9 Temmuz 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Çarşamba 9 TEMMUZ 1941 Alman - Sovyet Harbinin Ekonomik Tarafı Alman — Sovyet harbinin iktisadi mühimdir. Bugünkü şerait altmân Almanyanın işgal edeceği sahi kat, buna reğmen Ukrayna Baki petrollerinin ziya da Sov- M. Zekeriya SERTEL üphe yok ki, Almanyayı Sovyet Rusyaya taarruza Sevkeden en mühim sebeplerden biri de iktsadidir. Almanya Av- Tupadaki kıtlığı gidermek, uzun ir harbe dayanabilecek kaynak- lara malik olmak için Ukraynaya Ve Bakü petrollerini elinde bu - Yandurmak ihtiyacındadır. Yine şüphe yok ki, Stalinin Orduya ve halka harp sahası O - İan yerlerde Almanlara canlı ve- Ya cansız hiçbir şey bırakılma - Mas, her şeyin yakılıp tahrip e- dilmesi hakkında verdiği emir, Almanyanın canını sıkmıştır ve #rlin bu can sıkıntısını, işgal © deceği sahalardaki halkı aç bıra- ek yaptığı teh » afhasını tetkik eden Londrada münteşir “Economist, Mecmuası şu neticeyi çıkarıyor: “Almanya Sovyetlere bücüm *tmekle iktısaden hiçbir şey Zânmıyacaktır. Almanlar bütün Sovyet Avrupasını işgal etseler e Ural ve Asyadaki sanayi merkezleri tecavüzden masün alacak ve bu merkezler uzun bir harp için Sovyetleri beslemi- Ye kâfi gelecektir.,, “adüğiliz mecmuası bu kalaza; İsal eden mütalâa şudur: *X Almanlar-1918 de de Avrupa isinında mühim sahalar işgal et- Miş, fakst o vakit de buralardan Pek 3x buğday ve şeker alabil - Mişlerdi. Harple teşkilât: darma “dağın olmuş bir memleket; fazla “ek kadar zengin bir memleket- tir. Fakat Ukrayna Sovyetlerin &n b zahire anbarı değildir. Rusyanın ekilmiş toprak- İlim ancak “6 17 si Ukrayna - dir. Sovyefler zirai istihsal sa- larını dahâ ziyade Asya içlerine Bâkletmişler ve Ukraynayı bir) #ınayi merkezi yaprıslardır. Al| Mianlat Ukraynayı işgal etseler ile burada bu senenin mahsu - İlinden ellerine bir şey geçiremi- Yecekler, fabrikaları da: harabe ülinde bulacaklardır. Bundan maada Almanya Sov - Yetlerle harbe girmekle, . harbin aşlangcındanberi bu memleket- rn 'almakta olduğu ham madde ME gıda maddesini de kaybetmiş- tir. İki memleket arasında akte - dilen ticaret miahedesi mucibin- <6 Almanya 1939-1940 senelerin- de Sovyet Rusyadan 2 milyon ton hububat, yarım milyon yağ tohü- Mu, 100,000 ton pamuk, 900 in ton yağ, ayrıca mühim mik- tarda manganez cevheri, diğer Mâdenler ve deri alırdı. Harp başladıktan sonra Alman w bütün bunlardan mahrum kal karmen Sovyet Rusya, Ameri - dan gelân bazı ham maddele - Tin de Almanyaya geçmesine ta- yasmt ediyordu. Bu kapı da harp © birlikte Almanyaya kapanmış oldu. Almanya bir ay içinde Sovyet Stdüsunu mağlüp ederek Ukray- DaYı isgal edeceğini ve Kafkas - ara kadar uzanacağını umuyor - du. Halbuki Sovyet ordusunun Büsterdiği ciddi mukavemet bü - ün bu plânları altüst etti, Eğer wyet müdafaası böyle devam eder, ve yaz Almanlar için kat'i DİP zafer temin etmeden geçer - kışa Almanya ve Avrupanın aha büyük bir iktısadi sıkıntıya #eceğini tahmin güç değildir. â Alman taarruzu seri bir Muzafferiyetle neticelense bile, Stalinin imha ve tahrip siyaseti, Almanlara işgal edecekleri saha- A fazla bir şey bırakmıyacak - tir. Bu da Almanyanın işgal ede- bir İLEFO; E V IŞTANBUL, Antara Caddesi 102 RAF: TAN, ISTANBUL 310, 24318, 24319 ALTINCI YİL — No, 3116 5 KURUŞ Seller Bursa, 