29 Mayıs 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

i —— Amerika - AM. >. ; j ab 1 i 4 . —— 29.5-ıMı İ HARBE NASIL YAKLAŞIYOR? a Tarih Rooseveli İçin Ne Hüküm Verecek ? Ne ———— Roosevelt'le temas eden in-| sanları hayran bırakan me- ziyetlerinden birisi de sadeli- Zildir. la bu karakteri, nu- tuklarında mütebarizdir. Çünkü o, halin söz söylerken, sözlerinin bilâ istisna herkes tarafından anlaşılması icin ke. limelerin en sadelerini secer, Tarih, ondan bahsederken RBir- leşik Cümhuriyetlerin en hü- yük reislerinden biri idi, diye ceki kartpostallardan en gü- elleri seçilmiş, ve Roose- velt'in hususi kâtibesinin şahsi mes'uliyeti altında hıfzolunmuş- tur. Sayanı dikkat bir istatistiğe göre, bu şekille seçilip birik- tirilmiş olan kari postalların ye- künu, üç bin parçaya yakındır. Roosevelt'in mütalea merakı da çok derindir. Bunun icindir| ki, onun gerek vatak odasında gerek yazıhanesinde daima, sayı- sız kitap, gazete, ve mecmua var dır. Roosevelt son bir kac sene içinde neşriyalla da slâkadar ol- muştur. Bunun neticesi olarak tâbi Bennet Cerf'e, korfrelerde- ki mesaj ve nutuklarından bir kısmını basmak müsaadesini ver- miş . ve onların tabedilmesi işiy- Ie de » en ufak teferrüatına ka- dar bizzal uğraşmıştır. :Hattâ, hurufatın o hevilerini, kâğıdın cinsini bile bizzat tesbit €tmiştir. Kitabınm tashihini de bizzat kendisi yapmıştır. Bu kitabın tab'ı sıralarına da- ör güzel bir fıkra da anlatırlar: Bir gün tâbi Roosevelt'e: — Niçin, demiş, kendinizi bu derece yoruyorsunuz? Okuyu - cwların Omiktarı muavyendir. Hoover'in bir eseri, ancak 1500 tane satılabilmişti, Roosevelt gülümsiyerek şu ce- vabı vermiş: — Hoover 1500 okuyucu mu buldu? O halde ben bir milyon bulacağım!,, Roosevelt, bu cevabı Verdik- ten sonra, eline kalemi almış. ve her şehirde, eserini alabilecek kimselerin o miktarmı tahminen #esbite başlamış. Bundan sonra, ayni hesabı, muhtelif memleket- ler üzerinde de yapmıya başlar meş, Onu, dikkatle seyreden tâ- bi, bir aralık: *.- Fakat, demiş, siz, Missisi- Pi'de bile okuyucu bulabileceği- mizi sanıyorsunuz halbuki o memlekette, bugüne kadar kim- senin hiç bir kitap satabildiği gö rülmemişti: Roosevelt sükünetle: “ — Alâ, demiş, görürüz!, Neticede, Mississipi'de, Roose- veltin eseri altı bin kari bu- lunca, tâbi de, hicapla karışık bir hayret duymuş. e “a boseveli"in bir hususiyeti de matbuat toplantıların- da tebarüz eder: Roosevelt, bu temaslarında dalma, sıcak bir srkadaslık havası yaratır. Hat- İâ kendi aleyhine bir nükte ve- Pıldığı zaman bile herkesten ev- vel gülen odur. Bütün suallere, iam bir samimiyetle ve açıklıkla #evap verir. Aksi iddiaları mü- makaşa eder. Yalnız. o. bu ko- puşmalardan sonra, neşrolunacak beyanatı verirken, muhatapların dan süküt rica eder. Eğer toplantı sonunda, mütecessis bir gazete- , İste- nesretmek müsaadesini talep derse, Roosevelt, aşikâr bir hid- det duyar. Fakat bu hâdise pek seyrek olur. Çünkü Rooseveltten o ne- Vi bir ricada bulunan patavatsız #azetesi pek enderdir. Çünkü, de #etecller, bu husustaki direkti- fe itaat prensibine riâvetkârdır- İğ Ve buna muhalif davranıp mak şartiylede olsa - 1978 havadisler almaktan, güzel fıkralar dinlemekten kendilerini mahrum etmek istemezler. Roosevelt, o