri bü ka- Ballırdan ortaya yaymayı törcih #diyorlar, Çünkü her iki merkez de Alman kontrolü altındadır. Bu merkezlerden Alman kontrolün. den geçmiyen haberlerin çıkmusı- ha imkân yoktur. Yine bu kabil- den olarak devletlerin kullan- dıkları nim resmi ajanslar var- dar ki, bunların vazifesi sırf pro (Devamı: Sa. 5, Sü. 6) Yeni Tefrikamız NAPOLEON apolöon, günün en aktüel Çünkü bugün bütün dünyayı meşgul eden meselelerin hep- “ini Napoldon da halle çalışmıştır. İnn bahsetmektedir. Onun için NAPOLEON wn hayatını okurken gayri ihtiyari tarihin bir tekbrürden ibaret »lduğu kanaatine varırsınız... Bugü vkumak isterseniz “Napgldon,, u Mühim eseri tefrika halinde karil ŞFİNLAND. ELİN, Birmingham iSilâh Fabrikası Bombalandı İngilizler de Alman Sanayi Tesisatına Ağır Hücumlar Yaptı Londra, 9 (A.A) — “Tebliğ, Dün gece Alman hava faaliyeti çok geniş ve son zamanlardakin den daha büyük bir mikyasta ol- muştur. Hücum bilhassa Mid- land'a müteveccih © bulunmakla beraber, İngilterenin cenup Va- rısında ve İskocyada bazı yer- İlere de bombalar atılmıştır. İn- İ gilterenin şarkında bir şehirde bazi evler ve dükkânlar Yıkıl mis, gece asgari 5 düşman tay- ysresi tahrip edilmiştir. Alman resmi tebliği Berlin, 9 (A. A) “Alman tebliği,, Büyük Brilanyaya kar - sı mücadelede, Alman hava kuv- vetleri dün gece Birmingham' - daki süâh fabrikalarını, Piy- (Devamı: Sa. 5, Si. 6 şahsiyetlerinden biri sayılabilir, Ve bugün devlet adamları da on- GÜNLÜK En son harp tebli ğlerine göre Alman - Sovyet cephesinde harp vaziyeti İkinci ve Yeni Safha Başlıyor Yeni Tedbirler Alındığı Haber Veriliyor JPeşsenkiyadl Sovyet Taarruzları Zayiatla Seri Püskürtüldü Berlin, 9 (A.A.) — “Resmi teb- liğ,, Bütün Rus cephesinde hare- kât muvaffakıyetle devam etmek tedir Yeni safhaya hazırlık Londra, 9 (A. A) — Alman Başkumandanlığı tarafından Sov | yet harbi hakkında (neşredilen kısa tebliğ münasebetiyle Berlin resmi mahfilleri önümüzdeki bir kaç gün içinde resmi tebliğ sark harekâti hakkında h tafsilât vermiyeetklerini ve bil- bassa hiçbir mahal ismi tayin etmiyeceklerini beyan etmisler- dir. Buna sebep olarak Stalin! hattına “karşı Alman kuvvetleri | tarafından ne şekilde hücum e*| dildiği hakkında: düşmana bir i-| pucu vermemektir. Berlinde söy-| İendiğine göre, şarkta harekâtın | ikinci safhasına" başlamak" icin yeni tedbirler alınmış - bulun * maktadır. Alman taarruzu ağırlaştı Zürih, 9 (A.A) — “Afi, Base- ler Nachriöhten gazetesinin Ber- lin muhabirine göre, Alman mak fillerinde Alman taarruzunun muharebeler Stalin hattına yak - nün hâdiselerini bir tarih halinde okuyunuz. TAN yakında bu erine arzedecektir. lâştıkça ağırlaştığı itiraf edilmek tedir. Ruslar baskınlar, çete mu- harebeleri ve şimdiye kadar ta- mamiyle meçtiul kalmış usullerle SIYASI HALK APMUZ ishikaretleri — l ere / “ii, Barokhkier k Wu” e 73. Sfaln haft Nelliğirmei . Almanlar Lepel'den i Çekiliyor Motörlü İki Alman Alayı İmha Edildi —— Besarabya'da Alman | Gerisine Atıldı Moskova, 9 (A.A) — Sovyet İstihbarat Bürosu tarafından bu| sabah erken saatlerde, neşredi -| len