8 (A; A) — Devamlı surette yağan yağmurlardan hü- ler üzerinde tahribat yaptığı bil- dirilmektedir. Öğrenildiğine" göre © Gökdere, Deliçay, Balıklı ve Nilüfer suları bilhassa Hasköy, Cambazlar, İsa. bey vakfı, Adakale, Dikencik, Papazoğlu, Iğdır, Osmanlı, Ba- Ankara, 8 (TAN Muhabirin- den) — Mısır istihsal etmeyip is tihlâk eden mıntakalarda bulu: nan mısırların da bedeli müka» bilinde toprak ofisi tarafından satın alınmasına karar verilmiş tir. Bu maksatla tanzim edilen koordinasyon kararı yarın neşre- dilerek mer'iyete girecektir. Misan ayında mısıra da sal mıntakasma İnhisar ettiril- mişti. İki ay zarfında yapılan tee. rübeler “istihsal mıntakaları ka- dar bu kısım istihlik mıntakala- rında da bol mikdarda mısır ol- Napoleon : Napoleon : Napoleon : Napoleon : sule gelen sellerin bazı mahsul-| arpa, | vap gazla, uy ve can me ne YE 5 > > konulması için bir karaf veril. | icin merlen ve Böle Men miş, fakat bu karar yalnız"istih-| ARI GÜNLÜK SIYASI HALK GAZETESİ Çok Köyleri Bastı İnsanca Zayiat Yok, Fakat Mahsulün Tamamen Mahv Olduğu Bildiriliyor rakfakıh, Kazıklıpenayız ve Köp- aşı köy ve çifiliklerindeki tai tadır, Suların bü'köyler üzerinde çok büyük zararlar yap. ğı anlaşılmaktadır. Velimiz, yanında fandarma ko. mutanı.ve su işleri mühendisle- (Mev Sn. 5, Sü. 5) Mısır Stoklarına El Konuluyor Bu Hususta Evvelce Verilen Karar, İstihlâk Mıntakalarına da Teşmil Edildi üştür.. Bunun neti Atı tanzim ve malı ok etmek gayesine dayanan el koyma sisteminin istihlâk mınta. kalarına da teşmili zaruri görül. müştür. Yeni kararla el koyma karari- nın teşmil edildiği vilâyet ve kazalar şunlardı. sun, Or irestin, Trab. «ella Bürhaniye, Sındırm, Gönen ve Susurluk ile Kocaeli vilâyetinin Kandira, Hendek ve Karasu ka- zaları ve Bursa vilâyetinin mer- kez, İnegöl, Karacabey, M. Ke- malpaşa kazaları. Günün en aktüel şahsiyetlerinden biri sayılabilir. Çünkü bugün bütün dünyayı meşgul eden mes'- elelerin hepsini Napoleon da halle çalışinıştır. Ve bugün devlet adamları da ondan bahsetmektedir. Bugün Alman ordularının Möskovaya” gitmek için takip ettiği yoldan gittiğini, ve Almanların o vakit natamam kalan bu işi tamamlıyacakla- rını söylüyorlar. da vaktiyle İngiliz adalarını i etmiş, o da Fransa sahillerinde bu iş için büyük, bir donanma hazirlamıştı. da o vakit Mısırı işgale teşebbüs etmiş ve” Mısır çöllerinde aylarca harbetmişti. da vaktiyle Avrupa birliği fikrini tahskkuk et- tirmiye çalışmış ve senelerce bü fikir arkasında koşmuştu. Önün için NAPOLEON un hayatını okurken gayri ihtiyari tarihin bir te- kerrürden ibaret olduğu kanaatine varırsınız. Bu- günün hâdiselerini bir tarih halinde okumak ister- seniz “ Napoleon ,, u okuyunuz. TA N yakında bu istiliya , teşebbüs mühim eseri tefrika halinde karilerine arzedecektir. laları istilâ etmiş bulunmak- mahsulâta ALMAN TEBLİĞİ 3Gün İçinde 142.216 Esir | Daha Alındı. Sovyet | Kıtaatı | Stalin Hattına Çekilmektedir Bunlardan Pek Cüz'i Kısmı Mukavemet Hâttina Varabilmiştir! MM Ya V Şimalde de Sovyet Müdafaası Yarıldı. Berlin, 8 (A.A) -- “Alman res mi tebii ark cephesinde ha- rekât plân dairesinde devam &t- mektedir. * Berlin 8 (A.A. —, D. N. B. ajansının öğret ine: göre -Al- man istihkâm kıtaları dün de Stalin: hattında beton siğmakları hücumla