Vaşingtonda bu- lunduğu sıralarda, “Beyaz saray. dan asla ayrılmaz. Fekat dok- toru Kendisine acık hava tavsi- yesinde bulunduğu (takdirde, Hyde Park'ta, “Potomac” la te- Mezzühe çıkar. “Potomac, ağır seyirli bir eski sahil müdafaa çe- misidir. Onu dalma. “Cuvboga.. İsimli ve çok süratli bir gemi ta- kin eder. Bu geminin yolcuları arasında dalma, gizli emniyet teşkilâtının Memurları bulunur. Her hangi ÜS öl Bahennsit Sri “Potomac” 1 derhal terkedip vr ya Ma yi nana sahiptir, Sırf Cümhur Reisinin hava a- hp dinlenmesi için tertip olunan bu gözintilerde ciddi Kiç bir me- seleden bahsolunmüz. Roosevelt, senede iki defa “Varm Springs. € çekilir. Fakat! orada dinlenmez, bilâkis, müs takbel faaliyetinin plânlarını ter- tip eder. ** oosevelt'in Harry Hopkins'e yakın samimiyette arka - daşlarından birisi de Morgenthau dır. Diğeri gibi oda, Cümhur Re- sivle her gün temasta bulunur. Roosevelt'in diğer samimi ar- kadaşları meyanında, müddel mumi Robert H. Jackson'u, hâ- kim Samuel Rosenman'ı, ve Archibald Maeleich'i sayabiliriz. Bu listeyi tamamlamak, daha doğrusu, tam eksiksiz bırakmak için, Cümhur Reisinin siyah köpeği “Falla” yı da unutmamak lâzım: Çünkü Cümhur Reisinin her gün onunla oyalanmıya tahi $is ettiği müddet, ekseriya ya- 2 nm saatten fazladır. Arkadaşları Roosevet'ten bah- İ sederken: “— Yorulmaz adam, derler. Nitekim Roosevelt'in sabık kâ- tibi ve mahdumu olan James Ropsevelt, babasının hızlı mesa- isine iştirake ancak vedi sene dayanabilmiş ve neticede, kendi. sini fazla yorulmuş bulan doktor. ların ciddi tavsiyesi üzerine bu ağır vazilesinden ayrılmıştı. İntihap mücadeleleri sırasında, Roosevelt'i takip etmis olan A- merikan gazetecilerinden Robert Allen'in neşrettiği sayam dikkat malümata göre, Roosevelt. kırk bin kilomtrelik bir mesafe ka- tetmis, ve iki yüzden fazla nu- tuk söylemiş olduğu halde, ken- disine refakat edenlerin hep sinden dinç görünüyordu. Yine ayni gazetecinin yazdık- larına göre, o yorucu mücadele an Roosevelt'le birlik- bir çokları Yatı in “bes,, deyip geri dönmüş. lerdi. Halbuki bütün seyahat es- nasında- mütebessim herkesten fazla iş görmüş, ve ber aksam herkesten geç yatıp her) '“ÜX sabah herkesten erken kalkmis! olan Roosevelt, turne sonların- da “— Yazık, seyahat bitiyor. Halbuki çok enteresandı!,ı Diyerek e arpa o0sevelt'in umumi kültürü cok genistir. Bunu.;. ken disiyle görüşen bütün büyük Av- rupa muharrirleri, mütefekkirle- ri, müttefikan söylemişlerdir. Onunla temas eden bütün in - sarları hayran bırakan mezivet- İerinden birisi de sadeliğidir. Onun bu karakteri, nutukların- da da mütebarizdir: Çünkü ©, halka söz söylerken, sözlerinin bilâistisna herkes tarafından an- laşılması için, kelimelerin en sa- delerini seçer. Zaten bu yüzden- dir ki, Amerikada, Roosevelt'in bir nutuk söyliyeceği bildirildiği takdirde, herkes, ilân olunan za- manı sabırsızlıkla bekler, ve za- man gelince, mutlaka radyosü- nun başındadır. Bir gün, yakınlarından birisi Roosevelt'ten, bu derece popüler oluşunun sırrını sormuş. Ve Roosevelt'in ona verdiği cevap şu olmuş: “— Bundan basit ne var? Sa- de olunuz... Çünkü sade olduğu- nuz takdirde, herkes sizi sevecek. hiç değilse, hiç kimse sizrlen nef- ret etmiyecektir!,. Hiç süphe yok