Sovyet tebliği: 8 Temmuzda bütün gün, Os- trov, Polotska, Novograd - Vo- linsk ve Baltsi bölgelerinde şid- detli çarpışmalar devam etmis- tir. Kıtalarımız, — tanklarımızın ve tavyarelerimizin müzahereti le bazı noktalarda, düşmanın i- leri hareketini durduran kuv- vetli mukabil hücumlar yap- mıstır, Ostrov istikametinde, bu sa- bah şiddetli bir muharebe ol rustur. Bu muharebe esnasında kıtalarımız bircok mukabil hü- cumlarda bulunmuş ve düşman (Devam Sa, 5, Sü. 7 Alman - Rus Harbi Bir Yıldırım Harbi Olmaktan Çıkıyor Askeri mütehassısımızın makalesi buzün dördüncü sayfamızdadır. Suriyedeki * Fransız kuvvetleri ve Rumenler Prut'un İe İ vareler Cebelitarık GAZETESİ Gnl. Deniz Mütareke Talep Etti İngiltere İle Müzakerelere Başlandı Netice Alınıncaya İ , Kadar Askeri Harekât Devam Edecektir başkumandanı General Deniz Londra, 9 (A, A.) — Suriye- de muhasamata nihayet verecek Sartlarih müzakeresi içi Gene ral Dentz'in kat'i bir taleple bu- lunduğu Londrada resmen teyit olunmustur. Viehy'nin kararı 9 (A.A) — Salâhiyet- tar bir membadan bildiriliyor: Şarktaki kıtalarımız, Fransa“ nın himayesine bırakılmış olan toprakları müdafam etmek hu- susundaki Fransiz azmini gös - termek maksadiyle bir aydanbe- ri çok (siddetli muharebelere katlanmaktadırlar. Fransız hü- kümeti, gayretlerine rağ- men lara, mücadeleye devam etmelerini temin edecek iktarda takviye kıtaati gönder- miye muvaffak olamamstır. Gün den güne daha ziyade gayri mü- #avi bir vaziyete giren bu mu- harebelerde daha fazla kan dö- (Devamı: Sa. 5, Sü. 5) Antalya önünde Batırılan ransız Vapuru Fransa da İngiltereyi Protesto Etti Vichy, $'TA.A) — D.N.B, Res- men bildirildiğine göre Fransa - nın Vaşingtondaki büyük elçisi Henry Haye, So. Didier isminğeki Fransız ticaret vapurunun Antal. ya limanında borbalanârak batı- Tılmasını protesto notasını lügil- tere hükümetine verilmek ricasiy le Amerikan hükümetine tevdi et miştir. Sovyet Rusyadaki Fransız Menfaatleri | Anküra, 9 (AA) — Fransız hü kümeti, “ Sovyetler Birliğindeki| Fransız, menfaatlerinin Türkiye! hükümeti tarafından himaye edi mesini Tica etmiş, Türk hükümeti de bu talebi kabul etmiştir. Cebelitarık'ta Bir Alman Denizaltısı Batırıldı Madrit, 9 (A-A.) — Lalinea'dan alınan bir habere göre dün sabah | ngiliz donanmasına mensup tay.) acıklarında bir Alman denizaltısını” batır- (Devamı: Sa. 5, Sü, 4) mışlardır. Cocutunuza verebileceğini iz en kıymetli hediye Ya LIN 1:7 Çocuk Ansiklopedisi Olabilir. Çünkü bütün hediyeler unutulabilir, Fakat ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ da izini #İYATI (6 1 uğun bütün bayatın. Ye LIRADTK Suriyede ilerliyen Ingiliz motörize kuvvetleri, Bir Sovyet Heyeti Londrada İki Tarei Miasindeki İşbirliği Yeni Bir Safhaya Giriyor Rusya, Amerikaya Yeni Sipariş Verdi Londra, 9 (A. A.) — İngilte: r€ye bir Rus heyetinin gelmesi, İngiliz . Rus işbirliğine hız ve. recek veni bir safha telâkki edil. mektedir. Bu işbirliği askeri si - yasi, mali ve iktasadi sahalarda kendini gösterecektir. Sovyet heyetinin başlıca iki a- zası kızılordu. genelkurmay ikin- si