Zhptetmiş - lerdir. - Bu, sığınaklar en son sistem askeri tesisata miğlik bulunmak - tadır. Bu büyük beton sığınak - lar o kadar mükemmel maske- lenmiştir ki bir Kaç metreden bi le görülmöleri mümkün olama- AE eisikz Sa SİN Minsk | Sehri Sovyet Kıtaatı Tarafından Tamamen Tahrip * Edildi Zürih 8 (&AJ — Berlin" den İsviçre ajansına gelen'ha berler, kullanılabilecek “hic bir şeyin. düsman eline geç- memesi iğin; arkalarında ha- rabeden başka birsey bırak- mamaları: zumnında, — Stalin tarafınndân kıtalara ve'Sov- yet vatandaklarına “verilen €mirlerin büyük bir taas - supla tatbik edildiğini gös“ termektedir. Filhakika Sov- yet kıtaları, Almanların kı rTargâh kurmalarına mâni ol- mak maksadiyle Minsk seh- rini tamamiyle tahrip etmiş” lerdir. Almap gazetelerinden Av griff, açık havada dokuz gece geçirdikten sönra Minsk binalar bula” uğradıklarını ve enkaz haline gelmiş bir şehirde Rus avci” İzlanda adasında İngilizler tarafından vücude getirilen mü dafaa tesisatından bir görünüş abi Lik S5. Rusya İle Polonyai Arasında Anlaşmaya Varmak İçin Londrada Temaslar Yapılıyor; Polönya Başvekili General Skorşki Londra 8S (A.A) — “Reuter., Polonya arazisinin (Sovyetler Birliği ile Almanya arasında tak. simindeh beri, Rusya ve Polonya mümessilleri arasında ilk buluş ma, bu hafta tatil esnasında İn- giliz -- Hariciye -Nezaretinde vu- kua gelmiş ye Sovvet büyük el cisi Maisk' ve Pölonva Başve- kili General “Sikörüki, Rusya - Polnva münasebetlerini 'müzake- re etmek üzbre buluşmuştu. Öğrenildiğine göre bu 'mülâkat esnasinda Letds'de” Bul E- den, mülâkatın hazırlanmasına çok yardim etmiştir. Hariciye da. « © Adevamı: sa. 3,5 09 Japon Ticaret Gemileri Pasifik'te Toplanmak Emrini Aldı Tokyo, 8 (A. "AJ) «- Japonis- chret gemilerine Pasifikte toplan. ek üzere emir verildiğini bil- dirmistir. id) Japon.sözcüsü gazetecilere be- yanatta bulunarak bu tedbirin vapur fikdanı ve diğer iktisadi mülâhazalar dolayısiyle alınmış bulunduğunu söylemiştir. Sözcü Japon, gemilerinin Birleşik dey- letlerin garp sahillerine girmesi ihtimali bulunduğunu, fakat Ja- vonyanın tiöari betlerde bulunmadığı sürki Amerika Ji- manlarına gitmeyeceğini ilâve etmiştir. Hindistan ile Jeporya arasındaki seferler idame edile- cek, fakat Panama kanalı tariki ile yapılan Atlântik seferleri ta- #1 edilecektir. Bunun sebebi Pa- İsrından başka bir sey bula” madıklarını yazmaktadır. emme, İ nama kanahinden geçebilmek icin İlâzm geler © uhsatnamenin: pek İgüclükle istihsal edilebilmesidir. Cephelerde tihbarat ofisi, bütün Japon ti-| Çocuğunuza verebileceğiniz en kıymetli hediye YALNIZ Çocuk Ansiklopedisi Olabilir, Çünkü bütün hediyeler unutulabilir. Fakat COCUK ANSİKLOPEDİSİ Çocuğun bütün bayatın da izini bırakır. FİYATI (6 LIRADIR. İzlanda'nın İşgali Bir Başlangıç Sayılıyor Garp Yarım Küresinin Emniyeti İçin.. Yöğlrele AL Ve Dakar'ın da İşgali . Beklenebili ol kl ağali. | A gar Muhasamat Şiddetlendi. Alman Kıtaları! Ostrov Önünde Durduruldu —— Bobruisk'te Nehri Geçme Teşebbüsü Bir Netice Vermedi Amerikan Obahriyesi harekât dairesi reisi Amiral Stark Vaşington 8 (Â.A.) — Vaşing- tonda, — İzlanda'nın o işgalinin, Knox'un, denizleri nazi denizal- tı ve korsanlarından kurtarmak için Amerika donanmasının kul lâhılması talebine her tedbirden ENR. Müşahitlere