ki. istikbalde, tarih Roosevelt'ten bahsederken “— Birleşik Cümhurivetlerin “len büyük reislerinden biri idi Başarlığı isler bakımından bü- Başardığı işler bakımından bü- yük, kalbi bakımından büyük #adeliği bakımından büyüktü! Diyecektir. Bir devlet adamı, hüküm ola- rak bundan, fazla ne arzu edebi- |! tir? Francala İhtikârı Yaptırılmıyacak Belediye, francala imalini tah-|! dit ettikten sonra şehrin günde- Uk ihtiyacını karşılamak için de- Xirmencilere hergün 20 çuval İrancalalık un vermiye başlamış- tır, Bu çuvallardan 0 1 Yklahane ihtiyaçlarına tahsis edilecek, 12 cuvah da Adalarda, Kadıköyün- de, Beyoğlu ve İstanbul semtle-|! rinde tesbit ediler birer fırında işletileektir. Francala azlığı vü- zünden bazı ekmekçilerin veva fırıncıların mübayan edecekleri francalaları narhtan fazla satan- lar en ağır para cezalarına çarpı. kacak, icabında ihtikâr suçundan er ger eve mete Vali Dün Beyanatta Bulundu. Siper Kazmıyan Vatandaşlar Cezaya Çarpılacak ii ve sığınak işlerine hızla am edilmektedir. Vilâyet se - m müdürlüğünün hazırla- İdiğ siper ve sığınak inşasına ajt plânlar ka; gönderil - miştir. Dün vali ve belediye reisi Dr. Lütfi Kırdar | bu bahis üze - Heva isarruzlarında cep- he gerisinin disiplini ve emniye - tini teşkil eden esaslı ve hayati meseleler hakkında muhtelif va- sıta ve vesilelerle şehirlileri ten- vir ettik, Binlerce nüsha olarak zahmetle emniyetin tecs- süs edeceğini vatandaşlarımız ha- tırdan rlar, Bu, hem şahsi hem de toplu korun - manın esasını teşkil ediyor. Bü - yük şehirlerde kanlı tecrübeler - e sabit olmuştur ki, pasif korun ma işi evvelâ halkın işidir. Umu- miyet itibariyle - belki bazıları- nın kanaatlerini tamamiyle tat - min etmiyen - siperlerin, kapal, büyük beton sığınaklar kadar e - min olduğu da aylardanberi ha va taarruzuna maruz kalan şehi lerdeki zayiatın nisbetlerinden an lâşılmıştır. Umumi menfaat nâmına cephe, gerisi disiplini bakımından vatan- daslardan alınmasım istediğimiz herkesin yapabileceği pasif ko - runma tedbirleri için çok titiz davranacağız. Bir kazma ve bir kürekle kalabilecek bir buçuk iki metrelik siperi de açmıyacak ovgakdik göstererek ml fl basi le LR Tunma kanunu mucibince kaza idure h vasıtasiyle mah - kemelere sevkolunacaktır. Bu gi- biler hakkında elli liraya kadar para cezasiyle, altı aya kadar ha- pis cezası vardır. Biz hemşerileri» mizden şahsi ve umumi emni- yet nâmına bir buçuk iki metre- İlk besit bir toprak siper hazır - lamâlarını istiyoruz. Bunu da böyle bir zamanda külfet adde - Genler bulunmaz sanırım. Münakalât Vekili Ankaraya Döndü Ankara, 28 (A.A) — Adana ve İskenderun mıntakalarında tetkik ve teftişte bulunmak ü zere üç gün evvel Ankaradan Vekili Cevdet Kerim Incedayı, in hareket etmiş olan oMünskelât! müştür. illetler arasındaki liğin ne şekilde alel e leceğini o konuşmadan evvel, Nazizm'in milletler İ bir birlik yi yapamıyacağı» | | i nı tetkik etmek İâzim, Nazim içtimai prensiplerinde efendi sınıfın, hâkimiyetine dayanır; bunlar da Alman sanayicileri, bankacıları, memurları, devlet adamlarıdır. £ Entellektüeller, muallimler, işçi, köylü aşağı sınıflar. Siyasi İ de efendi millet hâkimiyetine dayanır, Bu da sadece Almen- İ yadır. Ingiltere, Fransa, Ame - | Tika, ei gibi büyük sa - mayi milletlerini de efendi mil- İ let addetmekle beraber, Avru- İ pa kıtasında milletler üzerin - | deki hâkimiyet, en büyük sana- yi milleti ve ırk itibariyle en | yüksek ırk telâkki ettiği Al - İ man milletine aittir. Bu suret- le Nazizm kendi ik iki zıd- diyet yarâtiyor. sınıfla aşağı smıfoöfenidi milletle aşa- üvniMetaiicr imls'i .