başkanı General Golkof ile Sovyet donanması o gönelkurma- yından Amiral Karmalof'tur. He. yetin diğer dört âzası İse Sovyet hava kuvvetleri ile teknik ser-| vislerini temsil etmektedir. | Stalin, Gripps ile görüştü | Moskova, 9 (A. A.) — "Tass a-| jansı bildiriyor:,, Sovyetler Bir- liği kalk komiserler heyeti reisi Stalin, 8 Temmuzda, İngiltere Büyük Elçisi Cripps'i kabul et miştir. Görüşme bir saatten faz. la sürmüştür. Sovyetler Amerikaya yeni sipariş veriyorlar Vaşington, 9 A.A.) — Sovyet büyük elçisi “Umanski hariciye müsteşarı Sumner Welles'le gö- (Devamı: Sa, $, Sü, ö) Churchill Diyor ki: "Kıtaatımız İzlande da Kalacaktır, "Bu Vaziyet, İngiliz Ve Amerikan Filoları Arasında İşbirliğine İmkân Verecektir. Ingiliz Başvekili Mister Charehill Londra, 9 (A.A.) — Churehili, bugün Avam Kâmarasındaki be - yanatında * Izlandaya Amerikan küvvetleri ihracı hakkında demiş tir ki Izlandanın : Ameriks “Birleşik Devletleri kuvvetleri tarafından, (Devamı: Sa. 5, Sü. 3) TİRYAKİ KAPR Yazan: yerlerdekini bilmem, bi: zamla, aksamadan ve külfete mal (7 0 o İSİNE HİZMET Refik . Halic' 'ahve tevziatındaki zorluklardan şikâyet edenler Başka izim mahallede bu iş gayet ini hal bırakmadan yapıldı: Kapı ca lındı; bekçi ismimiz, kahve satıcısının adı ve mü. bir pusla uzattı; birini gönderdik; dar! Demek oluyor ki, kendilerine verilen vazifeyi > çarçabuk aldı, geli hakkiyle ifa eden nahiyeler yok değildi. Bu nahiyelerin tahkik edilerek gös“ terdikleri muvaffakıyetten dolayı takdir görmeleri lâzımdır. Hattâ mesele takdirle de bitmez; o muv affakıyetin sırrı da anlaşılmalı ve diğer nahiyelere örnek teşkil etmelidir. Zira, komşusu bulunduğu» muz harp âfeti dolayısiy leyip işlemediğini göstermek için üni haizdi; işin ehemi le iaşe teşkilâtının mükemmel surette iş- kahve tevzii ilk tecrübe mahiye- bu noktadandır. Yoksa bir aileye 250 gram kahve vermenin ciddi bir mânası yoktur; bu, biraz şaka, bi- raz da deneme ve sınamadan İba Zaten, benim fikrimce düny: artık, bundan sonra öyle kahve gi ret olabilir. a tam mânasiyle altüst olurken ibi, çay gibi, karabiber, himdistar cevizi, vanilya veya hardal gibi mükeyyifat ve çeşni çerez kabi Jinden ithalâtla uğraşmak ve anlara avuç dolusu para harcama doğru değildir. Evvelâ, 250 gram kahveyi yetmiş bir kuruşa alma- nın her keseye elverişli olmadığını vesikalarını satanları görerek anladık; saniyen, bu miktar kahve kaç günlük, kaç aylıktır? Bir (Vatan) piyesindeki Abdullah çavuş sağ olsay verilecek midir? Verilmiyecekse son tadımlığından ne çıkar? bu hal karşısında şöyle derdi: “Kahve içmesek kıyamet mi kopar?,, Tiryakiliğin ve tiryakilikte ısrarın sırası değil. Tiryaki kaprislerine hizmet bana böyle bir hengâmede fazla bir şimartıcılık, lüzumsuz bir yumu şaklık ve pek ince bir nezaket gibi görünüyor. Kahve yerine, şayet ihtiyaç ampulleri getirtmek ve himmetimizi o kabil za halita hasretmek şüphesiz ki, zamı varsa, hastalarımız için Kafein uri we hayati it iddiyetine daha uygundur; Amma tiryakilerin kafası atarmış... Bu kalca kıyamette kafaları» nın patlamadığına şükretsinler!