nazaran, İşgal cok şumullü bir tedbir olup Yeşilbu. run, Açore ve Dakar'a karşı al- nacak ayni tedbire bir başlangıç teşkil edebilir. Bu habeti alan ayan uzasından Pepper şöyle demistir: ğer Relsieümhurda Hitle- rin Yeşilburun, Mader ve Açore'u alâcağına dair deliller varsa, bu- raları işgal.etmeğe Hazır olma lıyız, çünkü biliyoruz ki Hitler buralarını ancak taarruz niyetiy»” le alır... Siyasi müşahitlere (nazaran bu .tedbir neticesinde Almanlar İzlanda ile münakaleyi kesecek olurlarsa Amerika deniz kuvvet- leriyle muharebe o kaçımimıya- cak bir mahiyet alacaktır. İşgal kuvvetlerinin miktarı gizli tutuluyor Vasington 8 (A.A) — Birleşik Amerika devletlerinin şimalinde bulunan üslere müteveccihen gi- (Devamı Sa, 5, Sü. 4) Giremiyecektir., Moskova 8 (A.A.) — Sovyet İstihbarat bürosunun 7 temmuz gece yarısı neşrettiği Sovyet teb liği: 7 temmuz, günü, Ostrov, Po- lotek; Lepel, Bobruisk, Novod- rad , Volinsk ve Nogrilev - Po- dolsk istikametlerinde şiddetli carpışmalar devam etmiştir, Cep hânin şimal bölgesinde, kıtaları- miz Kandaşka, Dukta ve Kex- holm istikametlerinde çarpışma- lsr ve arazimize girmiş olan düş man kıtalarına kayıplar kaydet- tirmişlerdir. Öştrov istikametinde, kıtaları miz düşmanın kuvvetli motörlü cüzütamlarına karsı anudane mü eadeleye devam etmişler ve düş- manın şimali şarkiye doğru iler- (Devamı: Sa, 5, Sü, 6/ ARATIP YOK ETMEK Yazan: Refik Halid Dp: nakliye vasıtaları XX nci asır ve kemaline örnek olarak pek haklı lebilir. Hattâ vapur - sağlamlık, tenasüp, sürat, azamet, konfor ve teknik mükemmeliyeti bakımından - bu örneklerin birincisidir de diyebiliriz. Zira tayyareler, en tabii model olan kı kanatlı riyle hareket edemediklerinden henüz sun'i ve iptidai vaziyette- dirler; hattâ fikrimce havacılıkta, ilim ve fen hatalı bir yol üze- rinde ilerlemiye çalıştığından yeni bir sistem bulununcıya kadar büyük bir terakkiye erişilemiyecektir. Bir harp gemisini düşününüz; O ne heybetli, ayni zamanda ne arif ve silâh olarak da ne korkunç bir sanat eseri, ilâhi ve şeytani bir zekâ mahsulüdür! Nasıl bir hesapla, itina ve himmetle, mastaf ve emekle vülcude gelmiştir! Sonra bir Transatlanti getiriniz: Yüzmesine ve Uçup gitmesine rağmen hangi $ehirde böyle bir rahatlık, kolaylık, bolluk, güzellik ve temizlik, o derece bir intizam mevcuttur! Bunları da bırakınız; Kmanımıza iş- liyen beyaz boyalı, sarı bacalı, şık, künt posta vapurlarına bakınız: Uzaktan seyrine doyulmuyor ve İçinde de zevkine kanılmıyor. Hepsi de parıl pırıl, şıkır şıkır, taze boyaları, cilâları; madeni aksa- miyle göz alıyor. Ya makineler? İşte asıl bunlar, yağlı yivlerinden kayarak, kimi sağa, kimi sola döne, döne, ahenkli seslerle ne güzel, be çevik ve me hesapli işlerler... Bakarken insan, kendi zekâ kud. retinin vasıl olduğu başdöndürücü şahikadan âdeta ürker; göğsü. kabararak: “Ben, bunu yaratan bir mahlükum!,, der, nefsine tapa” cağı gelir. Evet, her hâlik gibi insan dahi ayni zamanda hem yaratıcı, heni de severek, özenerek yarattığını insafsızca yok edici bir kuv- vettir: Yalnız İngiltere geçen ay zarfında 700,000 ve harbin baş langıcındanberi de 12 milyon tonlük gemi kaybetmiş. İşte bütün kasırgalarla tayfunları lâl eden, bütün semavi âfetleri hayrette ve geride bırakan bir rakam! İşte harp!