şais szirm iktisadi temelinde makla beraber bunların pazar için istihsal ve kür için istis - mar yapmalarına mâni olinaz, i | 4k | Binaenaleyh | sınıf addiyetini bugün tayyare ile şehrimize dön| TAN Universite Hepeki| Dün Har eket Etti Diyarbakır Üniversite Haftası Pazar Günü Başlıyacak Üniversite heyeti dün Rektör Cemil Bilsel'in riyase- tinde on İki profesörden mürek - kep üniversite heyeti, dün saat 15 de Ankaraya hareket etmiş - tir. Heyet Pazar günü Diyar! kıra vasıl olmuş buluna, li Pazar günü de “Diyarbakır Ul versite haftası,. başlıyacaktır. U - niversite haftası 7 haziran cumâr- tesi akşamma kadar devam ede - cektir, Bu müddet zarfında heye- te dahil profesörler muhtelif mev! zular üzerinde umumi ve mesleki konferanslar verecek, anketler çacak ve Diyarbakırllardan iş - tiyenleri meccanen muayene ede- cek ve konsültasyonlar yapacak - lardır. Haydarpaşada kendisiyle görü- şen bir mubarririmize Üniversi - te rektörü Cemil Bilsel, ilk tahsi- lini yaptığı Diyarbakırda haftayı açış nutkunu cümhuriyetten ön- ceki Maarif ve kültür vaziyetine tahsis edeceğini bildirmiş ve şu beyanatta bulunmuştur: “ — Universite profesrlerin - den on ikisinin iştirak ettiği “Di- yarbakır haftasi”, orada kalacağı mız tam sekiz güh içinde bu şeh- Timizi REY” Sihadir ite Fa aliyeti ile'yakm temasta bulun - duracaktır. Timi, memleketin (i5- tün kuvveti-sayan «Gümbureyet hükümeti ve-parti, İlmi yaymayı istihdaf eden bu teşebbüsümüzü | takdirle karşıladığı gibi halkımız” da yakın ilgi göstermişti. Diyar - bakır haftasının üniversite için de, tarihi şehrimiz için de ver- rimli olmasını temin maksadiyli tedbirler alınmıştır, Bilhassa bi - Tinci umumi müfettiş Abidin Oz- inen bu işle şahsen meşgul olmuş tur, Faydalı olacağımızı ve 15tifa- de ederek döneceğimizi umarak buradan syrılıyoruz.,, Heyet âzalarından Fahrettin Kerim Gökay akıl bastalıkların- da veraset ve alkolün tesiri, Ce- vat Kerim İncedayı frenginin tahribatı ve frengiden korunma, Muhittin Erel şehirlerde haşarat mücadelesi, Naci Bengisu *raham, İçtimai zararları ve korunma teğ- birleri ve Mükrimin Halil Ynanç Diyarbakır tarihi mevzuu üzerin- de Diyarbakırlılar çok yakından .Nazizm Mil- letler Arasın- da Birlik Ya- pabilir mi? Yazan ;svssvv3 Sabiha Sertel! kaldırmak için işçi, köylü, de mokrat, radikal ne kadar fır - ka ve teşkilât varsa hepsini lâğveder, Faşizme düşman © - — temerküz kampların - da toplar. Görülmemiş bir is- tihdat ile dahili zaddiyetleri tasfiyeye çalışır. Dahildeki zud- diyeti bu suretle hallettikten sonra, diğer milletlerle olan iktsadi, sınai o münaseh tesiste bu milletleri büyük bir câmia içinde ekalliyet ve reaya telâkki eder. Avrupa kılası tek e mâtropole'üdün, bu milletler bu hâ - kim devletin roaymsı ve ekâl - liyetleridir. Bunların iktsadi siyasi, içtimai hayatlarını plân- laştırmak bu efendi millete a- ittir, Bu suretle de milletler 2- Haydarpaşa istasyonu, alâkalandıran Konferanslar vere- veklerdir. Diyarbakır haftasında verilen konferanslar ve yapılan ânketler ileride bir kitap halin- -İde neşredilecektir. Geçen sene Erzurumda yapı - lan üniversite haftası kitabı neş- Kitapta bilhassa bü - yadaki o demiryollarının tulu ve hangi senelerde yapıl - İdıkları, hangi memleketlerin mev cut tren hatlarını kaldırdıkları ya zılmaktadır Seyahat müddetince rektörlük işlerini Tıp Fakültesi dekanı pTo- fesör Kemal Atay idare edecek- tr. ADLİYEDE 30 Sene Ağır Hapse Mahküm Oldu Bir müddet evvel Çatalcada kaçırmak istediği Meryemi ve kı- anın imdadına koşan babası Ali- Yi bıçakla öldüren Ahmet dün bi- inci ağır ceza mahkemesinde 30 sene ağır hapse ve maktullerin v lira ödemiye mah Ksrarda Israr — Bir müddet gwvel metresini: öldürmekten 30 #ene'hiâşke mahküm edilef”Ah - met oğlu Hacı Ibrahimin nakzen görülen muhakemesi neticesinde birinci ağır ceza mahkemesi es ki kararında ısfar etmiştir. 12 Yıl Hapis Yatacak — Bir müddet evvel metresi Hacerin es- İki dostu Kemalle münasebette bulunduğunu zannederek şüphe- lenen ve metresini kamışusu Zeh- tanın odasında mühtelif yerlerin den yaralıyarak öldüren Hüse - yin oğlü Faik dün 12 sene ağır hapse ve müebbeden #mme hiz- metinden mahrumiyete mahkfim edilmiştir. Tevkit Edildi — Marpuççu'lar da Mehmedin kahvesindeki çek- meceden 300 lirayı çap İken - deruna kaçarken Adanada yaka - lanan İskenderunlu Hüseyin dün birinci sulh ceza mahkemesinde 6 sy hapse malıküm olmuştur. Hüseyin tevkif edilmiştir. — çen — — Tasında hir birlik yapacağı yet- de, coğrafi, iktisadi hudutları kaldırarak, bütün milletleci bir esareti altına so - inkü Nazizm milliyetçi | değil, milletçidir. Bir tek mil- let vardır, ri milliyetler yoktur. Bu milliyetler ancak kültür birliklerini muhafaza e- debilirler, fakat iküsaden ve içtimai olarak millet değil, © kalliyet ve reayadırlar, Bu şartlar dahilinde letler birliği değil, Avrupa kı- tasındaki milletlerin parçalan - ması hâdisesi vâki gi si ** sri harp cephe harhin -| den ziyade, içtimai bir)| harptir. Harple hangi grup ve-| harbin içinde veya sonunda iç-| timai sefalet, ve csa - ret altında bulunan milletle - rin; harp yüzünden zaafa dü - şen hâkim devlete karşı rencti- on'u zaruridir. Bütün tarih, harpler, ihtilâller, grevler, müs- temlekelerdeki kurtuluş ha - reketleri hep istismarcı kuv - vetlere, galip (o emperyalizme karşı yapılmış mücadelelerdir. Harbin sonunda bir tek devle- tin bütün bir kıtaya hâkimiyeti bu mücadelenin kuvvetini 2 zaltmıyacak, bilâkis arttıracek- tr. İcetvel hazırlamıştır. Bu İlan inşaat 1579, Florya ya devlet galip gelirse gelsin, (Belediyenin | Dokuz Aylık Faaliyeti Mali Yılbaşı Dolayisiyle İşlere Hız Verildi Bölediye inşaat şübesi son do- küz aylık faaliyetini ve yapılan iş lere barcanan parayı gösteren bir cetvele göre; Florya gazinesunda yapı - köşkleri arasında kaldırım inşası 1621, Florya sıra kabineleri inşaatı 18,308, Barbaros türbesi ctatn- Su kulesi 198, vali konağı tamir ve sığınağı inşası 3,152, Süleyma- niyedeki Kervansaray sığınağı 13,838, Süleymaniye medresesi tamiri 1,029, Darülâcezcde baz inşaat 1484, Teşvikiye ve Abbasa ğa çocuk bahçesi inşaatı ve su ku lesi 2,411, Taksim gazinosundaki yeni inşaat 41,547, hayvun, Cer- İ Fahpaşa, Zeynepkâmil ve Beyoğ- lu hasteneleri ile mücadele me kezi tamir ve ilâvesi 72897, mez- bahada otopsi ve paçahane, emti- a deposu, buz fabrikası 4984, Tak sim kışlasının meydana nazıf kıs- munın tanzimi 53,799, Aynalıçeş- me, Tozkoparan ve Tepebüşı bah- çesi civarı 26,283, ahşup evrak sandığı 2,193, sebze halinde be - ton ve tel kafos ve Wretuar inşa- sa 2,449, bahçelerdeki kanapeiere 3120 Çubuklu gaz depoları sığır 1 920, Floryadaki dükkânların tamiri 1503, belediye şubeleri ve emlâki tamiri 7236, Çubuklu köşkü tamiri 5379 lira ile yapıl- Tmaşta, İşlere hız verildi Bir haziranda başlıyacak 941 mali yıl münasebetiyle bütün belediye daireleri ellerindeki mev cut işleri çıkarmak için hümmel bir surette fanliyete devam et - mektedirler. Bütün daireler yeni mali yıl içinde kendilerine İâzm olacak levazımın birer listesini bazırlamıya başlamışlardır. Bu listeler cumartesine kadar leva- zam müdürlüğüne verilmiş ols - caktır. 940 mali yı tabsisatına göre başlıyan ihale işlerini bir an evvel bitirmek için toplanan dai- mi #ncümende dün veli de hazır bulunmuştur. 940 mali yılı tah- sisalından alınarak yapılması İ cap eden işlerin bir'kismı ihale edilmiş, bir kasmı da bırakılmış - tır. Belediye daimi encümeninin dünkü şehircilik mütehassis Prost ta hazar bulun- muştur, Prost önümüzdeki aylar- da yapılması kararlaştırılan imar işleri için hazırladığı nâzım plin- ların ana hatlarını izah etmişt Bu izahat daimi encümen üzalı Devlet Demiryolları 1 Hazi- randan itibaren tatbikine başla- mak üzere yeni bir tarife hazır İamıştır. Bu tarifeye göre hergün Haydarpaşadan saat 20,25 te kal i kacuk tren ertesi günü Ankaraya sant 13,50 de varacak ve oradan Erzuruma gidecektir. Pazartesi, Çarşamba ve Cuma leri Haydarpaşadan kalkan Toros ekspresi de 2 Hazirandan si 10,25 te Re edecek- i tir. Haydarpaşa - - Diyar- bakır treni saat izd de e Haydarpa- $a - Ankara - Samsun treni saat 15 de, Haydarpaşa - Adapazarı #reni saat 17,25 ve Anadolu eks- presi de evvelce olduğu gibi se- at 19'da kalkacaktır. Erzurum treni İstanbula 7,43 de, Anadolu ekspresi 9,30. Ada- pazarı 10.40, Samsun 12.35, A- i dana 15,32, Toros da 19,50 de gö- yaz geyeimi dolayısiyle tenlişö yefeilerinde de ban Va yapmıştır. Bu dâdilita gö- E laydarpaşadan, *ren 23,10 da kalkacaktır. Dur dan başka Cumartesi ve Pazar | ın Pendiğe saat 0,40 da ve Pendikfen Hay-|? Je da 2236 da bir tren kalkacaktır. Devlet Denizyolları idaresi de ren saatlerinde vaki olan bu de- gisiklikler üzerine vapur tarifo- sinde bazı tâdilât yapmıştır. Bu tarife bugün neşrdilecektir. Ankara Vapuru Bugün Gidi- yor — Atina Büyük Elcimiz Enis Akaygen ile sefaret erkânını ge- *irmek üzere Avkara vapuru bu- gün Pireye sidecektir. Osmanlı Bankası kongresi — Her sene Londrada toplanan Os- manlı bankasının umumi heyeti İbu sene toplanamıyacaktır. Top- lantının ne zaman ve nerede ol- duğu hakkında henüz Osmanlı bankası komiserliğine malümat gelmemiştir. Gaki duvar 3684, büyük Çamlıca | Ziyan Olan Ekmek Parçalarından Gördüğümüz Zarar Yazan: Naci Sadullah kmeklerimize, pulları tıpkı posta birer kâğıt i, üzerlerine gibi Halet Çelebi'nin meramını anla” İ maktan bile imkânsızdır. Bu kirli kâğıt parçasını dalgın. lıkla yutmaktan kurtulursak, bir mikdar ekmekle birlikte koparıp, münasip bir kö: atarız, İlk bakışta orijinal görünen hesap- larla uğraşip, şaşırtıcı neticeler çıkarmaktan zevk duyan bir dos- tum, her gün, o münasebetsiz kâ- ğit parçacığiyle birlikte yaban» attığımız ekmek lokmasının ağır. lığnı tartınış v 6 lokmacişin beş gram çektiğini görünce, hesap et- miş ki, İstanbul şehrinin nüfusu yedi yüz bindi: Yedi yüz bin insanı bir günde yüz bin kile ekmek yer. Bu kiloların her birinden beş gramlık bir lokmayı bir köşeye atağımıza göre, bir günde ziyan olan ekmeğin sıkleti, bir buçuk milyon genm, yani, 15.000 kile- dur. Günde 15 bin kilo ekmek i- se, ayda 450,000, ve senede de 5,400,000 kilo ekmek eder, Bazı sarfiyatımızda, pek haklı olarak, Üstat Celâl Muhtar'ın bi- le aklıma gelmiyecek hesabilik. ler gösterdiğimiz bir devirde, 5,400,000 kilo ekmeği sokağa at- tıranlara, en basit bir hesap im- tihanında bu muazzam rakamın sonundaki sıfırlardan fazla nu- mara veremeyiz sanırım, Onlara sorarsanız, o kâğıt par» çaları, bozuk, veya eksik ekmek çıkaran fırınların tesbitine yarı; yormuş. Ve yine onlara sorarsanız, © kâğıt parçalarının yarattığı kon” trol imkâm, halkın kalpazanlık gayretine düşecek fırıncılar tara fından aldatılmasına mani imiş. Halbuki bana sorarsanız, © kontrolün yapılışına, bu büyük israfa sebebiyet vermiyecek bir şekil vermek imkânsız değildir. Ve bugünkü garip, bugünkü m zir usul, işgal ettiği yeri, yı ve makul bir şekile ameli ca, ekmeklerin kontrol olunmasın. dan uğradığımız zarar, belki de ekmeklerin tamamen kontrolsüz bırakılmasiyle uğrıyacağımız za rarı bile gölgede bırakacaktır. Eğer, doslumdan naklen çıkar. dığım o kocaman rakam, bu basit hakikati isbata kâfi görülmüyor- sa, ayhi manusız şekil yüzünden israfa uğrıyan kâğıtların yeküs nunu da, cabadan bir delil olarak, ayni hesaba ilâve edebilirim. Ve eğer buna rağmen, dudak büküp: ”.— Canim bir senede 5,400,000 kilo ekmeğin lâfı mı olur?,, der- lerse, onlara vereceğim son €© vap da şudur: “.— Lâfı değil, kavgam hile o lur: Bize inanmazsanız, gidin de, Avrupalılara sorun!” Yükseliyor Piyasada kuru fasulye fiyatla” rında bir yükseliş görülmektedir, Mıntaka ticaret müdürlüğü bu mesele hakkında tetkikler yap - maktadır, Son günlerde yumurta fiyatlar Tı da yükselmektedir. Iki hafts evvel sandığı 23 lira olan murta, bir iki gündenberi 25 ya satılmaktadır. Yumurta &i; larının artışındaki sebep birkaç gündenberi Alman firmalarının yumurta piyasası ile keder ol ira tün de aimmaktadırlak, Dün-A) manyaya 201 bin liralık tütür sevkedilmiştir. Almanlar bu se ne içinde memleketimizden 16 milyon liralık tütün alacaklardır Romanyaya dün de yarım mil yon liralık pamuk gönderilmiş tir. Son günlerde Avrupadan af yonlarımıza karşı da talepler ari maktadır. Dün İsviçreye 7 bin | Talk Almanyaya 10 bin ral bam afyon satılmıştır. Naftalin Bollaşıyor — Piyas: da naftalin fiyatları düşmekte dir. Karabük fabrikası sen del olarak piyasaya mühim miktari naftalin vermiştir. Bundan baş ka Romanyadan da dört ton kı dar naftalin ithal edilmiştir. Son günlerde muhtelif mem leketlerden piyasanın mühtaç © duğu maddeler gelmiştir. Bunle Tın arasında 1900 sandık çay, tıb bi ecza, anilin boya, kırtasiye le- vazımı, otomobil ifsliği de bulun- maktadır